5 Έλληνες συγγραφείς που αξίζει να μάθεις

Όπως θα έχεις καταλάβει στο διάβασμα έχουμε μια μεγάλη και δεδηλωμένη αδυναμία. Ειδικά αυτούς τους δύσκολους καιρούς που ζούμε, με τους περιορισμούς στις μετακινήσεις και τον υποχρεωτικό εγκλεισμό στα σπίτια μας, τα βιβλία μοιάζουν ιδανική σανίδα σωτηρίας για κάθε φανατικό αναγνώστη και μη.

Η βιβλιοπαραγωγή ευτυχώς στάθηκε στο ύψος των περιστάσεων με αποτέλεσμα να έχουμε σπουδαίους τίτλους τόσο από ξένους, όσο κι από Έλληνες συγγραφείς. Άλλωστε έχουμε την τύχη, να έχουμε στα ράφια των βιβλιοθηκών τις δουλειές σπουδαίων Ελλήνων γραφιάδων, που είναι αναμφίβολα υψηλής λογοτεχνικής αξίας. Εμείς διαλέξαμε κάποιους από αυτούς και με περηφάνια τους παρουσιάζουμε με την ελπίδα να σε συντροφεύσουν κι εσένα με τα βιβλία τους.

Μιχάλης Μακρόπουλος

Έχοντας εκδώσει 11 πεζογραφικά βιβλία και άλλα 6 για παιδιά, ο Μιχάλης Μακρόπουλος, είναι ένας από τους πλέον πολυγραφότατους συγγραφείς της γενιάς του, γεννημένος στην Αθήνα το 1965. Τα δύο τελευταία του βιβλία το Μαύρο Νερό (εκδόσεις Κίχλη, 2019) και Η Θάλασσα (εκδόσεις Κίχλη, 2020) είναι πιθανότατα τα πλέον ενδιαφέροντα έργα του. Το πρώτο περιγράφει την ιστορία αγάπης ενός πατέρα και γιου με φόντο ένα ερημωμένο χωριό της Ηπείρου που πλήττεται από οικολογική καταστροφή, και το δεύτερο είναι μια λυρική ιστορία επιστημονικής φαντασίας, μικρή και γαλήνια για κάτι τόσο μεγάλο κι ηχηρό όσο το τέλος της ανθρωπότητας.

Με ένα Καβαφικό σχεδόν τρόπο ο Μακρόπουλος γράφει αφαιρετικά, λιτά κι απέριττα, γεννώντας συναισθήματα, ντύνοντας τις ιστορίες του, έχοντας φόντο την ελληνική ύπαιθρο αλλά κι εκείνες τις γωνιές όπου όλοι ξαναγυρνάμε για να βρούμε ένα κομμάτι του εαυτού μας, που πια έχουμε λησμονήσει.

Γιάννης Παλαβός

Ένας από τους σημαντικότερους Έλληνες συγγραφείς της γενιάς μας ο Γιάννης Παλαβός, μας συστήθηκε με τη συλλογή διηγημάτων Αληθινή Αγάπη κι άλλες ιστορίες (Εκδόσεις Intro Books, 2007), ενώ ακολούθησαν Το Αστείο (Εκδόσεις Νεφέλη, 2012) και Το Παιδί (εκδόσεις Νεφέλη, 2019). Παράλληλα έχει γράψει το σενάρια για δύο από τα καλύτερα ελληνικά κόμικ των τελευταίων χρόνων, Το Πτώμα (Εκδόσεις Jemma Press) αλλά και το Γρα Γρου (εκδόσεις Ίκαρος, 2017), και τα δύο σε εικονογράφηση του Θανάση Πέτρου.

Με ένα ξεχωριστό αφηγηματικό στυλ, που μπολιάζει την παράδοση με τη σημερινή εποχή ο Παλαβός έχει αναμφίβολα μια ιδιαίτερη πένα. Σε κάθε του διήγημα, στήνει μια ατμόσφαιρα που εντείνει την αγωνία του αναγνώστη και που παρακολουθεί με πλήρη αφοσίωσητις μικρές ζωές των ηρώων του να ξετυλίγονται εμπρός του. Χωρίς διάθεση διδαχής, φτιάχνει ένα μοναδικό ψυχογράφημα χαρακτήρων, τους οποίους είσαι βέβαιαος ότι «κάπου τους έχει συναντήσει». συναντήσει.

Μανώλης Λυδάκης

Πριν κάποια χρόνια κυκλοφόρησε ένα από τα σημαντικότερα ελληνικά βιβλία των 2010s. Μιλάμε για τη συλλογή διηγημάτων Η Χώρα (Εκδόσεις Αλεξάνδρεια, 2014) του Μανώλη Λυδάκη. Ένα δυστοπικό αριστούργημα που σε έκανε να αναφωνήσεις μετά το τέλος της ανάγνωσης του, πως μακάρι να κυκλοφορούσαν κι άλλα βιβλία σαν κι αυτό. Το αναφώνησες εσύ; Ακολούθησε το μυθιστόρημα Η Πλάνη (Εκδόσεις Αλεξάνδρεια, 2016) κι ο Επιστάτης (Εκδόσεις Αλεξάνδρεια, 2020) για να εγκαθιδρύσει τον Λυδάκη, σαν μια σπουδαία λογοτεχνική φωνή της εποχής μας. Αξίζει να σταθούμε στον μαστορικό τρόπο που αναπτύσσει τους χαρακτήρες του. Ο χρόνος κι ο χώρος δεν είναι ποτέ ξεκάθαροι κι ορισμένοι στα έργα του- μια επιλογή που μοιάζει ηθελημένη κι εντελώς συνειδητή προκειμένου να κλείσει πονηρά το μάτι στον αναγνώστη. Ακόμη και τα ονόματα των ηρώων, μοιάζουν κάποιες φορές περιττά, αφού όλοι τους μοιάζουν πανανθρώπινοι και θα μπορούσαν να είναι ο καθένας από εμάς. Ένας συγγραφέας στον οποίο αξίζει να επενδύσεις τον αναγνωστικό σου χρόνο δίχως άλλο.

Νίκος Κομνηνός

Στο πρώτο του μυθιστόρημα, τη Σπίθα (Εκδόσεις Καστανιώτη, 2020) ο Νίκος Κομνηνός στήνει ένα αριστοτεχνικό θρίλερ, για μια πανδημία που χτυπά τον κόσμο μετά από εκείνη του κορωνοϊού. Ένα στοχαστικό ντεμπούτο πάνω στα διλήμματα που έχει να αντιμετωπίσει η ανθρωπότητα στην αυγή μιας νέας δεκαετίας, εν μέσω της ακμάζουσας τεχνολογίας, που προφανώς επιφέρει την απομόνωση εκατομμυρίων ανθρώπων, όσο ζουν εναλλάσσοντας κλικ σε οθόνες υψηλής ευκρίνειας.

Με αριστοτεχνικό ρυθμό, εκτυλίσσει την ιστορία του σελίδα τη σελίδα φέρνοντας σε πρώτο επίπεδο τους τρεις βασικούς ήρωες του. Την τριαντάχρονη επιχειρηματία Σεσίλια Στάιν που έχει μια περιουσία δισεκατομμυρίων, τον καθηγητή του Κέιμπριτζ Ρίτσαρντ Μπέιλ και την Ελληνίδα ανερχόμενη επιστήμονα της ομάδας του, Σάντι Παππά. Όσο ξεκλειδώνει τους χαρακτήρες του, παρουσιάζει ι το σχέδιο τους, το οποίο  μοιάζει το σημαντικότερο που έχει εκπονηθεί από δημιουργίας του κόσμου: Η σωτηρία του πλανήτη από τον όλεθρο της οικολογικής καταστροφής.

Στο διηπειρωτικό σύμπαν του βιβλίου του που περιλαμβάνει το Λονδίνο, τη Νέα Υόρκη, την Αθήνα, τη Φιλαδέλφεια και το Τελ Αβίβ, παρεισφρύουν διλήμματα, φόβοι κι ελπίδες για το μέλλον της ανθρωπότητας, που ζει σε ένα μετά-αποκαλυπτικό τοπίο, το οποίο δεν μοιάζει με τα αφηγήματα της επιστημονικής φαντασίας που γνωρίζαμε, για αυτό και είναι πιο τρομακτικό. Ο Κομνηνός παίρνει το ρίσκο να ακολουθήσει ένα λογοτεχνικό είδος, το οποίο μοιάζει παραγκωνισμένο στη χώρα μας, αλλά έχει όλα τα εχέγγυα για να το βγάλει από την αφάνεια του.

Δημοσθένης Παπαμάρκος

Όσοι έχουν διαβάσει τη συλλογή διηγημάτων Γκιακ (Εκδόσεις Πατάκης, 2020) του Δημοσθένη Παπαμάρκου μπορούν να συν-επιβεβαιώσουν πως πρόκειται για ένα από τα πιο συγκλονιστικά αναγνώσματα της Νέας ελληνικής λογοτεχνίας. Ένα από αυτά που σε λίγα χρόνια θα μπαίνουν πλάι σε εκείνα του Καζαντζάκη, του Παπαδιαμάντη, του Στρατή Τσίρκα, του Καραγάτση, του Άρη Αλεξάνδρου και του Κώστα Ταχτσή. Το Γκιάκ είναι το αίμα. Αυτό που γεμίζει τις φλέβες μας ζωή και αυτό που άλλοι λεν οικογένεια, αδερφό, αδερφή, μάνα, πατέρα, κόρη και γιο. Ο δεσμός που γίνεται δεσμά και τα δεσμά που μας ακολουθούν από όταν γεννιόμαστε μέχρι που πεθαίνουμε. Είναι και όλα όσα αγαπήσαμε και κρύψαμε, ποτισμένα με το αίμα μας.

Θα ήταν χρήσιμο, στις επόμενες γενιές μαθητών να διδάσκεται το Νόκερ, το πλέον συγκλονιστικό διήγημα του Γκιακ, μιας κι ο Παπαμάρκος συνθέτει μέσα από μια ξεχασμένη γλώσσα, το εφιαλτικό σύμπαν του θανάτου, με τρόπο ιδιοφυή. Νατουραλιστικό με τις λέξεις να κόβουν σαν ξυράφι. Δείγματα του τεράστιου ταλέντου του είχε δείξει στη συλλογή διηγημάτων του Μεταποίηση (Εκδόσεις Κέδρος, 2012) όταν κι εντρύφησε στον ανοίκειο αστικό τρόμο, ο οποίος κρύβεται σε ιστορίες ανθρώπων που μένουν δίπλα σου, μα ούτε καν θυμάσαι το όνομά τους, καθώς συνήθως τους προσπερνάς ή σε προσπερνούν εκείνοι στην καθημερινότητά σας.

Εσωτερικές φωνές, η οσμή του θανάτου μαζί με λέξεις με περίεργη ηχώ, βρίσκονται διάσπαρτες στα έργα του, όπως συμβαίνει και στη νεκρογραφία Εξημέρωση (Εκδόσεις Πατάκη, 2019). Η ελληνική παράδοση τροφοδοτεί την γραφή του Παπαμάρκου, αναμιγνύοντας ομιλούσες αργκό  της και λέξεις που περνάνε από γενιά σε γενιά ως πολιτιστικό ενθύμιο. Περιμένοντας το νέο του κόμικ Γυμνά Οστά, σε εικονογράφηση του Kanellos Cob, διαβάζουμε πάλι τον Ερωτόκρικο (Εκδόσεις Polaris, 2016) ενώ του βγάζουμε το καπέλο για τη σεναριακή του συμμετοχή στην υπέροχη Μπαλάντα της Τρύπιας Καρδιάς του Γιάννη Οικονομίδη.