"Η Ξυπόλυτη των Αθηνών": Γυναικείο άρωμα από παλιά Ελλάδα

Η «Ξυπόλυτη των Αθηνών» είναι το πέμπτο μυθιστόρημα της Φιλομήλας Λαπατά, η οποία έχει τιμηθεί με το Βραβείο «Citta di Bacoli» το 2005 και το Βραβείο « Premio Internationale per la Cultura» το 2006.

«Και να, έξι γυναίκες, η καθεμιά με το δικό της ειδικό βάρος στο σώμα και την ψυχή, κάθονται στο ίδιο τραπέζι και τρώνε. Προσμένουν ένα φωτεινότερο μέλλον, το οποίο εκ των προτέρων είναι αδύνατο να το φανταστούν, όπως πριν από μερικά χρόνια, δεν είχαν φανταστεί πως θα ερχόταν κάποτε η μέρα που, μέσα από προσωπικές διαδρομές, θα έφθαναν να μοιράζονται και οι έξι ένα γεύμα, δίχως να αισθάνονται σαν ακροβάτες σε τεντωμένο σκοινί». Οι έξι αυτές γυναίκες θα είναι κατ’ ουσίαν οι πρωταγωνίστριες στο μυθιστόρημα αυτό που διαδραματίζεται στα χρόνια μεταξύ 1890-1910, στην Αθήνα.

Κύριες ηρωίδες του μυθιστορήματος οι γυναίκες της αριστοκρατικής οικογένειας Χρυσολωρά, γεγονός που δίνει το κίνητρο για την περιγραφή των αριστοκρατικών οικογενειών της Αθήνας στη συγκεκριμένη εποχή. Συνήθειες και πρωτόκολλα, κουτσομπολιά, γάμοι συμφέροντος, έρωτες, μίση, μεταπήδηση από την ευτυχία στη δυστυχία. Όλα αυτά συνθέτουν το πλαίσιο του μυθιστορήματος. Οι χαρακτηριστικές μορφές της Κατίγκως Χρυσολολωρά που θα παντρευτεί ένα ξεπεσμένο κόμη και θα χάσει την περιουσία της από τα χρέη του και η κόρη της Λάουρα η οποία θα εξαναγκαστεί από την ίδια σε ένα γάμο με έναν νεόπλουτο δεσπόζουν σαν μορφές μέσα στην ιστορία που ξετυλίγεται. Τελικά και στις δύο περιπτώσεις θα νικήσει ο έρωτας. Η Λάουρα θα ανταποκριθεί στην παράφορη αγάπη του «παρακατιανού», η δε μητέρα της θα ζήσει έναν νέο έρωτα : « Την έγδυσε απ’ όλα: ρούχα, δισταγμούς, ενοχές, τύψεις, λανθασμένες αντιλήψεις για τα «πρέπει» και τα «μη» της ζωής, και ένιωσε τη δόνηση της φυσικής ένωσης με κόκκαλα που έτριζαν, καθώς εξαφανίζονατν οι αντιστάσεις της κι έλειωνε η σκουριά των χρόνων που είχε περάσει αφίλητη και ανέραστη»

Το μυθιστόρημα αυτό κινείται σε κλασικές φόρμες περιλαμβάνοντας ιστορικά στοιχεία, εξαντλητική περιγραφή των χαρακτήρων που πρωταγωνιστούν, εκλεπτυσμένη κριτική για όσα διαδραματίζονται καθηλώνοντας τον αναγνώστη μέσα από μια, θα τολμούσαμε να πούμε, κινηματογραφική γραφή, διανθισμένη με τα πλούσια εκφραστικά μέσα της συγγραφέως.

Φιλομήλα Λαπατά, "Η Ξυπόλυτη των Αθηνών", εκδόσεις Καστανιώτη, σελίδες 400, τιμή 18 ευρώ.

Νίκος Δανιήλ
Nikosdaniil.blogspot.com