Τι να πω στο παιδί για τον Άγιο Βασίλη;

του Νικόλα Γεωργιακώδη

Άγιος Βασίλης. Ο πιο δημοφιλής «Άγιος» για κάθε πιτσιρίκι στον κόσμο, ο άνθρωπος που επιβραβεύει τα καλά παιδιά, χαρίζει ελπίδα σε όλα ανεξαιρέτως και έρχεται κάθε χρόνο με πλουσιοπάροχα δώρα χρησιμοποιώντας σαν δίοδο την καμινάδα του κάθε σπιτιού. Ναι, η ιστορία αυτή είναι πέρα για πέρα φανταστική, όμως πώς θα πρέπει να την αντιμετωπίσουν οι γονείς; Υπάρχει μια συγκεκριμένη ηλικία στην οποία μπορούν να αποκαλύψουν στα παιδιά την αλήθεια;

«Ο Άγιος Βασίλης εντυπωσιάζει τη παιδική φαντασία, η οποία έτσι και αλλιώς εξιτάρεται από μυθικά πλάσματα, νεράιδες, ήρωες και δράκους. Επομένως μέσα από τη μυθική διάσταση του Άγιου Βασίλη οι γονείς έχουν μια ιδανική ευκαιρία να μεταφέρουν στα παιδιά τους χρήσιμα διδάγματα», αναφέρει σχετικά ο κ. Δημήτρης Κούκης, Παιδοψυχολόγος, τονίζοντας την φιλανθρωπική πλευρά ενός ανθρώπου – είτε αυτός λέγεται Άγιος Νικόλαος για τον Δυτικό Κόσμο είτε Μέγας Βασίλειος για εμάς τους Έλληνες – ο οποίος δώρισε την περιουσία του, έκανε φιλανθρωπικά έργα και έδρασε με ανθρωπιστικό τρόπο στη ζωή του.

Σε μια εποχή όπου η αλληλεγγύη, η αγάπη και η κοινωνική συναντίληψη αποτελούν απαραίτητες «αξίες», ο Άγιος Βασίλης καθίσταται ακόμα πιο επίκαιρος μύθος. «Ο Άγιος Βασίλης μέσα από τη διαδικασία του γράμματος και της προσδοκίας για το δώρο εκπροσωπεί την ελπίδα. Για ποιον λόγο λοιπόν οι γονείς να μη θέλουν να εμφυσήσουν στα παιδιά αυτή την όμορφη διαδικασία; Αρκετές φορές οι ίδιοι νοιώθουν άβολα, ότι λένε ψέματα, ότι κοροΐδεύουν τα παιδιά. Αυτό είναι αυταπάτη», επισημαίνει ο κ. Κούκης αναφέροντας μάλιστα ότι είναι θέμα χρόνου τα παιδιά κάποια στιγμή να ανακαλύψουν την αλήθεια.

Αυτό γίνεται συνήθως στην ηλικία των 6-8 ετών, όταν και τα πιτσιρίκια ανακαλύπτουν πως πρόκειται περί μύθου ή ακούν από φίλους τους τα περί απάτης. Θα πρέπει κάτι τέτοιο να ανησυχήσει τους γονείς; Θα πρέπει οι ίδιοι να σπεύσουν να εξηγήσουν στο παιδί το πώς και το γιατί; Σε καμία περίπτωση.

«Αν το παιδί μας μας ρωτήσει αν υπάρχει Άγιος Βασίλης, είναι χρήσιμο να το ρωτήσουμε και εμείς τι πιστεύει ή τι νοιώθει ώστε να προχωρήσουμε ύστερα στη δική μας συζήτηση», επισημαίνει ο κ. Κούκης, τονίζοντας ότι ο γονέας δεν χρειάζεται να κάνει το πρώτο βήμα: «Τα παιδιά έχουν ανάγκη από τον μύθο, οπότε θα ήταν άκομψο και σκληρό να τους το στερήσουμε. Αντίο να αγωνιζόμαστε και να αγωνιούμε για την αλήθεια θα πρότεινα να ζήσουμε μαζί με τα παιδιά τον μύθο του Άγιου Βασίλη και εμείς οι ίδιοι».

Είναι επίσης συχνό φαινόμενο, σύμφωνα με τον κ. Κούκη, αρκετά συχνά οι γονείς να υποβιβάζουν τον Άγιο Βασίλη σε ένα επίπεδο καθημερινότητας. «Αν είσαι καλό παιδί θα σου φέρει δώρο ο Άγιος/Αν πω τι έκανες θα τον απογοητεύσεις/ Μετά από αυτά που έκανες θα σου φέρει κάρβουνα». Μια τέτοια αντιμετώπιση είναι επίσης λάθος σύμφωνα με τον ίδιο.

Τέλος, στις περιπτώσεις όπου στην οικογένεια υπάρχουν δύο – διαφορετικών ηλικιών – αδέρφια, είναι πολύ σημαντικό οι γονείς να χρησιμοποιήσουν την αλήθεια για τον Άγιο σαν ένα βήμα του παιδιού προς τον κόσμο των ενηλίκων. «Θα μπορούσαν να ζητήσουν από το μεγαλύτερο παιδί να συμμετέχει εκείνο ως μεγάλο πια στο μύθο του Άγιου και να ‘συμμαχήσει’ μαζί με τους μεγάλους σαν φύλακας αυτού του μυστικού, σαν προστάτης αυτού του υπέροχου μύθου έναντι των μικρότερων αδερφών του», αναφέρει χαρακτηριστικά ο κ. Κούκης.

Με αυτόν τον τρόπο, και το μεγάλο παιδί θα βοηθηθεί να προχωρήσει σε μια πιο ενήλικη στάση καταλαβαίνοντας ενδόμυχα ότι όλη αυτή η ιστορία του Άγιου Βασίλη δεν είναι ένα ψέμα, αλλά ένας μύθος που μας βοηθά να ονειρευόμαστε.