Ο Τζέημς Ελρόυ δεν είναι νέος στο χώρο του λογοτεχνικού θρίλερ και του νουάρ μυθιστορήματος. Το ”νέο” στο βιβλίο του που κυκλοφόρησε πρόσφατα στην Ελλάδα είναι ότι το θρίλερ αυτή τη φορά μεταφέρεται από το ποινικό δίκαιο στο επίπεδο της πολιτικής. Και το κάνει θαυμάσια!
Οι δεκαετίες του ’30, του ’40 και του ’50 αποτελούν τον χρονικό χώρο δράσης όλων των ηρώων του Ελρόυ. Το ”Αμερικανικό Ταμπλόιντ” αν και ”πατάει” λίγο στο 1960, δεν ξεφεύγει από αυτόν κανόνα. Η θεματική του θίγει ένα από τα πλέον ευαίσθητα σημεία της αμερικανικής ιστορίας: τον πόλεμο των οικονομικών και πολιτικών δυνάμεων που οδήγησαν στην δολοφονία του Προέδρου Τζ. Φ. Κένεντυ.
Με ένα τόσο ”βαρύ” θέμα ο καταπληκτικός Ελρόυ καταλαβαίνει ότι πρέπει να πάρει τις (λογοτεχνικές) αποστάσεις του για να μην υποπέσει στον ”κίνδυνο” του μοδάτου ιστορικού μυθιστορήματος. Ο ρόλος της Μαφίας και του οργανωμένου εγκλήματος στις προεδρικές εκλογές, οι ίντριγκες και οι μάχες εξόντωσης της οικογένειας του Προέδρου με τον επικεφαλής του FBI, Tz. E. Χούβερ, η προσωπική ζωή των Κέννεντυ, αλλά και οι κραδασμοί στο φρόνημα των ΗΠΑ από την άνοδο του ”κόκκινου” Φιντέλ είναι απλώς ο καμβάς.
Οι ήρωες του Ταμπλόιντ λειτουργούν με αφορμή τις πολιτικές εξελίξεις που διαδραματίζονται σε γενικές γραμμές σε δεύτερο ή και τρίτο φόντο. Ο συγγραφέας δεν πέφτει στην παγίδα να βάλει την σφραγίδα του βλέμματός του σε σημαντικά ιστορικά γεγονότα για να κοσμήσει την καλλιτεχνική του αξία με τη φήμη τους.
Οι χαρακτήρες του συναρπαστικού αυτού μυθιστορήματος ερευνούν την ύπαρξη τέτοιων γεγονότων, όχι με την προίκα που τους έδωσε ένας αφηγητής- ”παντογνώστης”, αλλά με τις δυνάμεις του ”μέσου” ανθρώπου που άλλοτε βρίσκεται πιο κοντά σε κέντρα εξουσίας, άλλοτε πιο μακριά-αλλά πάντα κύρια μέριμνά του είναι το ”τομάρι” του.
Το μοτίβο των διαφθαρμένων χαρακτήρων (νυν ή πρώην αστυνομικοί) επαναλαμβάνεται, αλλά δεν κουράζει. Ο κυνισμός είναι και σε αυτό το έργο του Ελρόυ, ανάγλυφος. Χρησιμοποιώντας για μια ακόμη φορά πολύ περιορισμένο λεξιλόγιο, χρησιμοποιεί το στόμα των χαρακτήρων του ως ”κάνη όπλου”, προκρίνοντας την γοητεία της ”ευφυΐας του πεζοδρομίου”, έναντι αυτής της κοινωνικής διανόησης.
Εξαιρετικά προσεγμένος ο χειρισμός της προσωπικότητας που λέγεται Κέννεντυ και που παρελαύνει στις σελίδες του βιβλίου χωρίς ποτέ να ”καπελώνει” τους πρωτεύοντες ήρωες. Ο Ελρόυ, χωρίς να το καταλαβαίνεις, τραβά τον υποψήφιο για την Προεδρεία και κατόπιν Πρόεδρο στο δεύτερο αρχικά, και μετά στο τρίτο πλάνο της ιστορίας, ενώ περιγράφει έμμεσα το ειδικό βάρος της προσωπικότητάς του.
Οι τρεις ήρωές του (Κέμπερ, Λίττελ και Μποντιούραντ) αλλάζουν στρατόπεδα και επιδιώξεις, σκοτώνουν χωρίς ηθικούς δισταγμούς, καλύπτουν προσεκτικά τις ευαισθησίες τους, υψώνονται και ταπεινώνονται εκ περιτροπής, έως ότου τα πράγματα μπουν στη θέση τους, απλώς και μόνο επειδή... τελείωσαν οι σελίδες.
Λόγω των πάμπολλων ονομάτων και των άπειρων συνομωσιών και ραδιουργιών που περιγράφονται, το βιβλίο απαιτεί την αμείωτη προσοχή του αναγνώστη που καλό θα ήταν να μην σκεφτεί πως πρόκειται για ”ένα ακόμη αστυνομικό μυθιστόρημα”.
Όχι χωρίς αλαζονεία, o Ελρόυ δήλωσε πρόσφατα πως είναι ”ο καλύτερος αστυνομικός συγγραφέας σήμερα”.
Με έργα σαν το Αμερικανικό Ταμπλόιντ, είναι πολύ πιθανό να έχει δίκιο.
Δημήτρης Γλύστρας
