Δημοσία ιστορία στην Ελλάδα:Βιβλίο για ιστοριολάτρεις

Λίγοι γνωρίζουν ότι ο σχετικά νέος όρος «δημόσια ιστορία» περιλαμβάνει την ιστορία που αναπτύσσεται ανεξάρτητα από την ακαδημαϊκή έρευνα και που σχετίζεται με τον τρόπο τον οποίο χρησιμοποιεί το μαζικό κοινό για να προσλάβει το τι συνέβη στο παρελθόν.

Τις τελευταίες δεκαετίες και κυρίως μετά την ανάπτυξη του διακδικτύου που οδήγησε στην δημοκρατικοποίηση της πληροφορίας, τα δεδομένα φτάνουν απευθείας στο ευρύ κοινό χωρίς να είναι πάντα αναγκαστικό να μεσολαβήσει η επιστημονική ιδιότητα κάποιου διδάσκοντος. Οι δημόσιες συζητήσεις για την ιστορία, τα βιβλία που απευθύνονται στο μη εξειδικευμένο κοινό, ο αυξημένος αριθμός ιστορικών μαρτυριών, το βιβλίο ιστορίας της Στ΄ Δημοτικού, το μακεδονικό, αλλά και οι πρόσφατες αντεγκλήσεις για τον εμφύλιο πόλεμο και για τον βενιζελισμό, που χρησιμοποιήθηκαν στην πολιτική αντιπαράθεση- αποτελούν κομμάτια της, υπό συνεχή διαμόρφωση, δημόσιας ιστορίας.

Στην Ελλάδα η δημόσια ιστορία είναι σε πρώιμο αν και όχι σε εμβρυακό στάδιο. Το βιβλίο «Η Δημόσια Ιστορία στην Ελλάδα- Χρήσεις και καταχρήσεις της ιστορίας» που κυκλοφόρησε πρόσφατα από τις Εκδόσεις Επίκεντρο κινείται ακριβώς σε αυτά τα μονοπάτια. Στην έκδοση που επιμελήθηκαν συλλογικά οι Ανδρέας Ανδρέου, Σπύρος Κακουριώτης, Γιώργος Κόκκινος, Έλλη Λεμονίδου, Ζέτα Παπανδρέου, Ελένη Πασχαλούδη φιλοξενούνται οι πολύ ενδιαφέρουσες ανακοινώσεις του συνεδρίου «Χρήσεις και καταχρήσεις της ιστορίας: Η δημόσια ιστορία στην Ελλάδα». Το συνέδριο ήταν ένα από τα πρώτα σχετικά που πραγματοποιήθηκαν στην Ελλάδα.

Το βιβλίο χωρίζεται σε ενότητες ώστε να υπάρχει η απαραίτητη θεματική κατηγοριοποίηση σε διάφορες πτυχές αυτού που αποκαλείται δημόσια ιστορία: «Ιστοριογραφία και δημόσια ιστορία», συλλογική μνήμη και δημόσια ιστορία, λογοτεχνία και δημόσια ιστορία, πολιτικός λόγος και δημόσια ιστορία, κινηματογράφος, θέατρο και δημόσια ιστορία και εκπαίδευση και δημόσια ιστορία.

«Σε κάποιες περιπτώσεις η δημόσια ιστορία εμφανίζεται ως ένα πνευματικό κίνημα που στρέφει τα φώτα της προσοχής στις φωνές εκείνες που δεν βρίσκουν συνήθως θέση στην παραδοσιακή αντίληψη περί ακαδημαϊκής ιστοριογραφίας. Σε άλλες περιπτώσεις, ο κλάδος αυτός μελετά αυτές τις διαφορετικές πηγές ιστορικής αφήγησης ακριβώς για να καταδείξει τα όριά τους και να τονίσει την ανάγκη σεβασμού της ακαδημαϊκής ιστορικής αφήγησης, που κατά τεκμήριο δεν υφίσταται σε μεγάλο βαθμό, τους κινδύνους του υποκειμενισμού, ή της προπαγάνδας», αναφέρεται στην εισαγωγή του βιβλίου.

Δ. Γλ.