Πώς να φτιάξετε μόνοι σας σπιτικό σαπούνι

Γνωρίζατε ότι μπορείτε εύκολα και με απλά υλικά να φτιάξετε χειροποίητα σαπούνια για το σπίτι ή τους φίλους σας, με την μυρωδιά ή τα αιθέρια έλαια της επιλογής σας; Δεν είναι καθόλου δύσκολο, πιστέψτε μας. Αρκεί να έχετε υπομονή, καθώς μετά την παρασκευή τους χρειάζονται αρκετές εβδομάδες για να «ωριμάσουν», και να επιδείξετε προσοχή στα βασικά βήματα της συνταγής.

Τα βασικά υλικά για χειροποίητο σαπούνι
Ελαιόλαδο, νερό και καυστική σόδα. Αυτά τα τρία απλά υλικά αποτελούν τη βάση οποιασδήποτε συνταγής για σαπούνι. Από εκεί και πέρα, σε διαφορετικά στάδια της κάθε συνταγής, προσθέτετε τα αντίστοιχα αιθέρια έλαια ή βότανα.



Οι δύο διαφορετικές μέθοδοι παρασκευής
Αν θέλετε να φτιάξετε σαπούνι, υπάρχουν δύο «δρόμοι»: Η «ψυχρή» και η «θερμή» μέθοδος. Στην πρώτη, σε ανοιχτό χώρο διαλύετε την καυστική σόδα στο νερό και ρίχνετε το μείγμα σε λεκάνη με το λάδι, προσθέτοντας στη συνέχεια το αιθέριο έλαιο, μέχρι να χυλώσει και να δέσει. Τοποθετείτε το μίγμα σε καλούπια (προαιρετικά) και το αφήνετε για μία ημέρα για την αρχική του σταθεροποίηση. Μετά από αυτό μπορείτε να προσθέσετε υλικά για διακόσμηση ή θρεπτικό εμπλουτισμό. Στην συνέχεια αφήνετε για άλλες τέσσερις ημέρες, αφαιρείτε ή κόβετε το σαπούνι στα σχήματα που θέλετε και τα αφήνετε να ωριμάσουν τουλάχιστον 4 εβδομάδες προτού τα χρησιμοποιήσετε. Η «ψυχρή» μέθοδος προτιμάται συνήθως διότι διατηρεί τη γλυκερίνη του σαπουνιού, ιδιαίτερα σημαντική για την ενυδάτωση του δέρματος.

Στην θερμή μέθοδο, το σαπούνι παρασκευάζεται σε κατσαρόλα με νερό που έχει ζεσταθεί σε χλιαρή θερμοκρασία. Σε αυτό προστίθεται σταδιακά η καυστική σόδα με συνεχές ανακάτεμα. Όταν διαλυθεί, προστίθεται το ελαιόλαδο και το μείγμα ανακατεύεται σε χαμηλή φωτιά μέχρι να πυκνώσει και να δέσει, σαν κρέμα. Μόλις δέσει, το αφαιρούμε από τη φωτιά, το αφήνουμε λίγη ώρα και στη συνέχεια το τοποθετούμε σε καλούπια (προαιρετικά) ή ατόφιο σε σκεύος και ακολουθούμε την ίδια διαδικασία (ξεκούραση μιας ημέρας, εμπλουτισμός, άλλες τέσσερις ημέρες και στη συνέχεια αφαίρεση από τα καλούπια και ωρίμανση 4-6 εβδομάδων).



Οι προφυλάξεις που πρέπει να πάρετε
Χρειάζεται ιδιαίτερη προσοχή σε αυτό το κομμάτι: Τα γάντια είναι πάντα απαραίτητα, ιδιαίτερα όσο έχουμε να κάνουμε με την καυστική σόδα. Στο ανακάτεμα χρειάζεται να φοράμε μάσκα και να μην εισπνέουμε τους ατμούς κατά την ανάμιξη της σόδας με το νερό, η οποία πρέπει πάντα να γίνεται σιγά-σιγά. Δεν χρησιμοποιούμε γυάλινα δοχεία και πάντα πραγματοποιούμε την αρχική ανάμιξη σε ανοιχτό χώρο. Ανακατεύουμε με ξύλινη κουτάλα και με ανοιχτό τον απορροφητήρα. Φροντίστε το μίγμα να μην έρθει σε επαφή με το δέρμα σας και να μην εκθέσετε τα μάτια σας στους ατμούς. Για καλούπια, μπορείτε να χρησιμοποιήσετε πλαστικά μπολάκια μιας χρήσης.

Η αναμονή για την ωρίμανση είναι απαραίτητη, ώστε να μπορέσει το νάτριο να αντιδράσει με την ατμόσφαιρα και να απομακρυνθεί από το σαπούνι (έτσι παράγεται η σκόνη που θα σχηματιστεί σταδιακά πάνω στο σαπούνι μας). Όσο δεν έχει πραγματοποιηθεί αυτή η διαδικασία, το σαπούνι παραμένει υπερβολικά όξινο για το ανθρώπινο δέρμα. Το σαπούνι είναι αρκετά ώριμο όταν από το κίτρινο χρώμα που έχει μετά την παρασκευή του γίνει λευκό.

Σημειώστε ότι η βασική δοσολογία των υλικών είναι η εξής: 500 γρ. ελαιόλαδο, 64,25 γρ καυστική σόδα (NaOH) και 157,80 γρ νερό αποσταγμένο – η ακρίβεια στις ποσότητες είναι σημαντική γι’ αυτό καλό θα είναι να χρησιμοποιήσετε ζυγαριά ακριβείας.

Συνταγές για μυρωδάτα σαπούνια

Γνωρίζοντας τη βασική συνταγή που σας παραθέσαμε πιο πάνω, αρκεί να προσθέσετε διαφορετικά αιθέρια έλαια και βότανα της επιλογής σας για να κάνετε ξεχωριστό το σαπούνι σας. Δείτε παρακάτω ορισμένες συνταγές για να πάρετε ιδέες:

-Στο Χειροποίημα θα βρείτε ωραίες συνταγές για σπιτικό σαπούνι, όπως η παραπάνω με κανέλα και κακάο.

-Στο Cretazine θα βρείτε συνταγή για σαπούνι που μυρίζει… κρητική παράδοση, χάρη στο κρητικό ελαιόλαδο και τα βότανα της γης του νησιού. 

-Στο τελευταίο κομμάτι αυτού εδώ του αφιερώματος για το σπιτικό σαπούνι, θα βρείτε τα κατάλληλα υλικά για «πειραγμένα» σαπούνια, κατάλληλα για το πρόσωπο, το λούσιμο ή το σώμα. 

-Στο Greenchef εντοπίσαμε συνταγή για παραδοσιακό σαπούνι με αλάτι και άνθη βοτάνων, όπως η λεβάντα, το χαμομήλι, η καλέντουλα και το φασκόμηλο.

-Στο Ftiaxno.gr βρήκαμε συνταγές για χειροποίητο σαπούνι από όλη την Ελλάδα.