Hugo: Απολαυστικό παραμύθι σε τρεις διαστάσεις

του Λουκά Τσουκνίδα

Μετά το νοσταλγικό μελό “The Artist” που σαρώνει τα βραβεία, ακόμη μια ταινία για τη μαγεία του παλιού σινεμά έρχεται στις οθόνες μας, αυτή τη φορά απ' τον Μάρτιν Σκορτσέζε. Το “Hugo”, βασισμένο στο μυθιστόρημα “The Invention of Hugo Cabret” του Μπράιαν Σέλζνικ, είναι ένας υπέροχος φόρος τιμής του δημιουργού του στην τέχνη που υπηρετεί κι όχι μια στείρα μίμηση της χειρότερης εκδοχής ενός μουσειακού είδους κινηματογράφου. Είναι ένα παραμύθι που ξεκινά απ' την αγάπη για κάθε τι “μαγικό” για να καταλήξει στην ενθρόνιση ενός θρύλου στο βάθρο του πρώτου μάγου της τέχνης της κινούμενης εικόνας. Και μάλιστα, σε άψογο, απολαυστικότατο 3D.

Η υπόθεση

Ο μικρός Χιούγκο Καμπρέ ζει με τον ωρολογοποιό πατέρα του, που μέρα με τη μέρα τον μυεί στα μυστικά της μηχανικής και της τεχνολογίας. Μια μέρα, απ' το υπόγειο του μουσείου στο οποίο δουλεύει, φέρνει στο σπίτι ένα μικρό “ρομπότ” που λειτουργεί με ωρολογιακό μηχανισμό και, αν δεν ήταν χαλασμένο, θα εκτελούσε μια προκαθορισμένη σειρά κινήσεων, βασικά θα έγραφε κάτι σ' ένα κομμάτι χαρτί. Του υπόσχεται να το επισκευάσουν, αλλά πριν προλάβει να ολοκληρώσει τη δουλειά, χάνει τη ζωή του σε μια φωτιά.

Ο Χιούγκο βρίσκεται τότε στα χέρια του μέθυσου θείου του που ζει στα υπόγεια του σταθμού των τρένων, όπου συντηρεί τα ρολόγια και φροντίζει να είναι στην ώρα τους. Στο σταθμό, έχει το μαγαζί του κι ένας βλοσυρός κατασκευαστής παιχνιδιών, ο Ζορζ, που όταν τσακώνει το μικρό να του κλέβει εξαρτήματα, του κατάσχει το σημειωματάριο με τα σκαριφήματα του πατέρα του. Ο μικρός όμως, επίμονος όπως είναι και αποφασισμένος να επιδιορθώσει τον μηχανικό γραφιά, μπαίνει με το έτσι θέλω στη ζωή του Ζορζ και της θετής του κόρης Ιζαμπέλ κι ανακαλύπτει ένα μυστικό, χαμένο απ' τον καιρό της προπολεμικής Ευρώπης...

Η κριτική

Μακριά από τις συνήθεις θεματικές που ο Σκορτσέζε επιλέγει να κινηματογραφήσει, το “Hugo” μοιάζει να είναι η προσωπική του κατάθεση γύρω απ' το πώς η αγάπη του για το σινεμά τον οδήγησε να ασχοληθεί μ' αυτό ως δημιουργός, παραγωγός, αλλά και ως ιδρυτής ενός ινστιτούτου για τη συντήρηση και την προστασία κινηματογραφικών έργων. Και το κάνει χωρίς δακρύβρεχτες κορώνες και αυτοαναφορικές παρλαπίπες, επιλέγοντας την αφήγηση ενός τρίτου (του συγγραφέα Μπράιαν Σέλζνικ) ως όχημα για να σκιαγραφήσει τις ρίζες του δικού του πάθους ζωής.

Ο μικρός ήρωάς του, ο Χιούγκο Καμπρέ, μυείται απ' τον πατέρα του σ' ένα άλλο είδος μαγείας, εκείνο της μηχανικής και των πρώτων αυτοματισμών, πριν μάθει από πρώτο χέρι το πώς αυτή συναντά την άλλη, την κινηματογραφική. Η επιμονή του να διεκδικήσει το σημειωματάριο του πατέρα του, για να τελειώσει τη δουλειά που εκείνος άφησε στη μέση κλείνοντας ένα είδος κύκλου πρώιμης ενηλικίωσης, συναντά την λαχτάρα της βιβλιοφάγου Ιζαμπέλ για μια αληθινή περιπέτεια έξω απ' τις αγαπημένες, μα επίπεδες σελίδες της και την κρυφή ελπίδα του Ζωρζ ότι κάποιος θα του αναζωπυρώσει το παλιό του πάθος για τη “μαγεία”. Τα κομμάτια του παζλ μπαίνουν στη σειρά αριστοτεχνικά και σιγά σιγά, μέσα απ' το μύθευμα, μας αποκαλύπτεται και η πραγματική ιστορία.

Όλα δουλεύουν ρολόι στην αφήγηση του Σκορτσέζε, ο ρυθμός σε κρατά σε διαρκή εγρήγορση, ενώ ο συνδυασμός της δράσης, του χιούμορ και των κινηματογραφικών αναφορών δεν αφήνει ποτέ το ενδιαφέρον για όσα διαδραματίζονται στην οθόνη να ξεφτίσει. Μόνο οι δευτερεύοντες χαρακτήρες, αν και αρκετά γλαφυροί, δεν έχουν την καταλυτική παρουσία που θα περίμενε κανείς λόγω του υψηλού επιπέδου του συνολικού καστ. Οι τρεις πρωταγωνιστές πάντως είναι εξαιρετικοί, ο αναμενόμενα τέλειος για το ρόλο Μπεν Κίνγκσλεϊ, η γνωστή μας απ' το “Kickass” Κλοέ Γκρέις Μόρετζ, αλλά και ο υπέροχος πιτσιρίκος Άζα Μπάτερφιλντ, που μάλλον ανοίγει νέα σελίδα στην καριέρα του.

Σημαντικό ρόλο στο τελικό αποτέλεσμα παίζει βεβαίως και η επιλογή της τρισδιάστατης εικόνας, δεδομένου ότι η χρήση της γίνεται με τρόπο που απογειώνει την εμπειρία της θέασης και σε απορροφά στο υπέροχα σχεδιασμένο ρετρό-φουτουριστικό περιβάλλον του εργαστηρίου και του σιδηροδρομικού σταθμού. Εκεί αναπαρίσταται τρόπον τινά και η πρώτη, δισδιάστατη αλλά αντίστοιχα σοκαριστική, εμπειρία του κοινού με το σινεμά κατά την προβολή του “Τρένου που φτάνει στο σταθμό” των Αδερφών Λιμιέρ.

Το “Hugo” είναι μια απολαυστική ταινία.

Βγαίνουν ακόμη:

- Το εξαιρετικό ψυχροπολεμικό δράμα “Tinker Tailor Soldier Spy”, βασισμένο σε μια ιστορία του Τζον Λε Καρέ με ένα απίθανο καστ και τη στιλάτη σκηνοθεσία του Τόμας Άλφρεντσον και το αμερικάνικο δράμα “The Vow”.