15 πράγματα που δεν ξέρατε για τα Χανιά
Τα μικρά και μεγάλα μυστικά που κρύβει η πανέμορφη πόλη των Χανίων μας μυούν στην Ιστορία και τους μύθους της δυτικής Κρήτης.
Ξέρατε ότι έχουν και τα Χανιά το δικό τους μινωικό ανάκτορο; Γνωρίζετε πώς λεγόταν η πόλη μέχρι τον 10ο αιώνα; Ποια σταρ του Χόλιγουντ γεννήθηκε εδώ και σε ποιο ξενοδοχείο που λειτουργεί ακόμα «γλεντούσε» ο Αλέξης Ζορμπάς; Δείτε παρακάτω 15 άκρως ενδιαφέρουσες «άχρηστες» πληροφορίες που συγκεντρώσαμε για την πανέμορφη κρητική πόλη.
Είναι πασίγνωστα τα μινωικά ανάκτορα της Κνωσού και της Φαιστού, αλλά έχουν και τα Χανιά το δικό τους. Μόνο που… βρίσκεται κάτω από την σημερινή νέα πόλη των Χανίων, σε μία από τις πλέον πυκνοκατοικημένες γειτονιές, κάτι που καθιστά την ανασκαφή του πολύ δύσκολη υπόθεση.
Η ταινία «Zorba the Greek» γυρίστηκε στα Χανιά, όπως επέβαλε η ιστορία του Νίκου Καζαντζάκη, η οποία εκτυλισσόταν στην γύρω περιοχή. Σύμφωνα με τον σκηνοθέτη, Μιχάλη Κακογιάννη, «η αποκάλυψη της ταινίας είναι οι κρητικοί κομπάρσοι».
Το ξενοδοχείο Κοντέσσα στα Χανιά, όπου γυρίστηκε η σκηνή που ο Ζορμπάς βγαίνει μετά από μία βραδιά γλεντιού, υπάρχει ακόμη – μάλιστα ο σημερινός ιδιοκτήτης του εμφανίστηκε τότε στην ταινία στον ρόλο ενός μικρού αγοριού.
Τα Χανιά στην αρχαιότητα λέγονταν Κυδωνία. Οι πρώτοι κάτοικοί της ήταν αυτοί που εγκαταστάθηκαν στον λόφο Καστέλι, πάνω από το σημερινό ενετικό λιμάνι, την νεολιθική εποχή. Σταδιακά, ο οικισμός εξελίχθηκε σε σημαντικότερο της δυτικής Κρήτης.
Η Τζένιφερ Άνιστον έχει κρητικές καταβολές. Το πραγματικό της επώνυμο είναι Αναστασάκη, και ο πατέρας της γεννήθηκε στα Χανιά το 1933.
Η Δημοτική Αγορά των Χανιών κατασκευάστηκε στα πρότυπα της αγοράς της Μασσαλίας, σε σχήμα σταυρού με τέσσερις πόρτες, και εγκαινιάστηκε το 1913 από τον Ελευθέριο Βενιζέλο. Στην θέση της υπήρχε ο προμαχώνας των ενετικών τειχών.
Το όνομα «Χανιά», σύμφωνα με το Crete.gr, πιθανόν να προέρχεται από παραφθορά του ονόματος Χθονία που ήταν ένα από τα αρχαία ονόματα της Κρήτης. Σύμφωνα με μια άλλη εκδοχή προέρχεται από το Αραβικό Χάνι ή από την αλχανία κώμη (προάστιο της Κυδωνίας). Υπεύθυνοι για την μετονομασία της Κυδωνίας σε Χανιά ήταν οι Άραβες κατακτητές από την Κόρδοβα, που μετά την κατάκτησή της, την αποκαλούσαν Al Chanea εξαιτίας του προαστίου που αναφέραμε πιο πάνω.
Στο τέλος του 19ου αιώνα, σύμφωνα με απογραφή του 1881, στα Χανιά υπήρχαν μόνο 3.500 Χριστιανοί ενώ οι μουσουλμάνοι έφταναν στις 9.500.
Στην πανέμορφη αμμουδιά του Φραγκοκάστελου, στα νότια του νομού Χανίων, σκοτώθηκαν πολλοί κρητικοί πολεμιστές στις 17 Μαΐου του 1828, κατά την διάρκεια της Επανάστασης. Έκτοτε, ο θρύλος θέλει τα φαντάσματα των νεκρών, τους Δροσουλίτες, να επιστρέφουν στην παραλία κάθε 17 του Μάη.
Το Ελαφονήσι, η διασημότερη ίσως παραλία των Χανίων, στην πραγματικότητα λέγεται «Λαφονήσι», από τους πειρατές που είχαν εδώ το λημέρι τους και έκρυβαν τα λάφυρά τους.
Τα Χανιά ήταν η τελευταία πόλη της Ευρώπης που απελευθερώθηκε από τους Γερμανούς τον Απρίλιο του 1945. Οι Γερμανοί της Κατοχής συνέχιζαν να εκτελούν ντόπιους μέχρι την τελευταία στιγμή.
Οι Γερμανοί το 1944 συγκέντρωσαν όλον τον εβραϊκό πληθυσμό των Χανίων σε ένα πλοίο, το «Τάναϊς», για να τους μεταφέρουν σε στρατόπεδα συγκέντρωσης. Το πλοίο βυθίστηκε από βρετανική τορπίλη στην διαδρομή. Σήμερα, η λεγόμενη "Οβραϊκή συνοικία" της παλιάς πόλης είναι από τις ωραιότερες των Χανίων.
Η παλιά πόλη των Χανίων χαρακτηρίσθηκε «ιστορικό διατηρητέο μνημείο» το 1965.
Σύμφωνα με την αρχαιοελληνική μυθολογία, ο Κύδων, ιδρυτής της πόλης, ήταν εγγονός του Μίνωα και γιος του θεού Ερμή και της νύμφης Ακακαλλίδας, η οποία τον εγκατέλειψε με αποτέλεσμα να ανατραφεί από έναν κρητικό σκύλο στα βουνά της Κρήτης.
Στη βάση της Σούδας των Χανίων λειτουργεί ένα από τα ελάχιστα κέντρα Foracs στον κόσμο, δηλαδή νατοϊκό κέντρο ηλεκτρονικής επισκευής των πολεμικών πλοίων. Τα άλλα δύο κέντρα λειτουργούν στη Νορβηγία και στις ΗΠΑ.
Είναι πασίγνωστα τα μινωικά ανάκτορα της Κνωσού και της Φαιστού, αλλά έχουν και τα Χανιά το δικό τους. Μόνο που… βρίσκεται κάτω από την σημερινή νέα πόλη των Χανίων, σε μία από τις πλέον πυκνοκατοικημένες γειτονιές, κάτι που καθιστά την ανασκαφή του πολύ δύσκολη υπόθεση.
Η ταινία «Zorba the Greek» γυρίστηκε στα Χανιά, όπως επέβαλε η ιστορία του Νίκου Καζαντζάκη, η οποία εκτυλισσόταν στην γύρω περιοχή. Σύμφωνα με τον σκηνοθέτη, Μιχάλη Κακογιάννη, «η αποκάλυψη της ταινίας είναι οι κρητικοί κομπάρσοι».
Το ξενοδοχείο Κοντέσσα στα Χανιά, όπου γυρίστηκε η σκηνή που ο Ζορμπάς βγαίνει μετά από μία βραδιά γλεντιού, υπάρχει ακόμη – μάλιστα ο σημερινός ιδιοκτήτης του εμφανίστηκε τότε στην ταινία στον ρόλο ενός μικρού αγοριού.
Τα Χανιά στην αρχαιότητα λέγονταν Κυδωνία. Οι πρώτοι κάτοικοί της ήταν αυτοί που εγκαταστάθηκαν στον λόφο Καστέλι, πάνω από το σημερινό ενετικό λιμάνι, την νεολιθική εποχή. Σταδιακά, ο οικισμός εξελίχθηκε σε σημαντικότερο της δυτικής Κρήτης.
Η Τζένιφερ Άνιστον έχει κρητικές καταβολές. Το πραγματικό της επώνυμο είναι Αναστασάκη, και ο πατέρας της γεννήθηκε στα Χανιά το 1933.
Η Δημοτική Αγορά των Χανιών κατασκευάστηκε στα πρότυπα της αγοράς της Μασσαλίας, σε σχήμα σταυρού με τέσσερις πόρτες, και εγκαινιάστηκε το 1913 από τον Ελευθέριο Βενιζέλο. Στην θέση της υπήρχε ο προμαχώνας των ενετικών τειχών.
Το όνομα «Χανιά», σύμφωνα με το Crete.gr, πιθανόν να προέρχεται από παραφθορά του ονόματος Χθονία που ήταν ένα από τα αρχαία ονόματα της Κρήτης. Σύμφωνα με μια άλλη εκδοχή προέρχεται από το Αραβικό Χάνι ή από την αλχανία κώμη (προάστιο της Κυδωνίας). Υπεύθυνοι για την μετονομασία της Κυδωνίας σε Χανιά ήταν οι Άραβες κατακτητές από την Κόρδοβα, που μετά την κατάκτησή της, την αποκαλούσαν Al Chanea εξαιτίας του προαστίου που αναφέραμε πιο πάνω.
Στο τέλος του 19ου αιώνα, σύμφωνα με απογραφή του 1881, στα Χανιά υπήρχαν μόνο 3.500 Χριστιανοί ενώ οι μουσουλμάνοι έφταναν στις 9.500.
Στην πανέμορφη αμμουδιά του Φραγκοκάστελου, στα νότια του νομού Χανίων, σκοτώθηκαν πολλοί κρητικοί πολεμιστές στις 17 Μαΐου του 1828, κατά την διάρκεια της Επανάστασης. Έκτοτε, ο θρύλος θέλει τα φαντάσματα των νεκρών, τους Δροσουλίτες, να επιστρέφουν στην παραλία κάθε 17 του Μάη.
Το Ελαφονήσι, η διασημότερη ίσως παραλία των Χανίων, στην πραγματικότητα λέγεται «Λαφονήσι», από τους πειρατές που είχαν εδώ το λημέρι τους και έκρυβαν τα λάφυρά τους.
Τα Χανιά ήταν η τελευταία πόλη της Ευρώπης που απελευθερώθηκε από τους Γερμανούς τον Απρίλιο του 1945. Οι Γερμανοί της Κατοχής συνέχιζαν να εκτελούν ντόπιους μέχρι την τελευταία στιγμή.
Οι Γερμανοί το 1944 συγκέντρωσαν όλον τον εβραϊκό πληθυσμό των Χανίων σε ένα πλοίο, το «Τάναϊς», για να τους μεταφέρουν σε στρατόπεδα συγκέντρωσης. Το πλοίο βυθίστηκε από βρετανική τορπίλη στην διαδρομή. Σήμερα, η λεγόμενη "Οβραϊκή συνοικία" της παλιάς πόλης είναι από τις ωραιότερες των Χανίων.
Η παλιά πόλη των Χανίων χαρακτηρίσθηκε «ιστορικό διατηρητέο μνημείο» το 1965.
Σύμφωνα με την αρχαιοελληνική μυθολογία, ο Κύδων, ιδρυτής της πόλης, ήταν εγγονός του Μίνωα και γιος του θεού Ερμή και της νύμφης Ακακαλλίδας, η οποία τον εγκατέλειψε με αποτέλεσμα να ανατραφεί από έναν κρητικό σκύλο στα βουνά της Κρήτης.
Στη βάση της Σούδας των Χανίων λειτουργεί ένα από τα ελάχιστα κέντρα Foracs στον κόσμο, δηλαδή νατοϊκό κέντρο ηλεκτρονικής επισκευής των πολεμικών πλοίων. Τα άλλα δύο κέντρα λειτουργούν στη Νορβηγία και στις ΗΠΑ.
