Η συχνότητα των… κρουσμάτων των ατυχιών που μπορούν να επηρεάσουν –σε μικρό ή μεγάλο βαθμό, ανάλογα με τη διάθεση και την… εμπειρία του καθενός στην αντιμετώπιση καταστροφών– τις διακοπές μας είναι αντιστρόφως ανάλογη με τον αριθμό των ταξιδιωτών που γνωρίζουν τι μπορούν να διεκδικήσουν –ή και να απαιτήσουν– ως αποζημίωση σε τέτοιες περιπτώσεις.
Αν, για παράδειγμα, η πτήση προσγειωθεί δύο ώρες πριν το επαγγελματικό ραντεβού, και η βαλίτσα σας βρίσκεται σε διαφορετικό ημισφαίριο, δικαιούστε καινούριο κοστούμι; Και τι κοστούμι θα είναι αυτό; Και πόσο μπορεί να κοστίζει; Αν η πτήση σας καθυστερήσει, μπορείτε να απαιτήσετε δωμάτιο στο Sofitel του αεροδρομίου; Αν χάσετε το καράβι, μπορείτε να αλλάξετε την ημερομηνία του εισιτηρίου;
Η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει θεσπίσει νομοθεσία που καλύπτει τα δικαιώματα των ταξιδιωτών σε τέτοιες περιπτώσεις. Εν όψει της έναρξης των καλοκαιρινών μας διακοπών, συγκεντρώσαμε, κατηγοριοποιήσαμε και σας παρουσιάζουμε τα βασικά σημεία, για να μην ξαναβγείτε στο άγνωστο με βάρκα –πλοίο ή αεροπλάνο– την ελπίδα.
Με αεροπλάνα…
Το φαινόμενο του new millennium που ακούει στο όνομα overbooking, ήτοι ο αριθμός των επιβατών ξεπερνά αυτόν των θέσεων, αντιμετωπίζεται, κατ’ αρχάς, με την αναζήτηση, εκ μέρους της εταιρείας, εθελοντών που θα παραιτηθούν των θέσεών τους με αντάλλαγμα είτε την επιστροφή του αντιτίμου του εισιτηρίου είτε την εύρεση εναλλακτικού τρόπου μετάβασης.
Εάν δεν παραιτηθείτε εθελοντικά της θέσης σας και δε βρεθεί θέση στο αεροπλάνο, η αποζημίωση που δικαιούστε είναι
* 250 ευρώ, για πτήσεις κάτω από 1500 χλμ.
* 400 ευρώ, για πτήσεις μεγαλύτερης απόστασης στο εσωτερικό της Ε.Ε.
* 400 ευρώ, για πτήσεις μεταξύ 1500 χλμ. και 3000 χλμ. εκτός Ε.Ε.
* 600 ευρώ, για πτήσεις πάνω από 3500 χλμ. εκτός Ε.Ε.
Εκτός από τη χρηματική αποζημίωση, έχετε το δικαίωμα να επιλέξετε είτε να σας επιστραφεί το αντίτιμο του εισιτηρίου, με δωρεάν πτήση προς το αρχικό σημείο αναχώρησης, είτε να ταξιδέψετε στον τελικό σας προορισμό με διαφορετική πτήση. Η αεροπορική εταιρεία οφείλει, επίσης, να σας προσφέρει γεύματα και αναψυκτικά, κατάλυμα σε ξενοδοχείο, όπου αυτό είναι απαραίτητο (συμπεριλαμβανομένης και της μεταφοράς από και προς το ξενοδοχείο) και επικοινωνιακές διευκολύνεις.
Σε περίπτωση ακύρωσης της πτήσης, μπορείτε και πάλι να επιλέξετε μεταξύ της επιστροφής του αντιτίμου του εισιτηρίου και της μεταφοράς στον τελικό προορισμό με άλλη πτήση. Γεύματα, καταλύματα και μεταφορές ισχύουν όπως προηγουμένως. Αν ενημερωθείτε για την ακύρωση της πτήσης εγκαίρως και σας δοθούν από την εταιρεία εναλλακτικές δυνατότητες μεταφοράς που δε θα διαφέρουν χρονικά από την αρχική συμφωνία, δε δικαιούστε άλλη χρηματική αποζημίωση. Σε αντίθετη περίπτωση, οι αποζημιώσεις ισχύον όπως προηγουμένως.
Οι αποζημιώσεις και επιστροφές πρέπει να καταβληθούν εντός 7 ημερών σε μετρητά, με τραπεζική εντολή ή επιταγή, ή, εφόσον υπάρχει γραπτή συγκατάθεση του επιβάτη, με τη μορφή ταξιδιωτικών κουπονιών.
Σε περίπτωση καθυστέρησης της πτήσης, συμπεριλαμβανομένων και των έκτακτων πτήσεων charter, εφόσον έχουμε κάνει εγκαίρως check-in, από αεροδρόμιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης ή εκτός αυτής, προς ένα από τα αεροδρόμιά της και με εταιρεία της ΕΕ, και εάν η καθυστέρηση είναι
* 2 και πλέον ωρών, για πτήσεις κάτω από 1500 χλμ.
* 3 και πλέον ωρών για μεγαλύτερης απόστασης πτήσεις εντός της Ε.Ε.
* 3 και πλέον ωρών, για πτήσεις μεταξύ 1500 και 3500 χλμ. εκτός Ε.Ε.
* 4 και πλέον ωρών, για πτήσεις πάνω από 3500 χλμ. εκτός της Ε.Ε.
δικαιούστε γεύματα και αναψυκτικά, κατάλυμα σε ξενοδοχείο, όπου αυτό είναι απαραίτητο (συμπεριλαμβανομένης της μεταφοράς από και προς το ξενοδοχείο) και επικοινωνιακές διευκολύνεις.
Εάν η καθυστέρηση είναι μεγαλύτερη των 5 ωρών, η αεροπορική εταιρεία έχει την υποχρέωση να προσφέρει τη δυνατότητα επιστροφής του αντιτίμου του εισιτηρίου (με δωρεάν πτήση, προς το αρχικό σημείο αναχώρησης, όπου αυτό ισχύει).
Στις περιπτώσεις κατά τις οποίες αεροπορική εταιρεία της Ε.Ε. είναι υπεύθυνη για την καθυστέρηση πτήσης σε οποιοδήποτε σημείο ανά την υφήλιο μπορείτε να διεκδικήσετε έως και 4.150 SDR (ειδικό τραβηχτικό δικαίωμα, περίπου ίσο με 4.900 ευρώ) για συνακόλουθες ζημίες. Εάν η αεροπορική εταιρεία δε συμφωνεί με την απαίτηση, έχετε το δικαίωμα να προσφύγετε στη δικαιοσύνη.
Αν οι αποσκευές σας χαθούν, καθυστερήσουν ή υποστούν μερική ή ολική ζημιά, μπορείτε να διεκδικήσετε αποζημίωση έως και 1.000 SDR, αν ταξιδεύετε με αεροπορική εταιρεία της ΕΕ σε οποιοδήποτε μέρος του κόσμου. Οι απαιτήσεις πρέπει να υποβληθούν γραπτώς εντός 7 ημερών από την επιστροφή των αποσκευών για τη ζημιά τους ή εντός 21 ημερών από την επιστροφή τους για την καθυστέρηση.
…Και βαπόρια...
Σε περίπτωση καθυστέρησης αναχώρησης του πλοίου, δικαιούστε πλήρη κάλυψη των εξόδων διατροφής και διαμονής μέχρις ότου αναχωρήσει το πλοίο. Επίσης μπορείτε να ακυρώσετε το εισιτήριο και να πάρετε πίσω το ποσό που είχατε καταβάλει, καθώς και να διεκδικήσετε χρηματική αποζημίωση για την ταλαιπωρία.
Εάν ενημερώσετε έγκαιρα για την ακύρωση των εισιτηρίων που έχετε αγοράσει, πρέπει να σας επιστραφεί το 50% της αξίας τους. Υπεύθυνος για την καταβολή του αντιτίμου είναι ο ταξιδιωτικός πράκτορας. Εάν δεν ταξιδέψετε λόγω δική σας ευθύνης –αν, για παράδειγμα, χάσετε το πλοίο– χάνετε το εισιτήριο και δε δικαιούστε επιστροφή χρημάτων.
Το βάρος και ο όγκος των αποσκευών που δικαιούστε να μεταφέρετε πρέπει να ορίζεται στην πίσω πλευρά του εισιτηρίου. Εάν παραδώσετε τις αποσκευές σας στο πλοίο για φύλαξη, την ευθύνη για τυχόν απώλεια ή καταστροφή τους έχουν ο πλοίαρχος και το πλήρωμα. Στην περίπτωση αυτή, δικαιούστε αποζημίωσης το ανώτερο στα 736,70 ευρώ ανά μονάδα ή δέμα.
Για την καταβολή της αποζημίωσης απαραίτητη προϋπόθεση είναι η δήλωση του περιεχομένου και της αξίας των αποσκευών που παραδίδετε προς φύλαξη. Αν παραδώσετε στο λογιστήριο για φύλαξη μεγάλα χρηματικά ποσά, αντικείμενα αξίας ή άλλα τιμαλφή, και αυτά κλαπούν, έχετε το δικαίωμα αποζημίωσης ίσης με την αξία τους.
Η έκδοση εισιτηρίων εντός των επιβατικών πλοίων απαγορεύεται. Επιτρέπεται η έκδοση συμπληρωματικού εισιτηρίου, με αναφορά στο αρχικό εισιτήριο λόγω αλλαγής θέσης ή ανακριβών στοιχείων στο αρχικό εισιτήριο. Σε περίπτωση άρνησης έκδοσης εισιτηρίου από τον πράκτορα με την αιτιολογία ότι έχει καλυφθεί ο αριθμός, εάν διαπιστωθεί ότι αυτό δεν ισχύει, πρέπει να το καταγγείλετε στις κατά τόπο αρμόδιες λιμενικές αρχές για την επιβολή διοικητικών προστίμων.
Η φόρτωση και εκφόρτωση αυτοκινήτου στο πλοίο γίνεται αποκλειστικά με δική σας ευθύνη. Ατυχήματα και συγκρούσεις με άλλα οχήματα που μπορεί να συμβούν κατά την επιβίβαση ή την αποβίβαση δεν καλύπτονται από τις ασφαλιστικές εταιρείες. Εάν, όμως, το αυτοκίνητο υποστεί κάποια βλάβη από κακό χειρισμό του πλοιάρχου κατά τη διάρκεια του ταξιδιού, δικαιούστε αποζημίωση από την πλοιοκτήτρια εταιρία.
…Και με τους φίλους τους παλιούς
Οι χρεώσεις των δωματίων σε ξενοδοχεία και ενοικιαζόμενα, καθώς και των τηλεφωνημάτων που πραγματοποιούνται από αυτά, διαμορφώνονται ελεύθερα και δεν υπόκεινται σε κανέναν περιορισμό. Πρέπει, ωστόσο, να αναγράφονται, μαζί με τις προσαυξήσεις τους, σε θεωρημένους από τον ΕΟΤ τιμοκαταλόγους σε κάθε δωμάτιο.
Η προκαταβολή που δικαιούται ο ιδιοκτήτης των δωματίων να ζητήσει για την κράτησή τους ανέρχεται στο 25% της συνολικά συμφωνημένης τιμής. Αν ακυρώσετε την κράτηση οφείλετε στον ιδιοκτήτη του ξενοδοχείου ή των ενοικιαζόμενων δωματίων αποζημίωση ίση με το μισό της συμφωνηθείσας τιμής. Απαλλάσσεστε, όμως, από την υποχρέωση αυτή, και δικαιούστε επιστροφή της προκαταβολής, αν ενημερώσετε για την ακύρωση της κράτησης τουλάχιστον 21 ημέρες πριν την έναρξη της ενοικίασης.
Εάν το δωμάτιο που έχετε κλείσει δεν είναι διαθέσιμο, ο ιδιοκτήτης του ξενοδοχείου είναι υποχρεωμένος να εξασφαλίσει τη διαμονή σας σε άλλο ξενοδοχείο, της ίδιας τουλάχιστον τάξεως, το οποίο να βρίσκεται στην ίδια πόλη και να διαθέτει τις ίδιες ανέσεις και προϋποθέσεις διαμονής, καθώς και να καταβάλει τα έξοδα μεταφοράς και την τυχόν επιπλέον διαφορά τιμής. Εάν δεν καταστεί αυτό δυνατό, πρέπει να σας αποζημιώσει με το σύνολο του συμφωνημένου τιμήματος διαμονής.
Ο ξενοδόχος φέρει ευθύνη για τυχόν απώλεια ή κλοπή των πολύτιμων αντικειμένων και χρημάτων σας, μόνο αν τα παραδώσετε προς φύλαξη λαμβάνοντας απόδειξη. Για τα λοιπά αντικείμενα ο ξενοδόχος δεν ευθύνεται αν η ζημία ή απώλεια τους οφείλεται σε αμέλεια δική σας ή των επισκεπτών σας, ή σε ανωτέρα βία (π.χ. σεισμό, πυρκαϊά).
Ηρώ Κουνάδη