της Δώρας Μαλανδρινού
”Ένας άνδρας και μια γυναίκα πάλλονται από τους πανίσχυρους ρυθμούς του έρωτα. Επιζητούν την ένωση που τους οφείλει παλιός όρκος των γονιών τους. Όμως ο όρκος αθετείται. Ο άνδρας πεθαίνει, μα η αδικημένη του ψυχή θα μπει στο σώμα της αγαπημένης του και θ’ αρνηθεί να βγει, παραβαίνοντας τους νόμους που χωρίζουν τους νεκρούς από τους ζωντανούς.
Έτσι αρχίζει η ιστορία του Ντιμπούκ, μια ιστορία που μιλά για τη δραματική παρουσία της αγάπης και του Θεού, μια ιστορία που δεν μιλά για την τραγική απουσία τους”.
Με αυτά τα λόγια ξεκινά ο Σωτήρης Χατζάκης το σημείωμά του για τη μυσταγωγική τελετουργία-παράσταση που λαμβάνει χώρα στο Από Μηχανής Θέατρο από την Πειραματική Σκηνή του Εθνικού Θεάτρου.
Συνεπής στις αισθητικές του αναζητήσεις (όπως τον γνωρίσαμε από τη ”Φόνισσα”, ”Τη νύχτα του τράγου”, τον ”Ιερό Γάμο” στο θέατρο ”Πολιτεία”), αυτή τη φορά επιχειρεί να εξερευνήσει την άγνωστη ενδοχώρα της εβραϊκής παράδοσης.
Έργο εμπνευσμένο από το ομώνυμο θεατρικό του Σαλόμ Άνσκι, το ”Ντιμπούκ” (από την εβραϊκή λέξη ledavek, που σημαίνει ”γαντζώνομαι”) του Μπρους Μάγερς, προτείνει μια διαφορετική εκδοχή του αρχέγονου μύθου της κατάληψης του ανθρώπινου σώματος από μία περιπλανώμενη, ανυπότακτη και κυρίως αδικημένη ψυχή.
Ο μανικός έρωτας του Χάναν για τη Λέα (ισοδύναμο με το ”Λο Αν”= όχι με τον Θεό, θα πει στην αρχική αφήγησή του ο άνδρας), θα γκρεμίσει τα σύνορα των δύο κόσμων (νεκρών- ζωντανών) και το απαρηγόρητο πνεύμα του θα καταλάβει το κορμί της αγαπημένης του παιδεύοντάς το με σπασμούς, ηδονικές οδύνες και παράφορες εκρήξεις, ώσπου ένας εξορκισμός θα τον εκδιώξει μεν από το σώμα της, αλλά θα τον οδηγήσει σε μια ψυχική και πνευματική συνουσία με το άλλο του μισό.
Μέσα από τους ρυθμούς και τα μελίσματα των εβραϊκών ύμνων, τα χρώματα και τα σχήματα των λαϊκών τελετών (χορός των ζητιάνων), τους στροβιλισμούς των δερβίσηδων και τα στοιχεία ομοιοπαθητικής μαγείας, δημιουργείται ενώπιον των θεατών ένας ονειρικός χρόνος που ενώνει τα διεστώτα αποκαθιστώντας την τάξη στον κόσμο.
Το εξαιρετικό εγχείρημα του Σωτήρη Χατζάκη υποστηρίζεται από τις ερμηνείες των ταλαντούχων ηθοποιών Δημήτρη Παπανικολάου (εκπληκτικές οι μεταμορφώσεις του στους τύπους - ρόλους που προσεγγίζουν την commedia dell’ arte) και Δέσποινας Κούρτη, τα κοστούμια της Έρσης Δρίνη και την υπέροχη μουσική της Σαββίνας Γιαννάτου, ενώ η μετάφραση - απόδοση της Λουίζας Μητσάκου είναι γεμάτη χυμούς και μελωδίες που αναδεικνύουν τον λυρισμό του κειμένου.
Η ταυτότητα της παράστασης
”Ντιμπούκ”
Μετάφραση: Λουίζα Μητσάκου
Σκηνοθεσία - σκηνικός χώρος: Σωτήρης Χατζάκης
Κοστούμια: Έρση Δρίνη
Μουσική: Σαββίνα Γιαννάτου
Παίζουν: Δημήτρης Παπανικολάου, Δέσποινα Κούρτη
Από την Πειραματική Σκηνή του Εθνικού Θεάτρου, Από Μηχανής Θέατρο, Ακαδήμου 13, Μεταξουργείο, τηλ. 210-5231131