Πώς ταξιδεύουμε τον καιρό της ακρίβειας;

«Εδώ ο κόσμος καίγεται, για ταξίδια είμαστε τώρα;» θα μπορούσε κάποιος να πει. Αυτός ο κάποιος θα είχε μάθει να διαχωρίζει τις ανάγκες του σε «διαβίωσης» και «προαιρετικές». Όπως έχουμε μάθει οι περισσότεροι. Θα είχε επίσης συνηθίσει στην ιδέα ότι η καλοπέραση είναι ένα προνόμιο για λίγους εκλεκτούς. Όπως έχουμε συνηθίσει οι περισσότεροι. Θα είχε ξεχάσει ότι δεν είμαστε σε αυτόν τον κόσμο απλώς για να επιβιώνουμε, αλλά για να εξελισσόμαστε, να μαθαίνουμε, να ανακαλύπτουμε, να (τον) καλυτερεύουμε, να (τον) απολαμβάνουμε. Όπως το έχουμε ξεχάσει οι περισσότεροι. Και θα αγνοούσε πολύ βολικά το γεγονός ότι δεν ταξιδεύουμε μόνο για διασκέδαση, ή μόνο για να κάνουμε όλα τα παραπάνω. Κάποιοι ταξιδεύουν για να βρεθούν με τους ανθρώπους τους, κι αυτό ακόμα και αν είσαι από εκείνους που έχουν μάθει να θεωρούν την ψυχαγωγία δευτερεύουσα ανάγκη, δεν μπορείς να το αγνοήσεις.

Ακριβή μου βενζίνη

Το νούμερο ένα κόστος που επηρεάζει όλων των ειδών τα ταξίδια –από τα road trip μέχρι τα ακτοπλοϊκά και τα εισιτήρια των αεροπλάνων– είναι, φυσικά, αυτό των καυσίμων. Η Ελλάδα έχει σταθερά μια από τις ακριβότερες βενζίνες της Ευρώπης, κι αυτό το λέμε έτσι πληροφοριακά για να μην ακούσουμε τα γνωστά «φταίνε ο Πούτιν, ο πόλεμος στην Ουκρανία και η αύξηση της μεταπανδημικής ζήτησης». Σύμφωνα με πανευρωπαϊκή έρευνα που δημοσιεύτηκε το καλοκαίρι που μας πέρασε, στην Ελλάδα ένα λίτρο βενζίνης κόστιζε 1,87€ (στο μεταξύ ξανακρίβυνε) στη Γερμανία 1,79€, στη Γαλλία 1,84€, στην Ιρλανδία 1,58€, στην Ιταλία 1,84€, στο Βέλγιο 1,70€, στην Αυστρία 1,57€, στην Τσεχία 1,55€. Οι μόνες χώρες που μας ξεπερνούσαν ήταν οι Σκανδιναβικές: Στην Ισλανδία 2,08€ το λίτρο (με 3.242€ μέσο καθαρό μισθό, βέβαια), στη Νορβηγία 1,94€ και στη Δανία 1,93€.

Και έχει κι άλλο: Στην Ελλάδα με έναν μέσο μισθό (ο οποίος υπολογίζεται στα 936€ καθαρά τον μήνα) το 2019 αγόραζες 559 λίτρα βενζίνης. Το 2020 τα λίτρα λόγω της πανδημίας αυξήθηκαν –σε αντίθεση με τους μισθούς– σε 632, το 2021 έπεσαν στα 627, το 2022 στα 386 και το 2023 στα 500. Κι αυτό, ξαναλέμε, το περασμένο καλοκαίρι, προτού η τιμή του λίτρου ξαναφτάσει τα 2€.

Πάμε να δούμε και πόσο αυξήθηκε η βενζίνη τα τελευταία 6 χρόνια: Από 1,50€ περίπου το 2017, σε περίπου 1,60€ το 2018 και το 2019, στο 1,40€ το 2020 που δεν κυκλοφορούσαμε, στο 1,70€ του 2021 και από εκεί στο ιλιγγιώδες 2,20€ του 2022.

Πηγή: ImMed Lab 

«Βίρα τις άγκυρες»…

…Δεν είπαν φέτος πολλοί Έλληνες, καθότι τα ακτοπλοϊκά εισιτήρια αυξάνονται τόσο την τελευταία διετία που αν δεν ήταν τραγικό θα ήταν ξεκαρδιστικά αστείο. Μέσα σε ένα μόλις χρόνο, από το 2021 στο 2022, οι τιμές των ακτοπλοϊκών εκτινάχθηκαν κατά ένα απίστευτο-κι-όμως-αληθινό 34%, εξαιτίας αφενός της αύξησης στο κόστος των καυσίμων, και αφετέρου της άρνησης της κυβέρνησης να λάβει μέτρα. Συγκεκριμένα, όπως έχουμε ξανασημειώσει, ο Σύνδεσμος Επιχειρήσεων Επιβατηγού Ναυτιλίας είχε προτείνει, τον Μάρτιο του 2022, να μπει πλαφόν στα καύσιμα, να μειωθεί προσωρινά ο ΦΠΑ, να επιδοτηθούν οι ασφαλιστικές εισφορές των ναυτικών, να αυξηθεί η επιδότηση για τις άγονες γραμμές, ή να καταβάλει η κυβέρνηση στις ακτοπλοϊκές τα 50 εκατομμύρια ευρώ που τους χρωστούσε για τις άγονες γραμμές. Η κυβέρνηση αρνήθηκε να λάβει έστω και ένα από αυτά τα μέτρα, και φτάσαμε εκεί που φτάσαμε.

Το καλοκαίρι του 2023, οι τιμές είτε παρέμειναν στα ίδια επίπεδα με εκείνες του 2022, είτε σε ορισμένες περιπτώσεις αυξήθηκαν λίγο, με αποτέλεσμα να συμφέρουν τελικά τα ταξίδια στο εξωτερικό περισσότερο από ένα δρομολόγιο «αθηναϊκό λιμάνι – νησί του Αιγαίου». Έτσι ενδεικτικά, το Πειραιάς-Νάξος και πίσω κόστισε φέτος 103€ το άτομο, εννοείται χωρίς αυτοκίνητο και όχι με ταχύπλοο, το Ραφήνα-Τήνος (δύο ώρες δρόμος) ξεκινούσε από 70€ το άτομο, το Πειραιάς-Ρόδος έφτασε το ξεκαρδιστικό 147€ το άτομο, το Πειραιάς-Σάμος 119€ και το Πειραιάς-Ανάφη 116€. Περισσότερη θρηνωδία εδώ. 

Όταν βλέπω αεροπλάνο…

…Δεν μου έρχεται ακριβώς να την κάνω, καθότι θυμάμαι ότι τα αεροπορικά εισιτήρια της Ευρώπης αυξήθηκαν μέσα σε ένα μόλις χρόνο κατά 30% (και πάλι βέβαια, την ακτοπλοΐα μας δεν την ξεπερνάει κανείς). Τις πταίει πάλι για αυτό; Από τη μία (προφανώς) το κόστος των καυσίμων, και από την άλλη η αυξημένη ζήτηση μετά την πανδημία, αλλά και η έλλειψη αεροσκαφών, που με τη σειρά της οφείλεται σε έλλειψη προσωπικού λόγων των περικοπών της πανδημίας. Ο γενικός διευθυντής του Διεθνούς Συμβουλίου Αεροδρομίων Ευρώπης κατηγόρησε πριν λίγο καιρό τις αεροπορικές εταιρείες, που αυξάνουν τις τιμές τους παρόλο που πολλά μεγάλα αεροδρόμια έβαλαν πλαφόν στις χρεώσεις που τους ζητάνε. Οι αεροπορικές με τη σειρά τους κατηγόρησαν τα αεροδρόμια, που «εξακολουθούν να λειτουργούν σαν φυσικά μονοπώλια» καταγράφοντας συνολικά καθαρά κέρδη 6,4 δισεκατομμύρια ευρώ το 2022. 

Τελικά, πώς ταξιδεύουμε τον καιρό της ακρίβειας;

Σύμφωνα με τα πρώτα στοιχεία απολογισμού του καλοκαιριού που μόλις τελείωσε, ταξιδεύουμε για λιγότερες μέρες σε σχέση με τα προηγούμενα καλοκαίρια, με λιγότερες εξόδους για φαγητό στον εκάστοτε προορισμό και περισσότερο μαγείρεμα στα δωμάτια (οι τιμές των οποίων επίσης αυξάνονται τα τελευταία χρόνια: τα 4άστερα κατά 67,2% το 2023 σε σχέση με το 2019, τα 5άστερα κατά ένα ιλιγγιώδες 123% και τα 3άστερα κατά 25,5%).

Επίσης, ταξιδεύουμε με όλο και μεγαλύτερες παρέες, ώστε να διαιρείται το κόστος των καυσίμων και της μεταφοράς του αυτοκινήτου στο νησί, και μοιραζόμαστε τα δωμάτια πολλοί περισσότεροι από τον αριθμό των ατόμων για τους οποίους θεωρητικά προορίζονται. Δεν είναι ασυνήθιστο το φαινόμενο παρέες στα 20-30-κάτι να κλείνουν ένα τρίκλινο για 5-6 άτομα και να εναλλάσσουν τα κρεβάτια με sleeping bag και στρώματα. Επίσης, πολλοί είναι αυτοί που παίρνουν το ρίσκο του ελεύθερου κάμπινγκ, όχι επειδή πραγματικά το αγαπούν, αλλά επειδή δεν υπάρχει άλλη λύση για διακοπές, και καταλήγουν συχνά να πληρώνουν τα πρόστιμα των 300€, επειδή το κυνήγι της Αστυνομίας φέτος ξεπέρασε κάθε προηγούμενο.