Μια μονοήμερη στη Βραυρώνα θα σε κάνει της Αρτέμιδος θαμώνα

Άκου μια ιστορία: Κάπου ανάμεσα στο 1204 και το 1207, η Θεσσαλονίκη είχε έναν βασιλιά από τη σημερινή Γαλλία, που τον έλεγαν Βονιφάτιο Μομφερατικό, και είχε πάρει μέρος στην τέταρτη Σταυροφορία –εκείνη που πήρε την Πόλη, για όποιον δεν πρόσεχε στο σχολείο. Ο Βονιφάτιος, που λες, έδωσε σε έναν πατριώτη του από τη Βουργουνδία, Όθωνα ντε λα Ρος τον έλεγαν, την Αττική ως τιμάριο. «Τι είναι τιμάριο;» σε ακούμε να ρωτάς, «τσιφλίκι» ερχόμαστε να απαντήσουμε, να τα λέμε λαϊκά να συνεννοούμαστε. Την εποχή του Όθωνα ντε λα Ρος, η Αττική απέκτησε τους μεσαιωνικούς πύργους της, που ήταν βασικά παρατηρητήρια, τα οποία επικοινωνούσαν μεταξύ τους. Ένας από αυτούς τους πύργους επιβιώνει μέχρι σήμερα, αγέρωχος στα 18 μέτρα του ύψους του, στη Βραυρώνα. Στον χάρτη τον βρίσκεις εδώ. 

Έχει λίγο βατό χωματόδρομο για να φτάσεις ως εκεί, και μετά ένα 3λεπτο περπάτημα σε μονοπάτι. Η θέα είναι εντυπωσιακή, όχι μόνο επειδή ο πύργος βρίσκεται σε ύψωμα, αλλά και γιατί η απόσταση που τον χωρίζει από το αεροδρόμιο είναι τέτοια που θαρρείς θα απλώσεις χέρι και θα πιάσεις αεροπλάνο που προσγειώνεται. Η δε εικόνα καθώς ανηφορίζεις το σύντομο μονοπάτι, με τον μεσαιωνικό πύργο από τη μια και τον πύργο ελέγχου του αεροδρομίου από την άλλη, είναι η τέλεια αναλογία για τούτη εδώ την πόλη, που ξέρει να σου δίνει σε μια μόνο εικόνα την εντύπωση ότι οι ιστορίες της, όσο και να τις επεκτείνεις επάνω σε έναν νοητό άξονα παρελθόν-μέλλον, πάντα θα συνεχίζονται.

Μιλώντας για ιστορίες

Ακριβώς 5 χιλιόμετρα από τον πύργο, θα βρεις τον υπέροχο Αρχαιολογικό Χώρο της Βραυρώνας και το μουσείο του, που είναι χωρίς υπερβολή ένα από τα ωραιότερα που έχεις δει ποτέ σου. Το εισιτήριο είναι ενιαίο (στα 3€), αρχαιολογικός χώρος και μουσείο έχουν μία είσοδο, εμείς όμως λέμε πως είναι καλύτερα να κάνεις πρώτα την σύντομη βόλτα προς τον ναό, και μετά να επιστρέψεις για να δεις το μουσείο πριν φύγεις. Θα έχεις έτσι καλύτερη εικόνα του τι ακριβώς είναι όλα αυτά τα παιχνίδια, τα αγαλματίδια, τα σφραγιδάκια και τα γλυπτά που φιλοξενούνται στο μουσείο. Η Άρτεμις, που λατρευόταν εδώ, ήταν εκτός από θεά της φύσης και του κυνηγιού, και προστάτιδα της οικογένειας και των παιδιών, όπως θα διαπιστώσεις στη φαντασμαγορική αίθουσα με τα αγάλματα των παιδιών σε παράταξη, έτοιμα θαρρείς να περπατήσουν.

Ο ίδιος ο αρχαιολογικός χώρος είναι καταπράσινος (ναι, ακόμα και τέτοια εποχή) με πολλές από τις κολώνες της στοάς μπροστά από τον Ναό της Άρτεμης να έχουν αναστηλωθεί, δίνοντας μια εικόνα για το μεγαλείο του. Εκείνο, όμως, που προκαλεί τη μεγαλύτερη εντύπωση είναι η λίθινη γέφυρα που κατασκευάστηκε κάποια στιγμή πριν το 480 π.Χ. πάνω από τον Ερασίνο, το ποτάμι που διασχίζει υπόγεια πλέον τον αρχαιολογικό χώρο, και η οποία γέφυρα υπάρχει ακόμα, σε όλο το αρχιτεκτονικό μεγαλείο της. Μέσα στον αρχαιολογικό χώρο βρίσκεται και ένα πέτρινο εκκλησάκι του 15ου αιώνα, ο Άγιος Γεώργιος, και το ιερό της Ιφιγένειας, που λατρευόταν εδώ σαν χθόνια ηρωίδα πολύ πριν οι νέοι θεοί αντικαταστήσουν τους παλιούς, διατηρώντας την χρονική συνέχεια που λέγαμε προηγουμένως.

Η λίθινη γέφυρα επάνω από τον ποταμό Ερασίνο, χτισμένη τον 5ο αιώνα π.Χ.

Μιλώντας για την Ιφιγένεια, έχουμε κι άλλη ιστορία: Πολλά χρόνια μετά την απόπειρα δολοφον εεε θυσίας από τον ανέκαθεν ανεκδιήγητο –και πλέον απολύτως νεκρό– πατέρα της, η Ιφιγένεια είναι ιέρεια σε έναν ναό της Άρτεμης, κάπου στην Ταυρίδα. Στη σημερινή Ουκρανία είναι αυτό, αν αναρωτιέσαι, και πιο συγκεκριμένα στην Κριμαία. Εκεί, στην Ταυρίδα, θα εμφανιστεί μια μέρα ένας συμπαθητικός αν και κομματάκι αφελής νεαρός, που θα τον έχει στείλει η ίδια η θεά, άκουσον άκουσον, να κλέψει το άγαλμά της μέσα από τον ναό. Η Ιφιγένεια βέβαια που της κόβει πιο πολύ θα αναγνωρίσει στο πρόσωπο του γκάβακα τον αδερφό της τον Ορέστη, θα τον βοηθήσει να κλέψει το άγαλμα και θα το σκάσει μαζί του για την πατρίδα.

Το άγαλμα που κουβαλάνε, στο δρόμο της επιστροφής θα το αφήσουν, πάντα κατά παραγγελία της ίδιας της θεάς, στον ναό της εδώ στη Βραυρώνα. Από εδώ και κάτω, ο μύθος έχει δύο εκδοχές: Σύμφωνα με την επικρατέστερη, η Ιφιγένεια θα ζήσει το υπόλοιπο της ζωής της στη Βραυρώνα, ως ιέρεια στον εδώ ναό της Άρτεμης, όπου και θα θαφτεί και θα συνεχίσει να λατρεύεται η ίδια ως χθόνια ηρωίδα. Άλλοι πάλι λένε πως θα επιστρέψει με τον αδερφό της στο Άργος, και θα ζήσει εκεί την υπόλοιπη ζωή της.

Πείνασα με τόσες ιστορίες, να φάμε κάτι;

Από τον αρχαιολογικό χώρο, θα βάλεις στο GPS την Ταβέρνα Άρτεμις (προσοχή προσοχή, αυτή είναι η σωστή διαδρομή, όλες οι άλλες καταλήγουν σε αδιέξοδα, μην κοιτάς που δεν τους φαίνεται) και σε δύο μόλις χιλιόμετρα θα βρεθείς στην καρδιά του Υγροβιότοπου της Βραυρώνας, οι καλαμιές του οποίου μισοκρύβουν την θάλασσα που όσο πάει και ρηχαίνει, για να καταλήξει σε ένα βαλτοτόπι ενταγμένο στο δίκτυο Natura 2000.

Με φόντο αυτό το φαντασμαγορικό τοπίο, αν πετύχεις φθινοπωρινή λιακάδα θα πιάσεις τραπεζάκι στο μεγάλο μπαλκόνι της Ταβέρνας Άρτεμις, για να αγναντεύεις τρώγοντας τα πουλιά να φτερουγίζουν αδιάκοπα γύρω του. Κι αν κάνει ψύχρα μην πτοηθείς, ωραία είναι και η θέα από τις μεγάλες τζαμαρίες του ευρύχωρου εσωτερικού χώρου.

Εδώ που λες θα δοκιμάσεις φρεσκότατα ψαράκια και θαλασσινά σε καλές τιμές (στα 54€ το κιλό το φαγκρί, για να έχεις μια εικόνα) και τα κλασικά ταβερνίσια ορεκτικά, άψογα εκτελεσμένα: Σκέψου τηγανιτές πατάτες κομμένες στο χέρι και τηγανισμένες στην εντέλεια, χειροποίητη τυροκαυτερή με μπαμπάτσικα κομμάτια φέτας, μεγάλη ποικιλία σε καλοβρασμένα χόρτα και πάει λέγοντας. Πραγματική αποκάλυψη ήταν το φρέσκο καλαμάρι, που γίνεται ψητό ή τηγανιτό αναλόγως τα κέφια σου, και το άψογα ψημένο φαγκρί, που μας ρώτησαν αφού ψήθηκε αν θέλουμε να μας το καθαρίσουν, προκαλώντας κύματα ενθουσιασμού στην παρέα, και ήρθε και με ένα τέλειο, στιβαρό λαδολέμονο. Αν δεν πάρεις μεγάλο φρέσκο ψάρι, ο λογαριασμός με ουζάκι θα βγει γύρω στα 20€ το άτομο.