Προβληματική επιδερμίδα; Υπάρχουν λύσεις

της Έλενας Μπούλια

Η ακμή, η έντονη λιπαρότητα και πολλά άλλα δερματικά προβλήματα είναι ζητήματα που απασχολούν άτομα κάθε ηλικίας, ακόμα κι αν εμφανίζονται εντονότερα κατά την εφηβεία. Το κακό με αυτά τα προβλήματα είναι ότι συνήθως μας ταλαιπωρούν για χρόνια, όσο κι αν προσπαθούμε μόνοι μας να τα αντιμετωπίσουμε, λόγω του ότι έχουν σε μεγάλο βαθμό να κάνουν με τις ορμόνες μας, το περιβάλλον στο οποίο ζούμε και το στρες. Τα καλά νέα, όμως, είναι ότι υπάρχει λύση για κάθε ένα από αυτά, αρκεί να ακολουθήσουμε πιστά τις συμβουλές του ειδικού.

Η φαρμακοποιός και αισθητικός κ. Εύη Κυνηγαλάκη περιγράφει κάποια από τα πιο κοινά προβλήματα της επιδερμίδας και δίνει πρακτικές και άμεσες λύσεις για κάθε ένα από αυτά.

Έντονη λιπαρότητα
Έντονη λιπαρότητα εμφανίζουν κυρίως οι επιδερμίδες των εφήβων, ωστόσο, καθώς ο τύπος δέρματος του κάθε ανθρώπου είναι γενετικά προκαθορισμένος, αυτή μπορεί να διατηρηθεί, πιθανώς σε μικρότερο βαθμό, και στην ενήλικη ζωή του ατόμου. Συνήθως, ωστόσο, από την εμμηνόπαυση και μετά το δέρμα γίνεται πιο ξηρό και ευαίσθητο.

Τα άτομα που υποφέρουν από έντονη λιπαρότητα έχουν συνήθως μεγάλους πόρους, γυαλιστερή επιδερμίδα και ακμή. Αν, μάλιστα, ζουν σε περιβάλλον με ζέστη και υγρασία, η λιπαρότητα του δέρματός τους επιδεινώνεται.

Λύσεις
Λιπαρά δέρματα χωρίς έντονη ακμή: Αν ανήκετε σε αυτή την ομάδα μπορείτε να αντιμετωπίσετε μόνοι σας την λιπαρότητα καθαρίζοντας δύο φορές την επιδερμίδα με εξειδικευμένα σκευάσματα όπως ειδικό τζελ ή αφρό καθαρισμού (όχι γαλάκτωμα), λοσιόν καθαρισμού με αιθυλική αλκοόλη, ενυδατική αλλά oil free κρέμα, ενυδατικό ορό με αλόη ή υαλουρονικό οξύ, ενώ 2 φορές την εβδομάδα είναι απαραίτητο ένα ενζυμικό peeling, το οποίο έχει την ιδιομορφία να μην χρειάζεται τριβή. Με αυτόν τον τρόπο αποφεύγετε την πιθανότητα η λιπαρότητα να εξελιχθεί σε ακμή. Επιπλέον, για το μακιγιάζ σας προτιμήστε oil free make up και πούδρες.

Για την αγορά των παραπάνω προϊόντων θα πρέπει να συμβουλευτείτε τον/την δερματολόγο, φαρμακοποιό ή αισθητικό σας.

Λιπαρά δέρματα με ακμή: (δείτε παρακάτω)

Ακμή
Η ακμή προσβάλει κυρίως το πρόσωπο και σε μικρότερο βαθμό τη ράχη και το στήθος. Χαρακτηριστικό της ακμής είναι ότι σχεδόν όλοι όσοι υποφέρουν από αυτήν παρουσιάζουν αυξημένη έκκριση σμήγματος (σμηγματόρροια), ενώ είναι αποδεδειγμένο πως σοβαρότερα προβλήματα ακμής παρουσιάζουν τα άτομα με πολύ λιπαρό δέρμα. Τα προβλήματα αυτά μπορεί να είναι μη φλεγμονώδη, δηλαδή μαύρα και λευκά στίγματα, ή/και φλεγμονώδη, δηλαδή βλατίδες (επιφανειακές βλάβες-κοκκινίλες), φλύκταινες (επιφανειακές βλάβες με φλεγμονή στο άνω τμήμα τους) και βαθιές βλάβες (με την φλεγμονή να συμβαίνει όχι στην επιδερμίδα αλλά εσωτερικά στο δέρμα), όπως οζίδια και κύστες, που διαρκούν πολλές εβδομάδες.

Στις πολύ βαριές περιπτώσεις φλεγμονώδους ακμής μπορεί ακόμα και να σχηματισθούν συρίγγια (μεταξύ οζιδίων και κύστεων) που προκαλούν δυσμορφία. Στις ίδιες περιπτώσεις οι βλάβες μπορεί να εξελιχθούν σε ουλές.

Λύσεις
Προβλήματα μη φλεγμονώδους ακμής: Απαιτεί συστηματικούς καθαρισμούς σε εξειδικευμένα ινστιτούτα και κατ’οίκον θεραπείες για σμηγματορύθμιση. Γι’αυτήν θα χρειαστείτε ένα ήπιο, αφρίζον τζελ καθαρισμού (και όχι σκληρά σαπούνια γιατί αφυδατώνουν το δέρμα), μία ματ, ενυδατική και oil free κρέμα και εφαρμογή αργιλώδους μάσκας δυο φορές την εβδομάδα. Μπορεί η λιπαρότητα να μην εξαφανιστεί ποτέ εντελώς, όμως σταδιακά η όψη της επιδερμίδας βελτιώνεται και οι καθαρισμοί ελαττώνονται.

Προβλήματα φλεγμονώδους ακμής: Καταρχήν η περίπτωση αυτή χρήζει οπωσδήποτε αντιμετώπισης από ειδικό (δερματολόγο, φαρμακοποιό ή αισθητικό), ο οποίος θα συστήσει σίγουρα κάποιο φαρμακευτικό σκεύασμα. Παράλληλα, ο ασθενής θα πρέπει μόνος του να κάνει χρήση καθαριστικών, όπως υγρό σαπούνι ακμής, σμηγματορυθμιστική λοσιόν με αιθυλική αλκοόλη και βότανα, μάσκες για ακμή με βάση αργίλου για αντιμικροβιακή προστασία και ειδικές ενυδατικές κρέμες. Το peeling σε αυτήν την περίπτωση απαγορεύεται, όπως απαγορεύεται να «πειράζουμε» τα σπυράκια της ακμής γιατί μπορεί να οδηγηθεί σε μόλυνση και σταφυλόκοκκο.

Έντονη ξηροδερμία
Εμφανίζεται σε οποιαδήποτε ηλικία στο πρόσωπο αλλά και στο τριχωτό της κεφαλής και στις καμπτικές περιοχές (εσωτερικά ή εξωτερικά των αγκώνων και των γονάτων).

Αντίθετα με την λιπαρότητα, η ξηροδερμία χαρακτηρίζεται από θολό, τραχύ, φολιδωτό δέρμα (απολέπιση), με φαγούρα και σχεδόν αόρατους πόρους. Συμβαίνει συνήθως εξαιτίας της μη φυσιολογικής απόρριψης κυττάρων από την εξωτερική στοιβάδα της επιδερμίδας, αν και ρόλο στην ξηροδερμία παίζουν και οι αυξομειώσεις της θερμοκρασίας, η έλλειψη νερού στον οργανισμό, κάποιες δίαιτες αλλά και ορισμένοι ορμονικοί παράγοντες.

Σε πιο φυσιολογικές καταστάσεις τα φυσικά έλαια του σώματος βοηθούν στην «λίπανση» του δέρματος, αποτρέποντάς το από το να αποβάλλει νερό και λιπίδια. Σε περιπτώσεις έντονης ξηροδερμίας, όμως, δημιουργούνται ραβδώσεις στο δέρμα, οι οποίες αποτελούν «πύλες» μικροβίων και μπορεί να προκαλέσουν μολύνσεις.

Λύσεις
Αν είμαστε βέβαιοι ότι δεν πρόκειται για παθολογική ξηροδερμία (όπως το έκζεμα και η ψωρίαση) που πρέπει να αντιμετωπιστεί ιατρικά, η ξηροδερμία που οφείλεται στα παραπάνω αίτια μπορεί να αντιμετωπιστεί με την συχνή χρήση -τουλάχιστον καθημερινά πρωί και βράδυ- θρεπτικών κρεμών, πλούσιων σε λιποδιαλύτες και βιταμίνες Α και Ε, κάτω από τις οποίες θα πρέπει να απλώνονται οροί (serum) πλούσιοι σε θρεπτικά, ενυδατικά συστατικά. Ο καθαρισμός του προσώπου θα πρέπει να γίνεται με γαλάκτωμα ή στεγνές κρέμες καθαρισμού και λοσιόν με καθόλου αλκόολη, αλλά με απαλά καταπραϋντικά συστατικά. Θα πρέπει να αποφεύγεται η συχνή επαφή του δέρματος με νερό που λόγω αλάτων μπορεί να ξηράνει ακόμα περισσότερο το δέρμα.

Σημαντικό είναι, λοιπόν, να διαχωριστεί η ξηροδερμία από την αφυδάτωση, καθώς στην πρώτη περίπτωση δεν υπάρχει σμήγμα στο δέρμα, ενώ στην δεύτερη υπάρχει σμήγμα αλλά δεν υπάρχει νερό ούτε στο δέρμα ούτε στον οργανισμό.

Οι καθαρισμοί προσώπου σε άτομα με ξηροδερμία μπορούν να περιοριστούν σε μία με δύο φορές τον χρόνο, μόνο για την επιφανειακή εξυγίανση της επιδερμίδας.

Αν θέλετε να αποφύγετε την χρήση πολλών προϊόντων με χημικά συστατικά μπορείτε να στραφείτε στην αρωματοθεραπεία και να προμηθευτείτε αιθέρια έλαια (όπως αμυγδαλέλαιο), με τα οποία μπορείτε να εμπλουτίσετε μία απλή κρέμα με β πανθενόλη.

Εξανθήματα
Τα εξανθήματα στο πρόσωπο και πολλές φορές το σώμα μπορεί να οφείλονται σε διάφορες καταστάσεις, με συχνότερη την αλλεργική δερματίτιδα. Η αλλεργική δερματίτιδα είναι ουσιαστικά η αντίδραση του ανοσοποιητικού συστήματος σε κοινές ουσίες που δε μπορεί να δεχτεί (π.χ. τροφές, άγχος, στρες, ρούχα, καλλυντικά, φάρμακα κ.α.) και χαρακτηρίζεται από κοκκινίλα και έντονα κνησμό.

Λύσεις
Η αποτελεσματικότερη αντιμετώπιση της αλλεργικής δερματίτιδας είναι η αποφυγή της ουσίας ή της κατάστασης που την δημιουργεί. Ωστόσο, αν εμφανίζεται συχνά και σε ενοχλητικό βαθμό απαιτείται η συμβολή ειδικού δερματολόγου, ο οποίος πέρα από συγκεκριμένες εξετάσεις θα συστήσει φαρμακευτική αγωγή. Επιπλέον, η ομοιοπαθητική έχει αποδειχτεί ότι βοηθά καταστάσεις αλλεργική δερματίτιδας.

Δυσχρωμίες
Οι αιτίες που η επιδερμίδα του προσώπου εμφανίζει δυσχρωμίες ποικίλλουν. Μπορείτε αυτές να οφείλονται σε ορμονικά αίτια, στην εγκυμοσύνη, στον ήλιο, σε χημικά peeling που δεν έχουν έπειτα προστατευτεί από τον ήλιο. Κάθε μία από αυτές τις καταστάσεις πρέπει να αντιμετωπιστεί διαφορετικά.

Λύσεις
Αν πρόκειται για μελαγχρωματικές κηλίδες ή πανάδες χωρίς ορμονική ή άλλη παθολογική αιτιολογία, στην αντιμετώπιση δεν θα πρέπει να ξεχάσετε:
-Να χρησιμοποιείτε πλήρη αντηλιακή προστασία σε όλη τη διάρκεια του έτους, με προϊόντα υψηλού FTS, τα οποία μπορούν ενδεχομένως να συνοδεύονται και από ύπαρξη χρώματος (π.χ. αντηλιακό make up) που αντανακλά την ηλιακή ακτινοβολία.
-Να αποφεύγετε την έκθεση σε κάθε μορφή ακτινοβολίας (π.χ. solarium) και να προσέχετε, αν κάνετε laser, αυτό να είναι ειδικής μορφής, ώστε αν μην επηρεάζει την τακτοποίηση των μελανοκυττάρων.
-Προσοχή στα καλλυντικά που χρησιμοποιείτε: Αν έχουν οξέα φρούτων ή αλλά οξέα (π.χ. σαλικυλικό οξύ) σε μεγάλες συγκεντρώσεις θα πρέπει να χρησιμοποιούνται κατόπιν καθοδήγησης ειδικού και μόνο βράδυ. Επιπλέον, να είστε προσεκτικοί αν χρησιμοποιείτε καλλυντικά κατά της ακμής γιατί τα περισσότερα είναι κερατολυτικά και βοηθούν στην συσσώρευση της ηλιακής ακτινοβολίας.
- Για θεραπεία λεύκανσης αφού χρησιμοποιήσετε ειδικές λευκαντικές κρέμες που αντιμετωπίζουν τις επιφανειακές κηλίδες και μετά από δύο μήνες δεν δείτε βελτίωση, θα πρέπει να απευθυνθείτε σε ειδικό. Εκείνος θα σας εφαρμόσει ειδικά φυτικά ή χημικά peeling, θα κάνει δερμοαπόξεση με μικροκρυστάλλους, ή θα χρησιμοποιήσει ειδικό laser για την θεραπεία των κηλίδων.