Τούνδρα: Μια δυστοπική πραγματικότητα στο Rabbithole

Πρόκειται για την νέα παραγωγή της ομάδας Νοσταλγία, σε πρωτότυπο κείμενο του Γιώργου Σίμωνα και σκηνοθεσία του Γιώργου Τζαβάρα, που παρουσιάζεται κάθε Δευτέρα και Τρίτη από τις 11 Δεκεμβρίου 2024 στο θέατρο Rabbithole.

Το έργο

Ένα μεγάλο κτηματομεσιτικό γραφείο με τρεις υπαλλήλους, τη Ρίτα, την Ρόζ, τον Ρήγα και το αφεντικό τους, τον Μπομπ, στο «πάτωμα», έτσι ονομάζουν το ταβάνι, ένα ανδρείκελο κρεμασμένο, που ίσως κοιμάται ίσως και όχι, ή μπορεί να έχει πεθάνει. Χαμστεράκια σε τροχό σε ένα κλουβί για εξοικονόμηση κέρδους. Έχουν έρθει τα πάνω κάτω. Έχει αντιστραφεί η πραγματικότητα. Πρόκειται για ένα σύγχρονο, ευφυέστατο έργο του Γιώργου Σίμωνα για την αξία της ζωής και τις προτεραιότητες του σύγχρονου ανθρώπου.

Σκοπός τους να καταστρέψουν κάθε ελεύθερο χωράφι κάθε ανοικοδόμητο οικόπεδο και να χτίζουν, να δημιουργήσουν μια πόλη με «δομές», χωρίς καμιά παρουσία της τούνδρας, της φύσης.

Το αφεντικό τους ένας εκκεντρικός τύπος, ανερμάτιστος και αγενής. Λένε ότι κυκλοφορούσε γυμνός στο γραφείο, ενώ έτσι δεχόταν τη γραμματέα του. Του άρεσε ο αεροπτερισμός, έτσι είχε παραγγείλει στο προσωπικό του, την ημέρα της πτήσης του, να τον θαυμάζει από κάτω και να τον χειροκροτεί. Η εντολή του εκτελέστηκε και εκείνος μάλλον τους «ευλόγησε» με το ράντισμα της κύστης του από ψηλά- μια προφανής αλληγορία για την ισχύ του κεφαλαίου έναντι του εργάτη, ή του πολίτη. Ό,τι παρατηρούμε στο έργο αφορά την εκμηδένιση του ατόμου μαζί με την εξαθλίωση και εξόντωση του φυσικού περιβάλλοντος.

Το γεγονός αυτό διαμορφώνει την συμπεριφορά των ανθρώπων. Πίνει νερό η Ρόζα και ενώ ρωτά τους συναδέλφους της αν επιθυμούν και αυτοί, δεν περιμένει απάντηση και απαντά «στα αρχίδια μου». Εγωισμός, εγωπάθεια, ωχαδελφισμός. Το γραφείο που μάλλον θα κλείσει θα γίνει δωμάτια για τουρίστες. Ο εύκολος πλουτισμός με τα Airbnb.

Οι άνθρωποι έχουν χάσει την οντότητά τους, έχουν πνιγεί στην μοναξιά τους και η γραμματέας δηλώνει ότι αυνανίζεται τρεις φορές την ημέρα, όπως της έμαθε ο Μπομπ. Κινούνται σα ρομπότ, σπρώχνονται ή πετούν ο ένας στον άλλο ένα μήλο.

Η εταιρεία μετά από οκτάχρονη απομύζηση πλούτου, μετακομίζει στον επόμενο τόπο- στόχο. Θα ξανασπείρουν τον όλεθρο και θα εξοντώσουν τη φύση. Μιλάμε για την απόλυτη εξαθλίωση. Θα υπάρξει νέο αφεντικό, ένας Ινδός και θα τον λένε πάλι Μπομπ. Σταθερό όνομα για την απρόσωπη, ανικανοποίητη, ακόρεστη εξουσία. Θα βρουν τη «νέα γη της Χαναάν, τη νέα γη της Επαγγελίας», που κανείς δεν θα έχει ξαναπάει για να επαναλάβουν τα απαίσια πολεοδομικά σχέδιά τους.

Η επανάσταση δεν υπάρχει πια παρά μόνο στα παραμύθια, που έλεγαν μικροί. Ό,τι και να συμβεί τα πράγματα επανέρχονται στην πρότερη πραγματικότητα, σα μην είχε συμβεί ποτέ τίποτα.

Για να αποκλείσουν τους κολυμβητές από τη θάλασσα και να χτίσουν πισίνες, γέμισαν τη θάλασσα φρέσκα ψάρια και προσέλκυσαν σκυλόψαρα, τα οποία βλέπουν τους κολυμβητές μέσα από χοντρό τζάμι, σαν τα πιθανά τους θύματα. Η Ρίτα, η γραμματέας, παρόλο που φεύγει η εταιρία, δεν σκοπεύει να φύγει, θα συνεχίσει να δουλεύει από εκεί. Θυμάται ότι χτύπησε τον Μπομπ στο κεφάλι, αλλά δεν θυμάται τον λόγο. Κανιβαλίζουν τον Μπομπ.

Είναι ικανοποιημένοι, γιατί με τις υποδομές μάθανε στον λαό να «τρώει κρέας», να κανιβαλίζεται. Έχτισαν σπίτια για τον κόσμο και έτσι οι ντόπιοι θα νοικιάζουν τα σπίτια τους σε όποιον θα μπορούσε να πληρώσει, έτσι πάλι δεν θα έχουν σπίτι, αλλά θα έχουν λεφτά. Καταστρέφονται οι άνθρωποι και το περιβάλλον τους από μια κερδοσκόπα εταιρία. Κάθε ηθικός φραγμός διαρρηγνύεται.

Ο υπάλληλος, Ρήγας, αφού υπέβαλλε την παραίτησή του, ιδρύει εταιρία μακροπρόθεσμης, βραχυπρόθεσμης, ή κάθε τύπου ενοικίασης και εύκολου πλουτισμού. Γίνεται χαλίφης στη θέση του χαλίφη. Όλοι κακέκτυπα αυτή της εξουσιαστικής σχέσης. Εξευτελίζει τον δάσκαλο - νοικάρη του δηλώνοντας ότι το χρήμα νικά τη διανόηση και την παιδεία.

Τη νύχτα δεν θα υπάρχει ψυχή ζώσα έξω, θα περνούν τα αεροπλάνα και θα νομίζουν ότι βλέπουν μια Στέπα- Τούνδρα.

Η παράσταση

Το κείμενο εμπνέεται από τον παραλογισμό της σύγχρονης εποχής και από τo θέατρο παραλόγου. Ο Γιώργος Σίμωνας καθρεφτίζει μέσα στο έργο του τις εξευτελιστικές συνθήκες κάτω από τις οποίες δουλεύουν οι υπάλληλοι μεγάλων εταιριών. Οι ατάκες των τριών πρωταγωνιστών (Ματίνα Περγιουδάκη, Γιώργος Σίμωνας, Αναστασία Στυλιανίδη) είναι γρήγορες και δυνατές. Η παρουσία τους επιβεβαιώνει τον απανθρωπισμό, καθώς και το παράλογο ντύσιμό τους (κοστούμια Χριστίνα Σωτηροπούλου) που πάνω του έχει φύλλα από δέντρα, σαν να έχουν βγει από την Τούνδρα με τα απομεινάρια της πάνω τους. Τελευταία νύχτα στο γραφείο με ένα πτώμα να υπερίπταται.

Αυτή την τελευταία νύχτα μέσα σε ένα σκηνικό της Τώνιας Ράλλη με διάφορα ετερόκλιτα αντικείμενα όπως έναν αετό με σπασμένο φτερό, παιδικά παιχνίδια, κούκλες Μπάρμπι, έναν μικρό πλαστικό καρχαρία και κυρίως το ανδρείκελο με το κομμένο πόδι, δημιουργεί μιαν ατμόσφαιρα τρομακτική, σαν κάτι απρόσμενο να επίκειται να συμβεί.

Οι τρεις ηθοποιοί κανιβαλίζουν και κανιβαλίζονται επί σκηνής. Οι κινήσεις τους ακολουθούν ένα έξυπνο κείμενο και το αποδίδουν εξαιρετικά στην σκηνή με τις σκηνοθετικές οδηγίες του Γιώργου Τζαβάρα.

Η Ματίνα Περγιουδάκη και η Αναστασία Στυλιανίδη, ερμηνεύουν δυο γυναίκες υπαλλήλους που αγαπιούνται, αλλά λειτουργούν και ανταγωνιστικά η μια απέναντι στην άλλη. Ο Γιώργος Σίμωνας στο ρόλο του Ρήγα, καταλήγει να γίνεται αντιπαθητικός καθώς φτάνει στο συμπέρασμα ότι όλα είναι χρήμα, ότι αυτός ο Μαμμωνάς ρυθμίζει την πορεία του κόσμου, τις ζωές των ανθρώπων και την επιβίωση ή όχι του περιβάλλοντος. Όλα και όλοι πουλιούνται στο χρήμα και όλοι υποκλίνονται στην ισχύ του. Το δυστοπικό μέλλον για τον άνθρωπο σε ένα ανύπαρκτο φυσικό περιβάλλον δεν δείχνει να ανησυχεί καθόλου τους ήρωες, γεγονός, που κάνει ακόμα πιο τρομακτικό το έργο.

Ταυτότητα της παράστασης

Κείμενο: Γιώργος Σίμωνας
Σκηνοθεσία: Γιώργος Τζαβάρας
Σκηνικά: Τώνια Ράλλη
Κοστούμια: Χριστίνα Σωτηροπούλου
Δραματουργική επεξεργασία: Αναστασία Στυλιανίδη
Παίζουν οι ηθοποιοί (αλφαβητικά): Ματίνα Περγιουδάκη, Γιώργος Σίμωνας, Αναστασία Στυλιανίδη
Sound design: Έκτορας Τσολάκης
Αντικείμενα: Ηώ Αντωνοπούλου
Βοηθός σκηνοθέτη: Ιόλη Χαραλαμποπούλου
Φωτογραφία: Άσπα Κουλύρα
Graphic degign: Ηλίας Πανταλέων
Κατασκευή σκηνικού: sickmyduck.lab
Επικοινωνία: Χρύσα Ματσαγκάνη
Παραγωγή: Oμάδα ΝΟΣΤΑΛΓΙΑ & Rabbithole