Είδαμε: Ο φίλος μου ο Ντοστογιέφσκι της Δήμητρας Παπαδοπούλου

Τι κοινό θα μπορούσε να συνδέει έναν «Νεοέλληνα» με τον κορυφαίο Φ. Ντοστογιέφσκι; Η θεατρική διασκευή της Δήμητρας Παπαδοπούλου αποπειράται να δώσει εξηγήσεις για την ιδιότυπη αυτή συσχέτιση του μεγάλου αυτού συγγραφέα με τις ανησυχίες και τα αδιέξοδα όπως του νεοέλληνα.

Ο ήρωας της παράστασης (Παύλος Λουτσίδης) βρίσκεται τυχαία παρέα με ένα βιβλίο του Ντοστογιέφσκι, «Το όνειρο ενός γελοίου», που ο προηγούμενος ενοικιαστής είχε αφήσει στο σπίτι που νοίκιασε πια αυτός στην περιοχή του Αγ. Παντελεήμονα.

Ο ήρωας της παράστασης, είναι ο άνθρωπος της διπλανής μας πόρτας. Δεν λογίζεται στα πετυχημένα μέλη της κοινωνίας, είναι απλά ένας άνθρωπος που παλεύει καθημερινά.
Αρχίζει να διαβάζει το βιβλίο που βρήκε στο διαμέρισμα που νοίκιασε και ταυτίζεται με τον ήρωα. Θυμάται τον πατέρα του να του λέει, όταν ήταν στο σχολείο και δεν διάβαζε ότι θα γίνει ένας γελοίος αγράμματος. Έχει στο βιογραφικό του αποτυχίες και θεωρεί τον εαυτό του γελοίο. Θύμα της οικονομικής κρίσης, έπεσε, όπως πολλοί, από τα ψηλά στα χαμηλά, από τα πολλά στα λίγα και συνειδητοποίησε πόσο «γελοίος», μπορεί να θεωρείται όποιος στηρίζει την ευτυχία του στα υλικά αγαθά και τις εφήμερες απολαύσεις. Από την καλοπληρωμένη δουλειά και το ακριβό αμάξι έμεινε άνεργος να νοικιάζει ένα υπόγειο στον Αγ. Παντελεήμονα, να περιτριγυρίζεται από μετανάστες και ανθρώπους που τα φέρνουν δύσκολα στη ζωή.

Απίθανος ο Παύλος Λουτσίδης σε ένα πικρόχολο μονόλογο, όπου εναλλάσσεται το γέλιο με το δάκρυ. Κάνει μια ιδιότυπη χορογραφία επί σκηνής παρουσιάζοντας με γλαφυρό τρόπο όλες τις ματαιώσεις του . Για να αποφύγει τα προβλήματά του άρχισε να συνδιαλέγεται με τον Ντοστογιέφσκι μέσα από την ανάγνωση του βιβλίου του. Μπορεί να είναι και το μόνο βιβλίο που έχει διαβάσει ποτέ. Είναι σίγουρος όμως ότι ο Ντοστογιέφσκι ξέρει την αλήθεια. Όταν βωμολοχεί, ο συγγραφέας με παιχνίδισμα των φώτων τον επιπλήττει.

Η Εύα είναι μια αιθέρια ύπαρξη , που όμως τον έχει απογοητεύσει με την ανάρμοστη συμπεριφορά της. Τον « παίζει» σαν κοροϊδάκι και εκείνος καταλήγει να συνειδητοποιεί και να λέει ότι «η διαφορά ανάμεσα στην καριόλα και την πουτάνα είναι ότι την καριόλα την πηδάνε όλοι εκτός από εσένα, ενώ την πουτάνα όλοι».

Ζει οριακά ανάμεσα στην απελπισία και την κατάθλιψη. Αυτοκτονικές ιδέες κυριεύουν το μυαλό του. Οραματίζεται την κηδεία του και φαντάζεται να τον συνοδεύει σε αυτό το τελευταίο του ταξίδι το τραγούδι του Άσιμου «ρε μπαγάσα».

Σε ένα όνειρο βλέπει έναν ιδανικό κόσμο σε μια μακάρια γη με έρωτα και αγάπη, χωρίς μίσος. Όλοι είμαστε ένα λέει, ο ένας εμπεριέχει τον άλλον, η αγάπη, μεταξύ άνδρα και γυναίκας είναι ο αντικατοπτρισμό της εικόνας του άλλου που αγαπάμε . Αγαπάμε τον εαυτό μας στα μάτια του άλλου. Ένα όνειρο γίνεται αιτία να αλλάξει ένας άνθρωπος για πάντα. Ένας άνθρωπος που μέχρι εκείνη τη νύχτα, προετοιμαζόταν για να βάλει τέλος στη δίχως νόημα ζωή του. Από το όνειρο και μετά, θα παλέψει για έναν κόσμο διαφορετικό. Έναν κόσμο τόσο απίστευτα όμορφο και αληθινό, που μόνο ένας γελοίος άνθρωπος θα μπορούσε ποτέ έστω και να πιστέψει ότι μπορεί να υπάρξει!

Η παρουσία ενός ανυπεράσπιστου μικρού πλάσματος, ένα κοριτσάκι που κλαίγοντας ζητούσε τη βοήθειά του, θα ανακινήσει μέσα του άλλες διεργασίες και η συμπάθεια θα τον φέρει πιο κοντά στη συνειδητοποίηση ότι όλοι είμαστε ένα και ο ένας εμπεριέχει τον άλλον.

Η ζωή του αποκτά σημασία όταν αυτό το κάνει πρακτική. Αποφασίζει να ασχοληθεί με το ανυπεράσπιστο αυτό πλάσμα και αίφνης η ζωή του φωτίζεται, η ιδέα του θανάτου απομακρύνεται και αποκτά αποστολή. Όλοι είμαστε άνθρωποι και έχουμε την ανάγκη του διπλανού μας. Η προσφορά είναι ο πλούτος μας.

Το παιδί αυτό που τον έχει ανάγκη, αμέσως του δίνει αξία, την αξία που πάντα είχε με ή χωρίς ακριβό αμάξι με ή χωρίς καλό μισθό. Ο Ντοστογιέφσκι πίστευε ότι η ομορφιά θα σώσει τον κόσμο. Όσο υπάρχουν παιδιά με αγνά και καθαρά βλέμματα, χωρίς πονηρία ή κακία η ελπίδα δε θα σβήσει.

Ένα έργο, μια παράσταση που διδάσκει αισιοδοξία και αγάπη. Βέβαια αυτό προκύπτει μέσα από τον τραχύ δρόμο της συμπάθεια και της ενσυναίσθησης.

Μοναδικός στην ερμηνεία, την κίνηση, την υποκριτική σε διάφορους ρόλους ο Παύλος Λουτσίδης σηκώνει πάνω του μια παράσταση με ένα κείμενο που μοιάζει ελαφρύ, όμως περνά διάφορες μεγάλες αλήθειες. Η Δήμητρα Παπαδοπούλου, έχοντας πολύ διαβάσει μπορεί να περάσει σε αυτό το επίπεδο κάνοντας έναν μεγάλο προβληματισμό, να τον κάνει πιο εύπεπτο και προσβάσιμο στο ευρύ κοινό. Η σκηνοθεσία του Κώστα Γάκη έκανε τον ηθοποιό να διατρέχει όλη την σκηνή και να διατηρεί ταυτόχρονα συγκεκριμένες κινήσεις leitmotiv κάθε φορά που βρισκόταν στο γραφείο διαβάζοντας Ντοστογιέφσκι. Ο θεατής ένιωθε ασφαλής με την παρουσία του μεγάλου συγγραφέα και την προσήλωση του ηθοποιού στο κείμενο.

Κομβικό σημείο της παράστασης οι φωτισμοί του Στράτου Λύκου, που στην παράσταση ζωντάνεψαν από την βοηθό σκηνοθέτη Νατάσα – Φαίη Κοσμίδου.

Μια παράσταση για τη διερεύνηση της αλήθειας στον σύγχρονο κόσμο που δείχνει να χάνει τις αξίες και τις προτεραιότητες. Ένα ρεσιτάλ υποκριτικής από τον Παύλο Λουτσίδη.

Ταυτότητα της παράστασης
Κείμενο: Δήμητρα Παπαδοπούλου
Σκηνοθεσία: Κώστας Γάκης
Ερμηνεία: Παύλος Λουτσίδης
Βοηθός σκηνοθέτη: Νατάσα – Φαίη Κοσμίδου
Σκηνικά – κοστούμια: Εμμανουέλα Αλφιέρη
Πρωτότυπη μουσική: Κώστας Γάκης
Φωτισμοί: Στράτος Λύκος
Γραφιστικά: Αριστέα Γεωργιοπούλου
Οργάνωση παραγωγής: Χρυσάνθη Γεωργαντίδου
Δημόσιες σχέσεις: Χρύσα Ματσαγκάνη