Είδαμε την «Αντιγόνη, μετέωρη» στο Θέατρο Θησείον

Αντιγόνη μετέωρη, μια ματιά στην Αντιγόνη του Σοφοκλή από την Εταιρεία Θεάτρου Άλκη για λίγες μόνο παραστάσεις 3 - 20 Μαΐου 2023 στο Θέατρο Θησείον, ένα Θέατρο για τις Τέχνες.

Σε μια ερημιά με πέτρες, ένα νταμάρι, χώμα και σκάλες, ένα είδος ερείπιου, οι ηθοποιοί βιώνουν την προσωπική τους τραγωδία, ένα θραύσμα από τη ζωή. Το έργο μετέωρο, εκεί που χτίζεται διαλύεται, ένα γιαπί. Τον σκηνικό χώρο επιμελήθηκε ο Σωτήρης Μελανός. Εξαιρετική η εικόνα αυτή της διάλυσης και του τέλους. Η πόλη μετέωρη, μετά από άγριο πόλεμο, παλεύει να σταθεί. Φυσικό περιβάλλον με κελαϊδίσματα πουλιών, θολή ατμόσφαιρα, μυστηριώδης. Τη μουσική της παράστασης έχει επιμεληθεί ο Νίκος Βελιώτης.

Αρχέγονοι ήχοι και μουσικές, που μαζί με τους φωτισμούς της Στέβης Κουτσοθανάση έφταναν την τραγωδία αυτή σε μια αλλιώτικη διερεύνηση και εμβάθυνση. Σε αυτό το σκηνικό συναντιούνται η Αντιγόνη (Ειρήνη Κουμπαρούλη) με την Ισμήνη (Λυγερή Μητροπούλου). Η Ισμήνη πλησιάζει διστακτικά και τη ρωτά αν έμαθε για το διάγγελμα του στρατηγού, εννοεί τον Κρέοντα. Όποιος τολμήσει και θάψει τον επικηρυγμένο θα λιθοβοληθεί ήταν η διαταγή. Η Αντιγόνη δεν βρίσκει σωστή τη διαταγή του να μην θαφτεί, ούτε να κλαφτεί ο Πολυνείκης. Η ενδυματολογική διαφορά το μαύρο ρούχο για την Αντιγόνη, ενώ όλοι οι άλλοι φορούν λευκά κάνει εξαρχής καθαρή την αντίθετη θέση της. Τα κοστούμια της Ματίνας Μέγκλα αντιπροσωπευτικά για κάθε ρόλο.

Όλα τα μέλη της οικογένειας αυτής έχουν ζήσει μετέωρα μέσα στα χρόνια. Ο πατέρας τους, η μάνα τους, τα αδέλφια τους και τώρα αυτές οι δυο, ενός σπαραγμού απομεινάρια.
Για την Ισμήνη δε μένει παρά μόνο η υπακοή. Η βία την αναγκάζει να υπακούει στους βιαστές, ενώ η Αντιγόνη είναι αποφασισμένη να διαπράξει το έγκλημα. Προτιμά να αρέσει στους νεκρούς παρά σε αυτούς τους ζωντανούς, που δεν εκτιμά. Εκείνη πιστεύει ότι κανείς δεν μπορεί να τη χωρίσει από τους δικούς της ανθρώπους.

Υποβλητικός ο Χορός (Δέσποινα Χαλκορόκα) μαζί με τις ιαχές, τις φωνές , τους ήχους από κομπιούτερ. Η τραγικότητα κορυφώνεται σταδιακά. Το « φως ηλίου το γλυκύτερο» θα φωτίσει μοιραία τις πράξεις.

Ο Κρέων, γυναίκα, η Δήμητρα Γκλιάτη, κέρδισε το στοίχημα, αφού κλήθηκε μια τόσο όμορφη κοπέλα να μεταμορφωθεί σε αντιπαθή, άτεγκτο δυνάστη. Δωρική στο παίξιμό της και στακάτη. Ο Κρέων δηλώνει ότι έχει όλες τις εξουσίες μιας και αυτός είναι ο στενότερος συγγενής των τεθνεώτων.

Χειροκροτείται από τον χορό, όταν λέει ότι ο ηγέτης παίρνει αποφάσεις που πολλές φορές δεν είναι αρεστές. Είναι κάθετος. Ο εχθρός της γης δεν είναι δικός του άνθρωπος και μόνο η πατρίδα περισώζει τον πολίτη. Κηρύσσει τον Ετεοκλή άριστο νεκρό, ενώ με ματιά αυστηρή και αυταρχική κηρύσσει τον Πολυνείκη άπατρη.

Μουγγός Φύλακας (Λυγερή Μητροπούλου) έρχεται με τέλεια μιμική και εκφραστικά νεύματα να διηγηθεί ότι κάποιος έθαψε τον Πολυνείκη. Με τρόμο διηγείται , με μεγεθυμένες κινήσεις , γιατί σαν φοβισμένο ζώο τρέμει μην τιμωρηθεί ή μήπως άδικα κατηγορηθεί.

Σε αυτή την οικογένεια έχει από πολύ παλιά ξεκινήσει μια σειρά από θανάτους βασισμένοι σε έναν «παραλογισμό». Παρ’ όλα αυτά στο σημείο αυτό ο Κρέοντας δεν ακούει κανέναν, ούτε τον Χορό, ούτε τον Αίμονα. Παραγνωρίζει τον σπαραγμό των δυο αδελφών της Αντιγόνης και της Ισμήνης . Δεν ακούει τη συμβουλή του γιου του ότι ένας σοφός άνδρας ίσως να πρέπει να μην το παρακάνει και το βλέμμα του είναι θολωμένο από θυμό. Ο Αίμων του λέει ότι ακόμα και αν ήθελαν να είναι αλάνθαστοι, άλλη είναι η ροπή της φύσης του ανθρώπου. Οι δυο τους μιλούν διαφορετική γλώσσα και στην πραγματικότητα ο Αίμων (Μοχάμεντ Μπελχέντι) μιλά στα αραβικά επιτείνοντας την τραγικότητα της στιγμής, της ασυνεννοησίας, του ακατάληπτου. Το λέει καθαρά ότι «η νεκρή παίρνει μαζί της κι άλλον», αλλά ο πατέρας του δεν ακούει πια. Τα μάτια του στάζουν αίμα εκδίκησης.

Η Αντιγόνη μετέωρη, εξόριστη από ζωντανούς και από νεκρούς, βλέπει να την οδηγούν στον θάνατο. Μοιρολογεί και χτυπά τη γη. Για να αγκαλιάσει το νεκρό κορμί του Πολυνείκη να τι την βρήκε. Σπαρακτική η Αντιγόνη, υπηρέτησε τις αξίες που διδάχτηκε και έκανε το χρέος της να κλάψει και να κηδέψει τον αδελφό της. Μέσα στον τάφο της πια θα βρει τη δικαίωση, την ασφάλεια της πέτρας, μέσα στον ταφικό μουσαμά και τα χώματα, εξάλλου εξαρχής το έκανε φανερό με εκείνο το χτύπημα των χεριών της απελευθερώνοντας ένα σύννεφο σκόνης, σκόνη - χώμα είναι ο άνθρωπος και σε αυτή την ύλη επιστρέφει.

Ο Τειρεσίας (Ρηνιώ Κυριαζή )με τη διττή του φύση, αυτή του άνδρα και της γυναίκας αφήνει προφητείες εναντίον του Κρέοντα. Του λέει ότι ένας νεκρός μολύνει όλη τη χώρα του. Η κίνηση της ηθοποιού αφού έχει δεχτεί τις προσβολές του Κρέοντα, πράγματι δημιουργεί ένα δέος για αυτό τον αέρινο μάντη. Ένας εκπληκτικός ρόλος και μια εξαιρετική ερμηνεία.

Ευφυές που ο Κρέοντας και η Ευρυδίκη ερμηνεύονται από την ίδια ηθοποιό Δήμητρα Γκλιάτη. Ο σπαραγμός και η κατάρρευση της δεύτερης έρχεται να αντισταθμίσει την αναλγησία του πρώτου.

Όλοι αυτοί οι θάνατοι οδήγησαν τον Κρέοντα να συνειδητοποιήσει την τύφλωσή του και εκλιπαρεί να τον πάρουν, αυτόν τον ανύπαρκτο, τον άχρηστο, τον περιττό. Βυθίζεται στη μαύρη τρύπα της Άτης, της αδυσώπητης θεάς που σε κάνει να βλέπεις για σωστό το λάθος.
Μια συγκλονιστική παράσταση, που δεν πρέπει να χάσει κανείς.

Ταυτότητα της παράστασης
Μετάφραση :Μίνως Βολανάκης
Σκηνοθεσία- Δραματουργική επεξεργασία :Ρηνιώ Κυριαζή
Μουσική: Νίκος Βελιώτης
Σκηνικός Χώρος: Σωτήρης Μελανός
Κοστούμια: Ματίνα Μέγκλα
Φωτισμοί :Στέβη Κουτσοθανάση
Βοηθός σκηνοθέτη: Τάσος Κωλέτσης
Βοηθός σκηνογράφου :Άννα Ζήση
Κατασκευή κοστουμιών: Ευτυχία Τζαβάρα
Φωτογραφίες:Αναστασία Γιαννάκη
Γραφιστική επιμέλεια:Παναγιώτης Ανδριανός
Επικοινωνία:Χρύσα Ματσαγκάνη

Παίζουν
Δήμητρα Γκλιάτη : Κρέων / Ευριδίκη
Ειρήνη Κουμπαρούλη: Αντιγόνη/ Άγγελος
Λυγερή Μητροπούλου: Ισμήνη/ Φύλακας Εξάγγελος
Μοχάμεντ Μπελχέντι: Αίμων
Δέσποινα Χαλκορόκα: Χορός
Ρηνιώ Κυριαζή: Τειρεσίας