Sworn Virgin: Ιταλο-αλβανικό δράμα

του Λουκά Τσουκνίδα

Η πρώτη μεγάλου μήκους ταινία της ιταλίδας δημιουργού Λάουρα Μπισπούρι αποτελεί μεταφορά του πολυπαινεμένου μυθιστορήματος της Ελίζα Ντόνες, “Sworn Virgin”, κι είναι μια εξωτική, κατά κάποιον τρόπο, ιστορία που διαδραματίζεται μεταξύ Μιλάνου και ορεινής Αλβανίας. Το αποτέλεσμα είναι ένα καλοφτιαγμένο προσωπικό δράμα, μια διακριτική, αλλά διεισδυτική ματιά στην ψυχή ενός ιδιαίτερου ανθρώπου παγιδευμένου ανάμεσα σε δύο ταυτότητες, αυτή που έχει κι εκείνη που επέλεξε να έχει.

Η υπόθεση

Η Χάνα είναι μια κοπέλα η οποία, αφού είχε ενηλικιωθεί, επέλεξε να ζήσει τη ζωή της σαν άντρας, αποκηρύσσοντας κάθε είδους σεξουαλική επαφή και θηλυκό χαρακτηριστικό, σύμφωνα με τις παραδόσεις και τους άγραφους νόμους του χωριού της. Τώρα, στα τριάντα της, αποφασίζει ν' αφήσει το χωριό και να βρει την αδερφή της που ζει με τον άντρα και την κόρη της στο Μιλάνο. Δίπλα της, ίσως βρει τη γυναίκα που άφησε πίσω της μερικά χρόνια πριν...

Η κριτική

Εξαιρετικά λεπτό, όσο κι ενδιαφέρον το θέμα που πραγματεύεται η Λάουρα Μπισπούρι, μία παράδοση που είναι πολύ δύσκολο να γίνει κατανοητή, ακόμη κι αν λάβει κανείς υπ' όψιν τη δυσχερή θέση της γυναίκας στις κοινωνίες των ορεινών χωριών στο Βορρά της γειτονικής Αλβανίας. Γυναίκες οι οποίες, στην ουσία, απαρνιούνται εντελώς την έννοια του φύλου και ντύνονται, κουρεύονται, μιλούν, πίνουν σαν άντρες και ζουν τη ζωή τους ως τέτοιοι και παρθένες μαζί. Τι γίνεται όμως όταν η παράδοση αναγκαστεί ν' αναμετρηθεί με τον σύγχρονο κόσμο;

Η Ντόνες και, φυσικά, η Μπισπούρι αντιλαμβάνονται ότι είναι πλέον πολύ δύσκολο για μια νεαρή κοπέλα να πάρει μια τόσο δραστική απόφαση και να μείνει ανεπιστρεπτί στο νέο της ρόλο, εκτός κι αν η ζωή στο χωριό είναι τέτοια που δεν της επιτρέπει ή δεν την παρακινεί να φύγει από 'κει.

Η Χάνα, μια κοπέλα με έντονο ταμπεραμέντο, έφεση στις αντρικές δουλειές και ενθουσιασμό για τα όπλα, υποκινούμενη, ίσως, κι από μια εσωτερική ανάγκη να δείξει ότι άξιζε την καλοσύνη του πατριού της, επιλέγει τη “νόμιμη” έξοδο απ' την μοίρα της ως γυναίκα του χωριού. Ορκίζεται να ζήσει σαν άντρας, με όλα τα προνόμια που συνεπάγεται αυτό, απαρνούμενη όμως οποιαδήποτε σεξουαλική δραστηριότητα. Η αδερφή της, η Λίλα, επιλέγει την “παράνομη” έξοδο, να κλεφτεί με τον άντρα που αγαπά, αποφεύγοντας τον σύζυγο που της έχουν κανονίσει και κλείνοντας πίσω της μια για πάντα την πόρτα του χωριού και της οικογένειας. Τολμηρές οι επιλογές και των δυο τους, ενδεικτικές της απροθυμίας τους ν' ακολουθήσουν τα χνάρια της υποδουλωμένης μάνας τους.

Αγαπημένες ως, ανέμελα ακόμη, κορίτσια, οι δύο αδελφές ενώνονται και πάλι σε έναν νέο τόπο, εντός του αστικού τοπίου στο περιθώριο του κοσμοπολίτικου Μιλάνου. Ο Μαρκ, όπως λέγεται πλέον η Χάνα, εμφανίζεται ξαφνικά στο σπίτι ως ο ξάδερφος απ' το χωριό, πίνει ρακές με τον γαμπρό, σε μια αμήχανη απόπειρα αναβίωσης των πάτριων ηθών, και υποβάλλεται στα υποτιμητικά βλέμματα της ιταλίδας ανιψιάς. Έχει έρθει, όμως, για να μείνει, αλλά και για να προσπαθήσει να ανακτήσει την ταυτότητα που έκαψε τη μέρα που αποφάσισε να γίνει “ορκισμένη παρθένα”.

Η Μπισπούρι ακολουθεί από πολύ κοντά τον Μαρκ στην αναζήτηση της Χάνα στο φίλιο σπιτικό του Μιλάνου και στο τοπικό κολυμβητήριο όπου η ανιψιά του προπονείται στη συγχρονισμένη κολύμβηση κι εκείνος παρατηρεί τα ημίγυμνα σώματα των ανθρώπων, τις διαφορές, τις ομοιότητες και τους ρόλους που μοιάζουν να παίζουν, με ή άνευ επιτήδευσης. Πού και πού, πετάγεται πίσω στο χρόνο, όπου μας αφηγείται επιγραμματικά, την υιοθεσία της Χάνα, την καθημερινότητά της δίπλα στη Λίλα και τη νέα της οικογένεια, αλλά και τα γεγονότα που την οδήγησαν στη δύσκολη απόφαση.

Έχοντας παραδεχτεί ότι έγραψε τον ρόλο για την Άλμπα Ρορβάκερ, η δημιουργός δεν μπορεί παρά να νιώθει δικαιωμένη, αφού η ανερχόμενη ιταλίδα ηθοποιός δίνει μια εκπληκτική ερμηνεία, εντελώς υποδόρια, δίχως ίχνος υπερβολής και με πλήρη κατανόηση των αντιφάσεων που βιώνει ο χαρακτήρας. Εξαιρετική απέναντί της και η Φλόνια Κοντέλι στο ρόλο της Λίλα, θερμή και γεμάτη κατανόηση, έτοιμη να καλωσορίσει την αδερφή της σ' αυτήν τη δύσκολη επιστροφή, αλλά και να τραγουδήσει μαζί της έναν σκοπό της πατρίδας των νιάτων τους, όπου έχουν ρίξει κι οι δυο τους μαύρη πέτρα.

Το “Sworn Virgin” είναι μια καλοδουλεμένη και καλοπαιγμένη ταινία με ένα δύσκολο θέμα κι έναν πολύ ενδιαφέροντα κεντρικό χαρακτήρα.

Βγαίνουν ακόμη:
Η ταινία δράσης “Hardcore Henry”, το πολεμικό δράμα “Alias Maria”, το “Volcano”, ένα δράμα απ' τη Γουατεμάλα, η ταινία τρόμου “Before I Wake”, η ταινία εποχής “Heidi”, το κωμικό σίκουελ “My Big Fat Greek Wedding 2”, η γερμανική κωμωδία “A Godsend” και το ντοκιμαντέρ “Ludlow: Οι έλληνες στους πολέμους του άνθρακα”.

Όλες οι Ταινίες