Ο Αργύρης Μπακιρτζής μιλά στο In2life

Συνέντευξη στον Δημήτρη Γλύστρα

«Υπάρχει κανείς εδώ που μας βλέπει για πρώτη φορά;» ρωτάει σχεδόν πάντα κατά τις συναντήσεις των Χειμερινών Κολυμβητών ο Αργύρης Μπακιρτζής και τα χέρια που σηκώνονται είναι ελάχιστα. Οι Χειμερινοί Κολυμβητές έχουν φανατικούς φίλους που δεν φαίνεται να χορταίνουν αυτό το μίγμα καλλιτεχνικού- λαογραφικού παντρέματος ανατολής-δύσης, ούτε τις ιδιαίτερες περσόνες του σχήματος.

Το τριήμερο της 28ης Οκτωβρίου και τη δευτέρα που ακολουθεί, οι φίλοι του συγκροτήματος, αλλά και όσοι ενδιαφέρονται να… μυηθούν θα έχουν την ευκαιρία να τους δουν στο Half Note, όπου φιλοξενούνται για τέσσερις εφ΄όλης της ύλης εμφανίσεις, κυριολεκτικά μη έχοντας πρόγραμμα. Δεν είναι τυχαίο ότι κάθε ένα από τα τέσσερα βράδια που θα εμφανιστούν η σύνθεσή τους θα είναι διαφορετική

Ο Αργύρης Μπακιρτζής μίλησε στο In2life αντιμετωπίζοντας όπως συνήθως με απόσταση και ηρωισμό τη χυδαιότητα της δημοσιότητας. Συζητήσαμε μέσω διαδοχικών emails.

Μετά από όλα αυτά τα χρόνια συναυλιών, πώς θα περιγράφατε τις εμφανίσεις των Χειμερινών Κολυμβητών; Είναι συναυλίες; Είναι παραστάσεις; Είναι συναντήσεις με τους πιστούς σας ακροατές;

Συναντήσεις πρώτα μεταξύ μας γιατί σχεδόν μόνον εκεί οι περισσότεροι βρισκόμαστε και μετά με τους ανθρώπους που έρχονται να μας ακούσουν. Ούτε το "συναυλίες" ούτε το "παραστάσεις" μου κολλάει. Άσε που ντρέπομαι κιόλας κάπως από μια μεριά. Τόσα συμβαίνουν κι εμείς το χαβά μας.

Η έκθεση στα βλέμματα του κοινού είναι για εσάς απαιτητική διαδικασία ή τονωτική; Η πιο άνετη στιγμή στις συναντήσεις σας αυτές με το κοινό μοιάζει να είναι τότε που ζητάτε να κλείσουν εντελώς τα φώτα. Ωστόσο, λίγο μετά ακολουθεί εκείνη η κοφτή και λίγο διονυσιακή οδηγία "Φώτα!"- ίσως η μοναδική στιγμή εμφανούς "σκηνοθεσίας" των εμφανίσεων. Με τι νιώθετε πιο άνετα; Με το μυσταγωγικά ομογενοποιητικό σκοτάδι ή με το ότι ο ίδιος φέρνετε στο κοινό τη λάμψη ενός πανηγυριού;

Πάντα το ίδιο αισθάνομαι. Όταν έχει κρύο καλά είναι τα φώτα γιατί ζεσταίνουν και το αντίστροφο. Το "φώτα" το λέω για πλάκα, είναι κλεμένο απ' τον Σαββόπουλο, το υποσημειώνω κιόλας μερικές φορές. Χωρίς φώτα είναι τέλεια, με λίγο φως ωραία, ιδίως όταν το ίδιο φως φωτίζει και τους ακροατές, ωραία είναι και να φωτίζονται μόνον αυτοί. Τα άλλα που αναφέρετε είναι δικά σας, τί, να τα υιοθετήσω; Δε γίνεται.

Και στις ζωντανές εμφανίσεις και στα ίδια τα τραγούδια των Χειμερινών Κολυμβητών αναμιγνύετε πολύ συχνά παραδόσεις και ιστορίες άλλων λαών και άλλων περιοχών. Έχετε εντοπίσει κάποιο κοινό στοιχείο σε αυτές ή απλώς σας αρέσουν αισθητικά;

Μου αρέσουν και μ' ενδιαφέρουν.

Θα λέγατε ότι είναι λογοτεχνικό αυτό σας το ενδιαφέρον ή περισσότερο λαογραφικό; 

Δε θα το χαρακτήριζα.

Τελικά ό,τι χάσαμε "θα το ξαναβρούμε" ή "δεν θα το ξαναβρούμε";  

Το ερώτημα παραμένει. "Ήταν πέναλτυ κε Πάνο;"

Ο ορισμός! Μια που το θέτετε πείτε μου αν θέλετε λίγο για τον ιδιαίτερο κινηματογράφο του κ. Τσιώλη και τους απίστευτους χαρακτήρες των ταινιών του. Πώς είναι να μπαίνει κανείς σε αυτό το σύμπαν ως συντελεστής;

Ίσως φαίνονται απίστευτοι γιατί είναι πολύ πραγματικοί και συνηθισμένοι. Το να μπαίνεις στο σύμπαν του είναι εύκολο, δύσκολο είναι να παριστάνεις πως μπαίνεις. Σας παραπέμπω και στον κ. Μπακογιαννόπουλο.

Τι έχει πει ο κ. Μπακογιαννόπουλος; 

Όλα τα παίρνετε τοις μετρητοίς. Το είπα σαν έγκυρη αναφορά. 

Εντάξει θα είμαι πιο αφαιρετικός! Σε ένα παλιότερο φεστιβάλ του Συνασπισμού σας είχα ακούσει να συμβουλεύετε από μικροφώνου τον φέρελπι τότε πρόεδρο κ. Τσίπρα να λέει περισσότερα "αυτό" και λιγότερα "τούτο"- που χρησιμοποίησε στην ομιλία του νωρίτερα εκείνη την ημέρα. Τι λέτε; Του χρησίμευσε η συμβουλή σας; 

Τις φορές που τον έχω ακούσει στην ΤV ή στο ραδιόφωνο δεν το πρόσεξα. Πάντως το είχα ξεχάσει αφού δεν θυμάμαι συνήθως τι λέω στις συναυλίες μας. Υποθέτω  ότι έχει ξεπεράσει το τρακ των πρώτων ομιλιών σε μεγάλα πλήθη.

Είναι κατά τη γνώμη σας αυτή μια κυβέρνηση που έχει περιθώριο και θέληση να δράσει σαν "κυβέρνηση της Αριστεράς";

Το "κυβέρνηση της αριστεράς" δε μου λέει και πολλά. Πιο πολύ χρησιμοποιείται σαν αντιπολιτευτικός όρος. Μπορεί να υπάρξει  κυβέρνηση της αριστεράς; Και ποιά είναι αυτή η "Αριστερά; Των μπολσεβίκων, του Μπερλίνγκουερ, του Στάλιν, του Τσαουσέκου, του Ντούμπτσεκ, αυτού που πρεσβεύει σήμερα το ΚΚΕ ή  πριν 90 χρόνια ή μήπως τα λεγόμενα σοσιαλιστικά κόμματα της Ευρώπης που συχνά είναι πιο δεξιά απ' τα δεξιά;,  Τα περιθώριά της είναι σίγουρα πάρα πολύ περιορισμένα και προχωρά με τη θηλειά στο λαιμό. Μ' ενδιαφέρει να σέβεται την αρχή της αξιοκρατίας, να μη διορίζει αδικαιολόγητα τα δικά της παιδιά και το κυριότερο, να μην κλέβουν, κάτι που πιστεύω ότι συνέβαινε παλιότερα και εξακολουθεί να συμβαίνει από αρκετούς που παρέμειναν σε θέσεις-κλειδιά και κακώς αυτή η έρευνα δεν έχει προχωρήσει περισσότερο. Πιστεύω ότι αυτοί, τουλάχιστον ακόμη, δεν κλέβουν και μερικούς που γνωρίζω, όπως τον κ. Παρασκευόπουλο (από τα άρθρα του) και τους βουλευτές της Καβάλας,  τους εκτιμώ ιδιαίτερα και θεωρώ  έντιμους και ότι προσπαθούν. Ας μην ξεχνάμε βέβαια, ότι η επαφή με την εξουσία σε καθιστά αυτόματα τραγικό πρόσωπο.

Ποια εξουσία δεν σε κάνει χειρότερο; Εσείς πιστεύετε στις συλλογικότητες;  
 
Mη με βάζετε σε θέση «κήρυκα της αλήθειας».

Εντάξει. Κάτι πιο προσωπικό: Μπορείτε να θυμηθείτε κάποια βιβλία ή γενικότερα διαβάσματα, που θεωρείτε ότι άνοιξαν δρόμους στη σκέψη σας; 

Τρία, που μου 'ρχονται πρόχειρα: "Ο μαίτρ και η Μαργαρίτα" του Μπουλγκάκωφ, "Ξένα λυρικά"(Σαίξπηρ, Μπερνς, Γουίτμαν κ.ά.) μετ.Β.Ρώτα, "Η τριλογία της Μασσαλίας" του Ιζζό.

Το "καλό ψόφο να' χουμε" είναι αισιόδοξος ή απαισιόδοξος αποχαιρετισμός; 

Σίγουρα αισιόδοξος. Μόλις τώρα θυμήθηκα το "οι παντρεμένοι ζουν σαν σκυλιά αλλά πεθαίνουν σαν άνθρωποι, ενώ οι ανύπαντροι το αντίστροφο".