Οι άθεοι είναι εξυπνότεροι από τους θρησκευόμενους (;)
Ευφυΐα και θρησκεία δεν πάνε μαζί. Το λένε 53 έρευνες που πραγματοποιήθηκαν σε διάστημα ενός σχεδόν αιώνα. Υπάρχει, όμως, ένα προβληματάκι…
Οι θρησκευόμενοι άνθρωποι είναι συνήθως λιγότερο ευφυείς σε σχέση με τους άθεους. Σε αυτό το συμπέρασμα κατέληξε έρευνα η οποία εξέτασε στοιχεία που αγγίζουν τον έναν αιώνα. Οι καθηγητές Miron Zuckerman και Jordan Silberman, του Πανεπιστημίου του Rochester, εξέτασαν τα στοιχεία 63 διαφορετικών ερευνών, οι οποίες πραγματοποιήθηκαν από το 1938 έως το 2012.
Από τις 63 έρευνες, οι 53 έδειξαν ξεκάθαρη αρνητική σχέση μεταξύ στην ευφυΐα και το θρησκευτικό συναίσθημα, ενώ μόνο δέκα κατέληγαν στο συμπέρασμα πως η σχέση αυτή ήταν θετική. Οι ερευνητές κατέληξαν επίσης στο συμπέρασμα ότι τα παιδιά με υψηλότερη νοημοσύνη ήταν περισσότερο πιθανό να απορρίψουν την θρησκεία σε νεαρή ηλικία, καθώς και ότι οι μεγαλύτεροι άνθρωποι με IQ άνω του μέσου όρου ήταν λιγότερο θρησκευόμενοι.
Η μελέτη των δύο καθηγητών ορίζει ως ευφυΐα την ικανότητα αναλυτικής σκέψης, επίλυσης προβλημάτων και κατανόησης περίπλοκων ιδεών. Κατ’ αυτόν τον τρόπο, υποθέτει ότι η υιοθέτηση θρησκευτικών πεποιθήσεων που δεν βασίζονται στην επιστήμη και τη λογική θα απωθούσε ένα άτομο με ευφυΐα ανώτερη του μέσου όρου.
«Οι περισσότερες υπάρχουσες εξηγήσεις για τα συμπεράσματα αυτά βασίζονται σε έναν κοινό άξονα: το ότι οι θρησκευτικές πεποιθήσεις είναι παράλογες, δεν έχουν επιστημονική βάση, δεν μπορούν να δοκιμαστούν, και ως εκ τούτου απωθούν τους έξυπνους ανθρώπους που ‘ξέρουν καλύτερα’», καταλήγει η έρευνα.
Ωστόσο, τα στοιχεία στα οποία βασίζεται η έρευνα των δύο καθηγητών εμφανίζουν ορισμένα δομικά προβλήματα: Κατ’ αρχήν, το 87% των συμμετεχόντων στις διάφορες έρευνες που εξέτασαν ήταν από τις ΗΠΑ, την Μεγάλη Βρετανία και τον Καναδά. Επίσης, η θρησκεία που κυριαρχεί στις έρευνες αυτές είναι ο Προτεσταντισμός, ενώ άλλες θρησκείες δεν εξετάζονται σχεδόν καθόλου. Μόλις δύο από τις έρευνες εξέταζαν την σχέση ευφυΐας και θρησκείας σε διαφορετικές κουλτούρες –συγκεκριμένα, στην Ιαπωνία και τη Λατινική Αμερική. Υπάρχουν, λοιπόν, ενστάσεις ως προς το κατά πόσο η μελέτη των δύο καθηγητών είναι αντιπροσωπευτική.
Πηγή: RT.com
Από τις 63 έρευνες, οι 53 έδειξαν ξεκάθαρη αρνητική σχέση μεταξύ στην ευφυΐα και το θρησκευτικό συναίσθημα, ενώ μόνο δέκα κατέληγαν στο συμπέρασμα πως η σχέση αυτή ήταν θετική. Οι ερευνητές κατέληξαν επίσης στο συμπέρασμα ότι τα παιδιά με υψηλότερη νοημοσύνη ήταν περισσότερο πιθανό να απορρίψουν την θρησκεία σε νεαρή ηλικία, καθώς και ότι οι μεγαλύτεροι άνθρωποι με IQ άνω του μέσου όρου ήταν λιγότερο θρησκευόμενοι.
Η μελέτη των δύο καθηγητών ορίζει ως ευφυΐα την ικανότητα αναλυτικής σκέψης, επίλυσης προβλημάτων και κατανόησης περίπλοκων ιδεών. Κατ’ αυτόν τον τρόπο, υποθέτει ότι η υιοθέτηση θρησκευτικών πεποιθήσεων που δεν βασίζονται στην επιστήμη και τη λογική θα απωθούσε ένα άτομο με ευφυΐα ανώτερη του μέσου όρου.
«Οι περισσότερες υπάρχουσες εξηγήσεις για τα συμπεράσματα αυτά βασίζονται σε έναν κοινό άξονα: το ότι οι θρησκευτικές πεποιθήσεις είναι παράλογες, δεν έχουν επιστημονική βάση, δεν μπορούν να δοκιμαστούν, και ως εκ τούτου απωθούν τους έξυπνους ανθρώπους που ‘ξέρουν καλύτερα’», καταλήγει η έρευνα.
Ωστόσο, τα στοιχεία στα οποία βασίζεται η έρευνα των δύο καθηγητών εμφανίζουν ορισμένα δομικά προβλήματα: Κατ’ αρχήν, το 87% των συμμετεχόντων στις διάφορες έρευνες που εξέτασαν ήταν από τις ΗΠΑ, την Μεγάλη Βρετανία και τον Καναδά. Επίσης, η θρησκεία που κυριαρχεί στις έρευνες αυτές είναι ο Προτεσταντισμός, ενώ άλλες θρησκείες δεν εξετάζονται σχεδόν καθόλου. Μόλις δύο από τις έρευνες εξέταζαν την σχέση ευφυΐας και θρησκείας σε διαφορετικές κουλτούρες –συγκεκριμένα, στην Ιαπωνία και τη Λατινική Αμερική. Υπάρχουν, λοιπόν, ενστάσεις ως προς το κατά πόσο η μελέτη των δύο καθηγητών είναι αντιπροσωπευτική.
Πηγή: RT.com
