12 κινηματογραφικές ατάκες που άφησαν εποχή

του Γιώργου Κόκουβα

Ποιος δεν έχει συνδυάσει το άκουσμα της λέξης «Εξολοθρευτής» με την ατάκα «Hasta la vista baby»; Τι σας έρχεται πρώτο στο μυαλό όταν ακούτε ταινία με εξωγήινους αν όχι η φράση «E.T. phone home»; Οι θρυλικοί χαρακτήρες ταινιών πρέπει να έχουν εφοδιαστεί από τους σεναριογράφους με το κατάλληλο λεκτικό αντίκρισμα. Έτσι, όταν οι πρωταγωνιστές με προσωπικότητα ανοίγουν το στόμα τους, εκτοξεύονται βαρυσήμαντες ατάκες που σε ορισμένες περιπτώσεις ξεπερνούν σε δημοτικότητα και… διασπορά ακόμη και τις ίδιες τις ταινίες. Τόσο, ώστε να αναγκάσουν την Αμερικανικό Κινηματογραφικό Ινστιτούτο να ψηφίσει τις 100 καλύτερες. Εμείς επιλέγουμε τις αγαπημένες μας: Κορύφωση της μουσικής, γκρο πλαν στον πρωταγωνιστή και… action!

*«You talkin’ to me?» - Robert De Niro ως «Ταξιτζής»
 

Ο Robert de Niro αφήνει για λίγο το τιμόνι του ταξί του και αρματώνεται κοιτάζοντας αυτάρεσκα τον καθρέφτη του. Το μάτι του έχει γυαλίσει, το σχέδιό του μπαίνει σε εφαρμογή και η μαγκιά στην ατάκα που ακολουθεί ξεχειλίζει.

*«Hey Stella» - Marlon Brando στο «Λεωφορείον ο Πόθος»


Γιατί μία γυναίκα να υπομένει την ζωή δίπλα σε ένα μεθυσμένο «ρεμάλι», όπως ο σύζυγος της Stella στο γνωστό έργο του Tennessee Williams; Όταν πρόκειται για τον Μάρλον Μπράντο στα νιάτα του, με σκισμένο φανελάκι, μούσκεμα, στα γόνατα και φωνάζοντας το όνομα της γυναίκας του, πώς αυτή να μην γυρίσει στην αγκαλιά του; Λίγο αργότερα, η πέτρα του σκανδάλου και αδελφή της Stella, η Blanche ανοίγει τα τρεμάμενα χείλη της και προφέρει την άλλη μεγάλη ατάκα της ταινίας: «Πάντα βασιζόμουν στην καλοσύνη των ξένων».

*«E.T. phone home» - Ε.Τ. ο Εξωγήινος


Αφού η Drew Barrymore και η παρέα σχολιαρόπαιδων από τα μακρινά ‘80s πειραματίζονται με τα όρια αντοχής του άτυχου εξωγήινου που έφτασε στο σπιτικό τους, διαπιστώνουν τις τηλεφωνικές τάσεις του δημιουργήματος του Σπίλμπεργκ, που σε άπταιστα… ηλεκτρονικά συλλαβίζει την γνωστή φράση, την οποία παπαγάλισαν με μανία έκτοτε εκατομμύρια παιδιά και μεγάλοι σε όλο τον κόσμο.

*«Hasta la vista baby» - Άρνολντ Σβαρτσενέγκερ στον «Εξολοθρευτή 2»
 

Στον πρώτο «Εξολοθρευτή» οι αστυνομικοί εμποδίζουν τον μηχανοκίνητο εκδικητή να μπει στο τμήμα κι αυτός εκστομίζει το θρυλικό «I’ll be back». Όχι μόνο επέστρεψε στα επόμενα πλάνα πάνοπλος κάνοντας το τμήμα γυαλιά-καρφιά, αλλά επέστρεψε και αρκετά χρόνια μετά στις οθόνες, για να πει το αθάνατο πλέον «Hasta la vista baby» (αντίστοιχο της ευχής «εις το επανιδείν») στον εχθρό που αντιμετώπισε στο sequel της ταινίας του Cameron.

*«My name is Bond. James Bond» - Sean Connery ως Πράκτορας 007


Μας συστήθηκε πρώτη φορά με την μορφή του Sean Connery το 1962. Έκτοτε, έχει περάσει πολλές περιπέτειες στις μυστικές του αποστολές, αλλά κλασική παραμένει η στιγμή που μας αυτοσυστήνεται. Το όνομά του είναι Bond. James Bond.

*«My… precious» - Γκόλουμ στην τριλογία του Άρχοντα των Δαχτυλιδιών


Κλέβοντας την παράσταση από τους περισσότερους πρωταγωνιστές της επικής τριλογίας, το πιο σιχαμερό πλάσμα στην Μέση Γη δεν είχε στο μυαλό του τίποτα άλλο παρά το αγαπημένο του δαχτυλίδι. Η παραπάνω φράση που επιδείκνυε τον «έρωτα» του Σμίγκολ με το λαμπερό μπιχλιμπίδι που κουβαλούσε ο Φρόντο έκανε τους περισσότερους θεατές να αλλοιώσουν την φωνή τους βγαίνοντας από τις σκοτεινές αίθουσες, μιμούμενοι αυτό το θαύμα των ειδικών εφέ. Το επιχειρήσατε κι εσείς, μην το αρνηθείτε.

*«Rosebud…» - Citizen Kane
 

Ο Orson Welles ετοιμάζεται να αλλάξει την ιστορία του κινηματογράφου με το αριστούργημά του «Πολίτης Κέιν» και το κάνει ξεκινώντας με μία από τις πιο θρυλικές λέξεις στα χρονικά της έβδομης τέχνης: «Rosebud», ψελλίζει ο μεγιστάνας Kane λίγο πριν ξεψυχήσει, και έκτοτε όλες οι κινηματογραφικές σχολές ανά τον κόσμο διδάσκονται την σημασία αυτής της λεξούλας πάνω στην οποία στηρίζεται ολόκληρο το σκηνοθετικό οικοδόμημα του Welles. Όλη η ταινία-σταθμός στην αισθητική του σινεμά είναι η αναζήτηση της σημασίας αυτής της τελευταίας λέξης του ήρωα.

*«I’m gonna make him an offer he can’t refuse» - Marlon Brando ως «Νονός»


Ο Μάρλον Μπράντο επιστρέφει χρόνια μετά τις κραυγές για χάρη της Stella, ως αρχιμαφιόζος αυτή την φορά στο αριστούργημα του Coppola «Ο Νονός». Απευθυνόμενος σε ένα από τα «καμάρια» της φαμίλιας του, τον Al Pacino, ο Brando με παραγεμισμένα μάγουλα λέει την φράση που ψηφίστηκε ως η δεύτερη καλύτερη κινηματογραφική ατάκα όλων των εποχών: «Θα του κάνω μια προσφορά που δεν θα μπορεί να αρνηθεί».

*«I see dead people» - Ο μικρός Haley Joel Osmont στην «Έκτη Αίσθηση»

Η γενιά του 2000 βρήκε την δική της ατάκα-πασπαρτού στις συζητήσεις της παρέας κατά την περίοδο που κυκλοφόρησε η ταινία του Σιάμαλαν. Ο Bruce Willis στέκεται στο προσκεφάλι του μικρού πρωταγωνιστή, ο οποίος του αποκαλύπτει με έναν ψίθυρο το μυστικό του: Βλέπει νεκρούς ανθρώπους. Τα υπόλοιπα είναι… spoilers (για τους ελάχιστους που δεν γνωρίζουν το σεναριακό εύρημα της νεκροφιλικής Έκτης Αίσθησης).

*«We’ll always have Paris» - Humphrey Bogart στην «Καζαμπλάνκα»


Σε μία ταινία-σύμβολο ερωτισμού αλλά και ανεκπλήρωτου έρωτα ταυτόχρονα, ο Bogart βάζει τον εαυτό του στο πάνθεον του παγκόσμιου σινεμά, αποχαιρετώντας την Ingrid Bergman στην περίφημη σκηνή, στην οποία της λέει «Πάντα θα έχουμε το Παρίσι». Αλλά και η Bergman με την σειρά της αποδεικνύει πως κάθε φράση αυτής της ταινίας αποτελεί «σεναριακή γροθιά» - στα κορυφαία δείγματα συγκαταλέγεται και το «Play it again Sam» με το οποίο «προστάζει» τον πιανίστα να της προσφέρει… μουσική αναπόληση.

*«I’m the king of the world!» - Leonardo DiCaprio στον «Τιτανικό»


Ο φτωχός πλην τίμιος Jack κερδίζει στα χαρτιά ένα εισιτήριο για το «αβύθιστο πλοίο» και επιβιβάζεται για να συναντήσει το πεπρωμένο του –έναν παθιασμένο έρωτα λίγο πριν τον θάνατό του. Μερικά πλάνα πριν την πρώτη του συνάντηση με την Rose (Kate Winslet), ο συμπαθής «αλητάκος» αποφασίζει να χαρεί την αίσθηση ελευθερίας πάνω στην πρύμνη με ανοιχτά τα χέρια και τον Ατλαντικό στο πιάτο, φωνάζοντας την φράση που κόλλησε για αρκετά χρόνια στα κοριτσίστικα χείλη ανά την υφήλιο. Τα ίδια χείλη που έμειναν ανοιχτά, παρακολουθώντας τον αμούστακο ακόμα Leo να καθοδηγεί αργότερα την Kate στο ίδιο σημείο, κάνοντάς την να παραδεχτεί ότι… «I’m flying Jack!». Φυσικά, όλοι θυμόμαστε τον James Cameron, κατά την παραλαβή του Όσκαρ καλύτερης σκηνοθεσίας να αναφωνεί κι αυτός... ότι είναι βασιλιάς του κόσμου.

*«This is Sparta» - Λεωνίδας στους «300»


Ο αγγελιοφόρος των Περσών έρχεται να ζητήσει «γην και ύδωρ» από τους Σπαρτιάτες, αλλά λογαριάζει χωρίς τον μυώδη Λεωνίδα του Ζακ Σνάιντερ. «Θα βρεις πολλή γη και ύδωρ εκεί μέσα» καγχάζει ο Σπαρτιάτης για να απαντήσει στις κλάψες του αγγελιοφόρου ότι «αυτό είναι τρέλα» με το επικό «This is Sparta». Ο Πέρσης ακόμη αγνοείται στο πηγάδι.