O Φοίβος Δεληβοριάς στο in2life

της Ειρήνης Ορφανίδου

Η συναυλία του στην Τεχνόπολη, το Σάββατο 26 Σεπτεμβρίου, έρχεται μόλις τρεις ημέρες πριν από τα γενέθλια του.

«Ο Μπάσταρδος Γιος», Φοίβος Δεληβοριάς, ολοκληρώνει στην Τεχνόπολη την επική αναζήτηση που ξεκίνησε στις αρχές του σημαδιακού καλοκαιριού του '15.

Και λίγο προτού κλείσει τα 42 μιλά στο in2life.

Ο τεράστιος τουρτοπόλεμος «α λά Χοντρός-Λιγνός ή α λά Θου-Βου» που δεσμεύεται να κάνει, έστω και σε προχωρημένα γηρατειά «… αν κάποτε βγούμε από τη στενότητα», η γενιά του που βρίσκεται στο έλεος «αυτόκλητων εθνοσωτήρων, παλιών και νέων», οι κακοποιημένες λέξεις -«Δύση» και «Πίστη»- τα εγκλήματα που αυτή τη στιγμή γίνονται στο όνομα τους και η εικόνα του 3χρονου πρόσφυγα Αϊλάν, του παιδιού που εκβράστηκε στην ακτή της Αλικαρνασσού ξυπνώντας από τον λήθαργο την παγκόσμια κοινή γνώμη.

Ο Φοίβος Δεληβοριάς, ένας «μικρομηκάς» που αφηγείται με τη μουσική και τους στίχους του ιστορίες «κινηματογραφικές» (τις οποίες μπορεί να οικειοποιηθεί ο καθένας), εξηγεί, με την απόσταση που δίνει ο χρόνος, γιατί ένα παιδί των προαστίων που μεγάλωσε στην εποχή του «Εγώ» διαθέτει εκείνη την «επίμονη πίστη πως η ζωή μπορεί και πρέπει να τραγουδιέται, ό,τι κι αν γίνει» και εξομολογείται ποιο τραγούδι έχει διαλέξει η πιο σημαντική, η πιο γοητευτική και σίγουρα ανεκτίμητη… «Αυτή που περνάει».
Επειδή και τα παιδιά κάποτε μεγαλώνουν και αποκτούν δικά τους παιδιά.

Να περιμένουμε τούρτα με κεράκια;
H αλήθεια είναι πως αυτό που θα ήθελα να κάνω πάντα μετά από μια συναυλία γενεθλίων είναι ένας τεράστιος τουρτοπόλεμος, α λά Χοντρός-Λιγνός ή α λά Θου-Βου, αν προτιμάς. Αν κάποτε βγούμε απ’ τη στενότητα, έστω και σε προχωρημένα γηρατειά, δεσμεύομαι να το κάνω. Με κάθε μεγαλοπρέπεια.

Αλλά, εκτός των γενεθλίων, είναι και που θα τραγουδήσεις στην Αθήνα έξι ημέρες μετά τις εκλογές. Η γενιά σου, οι 40άρηδες -πλην του Αλέξη Τσίπρα- που βρίσκονται αυτή τη στιγμή; Εσύ, που βρίσκεσαι;
Στο έλεος εκείνου και όλων των άλλων αυτόκλητων εθνοσωτήρων, παλιών και νέων, με όλο και αυξανόμενη αγωνία και πολιτική απελπισία. Υπάρχει όμως ένας κόσμος παραπέρα που με κάνει να μη φοβάμαι. Αυτά που δημιουργώ μαζί με τους ανθρώπους μου, στο σπίτι και στη δουλειά μου. Και οι ακαπέλωτες συλλογικότητες που ξεπηδούν ανάμεσά μας κάθε μέρα. Αυτές θα σώσουν τη ζωή από τις κυβερνήσεις της. Κι απ’ τις αρρωστημένες κοινωνίες που τις θρέφουν.

«Λέξεις»: Εάν σου ζητούσα να διαλέξεις κάποιες λέξεις που νιώθεις ότι χρειάζονται επειγόντως επαναπροσδιορισμό επειδή το διακύβευμα τους άλλαξε δραματικά (π.χ. πόλεμος, ειρήνη, Ευρώπη, ευτυχία), ποιες θα διάλεγες;
Δύο είναι οι πιο κακοποιημένες λέξεις: «Δύση» και «Πίστη». Όλα τα εγκλήματα στον κόσμο αυτή τη στιγμή γίνονται στο όνομά τους. Στη διαδρομή που ξεκινάει από τα συστήματα παρακολούθησης και τους χρηματοπιστωτικούς ομίλους και φτάνει στην ISIS και την Μπόκο Χαράμ, όποια λέξη μπορεί να μας περιγράψει ως ελεύθερους ανθρώπους βρίσκεται κάπου πνιγμένη ή κάπου άστεγη.

Ποιο γεγονός, είδηση, ιστορία σε αιφνιδίασε, σε «χτύπησε» τον τελευταίο καιρό τόσο δυνατά ώστε σκέφτηκες να το κάνεις τραγούδι; Ή, μήπως, μία είδηση που μπορεί να συντρίψει, οδηγεί μονάχα στη σκέψη και τη σιωπή;
Η εικόνα του Αϊλάν, που βεβαίως δεν είναι είδηση, αλλά υπενθύμιση ενός πράγματος που όλοι ξέρουμε πως συμβαίνει. Δεν σκέφτηκα όμως να της απαντήσω με τραγούδι. Και μόνο η ιδέα του ότι θα ξεμπέρδευα με μερικές κοινοποιήσεις της εύκολης ευαισθησίας μου, μου φαίνεται απαίσια. Και το πιο παλιό άλλωστε τραγούδι του κόσμου γι’ αυτή την εικόνα μιλάει. Ως πολίτης, όμως, οφείλω να απαντήσω. Κοντά σ’ αυτούς που το κάνουν οργανωμένα και σοβαρά.

Ο κόσμος όπως τον ξέραμε δεν υπάρχει πια. Ωστόσο, λένε ότι την τρέλα μόνο με τρέλα την πολεμάς.
Για να μην υπάρχει, πάει να πει πως δεν άξιζε να υπάρχει. Και δεν αρκεί η τρέλα για να τον αντικαταστήσεις, γιατί τρέλα πουλάει και ο κάθε αυτόκλητος Ράμπο που ζώνεται τα φυσεκλίκια του. Αν εννοείς, βέβαια, την τρέλα της δημιουργίας, εκεί είμαι μέσα. Αλλά αυτή αργεί, είναι δύσκολη και δεν είναι προϊόν ταχυδακτυλουργίας, αλλά του πόνου και του κόπου μας.

Πολλοί συγγραφείς συνοψίζοντας το έργο τους καταλήγουν ότι, τελικά έχουν γράψει ένα βιβλίο σε παραλλαγές. Επειδή τα τραγούδια σου είναι αφηγήματα, η ιστορία του καθενός είναι μία ή πολλές;
Μία, μάλλον. Η ιστορία ενός παιδιού των προαστίων, που μεγάλωσε στην εποχή του «Εγώ», ενώ ο κόσμος γύρω του βούλιαζε. Και παρ’ όλ’ αυτά είχε την κάπως μπανάλ επίμονη πίστη πως η ζωή μπορεί και πρέπει να τραγουδιέται, ό,τι κι αν γίνει.

Τον χειμώνα έκανες σεμινάρια για τον Χατζιδάκι. Υπάρχει περίπτωση να επαναληφθούν;
Με πολλή χαρά θα το ξανάκανα αν μου το ζητούσαν, έχω άλλωστε πολύ οργανωμένες σημειώσεις και υλικό πλέον. Η αγάπη που δημιουργήθηκε με τους ανθρώπους που γνώρισα μέσω αυτών είναι το μόνο που θα μ’ έκανε να διστάσω. Είχε μια μοναδικότητα αυτή η εμπειρία, και το μοναδικό δε θέλει να πάψει να είναι μοναδικό.

Μετά την Τεχνόπολη, τι θα κάνει Ο Μπάσταρδος Γιος;
Θα κυκλοφορήσει την «Καλλιθέα» του, τον δίσκο που τον ταλαιπωρεί δυόμισι χρόνια –για να μην πει μια ζωή. Είναι συμπυκνωμένα, όλα όσα θέλω να πω από μικρός εκεί. Ελπίζω να αφορούν και τους άλλους. Θα φανεί τον Νοέμβριο.

Πόσο χρονών είναι η κόρη σου; Ποιο τραγούδι σου της ταιριάζει περισσότερο;
Είναι 2μιση στα 3 και το τραγούδι της έχει μόλις γραφτεί και συμπεριλαμβάνεται στο δίσκο. Από τα παλιά μου, η ίδια έχει διαλέξει το «Αυτή που περνάει». Κι έχει δίκιο. Αν δε ρωτήσω αυτήν «πού πάει», ποιαν θα ρωτήσω;