του Λουκά Τσουκνίδα
Ο Μπράιαν Χέλγκελαντ, πετυχημένος σεναριογράφος και λιγότερο πετυχημένος σκηνοθέτης, φέρνει στις οθόνες μας την ιστορία των αδερφών Κρέι, των διαβόητων γκάνγκστερ που κυριάρχησαν κάποτε στον υπόκοσμο του Λονδίνου. Βιογραφία και γκανγκστερικό δράμα μαζί, το “Legend” αποτυγχάνει σε όλα τα επίπεδα και, καταρρέοντας, παίρνει μαζί του και τον Τομ Χάρντι, ο οποίος “καίγεται” χωρίς λόγο σ' ένα διπλό ρόλο που προκαλεί αμηχανία.
Η υπόθεση
Στο Λονδίνο της δεκαετία του '60 δύο δίδυμα αδέρφια, ο Ρέτζι και ο Ρόνι Κρέι, με τη συμμορία τους, παίρνουν τα ηνία του οργανωμένου εγκλήματος. Στο απώγειο της δύναμής τους, η φιλοδοξία του ενός συγκρούεται με την τρέλα του άλλου...
Η κριτική
Ο προβληματισμός δεν είναι καινούργιος. Χρόνια επί χρόνων, ο κινηματογράφος αντλεί θέματα απ' τη ζωή διάσημων ή μη γκάνγκστερ, εγκληματιών και δολοφόνων για να ρίξει νέες ιστορίες στο άπατο πηγάδι της ψυχαγωγίας του κοινού και να γεμίσει έτσι το άπατο πηγάδι του κόστους του εμπορικού σινεμά. Για να το κάνει αυτό, αναγκάζεται να πλάθει μύθους και να τους πλασάρει ως ωμή πραγματικότητα σ' ένα κοινό που λαχταρά είτε να πλησιάσει πιο κοντά σε όσα το τρομάζουν (και δεν είναι καθαρή φαντασία) είτε να νιώσει ότι μπορεί να κατανοήσει τις πιο ενδόμυχες πτυχές αυτών των σκοτεινών, μα “αληθινών” ιστοριών.
Ουσιαστικά, δημιουργοί και κοινό, έχουμε συμφωνήσει σιωπηλά σε μια σειρά από συμβάσεις που καταλήγουν με εμάς να αποδεχόμαστε ότι οι γκάνγκστερ, εγκληματίες και δολοφόνοι της οθόνης διατηρούν κάποιους κώδικες ηθικής ή κάποια στοιχεία ανθρωπιάς (ή κανονικότητας) και τους παραμυθάδες να μας υπενθυμίζουν διαρκώς ότι, παρ' όλ' αυτά, οι γκάνγκστερ, εγκληματίες και δολοφόνοι της οθόνης ζουν το βίο ενός καταδικασμένου αφού “όλα εδώ πληρώνονται”. Κι έτσι, καλά κάνουμε εμείς οι ασήμαντοι θεατές που ζούμε ήσυχα και ταπεινά.
Είναι βέβαια φορές, που όλο αυτό λειτουργεί παρά τους περιορισμούς του και καταλήγουμε με μια αφήγηση που, χωρίς να σπάει τις συμβάσεις, είναι αρκούντως διασκεδαστική και περιεκτική, με την έννοια ότι ο παραμυθάς αγγίζει έστω και εκμεταλλεύεται δημιουργικά όλες τις ενδιαφέρουσες σκοπιές της ιστορίας του. Άλλοτε πάλι, κάποιος δημιουργός σπάει την επιφάνεια και βάζει το αφηγηματικό μαχαίρι μέχρι το κόκκαλο, εκεί όπου αναδύονται στοιχεία πιο πολύπλοκα και λιγότερο διασκεδαστικά, αλλά πιο αποκαλυπτικά για τη φύση των πραγμάτων. Τις περισσότερες φορές όμως, το αποτέλεσμα είναι μια χλιαρή σούπα από κλισέ και το “Legend” του Μπράιαν Χέλγκελαντ δεν καταφέρνει να περάσει ως κάτι άλλο.
Οι δίδυμοι αδερφοί Κρέι, ο Ρέτζι και ο Ρόνι, έδρασαν στον υπόκοσμο του Λονδίνου τις δεκαετίες του '50 και του '60. Είναι προφανές νομίζω, ότι στις γκανγκστερικές ιστορίες τίποτε δε μπορεί να συγκριθεί με την αμερικάνικη παράδοση κι έτσι η φράση “υπόκοσμος του Λονδίνου” δε λέει και πολλά από μόνη της. Παρ' όλ' αυτά, το Λονδίνο ήταν μια ευρωπαϊκή μητρόπολη που στην ταινία του Χέλγκελαντ μοιάζει περισσότερο με μια γειτονιά του Μπρούκλιν, την πιο φλώρικη ίσως.
Ο σεναριογράφος και σκηνοθέτης καμία δυνατότητα δε δίνει στον θεατή ν' αντιληφθεί το μέγεθος της παντοκρατορίας των αδερφών Κρέι πόσο δε τον τρόμο που σκορπούσαν γύρω τους. Άλλοι είπαν ότι ωραιοποιεί το γκανγκστεριλίκι των βρετανών κακοποιών, δική μου εντύπωση είναι ότι τους απεικονίζει ως γραφικούς, πρωταγωνιστές σε μια σειρά από “μυθοποιητικές” σκηνές που, όσο κι αν χτυπιέται στα πατώματα ο Τομ Χάρντι, αφήνουν την αίσθηση ότι είναι αναίμακτες. Οι αδερφοί Κρέι του “Legend”, ένας ψυχοπαθής ομοφυλόφιλος κι ένας μορφονιός που ευελπιστεί να γίνει “νόμιμος” γκάνγκστερ με μηνιαίο ισολογισμό και οικογένεια, δεν προκαλούν ούτε το δέος ούτε τη φρίκη ούτε, έστω, το γέλιο.
Υπάρχουν ταινίες σαν το “Legend” που έχουν “σωθεί” απ' τους πρωταγωνιστές τους, εδώ όμως δεν υπάρχει καμία τέτοια πιθανότητα. Ο Τομ Χάρντι, ανερχόμενος και εξαιρετικά ταλαντούχος χωρίς αμφιβολία, εξαντλεί τις μαγκιώρικες μανιέρες του ως Ρέτζι την ώρα που, ως Ρόνι, δεν μπορεί να πείσει ούτε στιγμή ότι δεν είναι ο Ρέτζι με γυαλιά, ζελέ και λάτεξ. Ο ηθοποιός που σήκωσε στις πλάτες του τις φρενήρεις εναλλαγές στον χαρακτήρα που υποδύθηκε στο “Bronson”, ίσως και λόγω των κακογραμμένων διαλόγων, αδυνατεί να δώσει σάρκα και οστά σε δύο ιδιαίτερους, απ' ότι φαίνεται, χαρακτήρες της ιστορίας του βρετανικού εγκλήματος.
Τον απαλλάσσει, εν μέρει, η προχειρότητα του όλου εγχειρήματος, πρόδηλη στον σκανδαλοθηρικό τρόπο με τον οποίο προβάλλεται η ομοφυλοφιλία του δηλωμένου αμφισεξουαλικού Ρόνι καθώς και στην υποτυπώδη παρουσία του αστυνομικού που πέτυχε τη σύλληψή τους, ρόλος στον οποίο ξοδεύεται ανεξήγητα ο Κρίστοφερ Έκλεστον. “Είσαι χάλια”, λέει κάποια στιγμή ο Ρέτζι στη νεαρή σύζυγό του, η οποία όμως, παρά τις ποσότητες χαπιών που έχει καταναλώσει, τον εξευτελισμό που έχει υποστεί και την καταιγίδα που μόλις έχει λουστεί, στην οθόνη μας μοιάζει ατσαλάκωτη και φρέσκια, όπως την ημέρα που την παντρεύτηκε!
Το “Legend” είναι μια κακή ταινία.
Βγαίνουν ακόμη:
Το χιλιανό δράμα “The Club” του Πάμπλο Λαράιν, το ιρανικό δράμα “Melbourne”, η δραματική κομεντί “Miss You Already”, το δράμα εποχής “Marguerite” και η ταινία κινουμένων σχεδίων “The Peanuts Movie”.