10 πράγματα που δεν ξέρετε για τα κουνούπια

Τα μισούμε θανάσιμα –και έχουμε κάθε δίκιο. Δεν φτάνει που μας ρουφούν ανελέητα το αίμα κάθε καλοκαίρι, προκαλώντας μας τρομερή φαγούρα (ακόμα και αναφυλαξία), αλλά μεταφέρουν και έναν σωρό ιούς, οι οποίοι μπορούν να αποβούν ακόμα και θανατηφόροι. Το χειρότερο; Όσο κι αν προστατευτούμε, με ειδικές αλοιφές, αντικουνουπικά φιδάκια και σήτες σε πόρτες και παράθυρα, αυτά πάντα θα βρίσκουν έναν τρόπο να παίρνουν το αίμα τους -πιο σωστά, το αίμα ΜΑΣ- πίσω.

Για να πολεμήσεις, όμως, τον εχθρό αποτελεσματικότερα, πρέπει πρώτα να τον γνωρίσεις, λέει ο σοφός λαός, και αυτό ακριβώς επιδιώκουμε με τα παρακάτω στοιχεία που αποκαλύπτουν άγνωστες πτυχές από την ζωή και το έργο των μισητών σε όλους κουνουπιών!

1. Υπάρχουν περίπου 3.500 είδη κουνουπιών ανά τον κόσμο, όμως όλα ανήκουν στην οικογένεια Culicidae. Από αυτά μόνο τα 80 δαγκώνουν τους ανθρώπους.

2. Είναι τα θηλυκά κουνούπια που χρειάζονται το αίμα προκειμένου να μπορέσουν να κάνουν αυγά –τα αρσενικά κουνούπια μπορούν κάλλιστα να τραφούν με νέκταρ ή γύρη που βρίσκουν στη φύση. Και παρ’όλο που το μέσο κουνούπι ζυγίζει περίπου 2,5 mg, έχει τη δυνατότητα να καταναλώσει έως και 5 mg αίματος σε ένα μόνο γεύμα.

3. Τα κουνούπια γεννούν αυγά, τα οποία τοποθετούν στην επιφάνεια του νερού και έτσι εκκολάπτονται οι προνύμφες που τρέφονται με οργανικά κατάλοιπα. Οι προνύμφες είναι υδρόβιες και μπορούν να αναπνέουν τόσο κάτω όσο και πάνω από το νερό. Η προνύμφη, όμως, λειτουργεί σαν «οικοτροφείο» για το πραγματικό κουνούπι, το οποίο -όταν ενηλικιωθεί- βγαίνει από την ράχη της και χρησιμοποιεί το κουφάρι της σαν βάρκα, για να επιπλεύσει στο νερό, μέχρι να καταφέρει να πετάξει. Από το στάδιο του αυγού μέχρι την πρώτη «κουνουπική» πτήση μεσολαβούν μόλις 5 ημέρες.

4. Τα κουνούπια ερεθίζονται και προσελκύονται από την κίνηση, από τη σωματική θερμότητα, την υγρασία και το διοξείδιο του άνθρακα που εκπνέεται με την αναπνοή (το οποίο μπορούν να αναγνωρίσουν από απόσταση 17,5 μέτρων). Ωστόσο, το πόσο συχνά τσιμπούν ένα άτομο τα κουνούπια έχει να κάνει και με τα γονίδιά του. Κάποιοι άνθρωποι εκλύουν από το σώμα τους μυρωδιές που μπορεί να είναι ελκυστικές για τα κουνούπια, ενώ άλλων ανθρώπων οι μυρωδιές μπορεί να είναι απωθητικές.

5. Ο μόνος τρόπος να προστατευθείτε αποτελεσματικά από τα κουνούπια είναι χρησιμοποιώντας αντικουνουπικά τζελ προστασίας σε όλο το δέρμα. Η πιο δραστική χημική ουσία κατά των κουνουπιών είναι η DEET (N, N-διαιθυλο-m-τολουαμίδη), όμως αν προτιμάτε μία πιο φυσική λύση, πρόσφατα εγκρίθηκε το έλαιο από το δέντρο Corymbia citriodora, γνωστό και ως Lemon Eucalyptus. Επίσης, καθώς τα κουνούπια δεν είναι πολύ δυνατά στο πέταγμα, στην απώθησή τους βοηθούν και οι ανεμιστήρες –ειδικά οι μεγάλοι που χρησιμοποιούνται σε εξωτερικούς χώρους.

6. Τα κουνούπια είναι υπεύθυνα για περισσότερους από έναν εκατομμύριο θανάτους παγκοσμίως κάθε χρόνο. Αυτό αυτομάτως τα χρίζει τα πιο θανατηφόρα «ζώα» στον πλανήτη. Στις ασθένειες που μπορούν να μεταφέρουν περιλαμβάνονται η μαλάρια, η εγκεφαλίτιδα και ο κίτρινος πυρετός, ενώ πιο πρόσφατα προστέθηκε και ο ιός του Δυτικού Νείλου, από τον οποίον έχασαν την ζωή τους δύο άνθρωποι, φέτος το καλοκαίρι στην χώρα μας.

7. Τα κουνούπια φτερουγίζουν από 300 έως 600 φορές το δευτερόλεπτο. Το σφύριγμα που ακούμε όταν πλησιάζουν προέρχεται από τον ήχο των φτερών τους. Όταν, μάλιστα, ερωτεύονται, δύο κουνούπια συγχρονίζουν τα φτερά τους για να φτερουγίζουν με τον ίδιο ρυθμό και να πετούν δίπλα-δίπλα.

8. Ένα κουνούπι μπορεί να ζήσει, σε ιδανικές συνθήκες, 5 με 6 μήνες.

9. Όσο κι αν τα μισούμε, πρέπει να παραδεχτούμε ότι έχουν και αυτά λόγο ύπαρξης στην διατροφική αλυσίδα των ζώων. Τα κουνούπια που συγκεντρώνονται στην Αρκτική Ρωσία και στον Καναδά τρέφουν εκεί τα αποδημητικά πουλιά. Νοτιότερα στον πλανήτη, τα κουνούπια τρέφουν τα πουλιά, άλλα έντομα, τις αράχνες, τις σαλαμάνδρες, τις σαύρες, τους βατράχους και τα ψάρια. Επιπλέον, κάποια συγκεκριμένα είδη ορχιδέας χρειάζονται τα κουνούπια ως βασικό επικονιαστή.

Άλλωστε, κάποια κουνούπια τρώγονται και μεταξύ τους. Ένα συγκεκριμένο είδος τρέφεται με προνύμφες και κουνούπια σε πρώιμο στάδιο, ενώ κάποια κανιβαλίζουν ακόμα και μέλη της «οικογένειάς τους».

10. Η μέση σταγόνα βροχής είναι κατά 50 φορές πιο βαριά από το μέσο κουνούπι. Παρ’όλα αυτά τα κουνούπια καταφέρνουν να εμφανίζονται ακόμα και όταν βρέχει καταρρακτωδώς, κι αυτό συμβαίνει γιατί πετούν τόσο αργά που μπορούν εύκολα να γλιτώνουν την σύγκρουση.

Επιμέλεια: Έλενα Μπούλια