Χιμπατζήδες καταγράφηκαν να προσπαθούν να θεραπεύσουν τους φίλους τους
Επιστήμονες ανακάλυψαν ότι οι χιμπαντζήδες θεραπεύουν ο ένας τις πληγές του άλλου, χρησιμοποιώντας ένα… έντομο.
Το πρώτο πράγμα που θα σκεφτόταν να κάνει ένας άνθρωπος για την ανοιχτή πληγή ενός φίλου του, θα ήταν πιθανότατα να απολυμάνει την περιοχή και εν συνεχεία να την τυλίξει με επίδεσμο. Οι χιμπαντζήδες, όμως, έχουν βρει μια πιο… πρωτότυπη μέθοδο: Να πιάνουν έντομα και να τα τοποθετούν απευθείας στην ανοιχτή πληγή.
Οι επιστήμονες παρατήρησαν αυτή τη συμπεριφορά σε χιμπατζήδες στη Γκαμπόν της Δυτικής Αφρικής, σημειώνοντας ότι οι πίθηκοι χρησιμοποιούν έντομα για να περιποιηθούν όχι μόνο τις δικές τους πληγές, αλλά και αυτές των συντρόφων τους.
Η έρευνα, που δημοσιεύτηκε τη Δευτέρα στο περιοδικό Current Biology, αποτελεί σημαντική συμβολή στη συνεχιζόμενη επιστημονική συζήτηση σχετικά με την ικανότητα των χιμπατζήδων –και των ζώων γενικότερα– να βοηθούν ανιδιοτελώς τους άλλους.
«Όταν πηγαίνεις σχολείο διαβάζεις στα βιβλία βιολογίας για τα καταπληκτικά πράγματα που μπορούν να κάνουν τα ζώα», λέει στο AFP η Simone Pika, βιολόγος στο Πανεπιστήμιο του Osnabruck στη Γερμανία και συν-συγγραφέας της μελέτης. «Νομίζω ότι αυτό θα μπορούσε πραγματικά να είναι από τα πράγματα που καταλήγουν σε αυτά τα βιβλία».
Το πρότζεκτ ξεκίνησε το 2019, όταν ένας ενήλικος θηλυκός χιμπατζής ονόματι Suzee παρατηρήθηκε να επιθεωρεί μια πληγή στο πόδι του έφηβου γιου της. Στη συνέχεια, η Suzee έπιασε ξαφνικά ένα έντομο από τον αέρα, το έβαλε στο στόμα της, προφανώς το έλιωσε και μετά το έβαλε στην πληγή του γιου της. Αφού έβγαλε το έντομο από την πληγή, το εφάρμοσε άλλες δύο φορές.
Η σκηνή εκτυλίχθηκε στο εθνικό πάρκο Loango στην ακτή του Ατλαντικού της Γκαμπόν, όπου οι ερευνητές μελετούν μια ομάδα 45 κεντρικών χιμπατζήδων (Pan troglodytes troglodytes) οι οποίοι είναι είδος υπό εξαφάνιση. Τους επόμενους 15 μήνες, οι επιστήμονες είδαν χιμπατζήδες να χορηγούν την ίδια θεραπεία στον εαυτό τους τουλάχιστον 19 φορές.
Και σε δύο άλλες περιπτώσεις παρατήρησαν τραυματισμένους χιμπατζήδες να βοηθιούνται με τον ίδιο τρόπο από έναν ή περισσότερους πίθηκους. Οι πληγές, μερικές φορές πλάτους πολλών εκατοστών, μπορεί να προέρχονται από συγκρούσεις μεταξύ μελών της ίδιας ή μιας αντίπαλης ομάδας.
Οι πληγωμένοι χιμπατζήδες όχι μόνο δεν διαμαρτύρονταν για την θεραπεία που λάμβαναν από τους άλλους, αλλά αντιθέτως φαίνονταν ευτυχείς να τους φροντίζουν. «Χρειάζεται μεγάλη εμπιστοσύνη για να βάλεις ένα έντομο σε μια ανοιχτή πληγή», λέει η Πίκα. «Φαίνονται να καταλαβαίνουν ότι ‘όταν μου το κάνεις αυτό με αυτό το έντομο, τότε η πληγή μου βελτιώνεται’. Είναι καταπληκτικό».
Οι ερευνητές δεν μπόρεσαν να προσδιορίσουν ποιο ζωύφιο χρησιμοποιήθηκε στις πληγές, αλλά πιστεύουν ότι είναι ένα ιπτάμενο έντομο, δεδομένης της γρήγορης κίνησης των χιμπατζήδων για να το πιάσουν.
Η Pika λέει ότι το έντομο θα μπορούσε να περιέχει αντιφλεγμονώδεις ουσίες που έχουν καταπραϋντική δράση. Τα έντομα είναι γνωστό ότι έχουν διάφορες ιατρικές ιδιότητες και οι έρευνες θα πρέπει να συνεχιστούν, για τον εντοπισμό και τη μελέτη του εν λόγω εντόμου.
Πουλιά, αρκούδες, ελέφαντες και άλλα ζώα έχουν ήδη παρατηρηθεί να αυτοθεραπεύονται, για παράδειγμα τρώγοντας φυτά. Αυτό που είναι μοναδικό για τους χιμπατζήδες είναι ότι δεν περιποιούνται μόνο τον εαυτό τους, αλλά και τους άλλους.
Ορισμένοι επιστήμονες, ωστόσο, εξακολουθούν να αμφιβάλλουν για την ικανότητα των ζωικών ειδών να επιδεικνύουν φιλοκοινωνικές συμπεριφορές, όπως η ανιδιοτελής φροντίδα για τους άλλους, είπε η Πίκα. Ωστόσο, εδώ οι χιμπατζήδες δεν έχουν τίποτα να κερδίσουν, συμπλήρωσε. Γιατί λοιπόν το κάνουν; Στους ανθρώπους, η προκοινωνική συμπεριφορά συνδέεται γενικά με την ενσυναίσθηση, μια υπόθεση που αξίζει περαιτέρω μελέτης, κατέληξε η βιολόγος.
Πηγή: Guardian
Οι επιστήμονες παρατήρησαν αυτή τη συμπεριφορά σε χιμπατζήδες στη Γκαμπόν της Δυτικής Αφρικής, σημειώνοντας ότι οι πίθηκοι χρησιμοποιούν έντομα για να περιποιηθούν όχι μόνο τις δικές τους πληγές, αλλά και αυτές των συντρόφων τους.
Η έρευνα, που δημοσιεύτηκε τη Δευτέρα στο περιοδικό Current Biology, αποτελεί σημαντική συμβολή στη συνεχιζόμενη επιστημονική συζήτηση σχετικά με την ικανότητα των χιμπατζήδων –και των ζώων γενικότερα– να βοηθούν ανιδιοτελώς τους άλλους.
«Όταν πηγαίνεις σχολείο διαβάζεις στα βιβλία βιολογίας για τα καταπληκτικά πράγματα που μπορούν να κάνουν τα ζώα», λέει στο AFP η Simone Pika, βιολόγος στο Πανεπιστήμιο του Osnabruck στη Γερμανία και συν-συγγραφέας της μελέτης. «Νομίζω ότι αυτό θα μπορούσε πραγματικά να είναι από τα πράγματα που καταλήγουν σε αυτά τα βιβλία».
Το πρότζεκτ ξεκίνησε το 2019, όταν ένας ενήλικος θηλυκός χιμπατζής ονόματι Suzee παρατηρήθηκε να επιθεωρεί μια πληγή στο πόδι του έφηβου γιου της. Στη συνέχεια, η Suzee έπιασε ξαφνικά ένα έντομο από τον αέρα, το έβαλε στο στόμα της, προφανώς το έλιωσε και μετά το έβαλε στην πληγή του γιου της. Αφού έβγαλε το έντομο από την πληγή, το εφάρμοσε άλλες δύο φορές.
Η σκηνή εκτυλίχθηκε στο εθνικό πάρκο Loango στην ακτή του Ατλαντικού της Γκαμπόν, όπου οι ερευνητές μελετούν μια ομάδα 45 κεντρικών χιμπατζήδων (Pan troglodytes troglodytes) οι οποίοι είναι είδος υπό εξαφάνιση. Τους επόμενους 15 μήνες, οι επιστήμονες είδαν χιμπατζήδες να χορηγούν την ίδια θεραπεία στον εαυτό τους τουλάχιστον 19 φορές.
Και σε δύο άλλες περιπτώσεις παρατήρησαν τραυματισμένους χιμπατζήδες να βοηθιούνται με τον ίδιο τρόπο από έναν ή περισσότερους πίθηκους. Οι πληγές, μερικές φορές πλάτους πολλών εκατοστών, μπορεί να προέρχονται από συγκρούσεις μεταξύ μελών της ίδιας ή μιας αντίπαλης ομάδας.
Οι πληγωμένοι χιμπατζήδες όχι μόνο δεν διαμαρτύρονταν για την θεραπεία που λάμβαναν από τους άλλους, αλλά αντιθέτως φαίνονταν ευτυχείς να τους φροντίζουν. «Χρειάζεται μεγάλη εμπιστοσύνη για να βάλεις ένα έντομο σε μια ανοιχτή πληγή», λέει η Πίκα. «Φαίνονται να καταλαβαίνουν ότι ‘όταν μου το κάνεις αυτό με αυτό το έντομο, τότε η πληγή μου βελτιώνεται’. Είναι καταπληκτικό».
Οι ερευνητές δεν μπόρεσαν να προσδιορίσουν ποιο ζωύφιο χρησιμοποιήθηκε στις πληγές, αλλά πιστεύουν ότι είναι ένα ιπτάμενο έντομο, δεδομένης της γρήγορης κίνησης των χιμπατζήδων για να το πιάσουν.
Η Pika λέει ότι το έντομο θα μπορούσε να περιέχει αντιφλεγμονώδεις ουσίες που έχουν καταπραϋντική δράση. Τα έντομα είναι γνωστό ότι έχουν διάφορες ιατρικές ιδιότητες και οι έρευνες θα πρέπει να συνεχιστούν, για τον εντοπισμό και τη μελέτη του εν λόγω εντόμου.
Πουλιά, αρκούδες, ελέφαντες και άλλα ζώα έχουν ήδη παρατηρηθεί να αυτοθεραπεύονται, για παράδειγμα τρώγοντας φυτά. Αυτό που είναι μοναδικό για τους χιμπατζήδες είναι ότι δεν περιποιούνται μόνο τον εαυτό τους, αλλά και τους άλλους.
Ορισμένοι επιστήμονες, ωστόσο, εξακολουθούν να αμφιβάλλουν για την ικανότητα των ζωικών ειδών να επιδεικνύουν φιλοκοινωνικές συμπεριφορές, όπως η ανιδιοτελής φροντίδα για τους άλλους, είπε η Πίκα. Ωστόσο, εδώ οι χιμπατζήδες δεν έχουν τίποτα να κερδίσουν, συμπλήρωσε. Γιατί λοιπόν το κάνουν; Στους ανθρώπους, η προκοινωνική συμπεριφορά συνδέεται γενικά με την ενσυναίσθηση, μια υπόθεση που αξίζει περαιτέρω μελέτης, κατέληξε η βιολόγος.
Πηγή: Guardian
