Δουλειά μετά τα 50: Συμβουλές για να τα καταφέρετε
Αν περάσατε τα «ήντα» και δυσκολεύεστε να προσαρμοστείτε στην δύσκολη αγορά εργασίας, δείτε ορισμένες συμβουλές που θα σας βοηθήσουν να τα καταφέρετε.
του Νικόλα Γεωργιακώδη
Αν βρίσκεστε στην δυσάρεστη θέση να έχετε χάσει την δουλειά σας λίγο πριν πάρετε σύνταξη (και δεν ανήκετε σε εκείνους που δικαιούνται σύνταξη στα 55) ή είστε ήδη συνταξιούχοι αλλά νιώθετε ότι έχετε πολλά ακόμα να προσφέρετε, μην αφήσετε την ανισότητα και τις ηλικιακές διακρίσεις να σας «ρίξουν»
Μπορεί η αγορά να ζητά κατά κύριο λόγο άτομα νεαρότερης ηλικίας (τουλάχιστον αν κρίνουμε από την πλειοψηφία των αγγελιών), όμως χρησιμοποιώντας τις παρακάτω συμβουλές μπορείτε να αυξήσετε σημαντικά τις πιθανότητες να αποδείξετε ότι και στον εργασιακό τομέα… «ο παλιός είναι αλλιώς».
Εξοικειωθείτε με την τεχνολογία
Δεν νοείται εν έτει 2013 να μην γνωρίζετε τα βασικά της χρήσης ηλεκτρονικών υπολογιστών και να θέλετε να μπείτε με αξιώσεις στην αγορά εργασίας. Ο ηλεκτρονικός αναλφαβητισμός είναι ένα μεγάλο «μείον» σε οποιαδήποτε προσπάθεια εύρεσης δουλειά. Αντιθέτως, αν έχετε έστω και τις στοιχειώδεις γνώσεις γύρω από τα computer και τους… αριθμούς τότε έχετε ένα σημαντικό ατού στην φαρέτρα σας. Μην φοβηθείτε, ούτε να νοιώσετε μειονεκτικά αν δεν έχετε ήδη γνώση των βασικών. Τίποτα δεν σας εμποδίζει από το να μάθετε είτε μέσω σεμιναρίων είτε μέσω των δεκάδων προγραμμάτων δια βίου μάθησης που «τρέχουν» αυτή τη στιγμή στους κατά τόπους δήμους.
«Πολλές φορές συναντάμε στα σεμινάριά μας ανθρώπους άνω των 50 οι οποίοι έχουν χάσει την εργασία τους και δεν έχουν φροντίσει να είναι μέσα στην εξέλιξη των τεχνολογιών όσον αφορά τη χρήση υπολογιστών», λέει η κ.Μυρτώ Ράγγα, Διδάκτωρ Γεροντολογίας- Ψυχολογίας και υπεύθυνη της 50Plus, μιας MKO η οποία έχει ως στόχο την στήριξη, την οργάνωση και την επιμόρφωση όσων έχουν ξεπεράσει το φράγμα των «ήντα» και θέλουν να αποκατασταθούν επαγγελματικά.
Στηριχτείτε στην εμπειρία σας
Ακόμα και αν έχετε χάσει πρόσφατα την δουλειά σας, μην σταματήσετε ποτέ να εξελίσσεστε στον τομέα όπου έχετε ήδη αποκτήσει μια εμπειρία. Δυστυχώς στην Ελλάδα ο τομέας της δια βίου μάθησης ουδέποτε ήταν ιδιαίτερα διαδεδομένος, όμως τα τελευταία χρόνια οι ιδιωτικές επιχειρήσεις έχουν συνειδητοποιήσει ότι η εμπειρία και οι γνώσεις που έχουν οι μεγαλύτεροι σε ηλικία εργαζόμενοι αρκετές φορές δεν μπορούν καν να συγκριθούν με αυτές των νεώτερων. Μπορείτε επομένως να στηριχτείτε σε αυτήν σας την εμπειρία και να την χρησιμοποιήσετε υπέρ σας, εξελίσσοντας ακόμα περισσότερο τις γνώσεις σας πάνω σε αυτό που κάνετε ή που θα σας άρεσε να κάνετε.
«Η πολύτιμη εμπειρία είναι κάτι που χάνει μια εταιρεία όταν απολύει μεγαλύτερης ηλικίας εργαζομένους. Για να μην βρεθούν όμως στο χείλος του γκρεμού, αρκετές επιχειρήσεις έχουν ξεκινήσει και βγάζουν προγράμματα επιμόρφωσης για τους μεγαλύτερους εργαζόμενους έτσι ώστε έστω και από θέση συμβούλου να προσφέρουν την εμπειρία τους. Επομένως και αυτό μπορεί να αποτελέσει μια μορφή σταδιοδρομίας για κάποιον ο οποίος πρόσφατα απολύθηκε», επισημαίνει η κ. Ράγγα φέρνοντας ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα.
Πριν από μια δεκαετία, η VW είχε εθελούσια προσφέρει έξοδο στους μεγαλύτερους εργαζόμενους. Αποτέλεσμα ήταν τα αυτοκίνητα που έβγαλε εκείνη την χρονιά να παρουσιάζουν πάρα πολλά μηχανικά προβλήματα. Εν συνεχεία η εταιρεία επαναπροσέλαβε αρκετούς από τους απολυμένους εργαζομένους και τους ρώτησαν τι συμβαίνει και τα αυτοκίνητα έχουν τόσα ελαττώματα. Η απάντηση που έλαβαν από έναν εργαζόμενο ήταν: «Δεν ξέρω τι μπορεί να κάνει ένας υπολογιστής, όμως εγώ το αυτοκίνητο μπορώ να το ακούσω».
Εν κατακλείδι, η εμπειρία που έχετε είναι ένα από τα σημαντικότερα όπλα σας για να αποκτήσετε μια θέση εργασίας που να σας ταιριάζει. Φροντίστε να την εξελίξετε και να εστιάσετε σε αυτή σε μελλοντικό τετ- α –τετ με τον εργοδότη σας. Εξ’ άλλου δεν θα χρειαστεί να δαπανήσει έξοδα και χρόνο για να σας επιμορφώσει πάνω σε ένα αντικείμενο, κάτι που πιθανώς θα πρέπει να κάνει με έναν εργαζόμενο μικρότερης ηλικίας.
«Θα πρέπει να συνεχίσει κάποιος να μορφώνεται και να εξειδικεύεται. Να προσπαθεί να δείχνει εκείνο που είναι το πιο βασικό του στοιχείο στην αγορά, την εμπειρία του. Ακόμα και στα βιογραφικά τα οποία πολλές φορές άτομα άνω των 50 δεν βάζουν μπροστά το δυνατό τους αυτό κομμάτι. Ένα κομμάτι που αν το δει ο εργοδότης είναι σίγουρα ένα ατού», λέει η ίδια.
Κάθε αρχή και εύκολη
Αν θέλετε να ξεκινήσετε κάτι δικό σας θα πρέπει να φροντίσετε ώστε να είναι ένας τομέας τον οποίο γνωρίζετε καλά ή να προσπαθήσετε να αποκτήσετε πρώτα την καλύτερη δυνατή εικόνα για αυτό που πάτε να κάνετε πριν το ξεκινήσετε. Να έχετε δηλαδή την κατάλληλη κατάρτιση, κάτι που θα εγγυηθεί την αύξηση των πιθανοτήτων επιτυχίας.
Εμπιστευτείτε τις «κλασσικές» επιλογές
Υπάρχουν αρκετές ασχολίες που μπορούν να σας αποφέρουν κέρδος, ακόμα και σε μεγάλη ηλικία, οπότε γιατί να μην εστιάσετε σε αυτές; Ενδεικτικά αναφέρουμε:
*Ιδιαίτερα
Η ζήτηση για καθηγητές κάθε τομέα δεν θα πάψει ποτέ να υπάρχει, ιδιαίτερα τώρα που τα εφόδια τα οποία πρέπει να έχει ένας νέος στο βιογραφικό του έχουν ιδιαίτερη βαρύτητα. Αν είστε εκπαιδευτικός, αν έχετε πτυχίο και γνώσεις ξένων γλωσσών που σας επιτρέπουν να διδάξετε ή διαθέτετε όποια άλλη γνώση που μπορεί να… μεταλαμπαδευθεί, τα ιδιαίτερα μαθήματα είναι μια από τις πιο απλές και κλασικές λύσεις για να υποστηρίξετε το εισόδημά σας.
*Ασφαλίσεις
Σε μια ηλικία που οι γνωριμίες σας σχηματίζουν έναν αρκετά μεγάλο κύκλο, η ιδιότητα του ασφαλιστή, παρ’ ότι παρεξηγημένη, είναι πάντα χρήσιμη για τους «υποψήφιους πελάτες» σας και αποδοτική για εσάς.
*Baby sitting
Η εμπειρία σας με τα παιδιά σας μπορεί να κάνει την διαφορά. Αν έχετε ταλέντο στο να επικοινωνείτε με τις μικρές ηλικίες και να τιθασεύετε τα παιδιά, δεν είναι λίγες οι πιθανότητες να σας επιλέξουν για να τα κρατάτε, όσο οι γονείς λείπουν. Κατ΄αντιστοιχία, μπορείτε να αναλάβετε να προσέχετε κάποιον ηλικιωμένο έναντι αμοιβής. Αρκεί, σε οποιαδήποτε από τις παραπάνω περιπτώσεις να έχετε αναλογιστεί τις ευθύνες που αναλαμβάνετε.
Το χαρτί του εθελοντισμού
Ακόμα και στον τομέα της εργασίας ο εθελοντισμός μπορεί να σας ωφελήσει σημαντικά, καθώς συμμετέχοντας εθελοντικά σε κάποιο πρόγραμμα μαθαίνετε χρήσιμες πληροφορίες και αποκτάτε προϋπηρεσία η οποία θα προσφέρει έξτρα πόντους στο βιογραφικό σας. Ενδεικτικά, μπορείτε να συμμετέχετε εθελοντικά στις δράσεις της 50Plus ή σε άλλες οργανώσεις εθελοντών και δίκτυα εθελοντισμού όπως το Volunteer4Greece.
«Είναι μια ευκαιρία να δοκιμάσει κανείς καινούργια πράγματα και να δει αν και εφ’ όσον κάτι από αυτά του ταιριάζει», σχολιάζει η κ. Ράγγα.
Δεν είστε μόνοι
Οι ηλικιακές διακρίσεις εις βάρος των πιο ώριμων ηλικιών παρακίνησαν μία ομάδα πολιτών να «χτίσουν» την ιδιαίτερα οργανωμένη ΜΚΟ 50plus.gr, η οποία στοχεύει στην βελτίωση της ποιότητας ζωής των Ελλήνων που έχουν… πατήσει τα 50. Ενημερωθείτε για τα δικαιώματά σας, τα ειδικά προγράμματα και για ειδήσεις που σας αφορούν. Επιπλέον, μέσα από τις ενημερωμένες του σελίδες, μπορείτε να βρείτε ευκαιρίες απασχόλησης, να αφιερώσετε λίγη από την ενέργειά σας σε εθελοντικά προγράμματα και να δικτυωθείτε με τα υπόλοιπα μέλη της κοινότητας, απολαμβάνοντας πολλά προνόμια.
«Στοχεύουμε στο να αναδείξουμε τη θετική εικόνα του ‘γηράσκω’. Υπάρχει αυτό το ταμπού ότι όταν κάποιος μεγαλώνει, αρρωσταίνει, συνοδεύεται μόνο από προβλήματα κτλ. Εμείς θέλουμε να δείξουμε ακριβώς το αντίθετο μέσα από διάφορα εθνικά και ευρωπαϊκά προγράμματα», αναφέρει σχετικά η κ. Ράγγα.
«Τα τελευταία χρόνια έχουμε βάλει σαν στόχο να προσπαθήσουμε σε ολόκληρη την χώρα να μην υπάρχει μέχρι το 2020 άνθρωπος άνω των 50 που να θέλει να μάθει υπολογιστές και να μην μπορεί. Μέσα από μια χορηγία του ΟΤΕ έχουμε ξεκινήσει μια μεγάλη προσπάθεια με τεράστια απήχηση, η οποία επικεντρώνεται στο να μάθουν άτομα μεγάλης ηλικίας, τις βασικές λειτουργίες ενός υπολογιστή. Μέχρι στιγμής το πρόγραμμα λειτουργεί στο Δήμο Ηλιούπολης στο Κέντρο Πρόληψης», προσθέτει η ίδια.
Αν βρίσκεστε στην δυσάρεστη θέση να έχετε χάσει την δουλειά σας λίγο πριν πάρετε σύνταξη (και δεν ανήκετε σε εκείνους που δικαιούνται σύνταξη στα 55) ή είστε ήδη συνταξιούχοι αλλά νιώθετε ότι έχετε πολλά ακόμα να προσφέρετε, μην αφήσετε την ανισότητα και τις ηλικιακές διακρίσεις να σας «ρίξουν»
Μπορεί η αγορά να ζητά κατά κύριο λόγο άτομα νεαρότερης ηλικίας (τουλάχιστον αν κρίνουμε από την πλειοψηφία των αγγελιών), όμως χρησιμοποιώντας τις παρακάτω συμβουλές μπορείτε να αυξήσετε σημαντικά τις πιθανότητες να αποδείξετε ότι και στον εργασιακό τομέα… «ο παλιός είναι αλλιώς».
Εξοικειωθείτε με την τεχνολογία Δεν νοείται εν έτει 2013 να μην γνωρίζετε τα βασικά της χρήσης ηλεκτρονικών υπολογιστών και να θέλετε να μπείτε με αξιώσεις στην αγορά εργασίας. Ο ηλεκτρονικός αναλφαβητισμός είναι ένα μεγάλο «μείον» σε οποιαδήποτε προσπάθεια εύρεσης δουλειά. Αντιθέτως, αν έχετε έστω και τις στοιχειώδεις γνώσεις γύρω από τα computer και τους… αριθμούς τότε έχετε ένα σημαντικό ατού στην φαρέτρα σας. Μην φοβηθείτε, ούτε να νοιώσετε μειονεκτικά αν δεν έχετε ήδη γνώση των βασικών. Τίποτα δεν σας εμποδίζει από το να μάθετε είτε μέσω σεμιναρίων είτε μέσω των δεκάδων προγραμμάτων δια βίου μάθησης που «τρέχουν» αυτή τη στιγμή στους κατά τόπους δήμους.
«Πολλές φορές συναντάμε στα σεμινάριά μας ανθρώπους άνω των 50 οι οποίοι έχουν χάσει την εργασία τους και δεν έχουν φροντίσει να είναι μέσα στην εξέλιξη των τεχνολογιών όσον αφορά τη χρήση υπολογιστών», λέει η κ.Μυρτώ Ράγγα, Διδάκτωρ Γεροντολογίας- Ψυχολογίας και υπεύθυνη της 50Plus, μιας MKO η οποία έχει ως στόχο την στήριξη, την οργάνωση και την επιμόρφωση όσων έχουν ξεπεράσει το φράγμα των «ήντα» και θέλουν να αποκατασταθούν επαγγελματικά.
Στηριχτείτε στην εμπειρία σας
Ακόμα και αν έχετε χάσει πρόσφατα την δουλειά σας, μην σταματήσετε ποτέ να εξελίσσεστε στον τομέα όπου έχετε ήδη αποκτήσει μια εμπειρία. Δυστυχώς στην Ελλάδα ο τομέας της δια βίου μάθησης ουδέποτε ήταν ιδιαίτερα διαδεδομένος, όμως τα τελευταία χρόνια οι ιδιωτικές επιχειρήσεις έχουν συνειδητοποιήσει ότι η εμπειρία και οι γνώσεις που έχουν οι μεγαλύτεροι σε ηλικία εργαζόμενοι αρκετές φορές δεν μπορούν καν να συγκριθούν με αυτές των νεώτερων. Μπορείτε επομένως να στηριχτείτε σε αυτήν σας την εμπειρία και να την χρησιμοποιήσετε υπέρ σας, εξελίσσοντας ακόμα περισσότερο τις γνώσεις σας πάνω σε αυτό που κάνετε ή που θα σας άρεσε να κάνετε.
«Η πολύτιμη εμπειρία είναι κάτι που χάνει μια εταιρεία όταν απολύει μεγαλύτερης ηλικίας εργαζομένους. Για να μην βρεθούν όμως στο χείλος του γκρεμού, αρκετές επιχειρήσεις έχουν ξεκινήσει και βγάζουν προγράμματα επιμόρφωσης για τους μεγαλύτερους εργαζόμενους έτσι ώστε έστω και από θέση συμβούλου να προσφέρουν την εμπειρία τους. Επομένως και αυτό μπορεί να αποτελέσει μια μορφή σταδιοδρομίας για κάποιον ο οποίος πρόσφατα απολύθηκε», επισημαίνει η κ. Ράγγα φέρνοντας ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα.
Πριν από μια δεκαετία, η VW είχε εθελούσια προσφέρει έξοδο στους μεγαλύτερους εργαζόμενους. Αποτέλεσμα ήταν τα αυτοκίνητα που έβγαλε εκείνη την χρονιά να παρουσιάζουν πάρα πολλά μηχανικά προβλήματα. Εν συνεχεία η εταιρεία επαναπροσέλαβε αρκετούς από τους απολυμένους εργαζομένους και τους ρώτησαν τι συμβαίνει και τα αυτοκίνητα έχουν τόσα ελαττώματα. Η απάντηση που έλαβαν από έναν εργαζόμενο ήταν: «Δεν ξέρω τι μπορεί να κάνει ένας υπολογιστής, όμως εγώ το αυτοκίνητο μπορώ να το ακούσω». Εν κατακλείδι, η εμπειρία που έχετε είναι ένα από τα σημαντικότερα όπλα σας για να αποκτήσετε μια θέση εργασίας που να σας ταιριάζει. Φροντίστε να την εξελίξετε και να εστιάσετε σε αυτή σε μελλοντικό τετ- α –τετ με τον εργοδότη σας. Εξ’ άλλου δεν θα χρειαστεί να δαπανήσει έξοδα και χρόνο για να σας επιμορφώσει πάνω σε ένα αντικείμενο, κάτι που πιθανώς θα πρέπει να κάνει με έναν εργαζόμενο μικρότερης ηλικίας.
«Θα πρέπει να συνεχίσει κάποιος να μορφώνεται και να εξειδικεύεται. Να προσπαθεί να δείχνει εκείνο που είναι το πιο βασικό του στοιχείο στην αγορά, την εμπειρία του. Ακόμα και στα βιογραφικά τα οποία πολλές φορές άτομα άνω των 50 δεν βάζουν μπροστά το δυνατό τους αυτό κομμάτι. Ένα κομμάτι που αν το δει ο εργοδότης είναι σίγουρα ένα ατού», λέει η ίδια.
Κάθε αρχή και εύκολη
Αν θέλετε να ξεκινήσετε κάτι δικό σας θα πρέπει να φροντίσετε ώστε να είναι ένας τομέας τον οποίο γνωρίζετε καλά ή να προσπαθήσετε να αποκτήσετε πρώτα την καλύτερη δυνατή εικόνα για αυτό που πάτε να κάνετε πριν το ξεκινήσετε. Να έχετε δηλαδή την κατάλληλη κατάρτιση, κάτι που θα εγγυηθεί την αύξηση των πιθανοτήτων επιτυχίας.
Εμπιστευτείτε τις «κλασσικές» επιλογές
Υπάρχουν αρκετές ασχολίες που μπορούν να σας αποφέρουν κέρδος, ακόμα και σε μεγάλη ηλικία, οπότε γιατί να μην εστιάσετε σε αυτές; Ενδεικτικά αναφέρουμε:
*Ιδιαίτερα
Η ζήτηση για καθηγητές κάθε τομέα δεν θα πάψει ποτέ να υπάρχει, ιδιαίτερα τώρα που τα εφόδια τα οποία πρέπει να έχει ένας νέος στο βιογραφικό του έχουν ιδιαίτερη βαρύτητα. Αν είστε εκπαιδευτικός, αν έχετε πτυχίο και γνώσεις ξένων γλωσσών που σας επιτρέπουν να διδάξετε ή διαθέτετε όποια άλλη γνώση που μπορεί να… μεταλαμπαδευθεί, τα ιδιαίτερα μαθήματα είναι μια από τις πιο απλές και κλασικές λύσεις για να υποστηρίξετε το εισόδημά σας.
*Ασφαλίσεις
Σε μια ηλικία που οι γνωριμίες σας σχηματίζουν έναν αρκετά μεγάλο κύκλο, η ιδιότητα του ασφαλιστή, παρ’ ότι παρεξηγημένη, είναι πάντα χρήσιμη για τους «υποψήφιους πελάτες» σας και αποδοτική για εσάς.
*Baby sitting
Η εμπειρία σας με τα παιδιά σας μπορεί να κάνει την διαφορά. Αν έχετε ταλέντο στο να επικοινωνείτε με τις μικρές ηλικίες και να τιθασεύετε τα παιδιά, δεν είναι λίγες οι πιθανότητες να σας επιλέξουν για να τα κρατάτε, όσο οι γονείς λείπουν. Κατ΄αντιστοιχία, μπορείτε να αναλάβετε να προσέχετε κάποιον ηλικιωμένο έναντι αμοιβής. Αρκεί, σε οποιαδήποτε από τις παραπάνω περιπτώσεις να έχετε αναλογιστεί τις ευθύνες που αναλαμβάνετε.
Το χαρτί του εθελοντισμού
Ακόμα και στον τομέα της εργασίας ο εθελοντισμός μπορεί να σας ωφελήσει σημαντικά, καθώς συμμετέχοντας εθελοντικά σε κάποιο πρόγραμμα μαθαίνετε χρήσιμες πληροφορίες και αποκτάτε προϋπηρεσία η οποία θα προσφέρει έξτρα πόντους στο βιογραφικό σας. Ενδεικτικά, μπορείτε να συμμετέχετε εθελοντικά στις δράσεις της 50Plus ή σε άλλες οργανώσεις εθελοντών και δίκτυα εθελοντισμού όπως το Volunteer4Greece.
«Είναι μια ευκαιρία να δοκιμάσει κανείς καινούργια πράγματα και να δει αν και εφ’ όσον κάτι από αυτά του ταιριάζει», σχολιάζει η κ. Ράγγα.
Δεν είστε μόνοι
Οι ηλικιακές διακρίσεις εις βάρος των πιο ώριμων ηλικιών παρακίνησαν μία ομάδα πολιτών να «χτίσουν» την ιδιαίτερα οργανωμένη ΜΚΟ 50plus.gr, η οποία στοχεύει στην βελτίωση της ποιότητας ζωής των Ελλήνων που έχουν… πατήσει τα 50. Ενημερωθείτε για τα δικαιώματά σας, τα ειδικά προγράμματα και για ειδήσεις που σας αφορούν. Επιπλέον, μέσα από τις ενημερωμένες του σελίδες, μπορείτε να βρείτε ευκαιρίες απασχόλησης, να αφιερώσετε λίγη από την ενέργειά σας σε εθελοντικά προγράμματα και να δικτυωθείτε με τα υπόλοιπα μέλη της κοινότητας, απολαμβάνοντας πολλά προνόμια.
«Στοχεύουμε στο να αναδείξουμε τη θετική εικόνα του ‘γηράσκω’. Υπάρχει αυτό το ταμπού ότι όταν κάποιος μεγαλώνει, αρρωσταίνει, συνοδεύεται μόνο από προβλήματα κτλ. Εμείς θέλουμε να δείξουμε ακριβώς το αντίθετο μέσα από διάφορα εθνικά και ευρωπαϊκά προγράμματα», αναφέρει σχετικά η κ. Ράγγα.
«Τα τελευταία χρόνια έχουμε βάλει σαν στόχο να προσπαθήσουμε σε ολόκληρη την χώρα να μην υπάρχει μέχρι το 2020 άνθρωπος άνω των 50 που να θέλει να μάθει υπολογιστές και να μην μπορεί. Μέσα από μια χορηγία του ΟΤΕ έχουμε ξεκινήσει μια μεγάλη προσπάθεια με τεράστια απήχηση, η οποία επικεντρώνεται στο να μάθουν άτομα μεγάλης ηλικίας, τις βασικές λειτουργίες ενός υπολογιστή. Μέχρι στιγμής το πρόγραμμα λειτουργεί στο Δήμο Ηλιούπολης στο Κέντρο Πρόληψης», προσθέτει η ίδια.
