3-10 to Yuma: Το γουέστερν στην αισιόδοξη εκδοχή του

του Λουκά Τσουκνίδα

Για κάποιο λόγο που δεν είναι προφανής, το γουέστερν επέστρεψε φέτος στην κινηματογραφική παραγωγή σε διάφορες μορφές του. Λυρικό, σύγχρονο, αναθεωρητικό ή επικό, όπως και να το πει κανείς, είναι μια παλιά αγάπη που δε γίνεται να πεθάνει έτσι εύκολα. Ο Τζέσε Τζέιμς, ο Ντάνιελ Πλέινβιου κι ο Εντ Τομ Μπελ, βρέθηκαν να παλεύουν με τον εαυτό τους περισσότερο απ' όλους στις αντίστοιχες ταινίες του Άντριου Ντόμινικ, του Πολ Τόμας Άντερσον και των αδερφών Κοέν, που χρησιμοποίησαν το είδος για ν' αφηγηθούν τις ιστορίες των ηρώων τους και να εκφράσουν τις αλληγορίες που εκείνες κρύβουν.

Ο Τζέιμς Μάνγκολντ πάλι, επέλεξε έναν πιο βατό δρόμο. Πήρε ένα παλιό γουέστερν και το διασκεύασε, γυρίζοντας ίσως την πιο υποτιμημένη ταινία της χρονιάς, με τις πιο υποτιμημένες ερμηνείες. Στο “3-10 to Yuma”, ο Μπεν Γουέιντ κι ο Νταν Έβανς, παλεύουν μεν με τον εαυτό τους αλλά αρνούνται ν' αποσυρθούν απ' τον υπόλοιπο κόσμο κι είναι έτοιμοι να τα βάλουν μαζί του αν χρειαστεί. Γιατί στη ζωή δεν υπάρχει μόνο αποτυχία, απανθρωπιά και μοναχικές πορείες, όπως οι πιο διανουμενοι συνάδελφοι του Μάνγκολντ υπονοούν, ή επειδή απλά έτσι έκαναν οι άνδρες στο Γουέστ που κάποτε αγαπήσαμε.

Είναι η ιστορία ενός κτηνοτρόφου, ακρωτηριασμένου στο πόδι απ' τον πρόσφτατο εμφύλιο, που προσπαθεί να τα βγάλει πέρα με την οικογένειά του, ύστερα απ' την ξηρασία και την επικείμενη διέλευση του σιδηροδρόμου μέσα απ' το κτήμα του. Ο Νταν Έβανς (Κρίστιαν Μπέιλ) δεν έχει αυτοεκτίμηση και φαίνεται να χάνει και το σεβασμό του γιου του που ειδωλοποιεί τους παρανόμους των φτηνών μυθιστορημάτων αντί για 'κείνον. Παρανόμους όπως ο Μπεν Γουέιντ (Ράσελ Κρόου), που μπαίνει στο δρόμο τους μια δύσκολη μέρα κι αλλάζει τη ζωή τους. Ο διαβόητος πιστολάς και λήσταρχος, συλλαμβάνεται στην πόλη τους κι ο Νταν συμμετέχει, για $200, στο απόσπασμα που θα τον συνοδεύσει στον κοντινότερο σταθμό, ώστε ν' ανέβει στο τρένο για τη φυλακή της Γιούμα. Με τα χρήματα αυτά θα σώσει το κτήμα του και με την πράξη του ίσως κερδίσει πάλι το θαυμασμό του γιού του. Ο Γουέιντ όμως είναι σκληρό καρύδι και το τσιράκι του, ο Τσάρλι Πρινς (Μπεν Φόστερ), μαζεύει τη συμμορία για να ελευθερώσει τον αρχηγό και να σκοτώσει τους φύλακές του μέχρι τον τελευταίο...

[Το trailer της ταινίας]

Οι τρεις σεναριογράφοι βασίστηκαν μεν στην ταινία του '57, όσο και στην αυθεντική ομώνυμη νουβέλα του Έλμορ Λέοναρντ, έφτιαξαν όμως δυο νέους χαρακτήρες στα πρόσωπα του Νταν Έβανς και του Μπεν Γουέιντ. Ο ένας, νομοταγής οικογενειάρχης που δεν τον σέβεται όμως ούτε ο γιος του κι ο άλλος, παράνομος γόης χωρίς ανθρώπους γύρω του άξιους να δεσμευτεί μ' αυτούς, κρύβουν κι οι δυο στα μικρά τους ξεσπάσματα την επιθυμία να ήταν στην θέση του άλλου. Η σχέση τους χτίζεται σιγά σιγά μέχρι το ολοκαίνουργιο τέλος, που ίσως φαίνεται ανεξήγητο εκ πρώτης όψεως, αλλά οι ενδείξεις δίνονται νομίζω σε όλη τη διάρκεια, απ' τον σκηνοθέτη. Ο Μάνγκολντ χειρίζεται άψογα το είδος, όπως πρόσφατα έκανε με το “Walk the Line”, δείχνοντας ότι είναι ικανός για πολύ καλές ταινίες κι ίσως δεν αργήσει να παραδώσει κι αυτός το δικό του διαχρονικό φιλμ.

Εδώ πάντως διεκπεραιώνει άψογα το έργο του, δε χάνει ποτέ το ρυθμό και φωτίζει όσο γίνεται τους δυο κεντρικούς χαρακτήρες, που συχνά πυκνά συζητούν μεταξύ τους οπότε και μοιράζονται μια παράξενη σύνδεση. Δυο πολύπλοκοι άνθρωποι, ανάμεσα σε απλοϊκούς, χάρτινους ανθρωπάκους, έτοιμους να υπηρετήσουν τους άλλους άκριτα ή κρυμμένοι πίσω από άλλοθι σαν αυτό της θρησκείας. Ο Γουέιντ θέλει αυτό που ο Έβανς είναι στα πρόθυρα να χάσει, τη συνέχεια μέσα απ' το γιο του κι αποφασίζει έτσι να του το δώσει αυτός. Όσο κι αν φαίνεται τελείως ελεύθερος, ακόμα κι αυτός χρειάζεται να υπερβεί τον εαυτό του για να το πετύχει.

Την ταινία απογειώνουν δυο απ' τους καλύτερους σύγχρονους ηθοποιούς, ο Κρόου με τον Μπέιλ, που βουτάνε κυριολεκτικά στους ρόλους τους κι έτσι η ισορροπία δε γέρνει ποτέ προς τη μία ή την άλλη πλευρά. Γέρνει όμως περιστασιακά προς την πλευρά του αρρωστημένα πιστού στον αρχηγό του Μπεν Φόστερ, ο οποίος κλέβει την παράσταση, στις σκηνές που μοιάζουν αναφορές σε κάθε γνήσια κακό χαρακτήρα στην ιστορία των γουέστερν, σε αντιπαράθεση με τον πολύ πιο γκρίζο και πολύπλοκο Μπεν Γουέιντ. Εξαιρετική κι η εμφάνιση του βετεράνου Πίτερ Φόντα στο ρόλο του κυνηγού κεφαλών Μπάιρον Μάκελροϊ, υπαλλήλου του διάσημου γραφείου ιδιωτικής προστασίας της εποχής, ονόματι Πίνκερτονς ή Πινκς για τους “φίλους”.

Το “3-10 to Yuma” δεν είναι αριστούργημα όπως άλλες ταινίες, που κατονομάζονται ως τέτοια σχεδόν μηχανικά. Είναι όμως κατανοητή, ντόμπρα κι αισιόδοξη μυθοπλασία που δε χρειάζεται κόκκινο κρασί και ρόκα-παρμεζάνα για την αποκρυπτογράφησή της.

Βγαίνουν ακόμα:
- Η ανατρεπτική ταινία του Πίτερ Γουάτκινς “Punishment Park” σε επανέκδοση, η λιβανέζικη αισθηματική κομεντί “Caramel” και το χορευτικό δράμα “Step Up 2: The Streets”.

Όλες οι Ταινίες