Το εικαστικό καλοκαίρι ξεκινά από την Αθήνα και την Ύδρα

του Γιάννη Ασδραχά

Ένα μέγαρο και ένα αρχοντικό συμμετέχουν ταυτόχρονα στην εικαστική ατζέντα των ημερών. Το πρώτο, που βρίσκεται στο μαστιζόμενο κέντρο της πόλης, στην Ομόνοια, είναι το Μέγαρο «Ευνάρδου» του «Μορφωτικού Ιδρύματος Εθνικής Τραπέζης». Το δεύτερο, σε ένα από τα πιο ειδυλλιακά σημεία της χώρας, είναι το Αρχοντικό του Ναύαρχου Κουντουριώτη στην Ύδρα.

Στις αίθουσες του Μεγάρου «Ευνάρδου» αντηχεί αυτό το διάστημα ο παλμός της νέας γενιάς καλλιτεχνών μέσω της 6ης Μπιενάλε των φοιτητών των «Ανωτάτων Σχολών Καλών Τεχνών» της χώρας. Την ίδια στιγμή, το αρχοντόσπιτο της Ύδρας φιλοξενεί το έργο ενός καλλιτέχνη με το δικό του κεφάλαιο στον ελληνικό χώρο της τέχνης, του Αλέκου Φασιανού.

Για πρώτη φορά η μπιενάλε των φοιτητών των Σχολών Καλών Τεχνών της Ελλάδας πραγματοποιείται από το Μορφωτικό Ίδρυμα της Εθνικής Τράπεζας. Από τους χώρους του Μεγάρου θα περάσουν εκατό έργα που υπογράφουν ισάριθμοι φοιτητές της Ανωτάτης Σχολής Καλών Τεχνών και του Τμήματος Καλών Τεχνών Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης. Επίσης, για πρώτη φορά συμμετέχουν φοιτητές από το Τμήμα Εικαστικών Τεχνών Πανεπιστημίου Δυτικής Μακεδονίας που εδρεύει στη Φλώρινα.

Η έκθεση των έργων που συμμετέχουν στην Μπιενάλε παρουσιάζονταν μέχρι το 2005 μόνο στην Κρήτη στον εκθεσιακό χώρο του Ξενοδοχείου Creta Maris. Από το 2005 και μετά η έκθεση των έργων, μετά την Κρήτη, μεταφερόταν και στην Αθήνα, στον εκθεσιακό χώρο της «Αττικό Μετρό» στο Σύνταγμα, ενώ το 2007 ταξίδεψε και παρουσιάσθηκε στη Διεθνή Έκθεση του Τορόντο του Καναδά, μετά από πρόσκληση του Ελληνικού Προξενείου.

Ανάμεσα στα έργα που παρουσιάζονται στο Μέγαρο βρίσκονται και αυτά που διακρίθηκαν με τα βραβεία και τους επαίνους που ψήφισε η επιτροπή- που τελεί υπό την αιγίδα και των τριών σχολών- και οργάνωσε η εικαστική εφημερίδα «Τα Νέα της Τέχνης» σε συνεργασία με το γραφείο διασύνδεσης της Ανώτατης Σχολής Καλών Τεχνών της Αθήνας. Τα βραβεία έκρινε επιτροπή αποτελούμενη από τους Τρ. Πατρασκίδη (ΑΣΚΤ), Αγ. Αντωνόπουλο (ΑΣΚΤ), Αριστοτέλη Τζάκο (ΑΣΚΤ), Κυριάκο Μορταράκο (ΑΠΘ), Ξένη Σαχίνη (ΑΠΘ), Γιάννη Ζιώγα (Φλώρινα) και Εκτορα Παπαδάκη (Φλώρινα).

Το πρώτο βραβείο έλαβε η φοιτήτρια της Ανωτάτης Σχολής Καλών Τεχνών (ΑΣΚΤ) Παναγιώτα Μονογιού για το άτιτλο έργο μίας φωτογραφικής σύνθεσης που σε πρώτο πλάνο απεικονίζει τέσσερα κομμάτια κρέας τα οποία λειτουργούν ως κουρτίνα σε μία ασπρόμαυρη φωτογραφία εποχής. Το βραβείο συνοδεύεται από το ποσό των 1500 ευρώ. Το δεύτερο βραβείο απέσπασε ο φοιτητής του Τμήματος Εικαστικών και Εφαρμοσμένων Τεχνών του ΑΠΘ Βασίλης Μιχαηλίδης, το επίσης άτιτλο έργο του οποίου καλύπτει ένας κυματισμός άφθονος από αποχρώσεις. Το βραβείο συνοδεύεται από το ποσό των 1000 ευρώ. Εντυπωσιακό είναι επίσης το έργο «The Last Supper» της Μαρίνα Προβατίδου που έλαβε το τρίτο βραβείο. Με την μέθοδο της οξυγραφίας η φοιτήτρια της ΑΣΚΤ φιλοτέχνησε έναν ανορθόδοξο δείπνο στο οποίο συμμετέχουν αλλόκοτες υπάρξεις. Το βραβείο συνοδεύεται από το ποσό των 500 ευρώ.

Επίσης, απονεμήθηκαν έξι τιμητικοί έπαινοι στους φοιτητές που διακρίθηκαν για το έργο τους. Πρόκειται για τους: Τάσο Λεπτοκαρόπουλο, Αναστάσιο Λεονόγλου και Ιωάννα Παρασκευοπούλου από το Τμήμα Εικαστικών Τεχνών Πανεπιστημίου Δυτικής Μακεδονίας, Νικολέττα Κατσαμπέρη και Γιάννη Χειμωνάκη από την Αθήνα και Δήμητρα Λιακοπούλου από την Θεσσαλονίκη.

Στους χώρους του Μεγάρου παρουσιάζεται μέχρι και τις 19 Ιουνίου το πρώτο μέρος της Εκθεσης. Το δεύτερο θα εγκαινιαστεί στις 24 Ιουνίου με ομιλίες και συζήτηση με θέμα: «Τέχνη και Παιδεία: Το μέλλον της καλλιτεχνικής εκπαίδευσης στην Ελλάδα». Ομιλητές θα είναι ο Εμμανουήλ Μαυρομμάτης, ομότιμος καθηγητής Ιστορίας της Τέχνης του ΑΠΘ, Γιώργος Διβάρης, αναπληρωτής Καθηγητής της Σχολής Καλών Τεχνών Θεσσαλονίκης, και Γιάννης Καστρίτσης, διδάσκων στη Σχολή Καλών Τεχνών της Φλώρινας. Την συζήτηση θα συντονίζει η δημοσιογράφος Άρτεμις Καρδουλάκη.

Ο Αλέκος Φασιανός και η Ύδρα

Τη δεκαετία του 1950 σε ένα από τα πετρόχτιστα αρχοντικά, αυτό του Μανώλη Τομπάζη, ο Αλέκος Φασιανός ως νεαρός απόφοιτος της Σχολής Καλών Τεχνών έκανε την πρακτική του. Εκείνη την εποχή μοιράστηκε μαζί με τους καλλιτέχνες της γενιάς του τα ίδια ερεθίσματα από το περιβάλλον του αμόλυντου νησιού του Αργοσαρωνικού. Σήμερα πενήντα χρόνια μετά από εκείνο το ξέγνοιαστο καλοκαίρι ο Αλέκος Φασιανός επιστρέφει στην Ύδρα και παρουσιάζει στο κηρυγμένο μνημείο αρχοντικό του Παύλου Κουντουριώτη μία πτυχή του έργου του που δεν έχει παρουσιαστεί ξανά στο κοινό.

Πρόκειται για τα έργα που ανήκουν στην συλλογή του ειδικευμένου στην τέχνη νομικού Γιώργου Οικονομόπουλου. Ο συλλέκτης και ο Αλέκος Φασιανός έχουν μία φιλική σχέση που καλύπτει πολλές δεκαετίας και ξεκινά από τα χρόνια που ο Αλέκος Φασιανός ζούσε και εργαζόταν στο Παρίσι. «Όσο πιο πολύ πλησιάζεις την ουσία της φύσης τόσο μεγαλύτερη αίσθηση δημιουργείται στους ανθρώπους, γιατί μέσα στη ζωγραφική ανακαλύπτουν τον εαυτό τους. Mόνο η ακριβής γνώση της πραγματικότητας δίνει την αίσθηση της αλήθειας. Στην τέχνη της ζωγραφικής σημασία έχει η έμπνευση και η γνώση της πραγματικότητας» σημειώνει ο ίδιος ο καλλιτέχνης για την λειτουργία του μέσα στη ζωγραφική στον κατάλογο της έκθεσης που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Νηρέας.

«Ο Αλέκος Φασιανός, λάτρης της Υδρας, από το 1954, όταν για πρώτη φορά επισκέφτηκε το νησί, με μεγάλη χαρά δέχτηκε να εκθέσει έργα του στο νησί μας, σε ένα ιστορικό αρχοντικό το οποίο ευγενώς παραχωρήθηκε από το υπουργείο Πολιτισμού και Τουρισμού για τον σκοπό αυτό», σημειώνει ο δήμαρχος Ύδρας Αγγελος Κοτρώνης. Και σε πιο ποιητική γλώσσα ο Νομπελίστας Οδυσσέας Ελύτης σημείωνε για τον Αλέκο Φασιανό «Τυχαίο δεν είναι, ότι σε μια στιγμή που οι περισσότεροι καλλιτέχνες με απελπισία είχαν καταθέσει τα όπλα μπροστά στη χιλιομεταχειρισμένη παραστατική ζωγραφική, εκείνος, για να 'χει διατηρήσει σε συνεχή κατάσταση ανταρσίας την ιδιότυπη αθωότητά του, επέτυχε να διασχίσει ένα είδος δροσιάς, που οι κουρασμένοι των σημερινών μεγαλουπόλεων αποδέχτηκαν σαν ευεργετική ανοιξιάτικη βροχούλα. Χρειαζόταν γι' αυτό ένας θαυματοποιός. Και ο Φασιανός είχε τον τρόπο του να βγάζει από το καπέλο του κουνέλια και σημαίες».

«Μπιενάλε Φοιτητών Σχολών Καλών Τεχνών της Ελλάδας»
Πού: Μέγαρο Ευνάρδου (Αγίου Κωνσταντίνου 20 και Μενάρδου)
Πότε: Α΄ Μέρος έως τις 19 Ιουνίου. Β’ Μέρος: 24 Ιουνίου – 9 Ιουλίου.

Φασιανός στην Υδρα
Πού: Αρχοντικό Παύλου Κουντουριώτη
Διάρκεια: έως τις 30 Σεπτεμβρίου.