Παλαιοπωλεία: Αγοραπωλησίες σε καιρούς κρίσης
Τριγυρίζουμε στα παλαιοπωλεία του κέντρου της Αθήνας και της Θεσσαλονίκης και συγκεντρώνουμε τις καλύτερες διευθύνσεις για… κυνήγι παλιών θησαυρών.
του Γιώργου Κόκουβα
Πότε ήταν η τελευταία φορά που περάσατε από ένα παλαιοπωλείο; Είναι εκεί που τα γραμμόφωνα ακόμα παίζουν και τα juke box στέκονται περήφανα. Εκεί που τα έπιπλά μας βρίσκουν νέα ζωή, τα παλιά μας κόμικς αλλάζουν χέρια και οι λεπτοδουλεμένες αντίκες παζαρεύονται μέχρι τελικής πτώσης για μερικά ευρώ ή και… μερικές χιλιάδες από δαύτα.
Είναι περίεργη η αίσθηση του να βρίσκεσαι μέσα σε ένα παλαιοπωλείο. Από τη μία, μοιάζει να έχεις βρει μια χρονομηχανή που δουλεύει και να περιτριγυρίζεσαι όχι μόνο από αναμνήσεις άλλων εποχών, αλλά και άλλων ανθρώπων. Πόσες προσωπικές ιστορίες συνδέονται με αυτή την κιθάρα, πόσα χέρια άνοιξαν αυτό το παλιό ραδιόφωνο όταν ήταν η μοναδική πηγή διασκέδασής τους, μιας και δεν υπήρχε ακόμα η τηλεόραση, και πόσα βλέμματα κοίταξαν ανυπόμονα εκείνο το παράξενο ρολόι, περιμένοντας κάποιο ραντεβού;
Από την άλλη, είναι η αίσθηση της εγκατάλειψης που φορτίζει ακόμη περισσότερο συναισθηματικά τα αντικείμενα: Η αίσθηση ότι κάποιος ίσως αναγκάστηκε να πουλήσει όσο-όσα τα έπιπλα της γιαγιάς του ή να «σκοτώσει» τα τεύχη του «Κόμιξ» που τον συντρόφευαν από τα παιδικά του χρόνια για να πληρώσει τα κοινόχρηστα του μήνα.
Το in2life βόλταρε ανάμεσα σε ένα σωρό από τέτοιες αναμνήσεις στα παλαιοπωλεία της Αθήνας και της Θεσσαλονίκης και συγκέντρωσε δέκα διευθύνσεις για τους λάτρεις του «κυνηγιού» της αντίκας ή των αντικειμένων από δεύτερο χέρι. Ή, έστω, και για αυτούς που αποφάσισαν να αποχωριστούν τα δικά τους.
*Το αθηναϊκό Γιουσουρούμ
Πριν από ενάμιση ακριβώς αιώνα, ο Νώε Γιουσουρούμ, εβραϊκής καταγωγής, έφτασε στην πόλη από τη Μικρά Ασία και εγκατέστησε το παλαιοπωλείο του στο Μοναστηράκι. Αρκετές δεκαετίες αργότερα, έγινε και ο πρώτος πρόεδρος του Σωματείου των Παλαιοπωλών της Αθήνας. Πλέον, το κυριακάτικο παζάρι της πλατείας Αβησσυνίας έχει πάρει το όνομά του και από νωρίς το πρωί την τελευταία ημέρα της εβδομάδας, η γειτονιά «πνίγεται» από αντικείμενα και κόσμο.
Αποτελεί το γνωστότερο παζάρι παλαιοπωλών στην πόλη, κυρίως επειδή όλοι επιχειρούν ένα πέρασμα από την πλατεία, από τους μανιακούς συλλέκτες αντίκας μέχρι ζευγάρια που κάνουν την κυριακάτικη βόλτα τους αλλά και σμήνη τουριστών που ξεστρατίζουν από την Πλάκα. Στην καρδιά της πλατείας στήνει τον μικρό «παράδεισό» του ο κ. Βασίλης Μοτάκης, από τις συμπαθέστερες μορφές του γιουσουρούμ. Όπως μας είπε, στο εμπόρευμά του περιλαμβάνονται συλλεκτικά αντικείμενα για τους «ειδικούς» πελάτες, αλλά και καθημερινά αντικείμενα χρηστικής αξίας, στα οποία οφείλεται κατά κύριο λόγο η επιβίωση της επιχείρησής του. Στο μικρό του υπόστεγο, αλλά και έξω από αυτό, στο πλακόστρωτο της πλατείας, θα δείτε ξύλινα έπιπλα με περίτεχνα σκαλίσματα, παλιά ραδιόφωνα από εκείνα με τη βελόνα, γυαλικά και κάθε λογής διακοσμητικά που θα έκαναν περήφανο κάθε σπίτι με vintage διακόσμηση. Τριγύρω, απλώνουν τους πάγκους τους και οι υπόλοιποι παλαιοπώληδες του γιουσουρούμ, αλλά και όσοι καταστηματάρχες έχουν ούτως ή άλλως μονίμως την πραμάτεια τους στα ιστορικά μαγαζάκια της πλατείας. Στο ίδιο πλακόστρωτο που κάθε βράδυ καθαρίζεται από την υπέροχη αυτή «σαβούρα» για να φιλοξενήσει τα τραπεζάκια των café.
*Στην περαντζάδα της Ερμού
Βάζουμε στοίχημα πως αν ο δήμος αποφάσιζε να πεζοδρομήσει και το τελευταίο κομματάκι της Ερμού που έχει μείνει στη διάθεση των αυτοκινήτων, οι φίλοι της αντίκας και του δεύτερου χεριού θα έκαναν πάρτι. Γιατί αν κάτι λείπει από τα παλαιοπωλεία της Ερμού, αυτό είναι η άπλα. Όχι στο εσωτερικό τους – μια βόλτα μέσα σε αυτά θα σας φέρει σε κρυφές αίθουσες και υπόγεια με τόνους εμπορεύματος – αλλά στο πεζοδρόμιο. Στο παλαιοπωλείο του κ. Καρακάση για παράδειγμα, οι παλιοί δίσκοι, τα ρούχα, τα ρετρό ποδήλατα, οι πολυθρόνες, τα χαλιά, τα έθνικ διακοσμητικά, τα μικροεργαλεία και οι παλιές κασέτες πιάνουν τόσο χώρο που… σκαρφαλώνουν και στα παρκαρισμένα αυτοκίνητα της Ερμού, δημιουργώντας ένα χαώδες όσο και απολαυστικό θέαμα.
Δεν θα βρείτε όμως μόνο φθηνά καθημερινά προϊόντα. Ανάμεσα στο εμπόρευμα της «Γκαλερί των Λαών» του κ. Λαού (Ερμού 101), θα βρείτε έπιπλα αντίκες, αλλά και – το καμάρι του, όπως μας έχει εκμυστηρευτεί ο ιδιοκτήτης, την συλλογή των ρολογιών, οι τιμές των οποίων ξεκινούν από πολύ λογικά ποσά και μπορούν να φτάσουν σε δυσθεώρητα ύψη.
*Στα στενά της Ηφαίστου
Παραμένουμε στο Μοναστηράκι και χανόμαστε στα μικρά στενά της πολύβουης Ηφαίστου, του «Flea Market» της Αθήνας. Εκεί, στο βάθος της στοάς στο 24 του δρόμου, θα βρείτε το μαγαζάκι του κ. Αχιλλέα, «Antiques Shop Original». Από αιωνόβια τουφέκια μέχρι πολυελαίους που κάθε άλλο παρά «σιγά» μπορείς να αναφωνήσεις γι’ αυτούς, ο κ. Αχιλλέας θα σας ξεναγήσει στα υπάρχοντά του με καμάρι, χωρίς φυσικά να ξεχνάει τον υπ’ αριθμό ένα νόμο των παλαιοπώληδων: Σκληρό παζάρεμα.
Στην πιο «μποέμ» οδό Νορμανού, ο κ. Κατζουράκης συγκεντρώνει ιδιαίτερα καλαίσθητες αντίκες από γυρολόγους αλλά και δημοπρασίες (Νορμανού 8α), ενώ απέναντι στο «Πολύπλουμο», οι παλιές φωτογραφίες από τον ελληνικό κινηματογράφο, οι γκραβούρες και τα ρετρό παιχνίδια κλέβουν την παράσταση. Στο στενάκι της Νορμανού ανακτάμε δυνάμεις, είτε με καφεδάκι στο Taf είτε με ουζάκι και μεζέ στο μαγαζάκι με το εύγλωττο όνομα «Στα Παλιατζίδικα».
*Το Παζάρι των Ρακοσυλλεκτών
Ένα μεγάλο πανηγύρι στήνεται κάθε σαββατοκύριακο στο 94 της Ιερά Οδού στον Ελαιώνα από το Σωματείο Ρακοσυλλεκτών Ερμής. Ναι, θα βρείτε και λιγότερο… συλλεκτικά προϊόντα, όπως εσώρουχα και μπλουζάκια σε σωρούς, αλλά δεν είναι λίγα και τα σπάνια κομμάτια. Αυτά που για κάποιο λόγο βρέθηκαν στα σκουπίδια, αλλά τα συνέλεξε το έμπειρο χέρι των ρακοσυλλεκτών, που ποντάρουν στο κυριακάτικο παζάρι το βδομαδιάτικό τους. Σας συνιστούμε να το επισκεφθείτε πολύ πρωί, για να πετύχετε τις ευκαιρίες – από παλιές κάμερες Super 8 που δουλεύουν ακόμη μέχρι παλιά τεύχη του «Ρομάντσο» και από γραφομηχανές συλλεκτικής αξίας μέχρι παλιά παιχνίδια για τα παιδιά σας, το Σωματείο Ερμής αποδεικνύει περίτρανα το ρητό «τα σκουπίδια ενός είναι ο θησαυρός κάποιου άλλου». Δείτε τις δικές μας εντυπώσεις από το παζάρι εδώ.
*Στα στενά του Ψυρρή
Στην γειτονιά του κέντρου, οι χειροπιαστές αναμνήσεις συνεχίζουν να καταλαμβάνουν το μεγαλύτερο μέρος των δρόμων. Στο «Μυστικό Παζάρι του Ψυρρή» (Secret Bazaar, Αγ. Αναργύρων 2) θα βρείτε όσα ανατολίτικα μικροαντικείμενα και παράξενες αντίκες έχει φέρει από τα ανατολίτικα ταξίδια του ο ιδιοκτήτης, κ. Νίκος. Στην οδό Ναυάρχου Αποστόλη θα βρείτε ακόμη μερικά μαγαζάκια με κάθε λογής… όμορφη παλιατζούρα, ενώ στο 8 της οδού Πρωτογένους, στις «Παλιοσυνήθειες», πωλούνται σε τιμές ευκαιρίας vintage έπιπλα, αρ ντεκό πολυθρόνες, πλουμιστοί μπουφέδες, ακριβά προπολεμικά μπαούλα, αλλά και πιο οικονομικά τραπεζάκια και γραφεία από 30€ ή καρέκλες καφενείου από 10€. Μάλιστα, μπορείτε να δείτε και την πραμάτεια μέσω Facebook, εδώ.
*Και στη Θεσσαλονίκη
-Στη Θεσσαλονίκη, δύο είναι οι λέξεις που σημαίνουν αυτόματα «παλαιοπωλεία», βόλτα στο χρόνο και συλλεκτικές αγορές: «Μπιτ Παζάρ». Η ιστορική αγορά που οι περισσότεροι γνωρίζουμε για τα ουζερί και τα μπαράκια που γεμίζουν κάθε βράδυ, το πρωί είναι γεμάτη νοσταλγικά γραμμόφωνα και χειροποίητα κοσμήματα, λεπτοδουλεμένα ξύλινα έπιπλα και εκατοντάδες αντίκες άλλων εποχών. Τα παρατεταγμένα παλαιοπωλεία του Μπιτ Παζάρ και των γύρω δρόμων λειτουργούν αδιάκοπα εδώ και έναν ολόκληρο αιώνα και βρίσκονται στην καρδιά της πόλης, μία ανάσα από την πλατεία Αριστοτέλους. Σημειώστε ότι το Σωματείο Παλαιοπωλών Καταστηματαρχών Θεσσαλονίκης διοργανώνει τακτικά υπαίθρια παζάρια παλαιών αντικειμένων στα υπαίθρια γήπεδα της ΧΑΝΘ (είσοδος από Τσιμισκή και από Νικολάου Γερμανού) – το επόμενο προγραμματισμένο παζάρι είναι στις 15 Δεκεμβρίου 2013. Μάθετε περισσότερα για την ιστορία και τα επόμενα παζάρια του Σωματείου εδώ.
Πότε ήταν η τελευταία φορά που περάσατε από ένα παλαιοπωλείο; Είναι εκεί που τα γραμμόφωνα ακόμα παίζουν και τα juke box στέκονται περήφανα. Εκεί που τα έπιπλά μας βρίσκουν νέα ζωή, τα παλιά μας κόμικς αλλάζουν χέρια και οι λεπτοδουλεμένες αντίκες παζαρεύονται μέχρι τελικής πτώσης για μερικά ευρώ ή και… μερικές χιλιάδες από δαύτα.
Είναι περίεργη η αίσθηση του να βρίσκεσαι μέσα σε ένα παλαιοπωλείο. Από τη μία, μοιάζει να έχεις βρει μια χρονομηχανή που δουλεύει και να περιτριγυρίζεσαι όχι μόνο από αναμνήσεις άλλων εποχών, αλλά και άλλων ανθρώπων. Πόσες προσωπικές ιστορίες συνδέονται με αυτή την κιθάρα, πόσα χέρια άνοιξαν αυτό το παλιό ραδιόφωνο όταν ήταν η μοναδική πηγή διασκέδασής τους, μιας και δεν υπήρχε ακόμα η τηλεόραση, και πόσα βλέμματα κοίταξαν ανυπόμονα εκείνο το παράξενο ρολόι, περιμένοντας κάποιο ραντεβού;
Από την άλλη, είναι η αίσθηση της εγκατάλειψης που φορτίζει ακόμη περισσότερο συναισθηματικά τα αντικείμενα: Η αίσθηση ότι κάποιος ίσως αναγκάστηκε να πουλήσει όσο-όσα τα έπιπλα της γιαγιάς του ή να «σκοτώσει» τα τεύχη του «Κόμιξ» που τον συντρόφευαν από τα παιδικά του χρόνια για να πληρώσει τα κοινόχρηστα του μήνα.
Το in2life βόλταρε ανάμεσα σε ένα σωρό από τέτοιες αναμνήσεις στα παλαιοπωλεία της Αθήνας και της Θεσσαλονίκης και συγκέντρωσε δέκα διευθύνσεις για τους λάτρεις του «κυνηγιού» της αντίκας ή των αντικειμένων από δεύτερο χέρι. Ή, έστω, και για αυτούς που αποφάσισαν να αποχωριστούν τα δικά τους.
*Το αθηναϊκό Γιουσουρούμ
Πριν από ενάμιση ακριβώς αιώνα, ο Νώε Γιουσουρούμ, εβραϊκής καταγωγής, έφτασε στην πόλη από τη Μικρά Ασία και εγκατέστησε το παλαιοπωλείο του στο Μοναστηράκι. Αρκετές δεκαετίες αργότερα, έγινε και ο πρώτος πρόεδρος του Σωματείου των Παλαιοπωλών της Αθήνας. Πλέον, το κυριακάτικο παζάρι της πλατείας Αβησσυνίας έχει πάρει το όνομά του και από νωρίς το πρωί την τελευταία ημέρα της εβδομάδας, η γειτονιά «πνίγεται» από αντικείμενα και κόσμο.
Αποτελεί το γνωστότερο παζάρι παλαιοπωλών στην πόλη, κυρίως επειδή όλοι επιχειρούν ένα πέρασμα από την πλατεία, από τους μανιακούς συλλέκτες αντίκας μέχρι ζευγάρια που κάνουν την κυριακάτικη βόλτα τους αλλά και σμήνη τουριστών που ξεστρατίζουν από την Πλάκα. Στην καρδιά της πλατείας στήνει τον μικρό «παράδεισό» του ο κ. Βασίλης Μοτάκης, από τις συμπαθέστερες μορφές του γιουσουρούμ. Όπως μας είπε, στο εμπόρευμά του περιλαμβάνονται συλλεκτικά αντικείμενα για τους «ειδικούς» πελάτες, αλλά και καθημερινά αντικείμενα χρηστικής αξίας, στα οποία οφείλεται κατά κύριο λόγο η επιβίωση της επιχείρησής του. Στο μικρό του υπόστεγο, αλλά και έξω από αυτό, στο πλακόστρωτο της πλατείας, θα δείτε ξύλινα έπιπλα με περίτεχνα σκαλίσματα, παλιά ραδιόφωνα από εκείνα με τη βελόνα, γυαλικά και κάθε λογής διακοσμητικά που θα έκαναν περήφανο κάθε σπίτι με vintage διακόσμηση. Τριγύρω, απλώνουν τους πάγκους τους και οι υπόλοιποι παλαιοπώληδες του γιουσουρούμ, αλλά και όσοι καταστηματάρχες έχουν ούτως ή άλλως μονίμως την πραμάτεια τους στα ιστορικά μαγαζάκια της πλατείας. Στο ίδιο πλακόστρωτο που κάθε βράδυ καθαρίζεται από την υπέροχη αυτή «σαβούρα» για να φιλοξενήσει τα τραπεζάκια των café. *Στην περαντζάδα της Ερμού
Βάζουμε στοίχημα πως αν ο δήμος αποφάσιζε να πεζοδρομήσει και το τελευταίο κομματάκι της Ερμού που έχει μείνει στη διάθεση των αυτοκινήτων, οι φίλοι της αντίκας και του δεύτερου χεριού θα έκαναν πάρτι. Γιατί αν κάτι λείπει από τα παλαιοπωλεία της Ερμού, αυτό είναι η άπλα. Όχι στο εσωτερικό τους – μια βόλτα μέσα σε αυτά θα σας φέρει σε κρυφές αίθουσες και υπόγεια με τόνους εμπορεύματος – αλλά στο πεζοδρόμιο. Στο παλαιοπωλείο του κ. Καρακάση για παράδειγμα, οι παλιοί δίσκοι, τα ρούχα, τα ρετρό ποδήλατα, οι πολυθρόνες, τα χαλιά, τα έθνικ διακοσμητικά, τα μικροεργαλεία και οι παλιές κασέτες πιάνουν τόσο χώρο που… σκαρφαλώνουν και στα παρκαρισμένα αυτοκίνητα της Ερμού, δημιουργώντας ένα χαώδες όσο και απολαυστικό θέαμα.
Δεν θα βρείτε όμως μόνο φθηνά καθημερινά προϊόντα. Ανάμεσα στο εμπόρευμα της «Γκαλερί των Λαών» του κ. Λαού (Ερμού 101), θα βρείτε έπιπλα αντίκες, αλλά και – το καμάρι του, όπως μας έχει εκμυστηρευτεί ο ιδιοκτήτης, την συλλογή των ρολογιών, οι τιμές των οποίων ξεκινούν από πολύ λογικά ποσά και μπορούν να φτάσουν σε δυσθεώρητα ύψη.
*Στα στενά της Ηφαίστου Παραμένουμε στο Μοναστηράκι και χανόμαστε στα μικρά στενά της πολύβουης Ηφαίστου, του «Flea Market» της Αθήνας. Εκεί, στο βάθος της στοάς στο 24 του δρόμου, θα βρείτε το μαγαζάκι του κ. Αχιλλέα, «Antiques Shop Original». Από αιωνόβια τουφέκια μέχρι πολυελαίους που κάθε άλλο παρά «σιγά» μπορείς να αναφωνήσεις γι’ αυτούς, ο κ. Αχιλλέας θα σας ξεναγήσει στα υπάρχοντά του με καμάρι, χωρίς φυσικά να ξεχνάει τον υπ’ αριθμό ένα νόμο των παλαιοπώληδων: Σκληρό παζάρεμα.
Στην πιο «μποέμ» οδό Νορμανού, ο κ. Κατζουράκης συγκεντρώνει ιδιαίτερα καλαίσθητες αντίκες από γυρολόγους αλλά και δημοπρασίες (Νορμανού 8α), ενώ απέναντι στο «Πολύπλουμο», οι παλιές φωτογραφίες από τον ελληνικό κινηματογράφο, οι γκραβούρες και τα ρετρό παιχνίδια κλέβουν την παράσταση. Στο στενάκι της Νορμανού ανακτάμε δυνάμεις, είτε με καφεδάκι στο Taf είτε με ουζάκι και μεζέ στο μαγαζάκι με το εύγλωττο όνομα «Στα Παλιατζίδικα».
*Το Παζάρι των Ρακοσυλλεκτών Ένα μεγάλο πανηγύρι στήνεται κάθε σαββατοκύριακο στο 94 της Ιερά Οδού στον Ελαιώνα από το Σωματείο Ρακοσυλλεκτών Ερμής. Ναι, θα βρείτε και λιγότερο… συλλεκτικά προϊόντα, όπως εσώρουχα και μπλουζάκια σε σωρούς, αλλά δεν είναι λίγα και τα σπάνια κομμάτια. Αυτά που για κάποιο λόγο βρέθηκαν στα σκουπίδια, αλλά τα συνέλεξε το έμπειρο χέρι των ρακοσυλλεκτών, που ποντάρουν στο κυριακάτικο παζάρι το βδομαδιάτικό τους. Σας συνιστούμε να το επισκεφθείτε πολύ πρωί, για να πετύχετε τις ευκαιρίες – από παλιές κάμερες Super 8 που δουλεύουν ακόμη μέχρι παλιά τεύχη του «Ρομάντσο» και από γραφομηχανές συλλεκτικής αξίας μέχρι παλιά παιχνίδια για τα παιδιά σας, το Σωματείο Ερμής αποδεικνύει περίτρανα το ρητό «τα σκουπίδια ενός είναι ο θησαυρός κάποιου άλλου». Δείτε τις δικές μας εντυπώσεις από το παζάρι εδώ.
*Στα στενά του Ψυρρή
Στην γειτονιά του κέντρου, οι χειροπιαστές αναμνήσεις συνεχίζουν να καταλαμβάνουν το μεγαλύτερο μέρος των δρόμων. Στο «Μυστικό Παζάρι του Ψυρρή» (Secret Bazaar, Αγ. Αναργύρων 2) θα βρείτε όσα ανατολίτικα μικροαντικείμενα και παράξενες αντίκες έχει φέρει από τα ανατολίτικα ταξίδια του ο ιδιοκτήτης, κ. Νίκος. Στην οδό Ναυάρχου Αποστόλη θα βρείτε ακόμη μερικά μαγαζάκια με κάθε λογής… όμορφη παλιατζούρα, ενώ στο 8 της οδού Πρωτογένους, στις «Παλιοσυνήθειες», πωλούνται σε τιμές ευκαιρίας vintage έπιπλα, αρ ντεκό πολυθρόνες, πλουμιστοί μπουφέδες, ακριβά προπολεμικά μπαούλα, αλλά και πιο οικονομικά τραπεζάκια και γραφεία από 30€ ή καρέκλες καφενείου από 10€. Μάλιστα, μπορείτε να δείτε και την πραμάτεια μέσω Facebook, εδώ.
*Και στη Θεσσαλονίκη
-Στη Θεσσαλονίκη, δύο είναι οι λέξεις που σημαίνουν αυτόματα «παλαιοπωλεία», βόλτα στο χρόνο και συλλεκτικές αγορές: «Μπιτ Παζάρ». Η ιστορική αγορά που οι περισσότεροι γνωρίζουμε για τα ουζερί και τα μπαράκια που γεμίζουν κάθε βράδυ, το πρωί είναι γεμάτη νοσταλγικά γραμμόφωνα και χειροποίητα κοσμήματα, λεπτοδουλεμένα ξύλινα έπιπλα και εκατοντάδες αντίκες άλλων εποχών. Τα παρατεταγμένα παλαιοπωλεία του Μπιτ Παζάρ και των γύρω δρόμων λειτουργούν αδιάκοπα εδώ και έναν ολόκληρο αιώνα και βρίσκονται στην καρδιά της πόλης, μία ανάσα από την πλατεία Αριστοτέλους. Σημειώστε ότι το Σωματείο Παλαιοπωλών Καταστηματαρχών Θεσσαλονίκης διοργανώνει τακτικά υπαίθρια παζάρια παλαιών αντικειμένων στα υπαίθρια γήπεδα της ΧΑΝΘ (είσοδος από Τσιμισκή και από Νικολάου Γερμανού) – το επόμενο προγραμματισμένο παζάρι είναι στις 15 Δεκεμβρίου 2013. Μάθετε περισσότερα για την ιστορία και τα επόμενα παζάρια του Σωματείου εδώ.
