Πασχαλινό τραπέζι: Νικήστε στον πόλεμο των θερμίδων

της Έλενας Μπούλια

Ξέρατε ότι την Κυριακή του Πάσχα, στην Ελλάδα, εξαιτίας της διατροφικής κραιπάλης η προσέλευση στα νοσοκομεία αυξάνεται κατά 30%; Ακούγεται τραγελαφικό, όμως αν υπολογίσουμε τις θερμίδες που λαμβάνουμε από τα εδέσματα του πασχαλινού τραπεζιού, σε συνδυασμό με την ποιότητα των τροφών (π.χ. πολλά κορεσμένα λιπαρά, χοληστερόλη, αλάτι) δεν είναι περίεργο που πολλοί εκείνη την ημέρα υποφέρουν από στομαχόπονους, αύξηση της αρτηριακής πίεσης κ.α.

Μέχρι το βράδυ του Μεγάλου Σαββάτου…

Η παράδοση αυτές τις μέρες «επιβάλλει» το παράδοξο του να «λιμοκτονείς» στη νηστεία για σαράντα ημέρες και να «πέφτεις με τα μούτρα» στην ακατάσχετη κρεατοφαγία και κατανάλωση τροφών ζωικής προέλευσης εν μία νυκτί. Αυτό από διατροφικής άποψης είναι λάθος, αφενός γιατί πολλοί μπερδεύουν τη νηστεία με την αφαγία με αποτέλεσμα να μην λαμβάνουν τα βασικά θρεπτικά συστατικά που χρειάζεται ο οργανισμός για να λειτουργήσει και έτσι να χάνει δυνάμεις, και αφετέρου γιατί την Κυριακή του Πάσχα παρατηρείται έκρηξη όρεξης και συναισθηματική υπερφαγία -μετά από τόσο καιρό καταπίεσης- με αποτέλεσμα να γεμίζουν την ίδια ή την επόμενη ημέρα οι κλινικές.

Απαιτείται, λοιπόν, μέτρο, τόσο στην -πολύ ωφέλιμη κατά τα άλλα- περίοδο της νηστείας, όσο και στα δύο «μεγάλα» γεύματα του Πάσχα. Ως προς την διατροφή μας πριν το βράδυ του Μ. Σαββάτου, ο κλινικός διαιτολόγος-διατροφολόγος κ. Χαρίλαος Δημοσθενόπουλος συμβουλεύει:

Η νηστεία είναι μία καλή ευκαιρία για φυσική αποτοξίνωση από τρόφιμα ζωικής προέλευσης και κορεσμένα λίπη. Κατά την διάρκεια της νηστείας, λοιπόν, μπορούμε:
-να βελτιώσουμε το λιπιδαιμικό μας προφίλ
-να βελτιώσουμε την αρτηριακή μας πίεση, λόγω μεγαλύτερης κατανάλωσης φρούτων και λαχανικών
-να βελτιώσουμε το βάρος μας

Ιδιαίτερα τη Μεγάλη Παρασκευή, που συνήθως απέχουμε από το λάδι, μπορούμε να τραφούμε με:
-περισσότερα φρούτα και λαχανικά (πηγές βιταμινών και αντιοξειδωτικών)
-ξηρούς καρπούς (πηγές πολυακόρεστου λίπους, ιχνοστοιχείων και ινών)
-σουσάμι και ταχίνι, π.χ. χαλβά (πηγές αμινοξέων, βιταμινών, σιδήρου, φωσφόρου, καλίου και σεληνίου)
-απαλές σούπες χωρίς λάδι, με βάση τα λαχανικά

Στο τραπέζι του Μεγάλου Σαββάτου και της Κυριακής του Πάσχα…

Οι θερμίδες του πασχαλινού γεύματος:
Είναι χρήσιμο, πριν καθίσουμε στο πασχαλινό τραπέζι, να έχουμε στο πίσω μέρος του μυαλού μας αφενός τις ημερήσιες θερμίδες και το λίπος που πρέπει να καταναλώνουμε καθημερινά και αφετέρου τις θερμίδες και το λίπος που περιλαμβάνουν τα πασχαλινά εδέσματα. Κατά μέσο όρο οι γυναίκες χρειάζονται το πολύ 2.000 θερμίδες ημερησίως και οι άνδρες περί τις 2.500 θερμίδες, ενώ η συνιστώμενη ποσότητα λιπαρών δεν θα πρέπει να ξεπερνά το 25-30% των θερμίδων. Μπορείτε να υπολογίσετε την δική σας συνιστώμενη ποσότητα θερμίδων εδώ.
 
Οι θερμίδες που περιλαμβάνονται στο πασχαλινό τραπέζι έχουν περίπου ως εξής:
-Οβελίας: 100 γραμμάρια άψητου κρέατος (αρνιού ή κατσικιού) δίνουν περίπου 370 θερμίδες, με μεγάλη συμμετοχή λίπους. Επιπλέον, έχουν μεγάλη περιεκτικότητα σε πουρίνες, οργανικές ενώσεις από τις οποίες παράγεται ποσοστό του ουρικού οξέος.
-Κόκκινα αυγά: Κάθε αυγό δίνει περίπου 75-80 θερμίδες, 5 γραμμάρια λίπους και 215-230mg χοληστερόλης (ημερήσια πρόσληψη χοληστερόλης: 300mg).
-Μαγειρίτσα: Μία πλήρης μερίδα μπορεί να δώσει μέχρι και 580 θερμίδες και μεγάλη περιεκτικότητα σε χοληστερόλη.
-Συκώτια και εντόσθια: Μία κανονική μερίδα κοκορέτσι έχει περίπου 236 θερμίδες. Επίσης, αυτές οι τροφές είναι πολύ υψηλές πηγές χοληστερόλης και λίπους.
-Πασχαλινά κουλούρια: 60 γραμμάρια (= 1 κουλούρι) δίνουν περίπου 230 θερμίδες.
-Πασχαλινό τσουρέκι: 70 γραμμάρια (= 1 κομμάτι τσουρέκι) δίνουν 68 θερμίδες.

Πώς να φάμε στο πασχαλινό γεύμα:
Σύμφωνα με διαιτολόγους-διατροφολόγους, σημασία στα δύο αυτά γεύματα δεν έχει τόσο το τι θα φάμε -δύσκολα θα αποφύγουμε εντελώς τις πραγματικά λιπαρές και βαριές τροφές- αλλά το πώς θα φάμε, δηλαδή τι συνδυασμούς θα κάνουμε και σε τι αναλογίες. Συμβουλεύουν, λοιπόν:

-Η μαγειρίτσα: Ο “πρωταγωνιστής” του αναστάσιμου γεύματος αποτελεί ενδιάμεσο στάδιο από τη νηστεία στην κρεατοφαγία του Πάσχα. Προσπαθήστε, όμως, να συνοδεύσετε την μαγειρίτσα μόνο με σαλάτα και ψωμί και όχι με κρέας ή με το «κόκκινο» αυγό, για να μην δυσκολευτεί πολύ η πέψη σας. Για την ακρίβεια, καταναλώστε μπόλικη σαλάτα που θα προστατεύσει τον οργανισμό και στα δύο «μεγάλα» γεύματα κατά την πέψη.

-Φάτε πρωινό: Αν και το πιθανότερο είναι πως θα είστε ήδη καλά φαγωμένοι από το βράδυ του Σαββάτου, καλό είναι να φάτε ένα ελαφρύ πρωινό την Κυριακή του Πάσχα (π.χ. 1 ποτήρι γάλα ή χυμό με 1-2 κουλουράκια ή τσουρέκι) για να μην «πέσετε με τα μούτρα» μετά στο τραπέζι.

-Προτιμήστε κατσίκι: Αν έχετε την δυνατότητα προτιμήστε κατσίκι αντί για αρνί, καθώς το κατσίκι έχει λιγότερο λίπος.

-Αποφύγετε την πέτσα και το τσιμπολόγημα από την σούβλα αφενός για να αποφύγετε τα πολλά λιπαρά και αφετέρου για να μην χάσετε τον έλεγχο της ποσότητας που θα φάτε.

-Σερβίρετε το φαγητό που θα φάτε σε πιάτο –κατά προτίμηση μικρό, για να έχετε οπτική εικόνα του πόσο φάγατε.

-Φροντίστε το μισό πιάτο να αποτελείται από σαλάτα, κατά ¼ από κρέας και κατά ¼ από τα υπόλοιπα φαγητά που θα υπάρχουν στο τραπέζι (π.χ. κοκορέτσι, πατάτες, πίτα).

-Αποφύγετε το ψωμί ή περιοριστείτε σε μία λεπτή φέτα.

-Προσοχή στο αλκοόλ: Η συνιστώμενη ημερήσια πρόσληψη είναι 2 ποτά για τους άνδρες και 1 για τις γυναίκες. Μπορείτε, επίσης, να αραιώσετε το κρασί σας με λίγη σόδα για να φαίνεται περισσότερο.

-Επιλέξτε light αναψυκτικά, αν και το καλύτερο εκείνη τη μέρα είναι να περιοριστείτε στο νερό.

-Τρώτε αργά και όχι λαίμαργα και, μετά το γεύμα, κάντε μία χαλαρή βόλτα με τα πόδια.

-Φροντίστε όχι μόνο την υπόλοιπη ημέρα αλλά και την υπόλοιπη εβδομάδα μετά το Πάσχα να εξισορροπήσετε την κραιπάλη των προηγούμενων ημερών με περισσότερα φρούτα, λαχανικά, ελαφριές σούπες και ψάρι.