Μια τέλεια Κυριακή στον Ελικώνα
Μιάμιση ώρα μακριά από την Αθήνα, το βουνό της διπλανής πόρτας έχει τέλειες διαδρομές για περπάτημα, κουκλίστικα χωριά και σούπερ φαγητό.
της Ηρώς Κουνάδη
Τι χρειάζεσαι για μια τέλεια φθινοπωρινή μονοήμερη; Δάση με μονοπάτια για να περπατήσεις στη φύση; Κεραμιδοσκέπαστα χωριά να βολτάρεις πριν πιάσεις τραπεζάκι για τον πρώτο καφέ της ημέρας; Καλό φαγητό; Να ‘χει και κανά-δυο αξιοθέατα να γουστάρουν οι ιστοριοδίφες της παρέας; Να μην χρειαστεί να οδηγήσεις και πολύ, γιατί βαριέσαι; Σαν πολλά να ζητάμε; Κι όμως, ο Ελικώνας, ένα από τα πιο κοντινά στην Αθήνα βουνά της Στερεάς, τα συνδυάζει όλα.
Ένα χωριό που το έλεγαν Κυριάκι
Μιάμιση ώρα απόσταση από την Αθήνα, φωλιασμένο στις καταπράσινες πλαγιές του βουνού, το Κυριάκι είναι ένα κεραμιδοσκέπαστο χωριό όλο μικροσκοπικά δρομάκια ό,τι πρέπει για τις πρώτες βόλτες της ημέρας. Στις δύο πλατείες του απλώνουν τραπεζάκια café και ταβέρνες που σερβίρουν εξαιρετικά ντόπια κρέατα στη σχάρα (ο Σταμάτης είναι μια από τις αγαπημένες διευθύνσεις ντόπιων και επισκεπτών) ενώ στο λοφάκι που λέγεται Παλιόκαστρο, ακριβώς απέναντι από το χωριό, το ξωκλήσι του Αγίου Νεκταρίου που φωτίζεται φαντασμαγορικά τα βράδια συνυπάρχει με τα απομεινάρια του αρχαίου Φλυγόνιου.
Η ιδιαίτερη περίπτωση της Αρβανίτσας
Ένα τέταρτο οδήγησης έξω από το Κυριάκι, η Αρβανίτσα είναι το ελατοδάσος που μπορεί να έχεις ακουστά από το ομώνυμο φεστιβάλ που διοργανωνόταν εδώ τα τελευταία καλοκαίρια, πριν η πανδημία φέρει τα πάνω κάτω στις ζωές και στα φεστιβάλ μας. Σκαρφαλωμένη στα χίλια μέτρα υψόμετρο (πάρε μπουφάν, και λιακάδα να έχει στο δάσος μέσα κάνει κρύο) η Αρβανίτσα διατρέχεται από ένα δίκτυο χωμάτινων μονοπατιών ό,τι πρέπει για περπάτημα, όσο αρχάριος πεζοπόρος και αν είσαι. Αν πάλι δεν είσαι, δες εδώ πιο απαιτητικές πεζοπορικές διαδρομές που μπορείς να κάνεις στον Ελικώνα. Και για τους κοινωνικούς τύπους, που θέλουν την πεζοπορία τους οργανωμένη, ο Ορειβατικός Σύλλογος Κυριακίου διοργανώνει εξορμήσεις στο βουνό σχεδόν κάθε Σαββατοκύριακο.
Στις παρυφές του δάσους, σε ένα γλυκύτατο καταπράσινο πλάτωμα απλώνει τα ξύλινα τραπεζάκια της του πικνίκ η ομώνυμη ταβέρνα Αρβανίτσα, που σερβίρει νοστιμιές σαν το αγριογούρουνο στιφάδο, τις σπιτικές πίτες (η χορτόπιτα στα οπωσδήποτε), τα τοπικά τυριά που γίνονται τέλεια σαγανάκια, κι έναν φανταστικό κοκκινιστό κόκορα με χυλοπίτες. Μαζί με ωραίο τοπικό κρασί και κερασμένο γλυκάκι στο τέλος, ο λογαριασμός κυμαίνεται στα 15-17€ το άτομο.
Τον Όσιο Λουκά και τα μάτια σου
Ένα από τα καλύτερα διατηρημένα δείγματα βυζαντινής αρχιτεκτονικής στην Ελλάδα αποφάνθηκε η UNESCO ότι είναι το μοναστήρι του Όσιου Λουκά, και το ενέταξε στην λίστα πολιτιστικής κληρονομιάς της ανθρωπότητας τη δεκαετία του ’90.
Και καθόλου φαν των μοναστηριών να μην είσαι, μια επίσκεψη εδώ δεν πρέπει να την χάσεις· ο Όσιος Λουκάς δεν είναι ένα ακόμα μοναστήρι, είναι ένας μικρός Μυστράς, μια μίνι βυζαντινή πολιτεία με τέλεια θέα στα βουνά της Βοιωτίας και ένα σωρό ενδιαφέροντα κτίσματα που δεν εξαντλούνται σε ναούς και παρεκκλήσια, αλλά περιλαμβάνουν μουσεία, ελαιοτριβεία, μυστηριακές κρύπτες και δαιδαλώδεις διαδρόμους μέσω των οποίων τροφοδοτούταν και επικοινωνούσε η μοναστηριακή κοινότητα, που υπάρχει εδώ από τον 10ο αιώνα μέχρι σήμερα. Περισσότερα για το μοναστήρι και την Ιστορία του εδώ.
Άλλα χωριά έχει;
Πώς δεν έχει. Πρώτη και καλύτερη, η σκαρφαλωμένη στα 700 μέτρα Αγία Άννα, με το γλυκύτατο, παραδοσιακό Καφενείο των Φίλων στάση απαραίτητη για ελληνικό καφέ πλάι στο αναμμένο τζάκι. Ανεβαίνουμε ακόμα ψηλότερα, στα 800 μέτρα, για να συναντήσουμε τον πανέμορφο, πνιγμένο στα έλατα Ελικώνα –όχι απλή συνωνυμία βουνού-χωριού. Μετά είναι και το Στείρι, στους πρόποδες του βουνού, με τις κόκκινες κεραμιδοσκεπές του να σπάνε την βαθυπράσινη συμφωνία των πλαγιών που το αγκαλιάζουν.
Στον δρόμο για εδώ…
Δύο στάσεις έχουμε να προτείνουμε, αν χωρούν στο πρόγραμμά σου (δηλαδή, αν είσαι τύπος πρωινός και ξεκινάς τις μονοήμερές σου αξημέρωτα): Η πρώτη είναι στις πηγές Κρύας, λίγο έξω από τη Λιβαδειά, που είναι ό,τι πρέπει για πικνίκ στη φθινοπωρινή λιακάδα, σε ένα καταπράσινο τοπίο όλο τρεχούμενα νερά. Η δεύτερη είναι το φοβερό και τρομερό Αρχαιολογικό Μουσείο Θήβας, για το οποίο σου τα έχουμε πει και ξαναπεί, αλλά έχουμε λόγους που επιμένουμε, είναι ένα από τα πιο φιλικά αρχαιολογικά μουσεία που θα δεις ποτέ.
Τι χρειάζεσαι για μια τέλεια φθινοπωρινή μονοήμερη; Δάση με μονοπάτια για να περπατήσεις στη φύση; Κεραμιδοσκέπαστα χωριά να βολτάρεις πριν πιάσεις τραπεζάκι για τον πρώτο καφέ της ημέρας; Καλό φαγητό; Να ‘χει και κανά-δυο αξιοθέατα να γουστάρουν οι ιστοριοδίφες της παρέας; Να μην χρειαστεί να οδηγήσεις και πολύ, γιατί βαριέσαι; Σαν πολλά να ζητάμε; Κι όμως, ο Ελικώνας, ένα από τα πιο κοντινά στην Αθήνα βουνά της Στερεάς, τα συνδυάζει όλα.
Ένα χωριό που το έλεγαν Κυριάκι
Μιάμιση ώρα απόσταση από την Αθήνα, φωλιασμένο στις καταπράσινες πλαγιές του βουνού, το Κυριάκι είναι ένα κεραμιδοσκέπαστο χωριό όλο μικροσκοπικά δρομάκια ό,τι πρέπει για τις πρώτες βόλτες της ημέρας. Στις δύο πλατείες του απλώνουν τραπεζάκια café και ταβέρνες που σερβίρουν εξαιρετικά ντόπια κρέατα στη σχάρα (ο Σταμάτης είναι μια από τις αγαπημένες διευθύνσεις ντόπιων και επισκεπτών) ενώ στο λοφάκι που λέγεται Παλιόκαστρο, ακριβώς απέναντι από το χωριό, το ξωκλήσι του Αγίου Νεκταρίου που φωτίζεται φαντασμαγορικά τα βράδια συνυπάρχει με τα απομεινάρια του αρχαίου Φλυγόνιου.
Η ιδιαίτερη περίπτωση της Αρβανίτσας
Ένα τέταρτο οδήγησης έξω από το Κυριάκι, η Αρβανίτσα είναι το ελατοδάσος που μπορεί να έχεις ακουστά από το ομώνυμο φεστιβάλ που διοργανωνόταν εδώ τα τελευταία καλοκαίρια, πριν η πανδημία φέρει τα πάνω κάτω στις ζωές και στα φεστιβάλ μας. Σκαρφαλωμένη στα χίλια μέτρα υψόμετρο (πάρε μπουφάν, και λιακάδα να έχει στο δάσος μέσα κάνει κρύο) η Αρβανίτσα διατρέχεται από ένα δίκτυο χωμάτινων μονοπατιών ό,τι πρέπει για περπάτημα, όσο αρχάριος πεζοπόρος και αν είσαι. Αν πάλι δεν είσαι, δες εδώ πιο απαιτητικές πεζοπορικές διαδρομές που μπορείς να κάνεις στον Ελικώνα. Και για τους κοινωνικούς τύπους, που θέλουν την πεζοπορία τους οργανωμένη, ο Ορειβατικός Σύλλογος Κυριακίου διοργανώνει εξορμήσεις στο βουνό σχεδόν κάθε Σαββατοκύριακο.
Στις παρυφές του δάσους, σε ένα γλυκύτατο καταπράσινο πλάτωμα απλώνει τα ξύλινα τραπεζάκια της του πικνίκ η ομώνυμη ταβέρνα Αρβανίτσα, που σερβίρει νοστιμιές σαν το αγριογούρουνο στιφάδο, τις σπιτικές πίτες (η χορτόπιτα στα οπωσδήποτε), τα τοπικά τυριά που γίνονται τέλεια σαγανάκια, κι έναν φανταστικό κοκκινιστό κόκορα με χυλοπίτες. Μαζί με ωραίο τοπικό κρασί και κερασμένο γλυκάκι στο τέλος, ο λογαριασμός κυμαίνεται στα 15-17€ το άτομο.
Τον Όσιο Λουκά και τα μάτια σου
Ένα από τα καλύτερα διατηρημένα δείγματα βυζαντινής αρχιτεκτονικής στην Ελλάδα αποφάνθηκε η UNESCO ότι είναι το μοναστήρι του Όσιου Λουκά, και το ενέταξε στην λίστα πολιτιστικής κληρονομιάς της ανθρωπότητας τη δεκαετία του ’90.
Και καθόλου φαν των μοναστηριών να μην είσαι, μια επίσκεψη εδώ δεν πρέπει να την χάσεις· ο Όσιος Λουκάς δεν είναι ένα ακόμα μοναστήρι, είναι ένας μικρός Μυστράς, μια μίνι βυζαντινή πολιτεία με τέλεια θέα στα βουνά της Βοιωτίας και ένα σωρό ενδιαφέροντα κτίσματα που δεν εξαντλούνται σε ναούς και παρεκκλήσια, αλλά περιλαμβάνουν μουσεία, ελαιοτριβεία, μυστηριακές κρύπτες και δαιδαλώδεις διαδρόμους μέσω των οποίων τροφοδοτούταν και επικοινωνούσε η μοναστηριακή κοινότητα, που υπάρχει εδώ από τον 10ο αιώνα μέχρι σήμερα. Περισσότερα για το μοναστήρι και την Ιστορία του εδώ.
Άλλα χωριά έχει;
Πώς δεν έχει. Πρώτη και καλύτερη, η σκαρφαλωμένη στα 700 μέτρα Αγία Άννα, με το γλυκύτατο, παραδοσιακό Καφενείο των Φίλων στάση απαραίτητη για ελληνικό καφέ πλάι στο αναμμένο τζάκι. Ανεβαίνουμε ακόμα ψηλότερα, στα 800 μέτρα, για να συναντήσουμε τον πανέμορφο, πνιγμένο στα έλατα Ελικώνα –όχι απλή συνωνυμία βουνού-χωριού. Μετά είναι και το Στείρι, στους πρόποδες του βουνού, με τις κόκκινες κεραμιδοσκεπές του να σπάνε την βαθυπράσινη συμφωνία των πλαγιών που το αγκαλιάζουν.
Στον δρόμο για εδώ…
Δύο στάσεις έχουμε να προτείνουμε, αν χωρούν στο πρόγραμμά σου (δηλαδή, αν είσαι τύπος πρωινός και ξεκινάς τις μονοήμερές σου αξημέρωτα): Η πρώτη είναι στις πηγές Κρύας, λίγο έξω από τη Λιβαδειά, που είναι ό,τι πρέπει για πικνίκ στη φθινοπωρινή λιακάδα, σε ένα καταπράσινο τοπίο όλο τρεχούμενα νερά. Η δεύτερη είναι το φοβερό και τρομερό Αρχαιολογικό Μουσείο Θήβας, για το οποίο σου τα έχουμε πει και ξαναπεί, αλλά έχουμε λόγους που επιμένουμε, είναι ένα από τα πιο φιλικά αρχαιολογικά μουσεία που θα δεις ποτέ.
