9 ταινίες που μας ταξιδεύουν... στο ζοφερό μέλλον

Ας αρχίσουμε με τις δύσκολες λέξεις: Τι είναι «δυστοπία». Χοντρικά, είναι το αντίθετο… της ουτοπίας, δηλαδή του εξιδανικευμένου μέρους ή της τέλειας κατάστασης. Δυστοπικό είναι λοιπόν ένα σκηνικό όπου όλα εν ολίγοις έχουν πάει… κατά διαόλου. Στον κινηματογράφο, αυτό δίνει τροφή για συγκλονιστικές περιπέτειες, συχνά με πολιτικό σχόλιο, το οποίο πλέκεται περίτεχνα με την «καταστροφολογία» του μέλλοντος και την επιστημονική φαντασία. Και έχουμε παρακάτω εννέα από τα κορυφαία δείγματα τέτοιων ταινιών, που μας μεταφέρουν σε άλλους κόσμους, ζοφερούς και περίεργους, που μας εξάπτουν την περιέργεια.

Minority Report (2000)

Ένα από τα πιο επιτυχημένα sci fi δημιουργήματα του Στίβεν Σπίλμπεργκ, το Minority Report μας μεταφέρει στο εγγύς μέλλον, στο 2054. Μια εποχή στην οποία τα εγκλήματα προλαμβάνονται χάρη σε μηχανές προηγμένης τεχνολογίας και μεταλλαγμένα ανθρώπινα όντα, που εντοπίζουν την εγκληματική δράση ανθρώπων προτού καν οι τελευταίοι σκεφτούν να το κάνουν. Ο Τομ Κρουζ υποδύεται έναν από τους ιθύνοντες των αρχών αυτής της δυστοπικής κοινωνίας, που ωστόσο τα μεταλλαγμένα όντα προβλέπουν ότι στο μέλλον θα δολοφονήσει έναν άντρα. Ο ήρωας, καταδιωκόμενος, καλείται να αποδείξει ότι ακόμα και στο πιο τέλειο σύστημα, υπάρχει η πιθανότητα πλάνης.

The Matrix (1999)

Σε ένα μέλλον στο οποίο ο κόσμος όπως τον γνωρίζουμε είναι τελικά το Matrix, δηλαδή μια εικονική πραγματικότητα που συντηρείται από ευφυείς μηχανές με σκοπό την υποταγή του ανίδεου ανθρώπινου πληθυσμού, ένας χάκερ με το ψευδώνυμο Νίο αποφασίζει να μάθει τι είναι τελικά το Μάτριξ. Η περιπέτεια που ξεκινά είναι γεμάτη αναφορές σε υποκουλτούρες όπως του κυβερνοπάνκ και σε ιδέες όπως ο μεσσιανισμός και η πλατωνική φιλοσοφία. Σκηνοθετούν τα αδέρφια Γουατσόφσκι και πρωταγωνιστεί ο Κιάνου Ριβς.

Gattaca (1997)

Στο εγγύς μέλλον, η νέα ελίτ της ανθρωπότητας θέτει αυστηρές προδιαγραφές γενετικού προφίλ, τις οποίες ένας νεαρός προσπαθεί να φτάσει για να γίνει πιλότος διαστημοπλοίου. Φυσικά, το μόνο που μπορεί να κάνει είναι να πάρει την ταυτότητα κάποιου άλλου, αλλά ένας φόνος απειλεί να αποκαλύψει την πλάνη, και η περιπέτεια του Άντριου Νίκολας (σεναριογράφος του Truman Show) με τους Ίθαν Χοκ, Τζουν Λο και Ούμα Θέρμαν ξεκινά.

Τα παιδιά των ανθρώπων (2006)

Ο Αλφόνσο Κουαρόν (Gravity) μας μεταφέρει στο (όχι και τόσο μακρινό) 2027, σε ένα Λονδίνο κατεστραμμένο. Το ανθρώπινο γένος έχει σχεδόν αφανιστεί, και ένας ακτιβιστής καλείται να προστατεύσει την μοναδική έγκυο γυναίκα του πλανήτη, μια νεαρή μετανάστρια που αποτελεί την μόνη ελπίδα του ανθρώπινου είδους ενάντια στη στειρότητα. Υπέροχα πλάνα, ζοφερή πολεμική ατμόσφαιρα και ωραίες ερμηνείες από τους Κλάιβ Όουεν, Τζούλιαν Μουρ και Μάικλ Κέιν.

Το Κουρδιστό Πορτοκάλι (1971)

Δεν θα μπορούσε να λείπει το αριστούργημα του Στάνλεϊ Κιούμπρικ από αυτή τη λίστα. Το Κουρδιστό Πορτοκάλι μας διηγείται την ιστορία του Άλεξ, ενός νεαρού με βίαιες τάσεις στην Βρετανία του μέλλοντος. Η αντιμετώπισης που επιφυλλάσσει η μελλοντική κοινωνία σε τέτοιους ανθρώπους; Σύλληψη και υποβολή σε ειδική «θεραπεία» πλύσης εγκεφάλου για να πετύχει την πλήρη αποστροφή προς οποιαδήποτε μορφή βίας. Οι σκηνές της «θεραπείας» είναι συγκλονιστικές – το ίδιο και η ερμηνεία του Μάλκολμ ΜακΝτάουελ.

Metropolis (1926)

Από τα πρώτα σπουδαία δείγματα δυστοπικού σινεμά, το Metropolis του Φριτς Λανγκ αποτελεί μία από τις σημαντικότερες ταινίες, όχι μόνο του μεγάλου γερμανού δημιουργού, αλλά και της Ιστορίας της έβδομης τέχνης. Η ασπρόμαυρη, βουβή ταινία περιγράφει με τον πιο ζοφερό και εξπρεσιονιστικό τρόπο μια μελλοντική κοινωνία γεμάτη αυταρχισμό, ένα καφκικό μέλλον όπου οι πλούσιοι βιομήχανοι έχουν την εξουσία στα χέρια τους, ενώ οι φτωχοί εργάτες ζουν κάτω από τη γη, με μοναδική τους έγνοια να κινούν τις μηχανές. Η πλοκή τοποθετείται έναν αιώνα μετά την δημιουργία της, δηλαδή το 2026, που… όλο και πλησιάζει. Το αν τελικά ο Λανγκ προέβλεψε την πορεία της ανθρωπότητας εκατό χρόνια πριν, μπορείτε να το κρίνετε παρακολουθώντας την ταινία.

Blade Runner (1982)

Η ταινία-σταθμός των ‘80s διά χειρός Ρίντλεϊ Σκοτ, είναι ένα κράμα νουάρ και sci-fi σινεμά, που περιγράφει ένα μέλλον στο οποίο blade runners της αστυνομίας κυνηγούν ανδροειδή που ήρθαν στον πλανήτη για να συναντήσουν τον δημιουργό τους. Το σκηνικό είναι ένα δυστοπικό Λος Άντζελες, αλλά και η μελλοντική Νέα Υόρκη, σε μια ταινία που ο Σκοτ χαρακτήρισε την πιο ολοκληρωμένη του. Πρωταγωνιστεί ο Χάρισον Φορντ.

Mad Max: Fury Road (2015)

Από τις πιο δυνατές περιπέτειες της τελευταίας δεκαετίας, η επιστροφή του Τζόρτζ Μίλερ με τον Mad Max μας μεταφέρει σε έναν μετα-αποκαλυπτικό, βίαιο κόσμο, στον οποίο ο γνωστός ήρωας προσπαθεί απλώς να επιβιώσει, όταν καλείται να ενώσει τις δυνάμεις του με την Φουριόζα, μια φυγάδα που κουβαλά ένα πολύτιμο φορτίο. Η εξουσία, το ερημωμένο τοπίο, η φυσιολογία των ανθρώπων, η θέση της γυναίκας και οι δομές της κοινωνίας γίνονται υπέροχο υλικό για μια ταινία καταδίωξης που κόβει την ανάσα με τα ειδικά εφέ της. Πρωταγωνιστούν ο Τομ Χάρντι και η Σαρλίζ Θερόν.

Ο Αστακός (2015)

Ο Γιώργος Λάνθιμος μας συστήνει σε μία από τις πιο ιδιαίτερες δυστοπίες του: Μια κοινωνία στην οποία όλοι οφείλουν να είναι ζευγάρια. Αν μείνουν μόνοι, μεταφέρονται σε ένα ξενοδοχείο, στο οποίο έχουν ένα μικρό χρονικό περιθώριο να βρουν ταίρι, διαφορετικά μεταμορφώνονται σε ζώο της επιλογής τους και χάνονται στο δάσος. Ο ήρωας της ταινίας, όμως, θα αποδράσει από το ξενοδοχείο και θα ενώσει τις δυνάμεις του με τους «επαναστάτες» που κρύβονται εκεί. Σύντομα ωστόσο θα διαπιστώσει ότι και η κοινότητα των επαναστατών έχει αυστηρούς κανόνες, που του απαγορεύουν να αναπτύξει αισθήματα. Η συνέχεια είναι εκρηκτική και γεμάτη σουρεαλιστικό λυρισμό, περιπέτεια και υπέροχες ερμηνείες από την Ρέιτσελ Βάιζ, τον Κόλιν Φάρελ και την Λέα Σεϊντού. Το σενάριο προτάθηκε φέτος για Όσκαρ.

Όλες οι Ταινίες