Αν αγαπάς το βιβλίο και ιντριγκάρεσαι από τις βραβεύσεις δεν μπορεί να μην ευχαριστηθείς μια βραδιά όπως αυτή που διοργάνωσε το ιστορικό περιοδικό ”ΔΙΑΒΑΖΩ” στο νέο Μουσείο Μπενάκη της οδού Πειραιώς, προκειμένου να απονείμει τα Λογοτεχνικά Βραβεία του 2007.
Μετά την επανακυκλοφορία του, η νέα διεύθυνση του περιοδικού επιχείρησε την αναβίωση του συγκεκριμένου θεσμού, ο οποίος ξεκίνησε το 1997 αλλά διακόπηκε το 2004 μετά το θάνατο του προηγούμενου διευθυντή, Ηρακλή Παπαλέξη, δίνοντας ταυτόχρονα και τον τόνο του ενθουσιασμού και της δυναμικότητάς της.
Ήταν λογικό λοιπόν, κατά την αναμονή της μεγάλης βραδιάς των απονομών, οι εκτιμήσεις να είναι συγκρατημένες και η ανυπομονησία στα ύψη, μιας και η διαδικασία ψήφισης ήταν απολύτως μυστική, ακόμη και στα μέλη των κριτικών επιτροπών.
Η διοργάνωση εκτυλίχθηκε τελικά σε γιορτή για όλους τους παρευρισκόμενους – που ήταν πολλοί!- και όχι μόνον για τους βραβευθέντες. Δεν είχαμε την τιμή να βρεθούμε στην τελετή απονομής των βραβείων Μπούκερ, αλλά η προσέλευση ήταν εντυπωσιακή!
Το αμφιθέατρο του Μουσείου, γέμισε από καθήμενους και ορθίους, σε τέτοιο βαθμό ώστε παραχωρήθηκε και δεύτερη αίθουσα, όπου γινόταν παράλληλη μετάδοση της εκδήλωσης. Συγγραφείς, εκδότες, βιβλιοπώλες, αλλά και φίλοι του βιβλίου γέμισαν το χώρο του αμφιθεάτρου, τιμώντας τόσο τη διαδικασία απονομής όσο και τους βραβευθέντες.
Την εκδήλωση άνοιξε ο διευθυντής του περιοδικού ΔΙΑΒΑΖΩ, Γιάννης Μπασκόζος, ο οποίος αρχικά ευχαρίστησε τις δύο κριτικές επιτροπές για την οκτάμηνη απασχόλησή τους για την ανάδειξη των βραβευθέντων, τους χορηγούς της εκδήλωσης που στήριξαν την εκδήλωση, αλλά και τους παρευρισκόμενους φίλους, και παράλληλα τόνισε ότι ”το ότι ήρθαμε εδώ όλοι εμείς σήμερα για να ακούσουμε το ποιοι βραβεύονται πέρα από το ενδιαφέρον που προξενεί, δίνει και το χαρακτήρα μιας ευγενούς και άδολης άμιλλας”.
Η παρουσίαση της εκδήλωσης έγινε από το δημοσιογράφο Σταύρο Θεοδωράκη, ο οποίος αρχικά διάβασε τους χαιρετισμούς που απέστειλαν ο Πρωθυπουργός, Κώστας Καραμανλής, ο Πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ, Γιώργος Παπανδρέου και ο Υπουργός Πολιτισμού, Γιώργος Βουλγαράκης.
Μετά την άχαρη αυτή αλλά –φεύ- επιβεβλημένη διαδικασία, η τελετή συνεχίστηκε με ένα σύντομο βίντεο όπου προβλήθηκαν οι λογοτέχνες – νικητές των προηγούμενων ετών διεξαγωγής των βραβείων. Ανάμεσα τους μερικοί από τους πλέον σημαντικούς λογοτέχνες των χρόνων μας, αλλά και κάποιοι που τους γνωρίσαμε μέσα από το συγκεκριμένο θεσμό.
Μετά τις βραβεύσεις, η βραδιά συνεχίστηκε στο αίθριο του Μουσείου Μπενάκη, όπου ”επιβεβαιώθηκε” κατά κάποιον τρόπο η επιτυχία της διοργάνωσης. Η ”πόζα” που συνήθως παγώνει αυτού του τύπου τις εκδηλώσεις απουσίαζε, τα ”πηγαδάκια” ήταν ζωντανά και μονίμως ανασχηματίζονταν καθώς νέα πρόσωπα έμπαιναν ή έβγαιναν από αυτά, οι άνθρωποι έδιναν ή έπαιρναν συγχαρητήρια, ενώ το Βιβλίο και ο κόσμος του έδειχναν να το ευχαριστιούνται.
Οι βραβεύσεις
Η τελετή ξεκίνησε με την απονομή του νέου τιμητικού βραβείου ΔΙΑΒΑΖΩ, του ”Βραβείου Προσφοράς στο Βιβλίο”, που απονεμήθηκε από τον εκδότη του περιοδικού, Γιώργο Γαλάντη, στο γνωστό βιβλιοπώλη και συλλέκτη Κώστα Σπανό, για την πολύχρονη προσφορά του.
Στο απολύτως ”διαγωνιστικό” μέρος τώρα, το πρώτο βραβείο αφορούσε εκείνο του Πρωτοεμφανιζόμενου Συγγραφέα και απονεμήθηκε στη Λένα Κιτσοπούλου, για τη συλλογή διηγημάτων της με τίτλο Νυχτερίδες, από τις εκδόσεις Κέδρος. Η Λένα Κιτσοπούλου, γνωστή ως νέα και ταλαντούχος ηθοποιός, κέρδισε –σύμφωνα με τις πληροφορίες μας- την σχεδόν ομόφωνη προτίμηση της κριτικής επιτροπής των βραβείων. Το βραβείο απένειμε ο ιστορικός της λογοτεχνίας, Αλέκος Αργυρίου, ενώ η Λένα Κιτσοπούλου, ευχαρίστησε, εκτός από τον εκδοτικό της οίκο, και τον λογοτέχνη Σωτήρη Δημητρίου για την φιλική του υποστήριξη.
Το Βραβείο Δοκιμίου κέρδισε η Τζίνα Πολίτη για το βιβλίο της με τίτλο Περί αμαρτίας, πάθους, βλέμματος και άλλων τινών, από τις εκδόσεις Αγρα. Το δε βραβείο παρέλαβε ο ίδιος ο εκδότης, κ.Πετσόπουλος, μια ακριβοθώρητη και σημαντική φιγούρα του χώρου από τον ποιητή και πανεπιστημιακό Νάσο Βαγενά.
Το Βραβείο Εικονογραφημένου Παιδικού Βιβλίου, απονεμήθηκε στον Χρήστο Μπουλώτη (κείμενα) και τη Φωτεινή Στεφανίδη (εικονογράφηση), για το ”Η κυρία Μίνα και η άνοιξη” , από τις εκδόσεις Λιβάνη. Το βραβείο απένειμε η διευθύντρια του Εθνικού Κέντρου Βιβλίου, Κατρίν Βελισσάρη.
Το Βραβείο Λογοτεχνικού Βιβλίου για μεγάλα παιδιά κέρδισε η Μαρία Παπαγιάννη, για το Ως διά μαγείας, από τις εκδόσεις Πατάκη. Το βραβείο απένειμε η καθηγήτρια Ελληνικής Φιλολογίας Πανεπιστημίου Αθηνών και πρόεδρος της επιτροπής που έκρινε τα παιδικά βιβλία Άντα Κατσίκη-Γκίβαλου. Η δε βραβευθείσα με έκδηλη χαρά, σχολίασε παραλαμβάνοντας το βραβείο ότι ”επιτέλους, θα το δείξω στους φίλους, που όλο με παροτρύνουν να γράψω και κάτι...σοβαρό!”.
Η έκπληξη των φετινών Βραβείων ήταν η νικήτρια του Βραβείου Ποίησης, η Θεώνη Κοτίνη, με την ποιητική συλλογή Ανίδεοι πάλι, η οποία εκδόθηκε από τις εκδόσεις Πλανόδιον, που κατ’ουσίαν εκδίδουν το ομώνυμο περιοδικό και δεν ασχολούνται συστηματικά με την έκδοση βιβλίων.
Είναι πραγματικά σημαντικό και ελπιδοφόρο, μια ποιήτρια έξω από κάθε προθήκη και συστηματική προβολή να αναδύεται και να αναγνωρίζεται, ιδίως σε μια εποχή που και το βιβλίο υποκύπτει στους νόμους του marketing.
Στα ”μεγάλα” βραβεία τώρα, το Βραβείο Διηγήματος απονεμήθηκε εξ ημισείας στον Μένη Κουμανταρέα, για το ”Η γυναίκα που πετάει”, από τις εκδόσεις Κέδρος και στον Αργύρη Χιόνη, για το ”Όντα και μη όντα”, από τις εκδόσεις Γαβριηλίδης.
Το βραβείο απένειμε ο κριτικός λογοτεχνίας και πρόεδρος της μίας εκ των δύο κριτικών επιτροπών των Λογοτεχνικών Βραβείων ΔΙΑΒΑΖΩ, Αλέξης Ζήρας, αλλά το παρέλαβε μόνον ο κ.Κουμανταρέας, μιας και τόσο ο έτερος λογοτέχνης όσο και ο εκδοτικός του οίκος, απουσίαζαν από την εκδήλωση.
Ο Μένης Κουμανταρέας σχολίασε πως έχει συνηθίσει να παραλαμβάνει βραβεία εξ ημισείας και ότι ένοιωθε λίγο μόνος στη σκηνή του αμφιθεάτρου, ενώ πρόσθεσε ότι ”Χαίρομαι ιδιαίτερα γιατί αυτό το βραβείο δεν είναι κρατικό”.
Το Βραβείο Μυθιστορήματος κέρδισε ο Αντώνης Σουρούνης, για ”Το μονοπάτι στη θάλασσα” των εκδόσεων Καστανιώτη, το οποίο είναι εδώ και μήνες best-seller.
Το βραβείο απένειμε ο νεοεκλεγείς πρόεδρος της Εταιρίας Συγγραφέων Θανάσης Βαλτινός, ενώ ο ίδιος ο λογοτέχνης σχολίασε πως ”Το πρώτο μου βραβείο το πήρα αργά, στα 54 μου. Τώρα στα 64 πήρα δύο μαζεμένα. Ο κίνδυνος τώρα είναι να μην το πάρω πάνω μου”.
Σημειώνεται ότι οι βραβευμένοι εκτός από το χρηματικό ποσό των 2.500 ευρώ θα λάβουν και το ποσό των 2.000 ευρώ από τον ΟΣΔΕΛ ανεξάρτητα από το αν είναι μέλη.
Οι κριτικές επιτροπές
Η κριτική επιτροπή των Λογοτεχνικών Βραβείων ΔΙΑΒΑΖΩ 2007 για την ποίηση, το δοκίμιο, το διήγημα, το μυθιστόρημα και τον πρωτοεμφανιζόμενο συγγραφέα έχει τα ακόλουθα μέλη:
Γιώργος Αράγης, κριτικός λογοτεχνίας, δοκιμιογράφος
Δημήτρης Δασκαλόπουλος, ποιητής, βιβλιογράφος
Αλέξης Ζήρας, κριτικός λογοτεχνίας
Αγγελική Καστρινάκη, συγγραφέας, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια του τμήματος Φιλολογίας στο Πανεπιστήμιο Κρήτης
Κώστας Κατσουλάρης, συγγραφέας, κριτικός λογοτεχνίας
Λευτέρης Παπαλεοντίου, Επίκουρος Καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Κύπρου
Νικήτας Παρίσης, φιλόλογος, κριτικός λογοτεχνίας
Η κριτική επιτροπή των Λογοτεχνικών Βραβείων ΔΙΑΒΑΖΩ 2007 για το εικονογραφημένο παιδικό βιβλίο και το λογοτεχνικό βιβλίο για μεγάλα παιδιά έχει τα ακόλουθα μέλη:
Αγγελική Γιαννικοπούλου, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια στο Τμήμα Επιστημών Προσχολικής Αγωγής και Εκπαιδευτικού Σχεδιασμού στο Πανεπιστήμιο Αιγαίου
Μένη Κανατσούλη, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια στο τμήμα Εκπαίδευσης και Αγωγής στην Προσχολική Ηλικία στο Πανεπιστήμιο Αθηνών
Άντα Κατσίκη-Γκίβαλου, Καθηγήτρια Ελληνικής Φιλολογίας στο Πανεπιστήμιο Αθηνών
Σούλα Οικονομίδου, Επίκουρη Καθηγήτρια στο Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης
Δημήτρης Πολίτης, εκπαιδευτικός, διδάσκων στο ΤΕΕΑΠΗ του Πανεπιστημίου Πατρών.
Π.Κ.