Όσα πρέπει να δεις οπωσδήποτε στην Θεσσαλονίκη

του Γιώργου Κόκουβα

Για όλα υπάρχει η πρώτη φορά. Απλώς στην περίπτωση της Θεσσαλονίκης, άπαξ και την γνωρίσεις, θα υπάρξει και δεύτερη. Και τρίτη, και δέκατη τρίτη. Και δεν είναι μόνο η νυχτερινή ζωή, το καλό φαί, η ζωντάνια του κέντρου της που θα σε κάνει να ξαναπάς. Είναι που, ούτως ή άλλως, έχεις πολλά να δεις.

Για αυτούς που ακόμη δεν έχουν κάνει αυτή την πρώτη γνωριμία με την Θεσσαλονίκη, έχουμε συγκεντρώσει παρακάτω… τα SOS, για να ξέρετε από ποια αξιοθέατα, ποιες διαδρομές και ποιες πιάτσες θα ξεκινήσετε. Πού κρύβεται με άλλα λόγια το «ζουμί» μίας από τις πιο ενδιαφέρουσες πόλεις των Βαλκανίων – ή και του κόσμου, όπως πρόσφατα αποφάνθηκαν οι New York Times.

Οι top διαδρομές

Τα Κάστρα

Ξεκινάμε από ψηλά, στην οχυρωμένη Ακρόπολη της Θεσσαλονίκης, το λεγόμενο Επταπύργιο, που προσφέρει άπλετη θέα προς ολόκληρη την πόλη και τον Θερμαϊκό. Θα περάσετε την πρώτη πύλη, την Πορτάρα, θα βολτάρετε στον πλατύ δρόμο μπροστά στο Γεντί Κουλέ και θα ανηφορίσετε προς το Σέιχ Σου ή τους Κήπους του Πασά, απέναντι από τα ανατολικά τείχη, για βόλτες μέσα στη φύση.

Η Άνω Πόλη

Τα δρομάκια που ανηφορίζουν πάνω από την οδό Αγίου Δημητρίου καταλήγουν σε γειτονιές που θα μπορούσαν να βρίσκονται σε γραφικό μακεδονίτικο χωριό. Εδώ τα σπίτια παραμένουν δείγματα υπέροχης λαϊκής μακεδονίτικης αρχιτεκτονικής, με χαριτωμένα παράθυρα, χρωματιστές πόρτες, περίτεχνες αυλόπορτες και μικρές πλατείες με κρυμμένα ουζερί και καφενέδες. Με άλλα λόγια, το ωραιότερο σκηνικό για βόλτες, αν θέλετε να φτάσετε από το κέντρο στα Κάστρα με τα πόδια.

Η «παλιά παραλία»

Η παραθαλάσσια περαντζάδα ξεκινά από την προβλήτα του λιμανιού, εκεί όπου θα αράξετε για λίγο στα παγκάκια-ξαπλώστρες ατενίζοντας τη λεωφόρο Νίκης ή θα ξεκινήσετε με έναν καφέ στο Μουσείο Φωτογραφίας ή το Kitchen Bar. Η παραλιακή βόλτα περνά από την πλατεία Αριστοτέλους, συνεχίζει μπροστά από τα δεκάδες café της λεωφόρου και φτάνει στο πεζοδρομημένο κομμάτι του μετώπου, από τον Λευκό Πύργο μέχρι τις Ομπρέλες του Ζογγολόπουλου, την κλασική όσο και γραφική διαδρομή με φόντο αμαξάδες, πλανόδιους με μαλλί της γριάς και καραβάκια-πλωτά μπαρ.

…και η Νέα Παραλία

Κι αν η περαντζάδα του Λευκού Πύργου θυμίζει παλιά νοσταλγική Ελλάδα, η διαδρομή της Νέας Παραλίας αποτελεί το σύγχρονο ευρωπαϊκό πρόσωπο της πόλης. Εδώ θα κάνετε ποδηλατάδες, βόλτες ρομαντικές ή οικογενειακές, περνώντας από τους θεματικούς κήπους με τις λιμνούλες, τα παιδικά πάρκα, τα λουλούδια και τα café με θέα Θερμαϊκό.

Τα top αξιοθέατα

Ο Λευκός Πύργος  

Εδώ κατέληγαν τα τείχη της οθωμανικής οχύρωσης της πόλης, που ξεκινούσε από τα Κάστρα. Και ο Λευκός Πύργος, εκτός από οχύρωση, χρησιμοποιήθηκε αργότερα ως φρούριο Γενίτσαρων και ως φυλακή θανατοποινιτών. Σήμερα, εκτός από σύμβολο της πόλης, είναι και ένα άκρως ενδιαφέρον διαδραστικό μουσείο που αφηγείται την Ιστορία της πόλης και διαθέτει επίσης συγκλονιστική θέα από την κορυφή του (είσοδος 3€).

Τα Μουσεία

Έχετε όρεξη για sightseeing; Τα μουσεία της Θεσσαλονίκης δεν είναι λίγα, αλλά είναι κοντά το ένα με το άλλο και κρύβουν σπουδαία μυστικά:
-Μουσείο Βυζαντινού Πολιτισμού και Αρχαιολογικό Μουσείο Θεσσαλονίκης: Στο υπέροχης αρχιτεκτονικής Βυζαντινό μουσείο θα βρείτε 11 αίθουσες με βυζαντινά ευρήματα και οπτικοακουστικές εκθέσεις που αφηγούνται κάθε πτυχή της ζωής του Βυζαντίου. Στο δε Αρχαιολογικό Μουσείο, τα ευρήματα από το αρχαίο Βασίλειο της Μακεδονίας περιλαμβάνουν έργα γλυπτικής, κεραμικής, ψηφιδωτά και έργα μεταλλοτεχνίας. Τα δύο μουσεία διαθέτουν ενιαίο εισιτήριο 8€, καθώς επίσης και δύο ωραιότατα café-εστιατόρια, ιδανικές στάσεις «ανεφοδιασμού».
-Κρατικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης: Διαθέτει δύο παραρτήματα – το μεγάλο στη Μονή Λαζαριστών στα δυτικά προάστια της πόλης και το Κέντρο Σύγχρονης Τέχνης στην Αποθήκη Β1 του λιμανιού. Εδώ θα βρείτε εκθέσεις και μόνιμες συλλογές μοντέρνας τέχνης από έλληνες και ξένους καλλιτέχνες (είσοδος 3€). 
-Μουσείο Κινηματογράφου: Στο χώρο όπου χτυπά η «καρδιά» του Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης, βρίσκεται και το Μουσείο Κινηματογράφου. Στην αποθήκη Α’ του λιμανιού θα συναντήσετε την ιστορία του ελληνικού σινεμά, που ξετυλίγεται μέσα από εκθέματα από τις αρχές του 20ου αιώνα, με τις πρώτες προσπάθειες ελλήνων δημιουργών, μέχρι τα βουκολικά δράματα, τον νεοελληνικό ρεαλισμό μετά την Κατοχή, τα μιούζικαλ του ’60 και το νέο ελληνικό σινεμά. Η είσοδος στοιχίζει 2€. 
-Μουσείο Φωτογραφίας: Το μοναδικό μουσείο της χώρας που μελετά την φωτογραφική τέχνη και παρουσιάζει θεματικές εκθέσεις γεμάτες ενδιαφέρουσες όψεις και διαφορετικές αισθητικές ματιές βρίσκεται επίσης στο λιμάνι της Θεσσαλονίκης (είσοδος 3€). 

Η Αρχαία Αγορά και το ανάκτορο του Γαλέριου

Δυο αρχαιολογικοί χώροι, δύο από τις πιο πολύβουες πλατείες του κέντρου. Ξεκινάμε από την πλατεία Ναυαρίνου, στα έγκατα της οποίας απλώνονται τα ανάκτορα του ρωμαίου Καίσαρα που επέλεξε τον 4ο αιώνα μ.Χ. να καταστήσει την Θεσσαλονίκη διοικητικό κέντρο αυτής της πλευράς της αυτοκρατορίας. Στους χώρους των ανασκαφών από την παραλία ως την Εγνατία απλώνονται τα απομεινάρια του Ρωμαϊκού Ιπποδρόμου, του ανακτόρου και του Μαυσωλείου που έχτισε ο Γαλέριος, μέχρι πάνω, στην περίφημη αψίδα του θριάμβου του, που χτίστηκε όταν επέστρεψε νικητής ενάντια στους Πέρσες – δεν είναι άλλη από την περίφημη Καμάρα. Ακριβώς από πάνω, βρίσκεται και η Ροτόντα, το θολωτό στρογγυλό κτίσμα του 4ου αιώνα, το «Πάνθεον» της πόλης που προοριζόταν για ναός του Δία ή Μαυσωλείο, αργότερα έγινε χριστιανικός ναός και πλέον είναι βυζαντινό μνημείο ανοιχτό προς το κοινό.


Από την πλατεία Ναυαρίνου μεταφερόμαστε στην άλλη μεγάλη πλατεία του κέντρου, την Αριστοτέλους, το βόρειο τμήμα της οποίας, πάνω από την Εγνατία, καταλήγει στην Αρχαία Αγορά. Εδώ χτυπούσε επί τρεις αιώνες, στη ρωμαϊκή εποχή, η καρδιά της ζωής της πόλης. Η Κρυπτή Στοά, το Ωδείο, οι κίονες και τα ευρήματα του Μουσείου της Αγοράς μαρτυρούν την έντονη ζωή της πόλης στην αρχαιότητα – όπως οι πιάτσες με τα καφενεία και τα μαγαζάκια τριγύρω της μαρτυρούν την ζωντάνια της σημερινής ζωής στην πόλη.

Οι βυζαντινοί ναοί

Ο Άγιος Δημήτριος αποτελεί ένα από τα επιβλητικότερα κτίσματα της πόλης, χτισμένος τον 5ο αιώνα και με κατακόμβες στις οποίες μαρτύρησε ο ίδιος ο πολιούχος άγιος της Θεσσαλονίκης. Αλλά η πόλη διαθέτει πολλά ακόμη βυζαντινά μνημεία που την έβαλαν σε περίοπτη θέση στην λίστα της UNESCO: Η εκκλησία της Αγίας Σοφίας, η Παναγία Αχειροποίητος, η Παναγία Χαλκέων και οι Μονές Βλατάδων αι Αγίας Θεοδώρας ξεχωρίζουν για την ιδιαίτερη αρχιτεκτονική τους.

Οι top πιάτσες

Μετά το sightseeing, είναι ώρα να γνωρίσουμε και τους λόγους που έβαλαν την Θεσσαλονίκη στους πιο hot προορισμούς του κόσμου: Το φαγητό της και την πληθωρική διασκέδασή της:
-Πιάνουμε τραπεζάκια στα artistic café των πεζοδρόμων Ικτίνου και Ζεύξιδος
-Κατηφορίζουμε στα πολυσύχναστα στέκια της Προξένου Κορομηλά
-Ξενυχτάμε στις mainstream μπυραρίες και τα bars της Συγγρού και της Βαλαωρίτου 
-Πίνουμε ζεστές σοκολάτες στα γλυκύτατα café της Ολύμπου
-Τσουγκρίζουμε ουζάκι ή κρασί με μεζέδες στις παλιές αγορές, όπως αυτές του Μπιτ Παζάρ, του Καπανιού και της στοάς Μοδιάνο
-Τρώμε κρεατικά σε γνήσιο περιβάλλον ταβερνείου στην πλατεία Άθωνος στο κέντρο της πόλης, στα εστιατόρια των αναγεννημέων Λαδαδίκων και στα ταβερνάκια των Κάστρων, με θέα ολόκληρη την πόλη
-Δεν αμελούμε να φάμε μπουγάτσα και τρίγωνα Πανοράματος – εδώ έχουμε έναν καλό οδηγό για τις αυθεντικές μπουγάτσες, εδώ για τις street food διευθύνσεις της πόλης και εδώ τα top μέρη για γλυκά.