Μύθοι και αλήθειες για τα φρούτα και τα λαχανικά
Πόσο θρεπτικά είναι; Τι προσέχουμε στη συντήρησή τους; Όσα πρέπει να ξέρουμε για τα φρούτα και τα λαχανικά.
Είναι νόστιμα, είναι θρεπτικά, και πρέπει να τα καταναλώνουμε σε καθημερινή βάση. Τα φρούτα και τα λαχανικά παίζουν σημαντικό ρόλο στη διατροφή μας.
Θεωρώντας δεδομένη της σημασία τους για την υγεία, με τη βοήθεια του Κλινικού Διαιτολόγου Βασίλη Παπαμίκου, αναλύουμε μύθους και αλήθειες που τα περιβάλλουν.
Είναι άκρως θρεπτικά
Αλήθεια: Τόσο τα φρούτα όσο και τα λαχανικά είναι πλούσια σε φυτικές ίνες, οι οποίες βοηθούν στη διατήρηση του σακχάρου στο αίμα σε φυσιολογικά επίπεδα. Οι ίνες αυτές είναι μάλιστα διαλυτές – σε αντίθεση με εκείνες των δημητριακών – και άρα απορροφούνται γρηγορότερα από το έντερο συμβάλλοντας στην μείωση και της χοληστερόλης στο αίμα.
Είναι επίσης πλούσια σε μέταλλα και ιχνοστοιχεία, τα οποία μάλιστα ταιριάζουν με το χρώμα τους. Τα περισσότερα πράσινα λαχανικά όπως το μαρούλι και το σπανάκι, αλλά και πράσινα φρούτα έχουν φυλλικό οξύ το οποίο έχει θετικές επιδράσεις στην καρδιαγγειακή υγεία. Τα κίτρινα και πορτοκαλί φρούτα και λαχανικά (καρότα, ροδάκινα κ.α.) περιέχουν αντιοξειδωτικές ουσίες όπως Α και Β Καροτίνη και η βιταμίνη C, τα κόκκινα (ντομάτα, κόκκινα σταφύλια) αντιοξειδωτικά όπως οι πολυφαινόλες και η ρεσβερατόλη και τα μωβ (σταφύλια, μούρα) πέρα από αντιοξειδωτικά και φυτοχημικές ουσίες που καταπολεμούν την χαμηλού επιπέδου φλεγμονή στο σώμα, η οποία θεωρείται υπαίτια για καρκίνους και εκφυλιστικές ασθένειες.
Τα βιολογικά φρούτα και λαχανικά έχουν περισσότερες θρεπτικές ουσίες
Μύθος: Αν κάνουμε μια ανασκόπηση στις μέχρι τώρα μελέτες, υπάρχουν μόνο ενδείξεις και όχι αποδείξεις ότι τα βιολογικά φρούτα και λαχανικά είναι πιο θρεπτικά από τα συμβατικά. Οι μελέτες πάνω σε αυτό το κομμάτι συνεχίζονται, όμως χρειάζονται περισσότερες έρευνες για να καταλήξουμε με σιγουριά σε τέτοιου είδους συμπεράσματα.
Τα κατεψυγμένα λαχανικά είναι λιγότερο θρεπτικά από τα φρέσκα
Μύθος: Αν η κατάψυξη και η διαδικασία συντήρησης γίνει με βάση τις κατευθυντήριες γραμμές, δεν τίθεται θέμα στέρησης θρεπτικών συστατικών. Φυσικά, δεν ισχύει το ίδιο αν προσπαθήσουμε να τα καταψύξουμε εμείς, από τη στιγμή που δεν μπορούμε να ακολουθήσουμε σωστά τις κατευθυντήριες γραμμές ώστε το «πάγωμά» τους να γίνει όπως πρέπει για να παραμείνουν θρεπτικά.
Η συντήρησή τους δεν έχει και τόση σημασία
Μύθος: Ο μεγαλύτερος κίνδυνος για την θρεπτική αξία τους βρίσκεται στο οικιακό ψυγείο, το οποίο θα πρέπει να σιγουρευτούμε ότι τα διατηρεί σε θερμοκρασία 0-3 βαθμών Κελσίου. Το ίδιο βέβαια ισχύει και για την μεταφορά τους στο σπίτι μας από το σούπερ μάρκετ. Γι’ αυτό και ενδείκνυται όταν παραγγέλνουμε online σε αλυσίδες καταστημάτων να βεβαιωνόμαστε πως η μεταφορά γίνεται με ειδικά ψυχωμένα αυτοκίνητα, όπως αυτά που χρησιμοποιεί το διαδικτυακό super market e-fresh και εγγυώνται ότι τα φρούτα και τα λαχανικά όχι μόνο δεν θα αλλοιωθούν, αλλά θα διατηρήσουν και όλα τα θρεπτικά τους συστατικά ακέραια.
Πρέπει να τρώμε πολλά φρούτα την ημέρα
Μύθος: Η ρήση αφορά συγκεκριμένες ομάδες ανθρώπων και όχι τον καθένα. Τα φρούτα έχουν θερμίδες και άρα αυξάνουν την ημερήσια θερμιδική πρόσληψη όπως ακριβώς και οι άλλες τροφές. Επίσης, πρέπει να διευκρινίσουμε ότι οι οδηγίες για την κατανάλωση φρούτων μέσα στην ημέρα είναι συγκεκριμένες και όχι «όσο περισσότερα τόσο καλύτερα». Μιλούν συγκεκριμένα για 2-3 μικρομερίδες ανά ημέρα. Μια μικρομερίδα ορίζεται ως 80 γραμμάρια, και ένα μέσο μήλο ζυγισμένο είναι περίπου 160 γραμμάρια και δίνει περί τις 100 θερμίδες, αριθμός διόλου αμελητέος. Εν ολίγοις, μπορούμε να τρώμε μέχρι 2-3 φρούτα ανά ημέρα και όχι μια ντουζίνα.
Οι χυμοί φρούτων και λαχανικών είναι το ίδιο θρεπτικοί
Μύθος: Ακόμα και αν εξαιρέσουμε τους χυμούς του εμπορίου με την πρόσθετη ζάχαρη και την σχεδόν μηδενική αξία, η αλήθεια είναι πως ο φρέσκος χυμών φρούτων δεν είναι το ίδιο πράγμα με την κατανάλωση του φρούτου. Με το σούρωμα του χυμού υπάρχει απώλεια φυτικών ινών, αλλά και φυτοχημικών ουσιών, επομένως δεν επωφελούμαστε από όλα τα θρεπτικά συστατικά τους.
Νικόλας Γεωργιακώδης
Θεωρώντας δεδομένη της σημασία τους για την υγεία, με τη βοήθεια του Κλινικού Διαιτολόγου Βασίλη Παπαμίκου, αναλύουμε μύθους και αλήθειες που τα περιβάλλουν.
Είναι άκρως θρεπτικά
Αλήθεια: Τόσο τα φρούτα όσο και τα λαχανικά είναι πλούσια σε φυτικές ίνες, οι οποίες βοηθούν στη διατήρηση του σακχάρου στο αίμα σε φυσιολογικά επίπεδα. Οι ίνες αυτές είναι μάλιστα διαλυτές – σε αντίθεση με εκείνες των δημητριακών – και άρα απορροφούνται γρηγορότερα από το έντερο συμβάλλοντας στην μείωση και της χοληστερόλης στο αίμα.
Είναι επίσης πλούσια σε μέταλλα και ιχνοστοιχεία, τα οποία μάλιστα ταιριάζουν με το χρώμα τους. Τα περισσότερα πράσινα λαχανικά όπως το μαρούλι και το σπανάκι, αλλά και πράσινα φρούτα έχουν φυλλικό οξύ το οποίο έχει θετικές επιδράσεις στην καρδιαγγειακή υγεία. Τα κίτρινα και πορτοκαλί φρούτα και λαχανικά (καρότα, ροδάκινα κ.α.) περιέχουν αντιοξειδωτικές ουσίες όπως Α και Β Καροτίνη και η βιταμίνη C, τα κόκκινα (ντομάτα, κόκκινα σταφύλια) αντιοξειδωτικά όπως οι πολυφαινόλες και η ρεσβερατόλη και τα μωβ (σταφύλια, μούρα) πέρα από αντιοξειδωτικά και φυτοχημικές ουσίες που καταπολεμούν την χαμηλού επιπέδου φλεγμονή στο σώμα, η οποία θεωρείται υπαίτια για καρκίνους και εκφυλιστικές ασθένειες.
Τα βιολογικά φρούτα και λαχανικά έχουν περισσότερες θρεπτικές ουσίες
Μύθος: Αν κάνουμε μια ανασκόπηση στις μέχρι τώρα μελέτες, υπάρχουν μόνο ενδείξεις και όχι αποδείξεις ότι τα βιολογικά φρούτα και λαχανικά είναι πιο θρεπτικά από τα συμβατικά. Οι μελέτες πάνω σε αυτό το κομμάτι συνεχίζονται, όμως χρειάζονται περισσότερες έρευνες για να καταλήξουμε με σιγουριά σε τέτοιου είδους συμπεράσματα.
Τα κατεψυγμένα λαχανικά είναι λιγότερο θρεπτικά από τα φρέσκα
Μύθος: Αν η κατάψυξη και η διαδικασία συντήρησης γίνει με βάση τις κατευθυντήριες γραμμές, δεν τίθεται θέμα στέρησης θρεπτικών συστατικών. Φυσικά, δεν ισχύει το ίδιο αν προσπαθήσουμε να τα καταψύξουμε εμείς, από τη στιγμή που δεν μπορούμε να ακολουθήσουμε σωστά τις κατευθυντήριες γραμμές ώστε το «πάγωμά» τους να γίνει όπως πρέπει για να παραμείνουν θρεπτικά.
Η συντήρησή τους δεν έχει και τόση σημασία
Μύθος: Ο μεγαλύτερος κίνδυνος για την θρεπτική αξία τους βρίσκεται στο οικιακό ψυγείο, το οποίο θα πρέπει να σιγουρευτούμε ότι τα διατηρεί σε θερμοκρασία 0-3 βαθμών Κελσίου. Το ίδιο βέβαια ισχύει και για την μεταφορά τους στο σπίτι μας από το σούπερ μάρκετ. Γι’ αυτό και ενδείκνυται όταν παραγγέλνουμε online σε αλυσίδες καταστημάτων να βεβαιωνόμαστε πως η μεταφορά γίνεται με ειδικά ψυχωμένα αυτοκίνητα, όπως αυτά που χρησιμοποιεί το διαδικτυακό super market e-fresh και εγγυώνται ότι τα φρούτα και τα λαχανικά όχι μόνο δεν θα αλλοιωθούν, αλλά θα διατηρήσουν και όλα τα θρεπτικά τους συστατικά ακέραια.
Πρέπει να τρώμε πολλά φρούτα την ημέρα
Μύθος: Η ρήση αφορά συγκεκριμένες ομάδες ανθρώπων και όχι τον καθένα. Τα φρούτα έχουν θερμίδες και άρα αυξάνουν την ημερήσια θερμιδική πρόσληψη όπως ακριβώς και οι άλλες τροφές. Επίσης, πρέπει να διευκρινίσουμε ότι οι οδηγίες για την κατανάλωση φρούτων μέσα στην ημέρα είναι συγκεκριμένες και όχι «όσο περισσότερα τόσο καλύτερα». Μιλούν συγκεκριμένα για 2-3 μικρομερίδες ανά ημέρα. Μια μικρομερίδα ορίζεται ως 80 γραμμάρια, και ένα μέσο μήλο ζυγισμένο είναι περίπου 160 γραμμάρια και δίνει περί τις 100 θερμίδες, αριθμός διόλου αμελητέος. Εν ολίγοις, μπορούμε να τρώμε μέχρι 2-3 φρούτα ανά ημέρα και όχι μια ντουζίνα.
Οι χυμοί φρούτων και λαχανικών είναι το ίδιο θρεπτικοί
Μύθος: Ακόμα και αν εξαιρέσουμε τους χυμούς του εμπορίου με την πρόσθετη ζάχαρη και την σχεδόν μηδενική αξία, η αλήθεια είναι πως ο φρέσκος χυμών φρούτων δεν είναι το ίδιο πράγμα με την κατανάλωση του φρούτου. Με το σούρωμα του χυμού υπάρχει απώλεια φυτικών ινών, αλλά και φυτοχημικών ουσιών, επομένως δεν επωφελούμαστε από όλα τα θρεπτικά συστατικά τους.
Νικόλας Γεωργιακώδης
