Είδαμε το Acheronta Movebo του Σάββα Πογιατζή στο Θέατρο Δρόμος στην Κυψέλη

“Flectere si nequeo superos, Acheronta movebo"  (“Ακόμα κι αν δεν συγκινήσω τους θεούς, θα μετακινήσω τον Αχέροντα”).

Το έργο

Ένα ζευγάρι μετά τη ληστεία μιας τράπεζας. Ένα ερωτευμένο ζευγάρι. Το τέλος του κόσμου. Πτώματα. Η ζωή, ο θάνατος και όλα όσα προλάβουμε να ζήσουμε μέχρι την επέλασή του. «Αλίμονο αν κόψουμε τα μπάνια γιατί η θάλασσα κρύβει κινδύνους.» Αλίμονο αν πάψουμε να αντιστεκόμαστε, έρμαια του διάχυτου φόβου. Αλίμονο αν δε μπορεί κάποιος να αντισταθεί στη βιαιότητα και τον αυταρχισμό γύρω του. « Ο φόβος είναι σαν φέρετρο, μας βάζει στο χώμα».

Γεγονότα, σκοτωμοί, θάνατοι, μολότοφ και ένα σωρό ακρότητες, η παράνοια της βίας, τροφή της εξουσίας.

Η πλατεία Εξαρχείων. Ο μύθος του Ορφέα και της Ευρυδίκης. Η άνοδος από τον Άδη.  Οι δολοφονίες. Και στο επίκεντρο ο χαμένος χρόνος. Ο χρόνος  μιας ολόκληρης γενιάς.

Το θέμα αφορά τις δολοφονημένες γυναίκες, τα κακοποιημένα παιδιά, τους νεκρούς των Τεμπών, τους πνιγμένους της Πύλου, τους πλημμυρισμένους του κάμπου και τους  καμένους του Έβρου, τους εγκλωβισμένους πρόσφυγες, τους εξαθλιωμένους μετανάστες, τους νεκρούς εργάτες, όσους πέθαναν, πεθαίνουν και θα πεθαίνουν για να θρέψουν την αχόρταγη μηχανή οδύνης και ψευδαισθήσεων που είναι και πάντα ήταν η εξουσία.

Το Σεπτέμβρη του 1973 ο πρόεδρος της Χιλής, Σαλβαδόρ Αλιέντε, αντιστέκεται περήφανα στις φασιστικές ορδές του πραξικοπηματία δικτάτορα, στρατηγού Πινοσέτ.

Το 1995, κατά την διάρκεια των διαδηλώσεων για το Πολυτεχνείο, ο  αστυνομικός Αθανάσιος Μελίστας πυροβολεί εν ψυχρώ τον δεκαπεντάχρονο αναρχικό μαθητή Μιχάλη Καλτεζά στο πίσω μέρος του κεφαλιού.

Κατά τη «Ματωμένη Εβδομάδα» του Μαΐου 1871, ο στρατός των Βερσαλλιών εκτελεί περίπου 40.000 κομμουνάρους που υπερασπίζονται την Παρισινή Κομμούνα, το  σύμβολο της εργατικής εξέγερσης κατά της αστικής τάξης.

Το 1963, ο αριστερός βουλευτής της ΕΔΑ, Γρηγόρης Λαμπράκης, δέχεται δολοφονική επίθεση ύστερα από εκδήλωση υπέρ της ειρήνης στην Θεσσαλονίκη. Οι παρακρατικοί δολοφόνοι Εμμανουηλίδης και Γκοτζαμάνης  τον χτυπούν ύπουλα εποχούμενοι σε τρίκυκλο και τον αφήνουν αιμόφυρτο στο πεζοδρόμιο.

Στις 6 Δεκεμβρίου 2008, ο δεκαπεντάχρονος μαθητής Αλέξανδρος Γρηγορόπουλος εκτελείται εν ψυχρώ από τον αδίστακτο ειδικό φρουρό Επ. Κορκονέα στα Εξάρχεια.

Αργά το βράδυ της 17ης Σεπτεμβρίου 2013, ο Παύλος Φύσσας μαχαιρώνεται στην καρδιά από τον θρασύδειλο νεοναζιστή Γ. Ρουπακιά.

Στις 21 Σεπτεμβρίου 2018, ο Ζακ Κωστόπουλος, δολοφονείται στην Ομόνοια από «νοικοκυραίους» και «αφεντικά».

Συνεχόμενες γυναικοκκτονίες, βία στη βία του καθεστώτος, ένας φαύλος κύκλος.

Η παράσταση

Ένα ρομαντικό, ευαίσθητο, ποιητικό και συνάμα επαναστατικό κείμενο! Έτσι ξεκίνησε ο έρωτας  ανάμεσα σε εκείνον και εκείνη, με αφορμή την συνάντηση σε μια διαμαρτυρία,  ένα μοίρασμα κοινών οραμάτων. Γιατί τι είναι η αγάπη;  Είναι σα να μπαίνεις στη θάλασσα. Η θάλασσα έχει κινδύνους, δίνες, επικίνδυνα ψάρια, έτσι και ο έρωτας. Χίλιοι μπαίνουν στη θάλασσα και την πληρώνει ένας. Ο τραυματισμός, ο θάνατος είναι δίπλα.

Αυτό συμβαίνει με τους ιδεαλιστές, τους κυνηγούν οι φασίστες, οι μπάτσοι, οι νεκροζώντανοι, τα ζόμπι που τους περιτριγυρίζουν. Ποιός να καταλάβει; Όλοι λυπούνται . Αυτό το «λυπάμαι» έγινε ψωμοτύρι στο στόμα τους. Γλείφουν αυτή τη λέξη πριν τη φτύσουν. « Μην λυπάστε άλλο!» Λυπούνται υποκριτικά, επιδερμικά, από συνήθεια. Λυπούνται έτσι γιατί το καλεί το πρωτόκολλο. Εκείνη τον  έβλεπε πάντα από πίσω. Αυτός ήταν ο εμπνευστής της.

Όπως ο Ορφέας  με την Ευρυδίκη, δεν άντεξε γύρισε και την κοίταξε και όλα καταστράφηκαν, χάθηκαν όλα. Το νεκρό κορμί της Ευρυδίκης μεταμορφώθηκε σε ένα απέραντο νεκροταφείο. Δεν υπάρχει τίποτα πια και για εκείνη,. Χάθηκε και αυτός, όμως  τον κουβαλά μέσα της και αναπόφευκτα θα συνεχίσει την πορεία που χάραξαν μαζί . Εξαιρετική η Στυλιανή Κλείδωνα με θυμωμένο, καρφωμένο βλέμμα στο κοινό προσπαθώντας να το ευαισθητοποιήσει. Καταλαβαίνει ως νέα ότι δεν είναι αποδεκτή, όπως και όλοι της γενιάς της. Τους  κατηγορούν για τεμπελιά, δεν τους εμπιστεύονται. Το ίδιο και εκείνη βέβαια. Υπέροχα εκφραστική και διαδραστική. Την κίνησή της, ένα είδος χορογραφίας  απλωμένη σε όλη τη σκηνή και σε διάφορα ύψη  επιμελήθηκε η και η Σαββίνα Τζαφεράι.  Η έκφραση της  ηθοποιού το ίδιο δυνατή. Ο Σάββας Πογιατζής, όχι μόνο έγραψε ένα άγριο και αγανακτισμένο κείμενο αφύπνισης, ερμήνευσε τον ρόλο του άνδρα με καταλυτικές παρεμβολές leitmotive για την εξέλιξη του έργου. Ωραίοι οι φωτισμοί του Εμμανουήλ  Γ. Μαύρου. Ατμοσφαιρικοί σε κάποιες σκηνές, πιο επιθετικοί σε άλλες .

Αποφασίζουν και οι δυο να πάψουν να είναι πτώματα μέχρι να πεθάνουν. Εκείνη δεν μπορεί να ξεχάσει. «Σκληρή η μνήμη, άτεγκτη!» Η μνήμη είναι μαζικές διώξεις και πογκρόμ και βρώμικες νάρκες.

Σημαδιακή η αρχή της παράστασης  από τους 90’Fat Kid και το τέλος της με τη φωνή του David Bowie στο «The Man Who Sold The World». Ο καθένας πεθαίνει μόνος του, όμως υπάρχου κάποιοι που έχουν πεθάνει προ πολλού και άλλοι που έρχονται αντιμέτωποι με αυτούς που πωλούν τον κόσμο τους, τον χρόνο τους, τη ζωή τους. Αντιστέκονται αυτό είναι η παράσταση αυτή μια έκκληση για αντίσταση.

Σε κάθε περίπτωση μόνο μέσα από τις συλλογικότητες μπορεί να ανατραπεί η κατρακύλα.

Ένα νέο κείμενο από ταλαντούχους ηθοποιούς, που εστιάζει στα σύγχρονα αδιέξοδα. Μια κραυγή σωτηρίας από τη Στυλιανή Κλείδωνα, που ζωντανεύει τον λόγο του Σάββα Πογιατζή.