Οι dissonArt Ensemble στο Μέγαρο Μουσικής

Μια εξερεύνηση στα μονοπάτια της σύγχρονης μουσικής προτείνουν στο κοινό τα μέλη του dissonArt Ensemble για τη συναυλία τους στο Μέγαρο την Παρασκευή 26 Μαΐου, στο πλαίσιο των παράλληλων μουσικών εκδηλώσεων της documenta 14.

Αυτή τη βραδιά, στην Αίθουσα Δημήτρης Μητρόπουλος, οι μουσικοί του γνωστού συνόλου από τη Θεσσαλονίκη που ειδικεύεται στην παρουσίαση έργων της μουσικής πρωτοπορίας στην Ελλάδα και το εξωτερικό, θα ανιχνεύσουν τις συνάφειες ανάμεσα στις συνθέσεις της Graciela Paraskevaídis και του Iάννη Ξενάκη. Μάλιστα, η ελληνικής καταγωγής Paraskevaídis υπήρξε μαθήτρια του Ξενάκη και θεωρείται εξέχουσα συνθέτρια του καιρού μας, αναγνωρισμένη διεθνώς ως γνήσια εκπρόσωπος της λατινοαμερικανικής μουσικής πρωτοπορίας. Η συναυλία αποτελεί συμπαραγωγή του ΜΜΑ και της documenta 14.

Aπό την πλούσια εργογραφία της Graciela Paraskevaídis (1940-2017), το dissonArt Ensemble επέλεξε να ερμηνεύσει τη σύνθεση Τa για φλάουτο, όμποε, κλαρινέτο και πιάνο, Δύο κομμάτια για όμποε και πιάνο, Δύο κομμάτια για πιάνο καθώς και τα έργα Suono Sogno για βιολί, Il remoto silenzio για βιολοντσέλο και Mas fuerza tiene για κλαρινέτο. Θα ακουστεί ακόμη το έργο για ενόργανο σύνολο Libres en el sonido presos en el sonido.

Συνθέτρια και συγγραφέας με αργεντινή και ουρουγουανή υπηκοότητα αλλά και ελληνικές ρίζες, η Paraskevaídis έγραψε μουσική δωματίου, χορωδιακά, φωνητικά καθώς και πιανιστικά έργα που ερμηνεύονται στη Βόρεια και τη Νότια Αμερική, την Ασία και την Ευρώπη, ενώ το εκδοτικό της έργο, που κυκλοφορεί σε Αμερική και Ευρώπη, είναι κυρίως δοκιμιακό με έμφαση στη λατινοαμερικάνικη μουσική του 20ού αιώνα. Η Graciela Paraskevaídis είχε την τύχη να τιμηθεί εν ζωή με σημαντικές διακρίσεις, όπως το Μετάλλιο Γκαίτε (1994) για την προσφορά της στην πολιτιστική προσέγγιση των λαών από το ομώνυμο Ινστιτούτο του Μονάχου, το βραβείο Morosoli για τη μουσική της πορεία από το Ίδρυμα Ρουμπιάλ στο Μίνας της Ουρουγουάης (2006), ενώ υπήρξε αποδέκτης πολλών βραβείων στη Γερμανία, την Ουρουγουάη και την Αργεντινή. Γεννήθηκε το 1940 στο Μπουένος Άιρες και απεβίωσε τον προηγούμενο Φεβρουάριο στο Μοντεβιδέο. Υπήρξε μαθήτρια του Gerado Gandini [Χεράρδο Γαντίνι] και του Ιάννη Ξενάκη.

Ο Ιάννης Ξενάκης (1922-2001), κορυφαίος εκπρόσωπος της Μουσικής Πρωτοπορίας κατά το β΄ μισό του 20ού αιώνα και πολύπλευρος καλλιτέχνης διεθνούς ακτινοβολίας –συνθέτης, αρχιτέκτων και μαθηματικός– άφησε ανεξίτηλη τη σφραγίδα του στη σύγχρονη μουσική. Ήταν ελληνικής καταγωγής (είχε γεννηθεί στη Ρουμανία), έζησε έως το 1947 στην Ελλάδα και διέφυγε στη συνέχεια στη Γαλλία ως πολιτικός εξόριστος. Στο Παρίσι μελέτησε σύνθεση με τον Ολιβιέ Μεσσιάν και συνεργάστηκε με τον σπουδαίο αρχιτέκτονα Λε Κορμπυζιέ. Τιμήθηκε με πολυάριθμα διεθνή βραβεία, δίδαξε σε ευρωπαϊκά και αμερικανικά πανεπιστήμια και υπήρξε ιδρυτής και επικεφαλής κέντρων για την προώθηση της σύγχρονης μουσικής στη Γαλλία και στην Ελλάδα.

Η εργογραφία του περιλαμβάνει περί τις 130 συνθέσεις (ηλεκτροακουστικής μουσικής και μουσικής δωματίου, μπαλέτα, φωνητικά-χορωδιακά για μικτά μέσα καθώς και πολύτεχνα έργα, ορχηστρικά, μουσική για αρχαίο δράμα κ.ά.). Ασχολήθηκε συστηματικά με τη χρήση μαθηματικών και αρχιτεκτονικών εννοιών στη μουσική δομή και ήταν ο εμπνευστής του όρου «στοχαστική μουσική» (ανάπτυξη του ηχητικού υλικού προς ένα στόχο).

Στη συναυλία της 26ης Μαΐου στο Μέγαρο, το κοινό θα έχει τη σπάνια ευκαιρία να ακούσει το έργο Ιχώρ για τρίο εγχόρδων (1978). Είναι γραμμένο για βιολί, βιόλα και βιολοντσέλο και παρουσιάστηκε σε πρώτη εκτέλεση την ίδια χρονιά στο Παλαί Γκαρνιέ από το σχήμα Trio à cordes Français. O όρος «ιχώρ» αναφέρεται στο διαφανές και αιθέριο υγρό που κυλά στις φλέβες των θεών αντί για αίμα.