Ο συνθέτης που μελοποίησε τα ποιήματα του Ναπολέοντα Λαπαθιώτη, στον δίσκο «Τον Κήπο που Έσβησε και Εχάθη», μιλά στο in2life.
Παλαιότερο των 360 ημερών
της Ηρώς Κουνάδη
‘Εχει αρκετές μέρες που έπεσε στα χέρια μου μια μικρή συλλογή μελοποιημένων ποιημάτων του Ναπολέοντα Λαπαθιώτη με την υπογραφή του Έλληνα συνθέτη Anastazios, τον οποίο δεν γνώριζα μέχρι εκείνη τη στιγμή. Τόσο το εξώφυλλο του δίσκου που τιτλοφορείται «Τον Κήπο που Έσβησε και Εχάθη», όσο και η λεπτότητα με την οποία προσέγγισε το έργο του ποιητή, σε πλήρη αντίθεση με την τ(ρ)αχύτητα της μουσικής βιομηχανίας που έχουμε συνηθίσει, οδήγησαν στο να αναζητήσουμε τον συνθέτη και να κάνουμε μια μεγάλη κουβέντα εφ’ όλης της ύλης.
Ένα quote: Τι σε κάνει μουσικό; Αν με την λέξη «μουσικός» εννοούμε έναν άνθρωπο που σέβεται την μουσική και την παράγει είτε ως σύνθεση είτε ως ερμηνεία, τότε είναι ίσως ο διαφορετικός τρόπος που αισθάνεται τα πράγματα. Φαντάζομαι ότι αυτό συμβαίνει και σε έναν εικαστικό, τηρουμένων των αντιστοιχιών που ορίζει ο άλλος τομέας τέχνης. Αν μπορείς να ακούς μουσική εκεί που δεν υπάρχει πρόδηλα, αν μπορείς να την σκέφτεσαι και να την παράγεις στο μυαλό σου κατά την διάρκεια μιας βόλτας, ή να την επιζητάς διότι είναι το μόνο πράγμα που μπορεί να σου δώσει διέξοδο μία δεδομένη στιγμή, τότε προφανώς βρίσκεσαι στον δρόμο της μουσικής δημιουργίας ή αναδημιουργίας.
Τι μουσική ακούς στο σπίτι; Ακούω διάφορα πράγματα. Αυτό που με λυπεί είναι ότι σπανίως θα ακούσω κατά τύχη έξω από το σπίτι μου κάτι που θα ακούσω μέσα σε αυτό. Κατά καιρούς την πρωτοκαθεδρία έχει η κλασσική μουσική ή μουσικές επηρεασμένες από αυτήν. Από εκεί και πέρα, ακούω καινούριες και παλαιότερες δουλειές σε διάφορα είδη, όπως η ροκ, η τζαζ, και άλλα. Η παραδοσιακή μουσική της Ελλάδας και γενικότερα των λαών είναι ένας κόσμος που μου προκαλεί τον θαυμασμό. Τις ακούω στο σπίτι, όχι με την συχνότητα της κλασσικής ή της τζαζ, και χαίρομαι όταν η παραδοσιακή αποτελεί γόνιμο έδαφος για νεώτερες δουλειές. Αυτά, πάντως, που δεν αντέχω να ακούσω είναι η μουσική της πίστας, τα σκυλάδικα, όπως και ένα μεγάλο μέρος αυτών που ονομάζονται «έντεχνα», και από αυτά τις επιλογές των ευρέως γνωστών ραδιοφωνικών σταθμών, αν περιοριστώ σε πιο «ελληνοκεντρικά» είδη. Όμως, πάρα πολλά τραγούδια των δεκαετιών 50, 60 και 70 συχνά με συναρπάζουν, αυτά που ονομάζουμε «λαϊκά», αλλά στο σπίτι θα τα ακούσω κυρίως διερευνητικά.
Ποιες είναι οι μουσικές επιρροές του έργου σου; Θα αναζητούσα τις επιρροές κυρίως σε συνθέτες που έχουν πολύ έντονη την αίσθηση την μελωδικής γραμμής, αν κρίνω από την δική μου δουλειά. Αν πρέπει να αναφέρω κάποια ονόματα, μολονότι πάντα με δυσκολεύει να απαντήσω σε κάτι τέτοιο, νιώθω ότι κάποιο μέρος της δουλειάς μου έχει απόηχους από συνθέτες όπως ο Mancini, o Rota, ίσως με την γαλλική μουσική (π.χ. Satie), με τον Βέλγο Mertens, απόηχους τζαζ. Η παλέτα όμως έχει κι άλλα χρώματα και συνεχώς μεταβάλλεται.
Τι σε συγκινεί περισσότερο στην ποίηση του Λαπαθιώτη; Ο Λαπαθιώτης έχει μία ευαισθησία άμεση στην ποίησή του και στην μεταφέρει ατόφια. Επιμένει σε αυτήν με τα θέματά του, με τις λέξεις του, με την όλη ατμόσφαιρα. Δεν είναι απότομος. Αργοκυλάνε τα ποιήματά του. Σαν ένας φάρος σε αργή κίνηση - την μία αργοβγαίνουν από το σκοτάδι, την άλλη αργομπαίνουν σε αυτό. Και σε ένα τέτοιο σκηνικό κινούνται οι άνθρωποι και τα πράγματα, μοναχικά συνήθως, με το βάρος του χρόνου που έφυγε ή φεύγει, με το βάρος μιας σχέσης που τελείωσε ή δεν άρχισε, με κάτι που έπρεπε να ειπωθεί και δεν ειπώθηκε.
Πόσο αντισυμβατικός αισθάνεσαι, και ποια τα σημεία ταύτισης με τον ποιητή; Μέχρι ενός σημείου η λέξη που θα χρησιμοποιούσα είναι «προστατευτικός» στο μέτρο που προσπαθώ να προστατεύσω από την τύρβη του κόσμου τα πράγματα που μου αρέσουν και αυτά στα οποία πιστεύω. Την απόχρωση της αντισυμβατικότητας την παίρνεις όταν η έντονη προστασία του δικού σου κόσμου έρχεται αντιμέτωπη με τον κόσμο του άλλου. Όταν αναγκαστικά αυτή θα του χτυπήσει την πόρτα (κάτι που μπορεί να ισχύσει και αντιστρόφως). Ένα καθημερινό παράδειγμα είναι το πόσο με ενοχλεί όταν μία φιλική συνάντηση συνοδεύεται συχνά και από την παρέα του κινητού τηλεφώνου ώσπου να δυσφορήσω. Αυτή η προσκόλληση στο κινητό τηλέφωνο είναι τουλάχιστον άχαρη. Συνήθως χαλάει τον ειρμό μιας συζήτησης ή μια ιδιαίτερη αίσθηση που εκείνη την στιγμή υπάρχει στην παρέα κοκ. Όταν αποφασίσω να βγω με έναν άνθρωπο δεν θέλω να τον κάνω να νιώσει περιττός ή συμπληρωματικός των διάθεσής μου.
Ως προς τα σημεία ταύτισης με τον Λαπαθιώτη: ίσως να βρω με την πάροδο του χρόνου σημεία ταύτισης, όσο μπορώ να γνωρίζω και για την ζωή του, η οποία σε κάθε περίπτωση προκαλεί την φαντασία μου. Είναι ένας ιδιαίτερος χαρακτήρας που θα ήθελα να τον είχα γνωρίσει. Νιώθω ότι κατανοώ και συναισθηματικά κατέχω σημεία που αγγίζει στην ποίησή του ως προέκταση της ζωής του αλλά αυτό δεν μπορεί να αποκληθεί ταύτιση. Πάντως, το θέμα της απώλειας του άλλου και του εαυτού είναι ένα θέμα που απασχολεί είτε με φανερούς είτε με μύχιους τρόπους την συντριπτική πλειοψηφία των ανθρώπων, αν όχι το σύνολό τους. Αυτό λοιπόν, το θέμα, ας πούμε ότι με επηρεάζει και βρίσκω κομμάτια του εαυτού μου στον ποιητή και κατά προέκταση στον άνθρωπο Λαπαθιώτη. Τον φαντάζομαι περιπατητή στην πόλη, και αυτό μου αρέσει να το κάνω. Μέρα και νύχτα. Μου αρέσει η περιδιάβαση καί σε τόπους που φέρουν την γοητεία της ασχήμιας. Γιατί εκεί πρέπει να αφεθείς πιο ελεύθερος και να συντονιστείς για να νιώσεις πολλά άλλα που δεν έχουν να κάνουν με την ομορφιά. Τι πιο εσωτερικό από ένα ερημικό στενό μέσα στην πόλη της χειμωνιάτικης νύχτας που το λούζει το κίτρινο φως και τα βήματά σου.
5 λέξεις ή μια πρόταση που μπορεί να συνοψίσει/χαρακτηρίσει τον «Κήπο που έσβησε και Εχάθη» Μια δουλειά για τον πόθο και την απώλεια.
Επόμενες δουλειές; Ήδη δουλεύω στον επόμενο δίσκο, που όπως και o «Κήπος» θα βασίζεται σε ποιήματα του Λαπαθιώτη. Δυστυχώς ή ευτυχώς, το 2014 αλλά και πιο πρόσφατα έγραψα μουσική για πολλά ποιήματα του Λαπαθιώτη, που θα καλύψουν τουλάχιστον δύο δίσκους ακόμη! Ίσως όμως, μετά από τον τωρινό να παρουσιάσω μελοποιήσεις σε ποιήματα άλλων ποιητών. Θα δούμε... Αν όλα πάνε κατ' ευχήν, θα ολοκληρωθεί ο δίσκος αυτός μέσα στο 2018.
Εν τω μεταξύ, βρίσκεται υπό έκδοση εντός του προσεχούς διαστήματος ένας δίσκος με συνθέσεις μου για πιάνο, πολυσυλλεκτικός στο ιδίωμά του, στον οποίο παίζω ο πιάνο ίδιος. Είναι μία δουλειά που με ταλαιπώρησε με αμέτρητες ώρες εργασίας στην σύνθεση αλλά και στην προετοιμασία της ηχογράφησης. Αλλά μου έδωσε πολλά. Θα έλεγα ότι τα δύο οργανικά κομμάτια που περιλαμβάνονται στον «Κήπο που Έσβησε κι Εχάθη» είναι αυτά που συγγενεύουν με τον υπό έκδοση δίσκο.
Ένα μακρινό μουσικό όνειρο; Μια ιδανική μουσική συνεργασία; Κάθε επόμενο βήμα που κάνω θεωρώ ότι αφήνει τα περιθώρια για μια ιδανική μουσική συνεργασία. Στην παρούσα φάση, με ενδιαφέρει να βρω τους καταλληλότερους μουσικούς και φωνές για τον μεγάλο δίσκο του Λαπαθιώτη που ετοιμάζω.
Αν μιλήσω όμως για άλμα και όχι για βήμα με εξάπτει η ιδέα ενός ευέλικτού συνόλου με το οποίο θα παίζεται η μουσική μου, και μιλάω κυρίως για την οργανική, στην Ελλάδα και στο εξωτερικού.
Πού μπορούμε να βρούμε τη μουσική σου; Συναυλίες; Η μουσική είναι διαθέσιμη σε ψηφιακή μορφή στις διαδικτυακές πλατφόρμες πώλησης μουσικής αν και έχει διατεθεί και σε υλική μορφή. Η συναυλιακή παρουσίαση της τωρινής αλλά και παλαιότερης μουσικής θα ξεκινήσει κάποια στιγμή εντός του 2018. Στο Facebook ενημερώνω τους φίλους της μουσικής μου σχετικά με την δραστηριότητά μου και υπάρχει προφίλ και στο Youtube.