Παπανάς - Ζουγανέλης: Σονάτες για βιολί και πιάνο στο Μέγαρο Μουσικής

Ο Σίμος Παπάνας, κορυφαίος βιολονίστας της Κρατικής Ορχήστρας Θεσσαλονίκης και καταξιωμένος συνθέτης, και ο πολυβραβευμένος πιανίστας Κάρολος Ζουγανέλης, βαθύς γνώστης της μουσικής δωματίου και καθηγητής του Κονσερβατουάρ του Παρισιού, συναντιούνται για πρώτη φορά στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών εγκαινιάζοντας τον νέο κύκλο εκδηλώσεων «Έλληνες σολίστ στην Αίθουσα Δημήτρης Μητρόπουλος». Σε αυτή την εναρκτήρια συναυλία, η οποία θα πραγματοποιηθεί τη Δευτέρα 8 Νοεμβρίου στις 8:30 το βράδυ, οι δύο διακεκριμένοι καλλιτέχνες θα παρουσιάσουν τρεις σονάτες μεγάλων διαστάσεων για βιολί και πιάνο του Wolfgang Amadeus Mozart [Βόλφγκανγκ Αμαντέους Μότσαρτ], του Ludwig van Beethoven [Λούντβιχ βαν Μπετόβεν] και του Johannes Brahms [Γιοχάννες Μπραμς].

Όπως αναφέρει ο Καλλιτεχνικός Διευθυντής του Μεγάρου Γιάννης Βακαρέλης, «στους “Έλληνες σολίστ στην Αίθουσα Δημήτρης Μητρόπουλος” θα έχουμε την ευκαιρία να ακούσουμε τους κορυφαίους ερμηνευτές της πατρίδας μας: αναγνωρισμένα ονόματα, και μαζί τους  διαλεχτοί εκπρόσωποι της νεότερης γενιάς που σε λίγα χρόνια θα μεσουρανούν στο διεθνές στερέωμα […]». Ο κύκλος συμπεριλαμβάνει, για το 2021, τρεις ακόμη συναυλίες. Στις 22 Νοεμβρίου ο βιολοντσελίστας Γιάννης Τσιτσελίκης και ο πιανίστας Απόστολος Παληός ερμηνεύουν ένα απαιτητικό πρόγραμμα με έργα διαφορετικών στιλιστικών τάσεων˙ την 1η Δεκεμβρίου οι δεξιοτέχνες του πιάνου Χρίστος Παπαγεωργίου και Αναστάσιος Παππάς συναντιούνται στο Μέγαρο με… crossover διάθεση, ενώ στις 7 Δεκεμβρίου ο λυράρης Γιώργος Καλούδης δίνει ραντεβού με τη μετζοσοπράνο Ειρήνη Τσιρακίδου σε ένα ρεσιτάλ που ξετυλίγει τον μίτο της Παλαιάς Μουσικής μέσα από τον ήχο της κλασικής κρητικής λύρας και της ανθρώπινης φωνής.

Λίγα λόγια για τις σονάτες της βραδιάς

Στο ρεσιτάλ τους στο Μέγαρο, ο Σίμος Παπάνας και ο Κάρολος Ζουγανέλης εστιάζουν το ενδιαφέρον τους στο βασικό ρεπερτόριο για βιολί και πιάνο επιλέγοντας για το πρόγραμμά τους τη Σονάτα σε σολ μείζονα του Mozart, την Έβδομη σονάτα σε ντο ελάσσονα του Beethoven και την Τρίτη, και τελευταία, σονάτα σε ρε ελάσσονα του Johannes Brahms.

H Σονάτα σε σολ μείζονα του λαμπρού αυστριακού μουσουργού, αν και λέγεται ότι γράφτηκε βιαστικά –τα μέρη για βιολί μέσα σε μόλις μία ώρα!– για τον βιρτουόζο βιολονίστα της Ορχήστρας του Σάλτσμπουργκ, είναι ένα έργο μοναδικής ομορφιάς και πρωτοτυπίας και αποτέλεσε πηγή έμπνευσης για μεταγενέστερους συνθέτες όπως ο Schubert [Σούμπερτ]. Η δραματική και εκτενής Σονάτα «για φορτεπιάνο και βιολί» αποτελεί έξοχο δείγμα της πρώτης συνθετικής περιόδου του Beethoven. Μοναδικά επιδραστικός για τις επόμενες γενιές, ο σπουδαίος γερμανός μουσουργός επηρεάζει και τον Brahms, του οποίου η ώριμη, τελευταία σονάτα αποτελεί το απαύγασμα της ορμητικής και απαιτητικής γραφής του για τον συνδυασμό βιολιού και πιάνου.

Σίμος Παπάνας (βιολί)

Σπούδασε βιολί, μπαρόκ βιολί, σύνθεση και μαθηματικά. Απόφοιτος του Νέου Ωδείου Θεσσαλονίκης, ολοκλήρωσε τις μουσικές σπουδές του στο Oberlin College και το Yale Universlty (ΗΠΑ). Καθηγητές του υπήρξαν ο Πέταρ Αρναούντοβ, ο Τάρας Γκαμπόρα, ο Έρικ Φρίντμαν (βιολί), η Μέριλιν Μακ Ντόναλντ (μπαρόκ βιολί) και ο Χρήστος Σαμαράς (σύνθεση).

Ως σολίστ –ή διευθύνοντας από τη θέση του βιολονίστα–, έχει συμπράξει με γνωστές ελληνικές ορχήστρες αλλά και με σημαντικά σύνολα του εξωτερικού (Στάατσκαπέλλε της Δρέσδης, Ορχήστρα του Θεάτρου Μπολσόι, Ορχήστρες Δωματίου της Ζυρίχης και της Βασιλείας, Καμεράτα Σάλτσμπουργκ, Καμεράτα Γενεύης, Συμφωνική Πράγας, Φιλαρμονική Σόφιας, Σολίστ της Σόφιας, Φιλαρμονική του Νις [Σερβία], Συμφωνική Μονάχου, Φιλαρμονική ΝΔ Γερμανίας, L’Arte del Mondo [Γερμανία], American Bach Soloists, New Century Chamber Orchestra [ΗΠΑ], Philharmonia Moments Musicaux [Ταϊβάν]). Επίσης ως σολίστ έχει ηχογραφήσει για την Deutsche Grammophon, την BIS και την Centaur. Έχει λάβει μέρος σε μεγάλα διεθνή φεστιβάλ στην Ελβετία, τη Ρωσία, την Αυστρία, τη Γερμανία, τη Βρετανία, την Ισπανία, τις ΗΠΑ και την Ιαπωνία. Έχει παίξει σε μερικές από τις σημαντικότερες αίθουσες συναυλιών του κόσμου (Carnegie Hall, Palau de la Música, Μεγάλη Αίθουσα της Φιλαρμονικής της Αγίας Πετρούπολης, Herbst Theater κ.ά.). Συνεργάζεται τακτικά με τον διεθνούς φήμης βιολονίστα Ντάνιελ Χόουπ και ως μέλος σχημάτων μουσικής δωματίου έχει συμπράξει με κορυφαίους μουσικούς από την Ευρώπη και τις Ηνωμένες Πολιτείες. Έχει διδάξει σε σεμινάρια πανεπιστημίων του Καναδά, των ΗΠΑ, της Ταϊβάν, της Βουλγαρίας καθώς και στην Ακαδημία της Στάατσκαπελλε της Δρέσδης.

Συνθέσεις του έχουν ηχογραφηθεί σε πολλές χώρες και έχουν παρουσιαστεί σε φημισμένες αίθουσες της Ευρώπης και της Άπω Ανατολής, ενώ η σκηνική μουσική του έχει ερμηνευτεί σε θεατρικά φεστιβάλ. Από το 2003 είναι μόνιμος εξάρχων της Κρατικής Ορχήστρας Θεσσαλονίκης.

Κάρολος Ζουγανέλης (πιάνο)

Σε ηλικία 15 ετών έλαβε δίπλωμα πιάνου με άριστα παμψηφεί, α΄ βραβείο και αριστείο εξαιρετικής επιδόσεως από το Εθνικό Ωδείο Αθηνών (τάξη Μυρτούς Μαυρίκου). Θήτευσε επίσης κοντά στην Φοίβη Βάλληνδα και την Ελισσάβετ Κουναλάκη.   

Συνέχισε τις μουσικές του σπουδές στην τάξη πιάνου του Ζεράρ Φρεμύ (μαθητή των Υβ Νατ και Χάινριχ Νόιχαους) στο Κονσερβατουάρ του Παρισιού (Conservatoire National Supérieur de Musique et de Danse de Paris), από το οποίο έχει λάβει 4 Diplômes de Formation Supérieure: πιάνο, φωνητική συνοδεία, ενόργανη συνοδεία και μουσική δωματίου. Επιπλέον, έχει μελετήσει με τους Λέον Φλάισερ, Κριστιάν Τσακαρίας, Γκεόργκυ Σέμπαικ, Ιντίλ Μπιρέτ, Πιερ-Λωράν Αιμάρ και Ντομινίκ Μερλέ.

Έχει βραβευτεί επανειλημμένως σε διεθνείς διαγωνισμούς πιάνου και μουσικής δωματίου, στην Ελλάδα, την Ιταλία, τη Γερμανία, την Αγγλία και τη Γαλλία. Έχει δώσει ρεσιτάλ στις μεγαλύτερες αίθουσες της Ευρώπης, έχει κάνει περιοδείες στην Αμερική και έχει διδάξει σε σεμινάρια σε αμερικανικά πανεπιστήμια. Έχει παίξει υπό τη διεύθυνση μαέστρων όπως, μεταξύ άλλων, ο Μίχαελ Γκήλεν, ο Γιάνος Φυρστ, ο Ιβάν Φίσερ, ο Ζολτ Νάγκυ, ο Ντέιβιντ Ρόμπερτσον, ο Τζέφρι Μιλλάρσκυ και ήταν επίσημος πιανίστας του διεθνούς διαγωνισμού τραγουδιού Operalia, που διοργανώνει ο Πλάθιντο Ντομίνγκο. Το 2019 ήταν σολίστ στο Δεύτερο κοντσέρτο για πιάνο του Σεργκέι Ραχμάνινοφ, συμπράττοντας με την Ορχήστρα της ΕΛΣ και με την ΚΟΘ.

Έχει συμμετάσχει επανειλημμένως σε παραγωγές ραδιοφωνικών και τηλεοπτικών σταθμών στη Γαλλία και την Ελλάδα.

Από το 2004 είναι καθηγητής στο Κονσερβατουάρ του Παρισιού.