Οι ταινίες - highlights του 2009

Οι fans του κινηματογράφου μόνο παραπονεμένοι δεν πρέπει να έμειναν με την ποικιλία και την ποιότητα των ταινιών που προβλήθηκαν στις ελληνικές αίθουσες την χρονιά που μας πέρασε. Το κινηματογραφικό μενού είχε απ’ όλα. Δυνατά blockbusters, ανεξάρτητες παραγωγές που συγκλόνισαν κοινό και κριτικούς, «ολικές επαναφορές» μεγάλων σκηνοθετών, συγκινητικά animations, αλλά και ελληνικές εκπλήξεις.

Γνωρίζοντας πόσο δύσκολο είναι να δημιουργήσεις ένα Top 10 με τις καλύτερες ταινίες του 2009, πήραμε τα ρίσκα μας, αφήσαμε ουκ ολίγες μεγάλες παραγωγές απ’ έξω και επιλέξαμε αυτές που μας εντυπωσίασαν, η καθεμιά με τον δικό της, ξεχωριστό τρόπο. Σε περίπτωση που θεωρείτε ότι κάποια ταινία που σας άρεσε δεν βρίσκεται στην λίστα μας, μην διστάσετε να την αναφέρετε στα σχόλια του άρθρου.

Avatar

Alien, Terminator, Τιτανικός, Άβυσσος. Ο Τζέημς Κάμερον γνωρίζει πολύ καλά πώς να συνεπαίρνει το κοινό με κάθε του ταινία και το 2009 ήταν – αν μη τι άλλο – η χρονιά του. Το Avatar χαρακτηρίστηκε από πολλούς ως «η ταινία που θα αλλάξει τον κινηματογράφο» και μπορεί η φράση να ακούγεται υπερβολική, αλλά δεν απέχει και πολύ από την πραγματικότητα. Στο σχεδόν τρίωρο δημιούργημά του, ο Κάμερον καταφέρνει να συνδυάσει παραμύθι, αλληγορία, καταιγιστική περιπέτεια, αξιοπρεπείς ερμηνείες και οπτικά εφέ που ξεπερνούν κάθε προηγούμενο. Το σενάριο δεν διεκδικεί δάφνες πρωτοτυπίας (οι «καλοί» ιθαγενείς, οι «κακοί» στρατιώτες, ο «καλός» στρατιώτης- Μεσσίας που θα σώσει την κατάσταση και το απαραίτητο love story), αλλά ποιός δεν έμεινε εντυπωσιασμένος από τον παραμυθένιο κόσμο του πλανήτη Πανδώρα, τον συγκλονιστικό ρεαλισμό με τον οποίον αποτυπώθηκαν ψηφιακά οι ιθαγενείς Νάβι και τα αψεγάδιαστα οπτικά και ηχητικά εφέ; Για να μην αναφερθούμε στην αισθησιακή παρουσία της τρίμετρης ιθαγενούς Neytiri (ψηφιακό ομοίωμα της ηθοποιού Zoe Saldana) που... «έκαψε» καρδιές. Σίγουρα μια ταινία που θα συζητάμε για πολύ καιρό ακόμα.

Inglourious Basterds

Για πολλούς υπερτιμημένος, για άλλους ο ιδανικότερος εκφραστής του σύγχρονου αμερικάνικου κινηματογράφου. Κάθε ταινία του Κουέντιν Ταραντίνο είναι αμφιλεγόμενη και από αυτόν τον κανόνα δεν ξέφυγαν ούτε οι «Άδοξοι Μπάσταρδοι» του. Όλα τα χαρακτηριστικά των ταινιών του εκκεντρικού δημιουργού βρίσκονται και σε αυτήν την ταινία: σινεφίλ αναφορές, ατελείωτοι διάλογοι, χαρακτήρες – καρικατούρες, γραφική βία και μοιραίες γυναίκες συνθέτουν την διασκεδαστική αυτήν «πολεμική» κωμωδία μυθοπλασίας που έχει τόση σχέση με την Ιστορία, όση ο Ταραντίνο με την... επιστημονική φαντασία. Γιατί μας άρεσε; Γιατί παρά τις δύο και κάτι ώρες τις, παρά τους μακρόσυρτους και χωρίς νόημα διαλόγους τις, τις ελάχιστες καλές της ερμηνείες – με εξαίρεση αυτές του Μπραντ Πιτ και του Κρίστοφ Βαλτς – και την ελάχιστη δράση της, η ταινία κατάφερε να μας κρατήσει με τον ιδιαίτερο χαρακτήρα της και να μας διασκεδάσει αφάνταστα, παρά το «μακάβριο» θέμα της. Εν ολίγοις, μια ολοκληρωμένη κινηματογραφική εμπειρία για τους fan του Ταραντίνο – και όχι μόνο.

Slumdog Millionaire

Βασισμένη στο μπεστ-σέλερ «Q&A» του Βίκας Σουαράπ, η "Bollywood" ταινία του Ντάνυ Μπόιλ κατάφερε να «αγγίξει» ακόμα και αυτούς που δεν ήταν εξοικειωμένοι με τα ινδικά θέματα, δηλαδή την μεγαλύτερη μερίδα του δυτικού κοινού. Το αποτέλεσμα; Η ταινία αποτέλεσε την έκπληξη της χρονιάς και κέρδισε οχτώ Όσκαρ, μεταξύ των οποίων και αυτό της Καλύτερης Ταινίας. Για πολλούς υπερβολή, για άλλους αναμενόμενη επιβράβευση για μια ταινία αισιόδοξη, συγκινητική, με εξαιρετική αφήγηση, δυναμική σκηνοθεσία, φοβερό soundtrack και αξιαγάπητους πρωταγωνιστές.

Nine

Το να έχεις σε μια ταινία συγκεντρωμένους καλλιτέχνες όπως ο Ντάνιελ Ντέι Λιούις, η Μαριόν Κοτιγιάρ, Νικόλ Κίντμαν, η Πενέλοπε Κρουζ, η Κέητ Χάντσον και η Φέργκι από τους Black Eyed Peas είναι αρκετά ριψοκίνδυνο, πολύ περισσότερο όταν η ταινία αυτή ανήκει στο ιδιαίτερα απαιτητικό είδος του μιούζικαλ. Το ρίσκο το πήρε ο Ρομπ Μάρσαλ του "Chicago", ο οποίος ανέλαβε την κινηματογραφική μεταφορά του γνωστού θεατρικού μιούζικαλ του 1982, με τον Ντάνιελ Ντέι Λιούις στο ρόλο που ενσάρκωσε στο σανίδι ο Ραούλ Τζούλια και στο πανί ο Μαρτσέλο Μαστρογιάνι. Δύσκολο εγχείρημα, το οποίο σκηνοθέτης και ηθοποιοί φέρνουν με σχετική άνεση εις πέρας, δημιουργώντας μια ταινία με λαμπερές παρουσίες, glam σκηνοθεσία και όμορφα τραγούδια, μια ταινία χάρμα οφθαλμών, που μας υπενθύμισε ένα από τα βασικότερα χαρακτηριστικά του κινηματογράφου, αυτό της καθαρής, «ατόφιας» ψυχαγωγίας.

Up!

H Pixar έκανε πάλι το θαύμα της. Μετά το αριστουργηματικό Wall-E, το καινούργιο animation που άνοιξε το Φεστιβάλ Καννών ήταν πραγματικά απολαυστικό. Πρόκειται μάλιστα, για την πρώτη ταινία της εταιρείας στην οποία πρωταγωνιστούν εξ'ολοκλήρου άνθρωποι. Οι δημιουργοί του Monsters Inc. έφτιαξαν μια παραμυθένια και συνάμα συγκινητική ταινία, το σενάριο της οποίας βασίζεται στον κ. Carl Fredricksen, έναν 78χρονο πωλητή μπαλονιών που εκπληρώνει το όνειρό του να ζήσει μια μεγάλη περιπέτεια “δένοντας” το σπίτι του με χιλιάδες μπαλόνια για να πετάξει μακριά. Στην πορεία τα πράγματα δεν πάνε όπως τα περίμενε αφού συναντάει έναν οχτάχρονο πρόσκοπο που θα του αλλάξει την ζωή. Ένα συναρπαστικό 3-D ταξίδι της Disney, που εντυπωσίασε μικρούς και μεγάλους θεατές με την συγκινητική του ιστορία, τους συμπαθητικούς χαρακτήρες και την εικαστική του ομορφιά. Συγκαταλέγεται ήδη στην λίστα των all time classic animations στην ιστορία του κινηματογράφου, παρέα με το Toy Story και το Wall-E.

White Ribbon

Καμία δημιουργία του Αυστριακού σκηνοθέτη Μίκαελ Χάνεκε δεν περνάει απαρατήρητη από σινεφίλ κοινό και κριτικούς. Χαρακτηριστικά αναφέρουμε τα Funny Games, Benny’s Video και Cache, που αν και παραγωγές μικρής εμβέλειας συγκέντρωσαν πληθώρα βραβείων σε ευρωπαϊκά φεστιβάλ και διεύρυναν το - συγκεκριμένο μέχρι τότε- κοινό του σκηνοθέτη. Το 2009 λοιπόν, ο χαρισματικός δημιουργός μας παρουσίασε την πατριαρχική και πουριτανική κοινωνία ενός ανώνυμου αγροτικού χωριού της Γερμανίας, λίγο πριν το ξέσπασμα του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου, αλλά και όσα μυστήρια ή και φυσιολογικά εκτυλίχθηκαν εκεί. Το αποτέλεσμα; Ένας Χρυσός Φοίνικας στο Φεστιβάλ Καννών και πολλές ακόμα βραβεύσεις για μια αριστουργηματικά δομημένη ταινία, που μας έκανε να εκτιμήσουμε ξανά την ασύγκριτη γοητεία της ασπρόμαυρης φωτογραφίας. Εξαιρετικές ερμηνείες – ιδιαίτερα από τα πιτσιρίκια-, άρτια σκηνοθεσία και μία καθηλωτική ατμόσφαιρα, η οποία χωρίς ιδιαίτερες δραματουργικές εξάρσεις, σε ανατριχιάζει από τα πρώτα κιόλας πλάνα του – κατά τα άλλα – φιλήσυχου χωριού. Η ταινία και πολύ περισσότερο τα μηνύματα της, είναι σίγουρο πως θα μας απασχολήσουν για αρκετό καιρό ακόμα.

Watchmen

Για να ξεχωρίσει από τις υπόλοιπες μια ταινία που βασίζεται εξ’ ολοκλήρου σε κόμικ θα πρέπει να πληροί απαραιτήτως δύο προϋποθέσεις: αφενός το κόμικ από το οποίο προέρχεται να μην είναι αδιάφορο, αφετέρου ο σκηνοθέτης της ταινίας να κάνει ο,τι είναι ανθρωπίνως δυνατό για να μην απογοητεύσει ούτε τους fans του κόμικ, ούτε τους θεατές. Δύσκολο το στοίχημα λοιπόν, για τον σκηνοθέτη των 300 Zack Snyder, ο οποίος κλήθηκε να «χωρέσει» σε μια κινηματογραφική ταινία, το πυκνογραμμένο και πρωτότυπο κόμικ του Άλαν Μουρ, το οποίο μάλιστα ο ίδιος ο δημιουργός του είχε χαρακτηρίσει «unfilmable». Το αποτέλεσμα; Μια εντυπωσιακή ταινία 163 λεπτών, η οποία περιλαμβάνει μια σειρά από πολύ καλά επιλεγμένες σκηνές του κόμικ, σχεδόν αυτούσιες όσον αφορά στην εξέλιξη και τους διαλόγους, καταφέρνοντας έτσι να ικανοποιήσει και τους μεν (τους fan του κόμικ) και τους δε (τους απλούς θεατές).

Star Trek

Ακόμα ένα δύσκολο εγχείρημα στέφθηκε με απόλυτη επιτυχία, αυτήν την φορά από τον σκηνοθέτη του τηλεοπτικού Lost, J.J Abrahams, ο οποίος κατάφερε να επανεφεύρει τη θρυλική σειρά επιστημονικής φαντασίας χωρίς ν' αλλάξει απολύτως τίποτε απ' όσα στοιχεία την έκαναν δημοφιλή. Οι «Trekkies» (όπως ονομάζονται οι φανατικοί οπαδοί της σειράς) ενθουσιάστηκαν από την...ολική επαναφορά της θρυλικής τηλεοπτικής σειράς στον κινηματογράφο, το ίδιο και οι - μη εξοικειωμένοι με την σειρά - θεατές, που παρακολούθησαν μια πολύ καλή αυτόνομη περιπέτεια επιστημονικής φαντασίας. Σε αυτό συνέβαλε τα μέγιστα η «παλιομοδίτικη» ατμόσφαιρα της, τα αψεγάδιαστα ειδικά εφέ, το στρωτό σενάριο και η άριστη επιλογή «φρέσκων» ηθοποιών στους πρωταγωνιστικούς ρόλους του Τζέιμς Ταϊμπίριους Κερκ και του Σποκ. Αξίζει επίσης, να αναφέρουμε και την πάντα γοητευτική Zoe Saldana (Avatar) που με την... διαστημική της ομορφιά, έδωσε νέα πνοή στον ρόλο της Οχούρα.

Hangover

Η καλύτερη κωμωδία της χρονιάς (ο άλλος… φιναλίστ ήταν το In the Loop ) και μια από τις πιο αστείες ταινίες αυτής της δεκαετίας. Είχαμε πολύ καιρό να απολαύσουμε τέτοιο αναρχικό χιούμορ στην μεγάλη οθόνη και το αποτέλεσμα ήταν απλά ξεκαρδιστικό. Τίγρεις, μωρά, σπασμένα δόντια, απαγωγές και χαρακτήρες που αγγίζουν τα όρια των καρτούν, συνδυάστηκαν ιδανικά σε μια πανέξυπνη και καλογυρισμένη παραγωγή. Το κάστινγκ έπαιξε βέβαια και αυτό τον ρόλο του: οι Μπράντλεϊ Κούπερ, Έντ Χελμς και ο δικός μας Ζακ Γαλυφιανάκης αποδείχτηκαν τέλειοι στους τύπους που υποδύθηκαν, χαρίζοντας στο κοινό ουκ ολίγες σπαρταριστές στιγμές και άψογο κωμικό timing. A! Και τον Mike Tyson σε έναν ρόλο – έκπληξη.

Κυνόδοντας

Μπορεί να μην είναι από τις «εύκολες» ταινίες που θα απολαύσεις σε μια τεράστια οθόνη με το χέρι σου να μπαινοβγαίνει στο κουτί με τα ποπ κόρν, αλλά η βραβευμένη στις Κάννες ταινία του Γιώργου Λάνθιμου είναι – κατά την γνώμη μας- η ελληνική ταινία που έκανε την διαφορά για το 2009. Για πολλούς και διάφορους λόγους. Για τα «κρυφά» και τα εμφανή μηνύματά της, για την πρωτότυπη σεναριακή της ιδέα, τον σκληρό ρεαλισμό της, τις καλές ερμηνείες των πρωταγωνιστών, αλλά και την πνευματική «τροφή για σκέψη» που παρέχει στον θεατή. Εκ πρώτης όψεως, μια ρεαλιστική εικονογράφηση της άρρωστης πραγματικότητας μιας απομονωμένης οικογένειας, με μια δεύτερη «ανάγνωση», μια σοκαριστική αλληγορία που κρύβει πολύ περισσότερα από όσα θα περίμενε να ανακαλύψει ο μέσος θεατής.