Η Στέλλα του Περλέγκα στο Τέχνης είναι εξαιρετική

Δεν είναι εύκολο να ξαναπείς μια ιστορία που έχει ανεξίτηλα εντυπωθεί ως μέρος της ποπ κουλτούρας στο συλλογικό υποσυνείδητο. Για τους παλαιότερους, η Στέλλα θα είναι για πάντα η Μελίνα και η ιστορία της Στέλλας θα είναι για πάντα μια ιστορία που αφηγήθηκε ο Μιχάλης Κακογιάννης στην εμβληματική ταινία του 1955.

Στην Στέλλα με τα κόκκινα γάντια που ανεβαίνει στην σκηνή της Φρυνίχου του Θεάτρου Τέχνης ο Γιάννος Περλέγκας παίρνει το γραμμένο στην δεκαετία του 1950 κείμενο του Ιάκωβου Καμπανέλλη και φτιάχνει μια δική του, σύγχρονη Στέλλα. Γιατί ο σκηνοθέτης επέλεξε το συγκεκριμένο έργο και γιατί μπήκε στην δυσκολία της αναμέτρησης με χαρακτήρες αναφοράς για την λαϊκή μας κουλτούρα;  Ως ανήσυχος δημιουργός, ο Περλέγκας μοιάζει να αισθάνεται άνετα όταν το έδαφος δεν μπορεί να… τον αφήσει ήσυχο.

Όχι μόνο δεν θέλει να ανταγωνιστεί την κακογιανική προσέγγιση που- λογικά- πρωτοείδε και αυτός, όπως οι περισσότεροι από εμάς, στα παιδικά του χρόνια, αλλά θέλει να συνομιλήσει με το αποτύπωμά της, να αρθρώσει αλλιώς τις λέξεις του Καμπανέλλη, χωρίς να φοβηθεί μια καλοπροαίρετη αναψηλάφιση της θρυλικής ταινίας. Δεν είναι τυχαίο ότι το πρώτο πράγμα που βλέπει ο θεατής στην παράσταση είναι η πολλαπλή προβολή μιας γιγάντιας φωτογραφίας των Μερκούρη- Φούντα. Σαν ένα μήνυμα στον θεατή που λέει «το ξέρω ότι σκέφτεσαι την ταινία- και εγώ την σκέφτομαι».  

Είναι λοιπόν διαφορετική «Στέλλα»  η πρωταγωνίστρια του Περλέγκα; Και ναι και όχι. Είναι σαν η εξαιρετική Εύη Σαουλίδου να παίζει όχι ακριβώς την Στέλλα, αλλά την Μελίνα που παίζει την Στέλλα- ένα υποκριτικό τρικ του καθρέφτη μέσα στον καθρέφτη, που όμως είναι απόλυτα λειτουργικό και έχει αποτέλεσμα η "σημερινή Στέλλα" να είναι εντελώς αυτόφωτη.

Ως θεματική του έργου αναδεικνύεται η )αντι)πατριαρχία, αλλά και το δικαίωμα του αυτοπροσδιορισμού, κάτι που είναι λιγότερο αδρά εντοπίσιμο στην Στέλλα της Μερκούρη και του Κακογιάννη- διόλου παράλογο αφού οι εποχές είναι διαφορετικές. «Γιατί είστε όλοι τόσο ιδιοκτήτες;» αναρωτιέται η Στέλλα προσπαθώντας να καταλάβει την μοίρα της, και η φράση περνάει ηλεκτρισμό στο κοινό. Επειδή η «Στέλλα με τα κόκκινα γάντια» είναι η ιστορία μιας γυναικοκτονίας. Η παράσταση χρησιμοποιεί αυτή τη συνθήκη χωρίς ωστόσο να αναπαύεται στην δύναμη του μηνύματος.

Ο συνεπής σκηνοθέτης δημιουργεί άλλη μία «παράσταση δημιουργού»: έχει στόχο, έχει συγκεκριμένη τεχνική και συγκεκριμένη πρόθεση, και οι έξοχοι ερμηνευτές την επιτελούν αταλάντευτα. Πρώτα η Εύη Σαουλίδου η οποία αποδίδει τον ερωτισμό της Στέλλας που πηγάζει από τον δυναμισμό και την ανεξαρτησία της- μια ώριμη Αντιγόνη. Η Ανθή Ευστρατιάδου στον ρόλο της πεθεράς της Στέλας είναι εκπληκτική. Η σκηνή όπου ορμηνεύει την Στέλλα είναι σκέτο αριστούργημα και απουσιάζει από την ταινία. Η Σοφία Κόκκαλη με το δύσκολο έργο να παίξει τον ρόλο της πληθωρικής Σοφίας Βέμπο τα καταφέρνει περίφημα, όπως πάντα. Πολύ καλοί και οι Γιάννης Παπαδόπουλος, Θοδωρής Σκυφτούλης και Μιχάλης Τιτόπουλος, όπως και ο ίδιος ο Γιάννος Περλέγκας, που κρατά τον ρόλο του πιανίστα.  

Το αφαιρετικό-υπερρεαλιστικό στοιχείο των παραστάσεων του Περλέγκα υπάρχει και εδώ χωρίς να λειτουργεί ανταγωνιστικά με την βασική δραματουργία του έργου. Αντιθέτως, την αποδομεί και την ανασυνθέτει σε διάφορες φάσεις της παράστασης αναγκάζοντας τον θεατή να ξεβολευτεί και να προσέξει το κείμενο. Οι ερμηνείες βοηθούν σημαντικά στην διατήρηση της σκηνικής έντασης σε όλη τη διάρκεια της παράστασης, ενώ ρόλο σε αυτό παίζουν και τα δεξιοτεχνικά σκηνοθετικά ευρήματα που όμως λάμπουν τόσο, ώστε να μην κλέψουν την προσοχή.

Ρυθμό και ενδιαφέρον δίνει η παρουσία ζωντανής μουσικής επι σκηνής από τον Σταμάτη Γκρίντζαλη και τον σκηνοθέτη. Πρόκειται για ρεμπέτικους ήχους που εκτελούνται σε χαμηλούς τόνους και δημιουργούν χρονικές και πολιτισμικές συνδέσεις για το φόντο του έργου που είναι πιο περίπλοκο από όσο φαίνεται.     

Αξίζει να αναφερθεί ότι τυπικά πρόκειται για το δεύτερο ανέβασμα της παράστασης, αφού είχε παρουσιαστεί για μία φορά διαδικτυακά το 2020, εν μέσω πανδημίας. Φέτος, η παράσταση- σύμπραξη Εθνικού Θεάτρου και Θεάτρου Τέχνης ανεβαίνει για πρώτη φορά ζωντανά στην σκηνή της Φρυνίχου.

Η Στέλλα με τα Κόκκινα γάντια είναι μια έξοχη παράσταση και ένας πολύ καλός τόπος εισόδου στο θεατρικό σύμπαν του Γιάννου Περλέγκα, του πλέον οραματικού δημιουργού της γενιάς του που προσφέρει εδώ και χρόνια παραστάσεις υψηλής θεατρικής ποιότητας.