Χωρισμός και παιδί: Συμβουλές προς γονείς

Από τις πλέον στρεσογόνες καταστάσεις σε μια οικογένεια, το διαζύγιο εφ' όσον οριστικοποιείται φέρνει σειρά ανακατατάξεων σε γονείς και παιδιά.

Πώς μπορούν οι γονείς να το διαχειριστούν σωστά, μειώνοντας τις “παρενέργειες”;

Ένας “θάνατος”

Ακούγεται τραβηγμένο, όμως αν το καλοσκεφτούμε δεν είναι και τόσο. Ένα διαζύγιο είναι, εκ των πραγμάτων, ένας “θάνατος” αφού κρύβει μέσα του μια έντονη ματαίωση. “Το ζευγάρι ξεκινά με την πεποίηθηση οτι θα είναι για πάντα μαζί, θα γεράσει μαζί, θα μοιραστεί και θα δημιουργήσει κοινά πράγματα. Προσδοκά ο ένας από τον άλλον να τον φροντίσει, να του χαρίσει αγάπηκ αντ' αυτού βιώνουν και οι δύο με επώδυνο τρόπο μία περίοδο συγκρούσεων, πόνου, λύπης ή προσωπικών ανακατατάξεων, που καταλήγει στην πλήρη ρήξη, τον οριστικο χωρισμό”, αναφέρει σχετικά ο κ. Δημήτρης Κούκης, Παιδοψυχολόγος.

Ανώδυνο διαζύγιο λοιπόν δεν έχουμε, ούτε ιδανικό, ούτε “όλα καλά, απλά χωρίσαμε με τον μπαμπά/τη μαμά”. Συνήθως “πρωταγωνιστής” ενός διαζυγίου ειναι ο έντονος θυμός. “Το συναίσθημα του θυμού πάντοτε εκφράζει ανεκπλήρωτες επιθυμίες, κρυφά ή φανερά 'θέλω', που δεν μπόρεσαν να πραγματοποιηθούν. Έτσι το ζευγάρι, που χωρίζει, νιώθει θυμωμένος ο ένας για τον άλλον”, επισημαίνει ο ίδιος.

Και τα παιδιά;

Πέρα από τους δύο συντρόφους, το διαζύγιο επηρεάζει και αφορά – προφανώς – και τα παιδιά. Σε ένα διαζύγιο ο χωρισμός μπορεί να σημαίνει διακοπή της σχέσης των νέων γονιών, όμως δεν σημαίνει διακοπή της γονικής ταυτότητας.

Σε αρκετές περιπτώσεις, το ζευγάρι αναβάλλει ή επισπεύδει τον χωρισμό, για χάρη των παιδιών και ζητά από εκείνα ευθέως ή πλαγίως να δώσουν λύση “καλύτερα δεν ειναι να χωρίσουμε, τόσο που τσακωνόμαστε με τον μπαμπά/ τη μαμά;”. Σε άλλες, ο γάμος δεν διαλύεται για να μην κλονιστεί τάχα η ψυχική ισορροπία των παιδιών. Αποτέλεσμα; Μόνιμο κακό κλίμα, τσακωμοί και απουσία ευτυχίας μέσα στο σπίτι.

“Όπως ο γάμος ειναι απόφαση των δύο συντρόφων, ομοίως και η διάλυσή του παραμένει αποκλειστικά δική τους επιλογή και ευθύνη”, τονίζει ο κ. Κούκης. “Οι γονείς οφείλουν με τρόπο ώριμο και σταθερό να αποφασίσουν τον χωρισμό τους και με αίσθημα προσωπικής ευθύνης να υπερασπιστούν την απόφασή τους. Ένα διαζύγιο σηματοδοτεί το τέλος μιας περιόδου σημαντικής και ως οριστικό τέλος οφείλει να καταγραφεί.

”Για το καλό των πρώην συζύγων, αλλά και το συμφέρον των παιδιών, θα ήταν προτιμότερο να αποφεύγονται οι φιλικές σχέσεις μεταξύ των χωρισμένων γονέων και η αγωνία να δείξουν ότι όλα κυλούν ιδανικά μεταξύ τους μετά το διαζύγιο (κοινές διακοπές, κοινά γιορτινά γεύματα...). Κάτι τέτοιο μπερδεύει τα παιδιά”.

Επομένως και οι δυο γονεις οφείλουν να μιλήσουν ειλικρινά για την απόφασή τους αυτή και να απαντήσουν σε κάθε απορία του παιδιού, αφού η ζωή του αναμένεται να αλλάξει ριζικά. Θα πρέπει να το διαβεβαιώσουν οτι δεν φταίει αυτό για αυτήν την άσχημη εξέλιξη, κι ότι θα είναι “εκεί” για όλη του τη ζωή. Τα παιδιά πονούν όταν οι γονείς χωρίζουν. Ταράζονται, θυμώνουν, πενθούν.

“Ας μην ξεχνάμε, ότι τα συναισθήματα αυτά βασανίζουν την παιδική ψυχή ήδη πριν την ανακοίνωση του οριστικού χωρισμού, ήδη απο την περίοδο που ηχεί υπόκωφα ο επικείμενος χωρισμός, από τότε που κάτι δεν πήγαινε καλά”, διευκρινίζει ο κ. Κούκης.

Η εστίαση στα παιδιά και στις ανάγκες τους βοηθά στην ομαλή μετάβαση στις νέες αυτές συνθήκες ζωής που διαμορφώθηκαν, δημιουργώντας έναν κοινό τόπο συνεννόησης.

Ένα άτυπο “συμβόλαιο” που θα κάνει τους δύο γονείς συμμάχους απέναντι στην επίτεξη ενός κοινού σκοπού: την ευημερία των παιδιών τους.

Νικόλας Γεωργιακώδης