Η Candy Chang κάνει την τέχνη διαδραστική στη Στέγη
Μια ανατρεπτική αμερικανίδα καλλιτέχνιδα καταλαμβάνει φέτος διάφορους χώρους της Στέγης, και μας καλεί να εξομολογηθούμε μυστικά και επιθυμίες.
του Γιάννη Ασδραχά
Η παρουσία του κοινού είναι επιβεβλημένη στο εικαστικό πρόγραμμα της φετινής καλλιτεχνικής περιόδου της Στέγης Γραμμάτων και Τεχνών του ιδρύματος Ωνάση εν γένει, και των εγκαταστάσεων της Candy Chang ειδικότερα. Και αυτό δεν αφορά μόνο την απαραίτητη συνθήκη στο να κριθεί επιτυχημένη μία έκθεση –την προσέλευση. Η Στέγη διαφέρει στο ότι οι θεατές δεν συμμετέχουν στο εικαστικό γεγονός με τους τυπικούς όρους. Έχουν πιο ουσιαστικό ρόλο: καλούνται να διαμορφώσουν με άυλο υλικό –όπως επιθυμίες, ιδέες, σκέψεις, προτάσεις– την αύρα που θα αναδύει κάθε έργο, συμβάλλοντας στην ολοκλήρωση του.
Αυτή την ιδιαίτερη εμπειρία θα μετουσιώσει στο ελληνικό κοινό η αμερικανίδα καλλιτέχνης με καταγωγή από την Ταϊβάν, Κάντυ Τσανγκ, με μία παρουσία που θα ξεκινήσει τον Φεβρουάριο και θα κορυφωθεί τον Μάιο της επόμενης χρονιάς με τρεις σταθμούς, τις site-specific εγκαταστάσεις με γενικό τίτλο «Τρία Πειράματα στην Πόλη». Στις επιμέρους δράσεις του εικαστικού τρίπτυχου οι επισκέπτες προσκαλούνται: Να μπουν στον ρόλο του δάσκαλου-μαθητή και να δώσουν τη δική τους ερμηνεία στη μάθηση. Να κοινοποιήσουν τα όνειρα που θέλουν να πραγματοποιήσουν κατά τη διάρκεια της ζωής τους. Αλλά και να φανερώσουν ανωνύμως καλά κρυμμένα μυστικά.
Η ασιατικής καταγωγής Κάντυ Τσανγκ γεννήθηκε στο Πίτσμπουργκ και ζει μόνιμα στην πολυπολιτισμική Νέα Ορλεάνη. Η πόλη που επέλεξε ως βάση της έχει συγγένειες με τον χαρακτήρα της δουλειάς της, η οποία διακρίνεται για τη μίξη από διαφορετικές κουλτούρες. Το άλλο κυρίαρχο συστατικό του έργου της είναι η σχεδόν εμμονική της τάση να επεμβαίνει στο δημόσιο χώρο.
Το έργο της το έχουν παρομοιάσει με υβριδικό επιτραπέζιο παιχνίδι μαζικής συμμετοχής τοποθετημένο στην καρδιά των πόλεων. Η παραπάνω εικόνα απορρέει από τις μεγάλης κλίμακας διαδραστικές εγκαταστάσεις –η κύρια ταυτότητα του έργου της– οι οποίες διαμορφώνουν την πλατφόρμα αλληλεπίδρασης ανάμεσα στη τέχνη και τη ζωή.
Όπως εύστοχα σημειώνεται, το αποτέλεσμα «αφενός θολώνει τα όρια ανάμεσα στο δημόσιο και το ιδιωτικό, αφετέρου δίνει την ευκαιρία στους περαστικούς να συμμετάσχουν αυθόρμητα, να προβληματιστούν και, τελικά, να το χρησιμοποιήσουν ως όχημα για την επανάκτηση του χώρου γύρω και εντός τους».
School of the Future (Το σχολείο του μέλλοντος)
Το πρώτο φύλο αυτού του τρίπτυχου αφιερωμένου στη Κάντυ Τσανγκ που θα ανοίξει στη Στέγη είναι η εγκατάσταση «School of the Future». Στον εκθεσιακό χώρο του ιδρύματος, το κοινό θα κληθεί να προσφέρει μία διαφορετική ερμηνεία της έννοιας του σχολείου σε μία αίθουσα που απουσιάζουν οι βασικοί συντελεστές της για να χρηστεί ως σχολική: δάσκαλοι, μαθητές αλλά και τα βιβλία. Το μόνο αντικείμενο που θα ταυτίζει την αίθουσα με τη λειτουργία της μάθησης είναι μια έδρα, η οποία όμως θα είναι περικυκλωμένη από χίλια μεγάλα κόκκινα μπαλόνια.
Όποιος επισκέπτης αποφασίσει να υπερβεί το ρόλο του θεατή, πρέπει να κατευθυνθεί στην έδρα και να σημειώσει στο σημειωματάριο που βρίσκεται στην επιφάνειά της το προσωπικό του μάθημα ζωής. Σύμφωνα με την εικαστικό αυτή η διαδικασία καλεί τους θεατές να ενδυθούν ταυτόχρονα με τον ρόλο του δάσκαλου και του μαθητή.
Όπως σημειώνεται από τους διοργανωτές «μπορούν να διδάξουν, αλλά και να διδαχτούν, συμμετέχοντας σε ένα μεγάλο σχολείο συλλογικής εμπειρίας, όπου την κοινή εγκυκλοπαίδεια γνώσεων διαμορφώνουν οι ατομικές τους εμπειρίες
Επιμέλεια: Αφροδίτη Παναγιωτάκου Συντονισμός: Κωνσταντίνα Σουλιώτη, Ελισάβετ Πανταζή. Διάρκεια : 8 Φεβρουαρίου - 6 Μαρτίου.
Before I die (Πριν πεθάνω, θέλω να…)
Η πιο διάσημη εικαστική εγκατάστασή της Κάντυ Τσανγκ, που έχει παρουσιαστεί μέχρι στιγμής σε 70 χώρες σε όλο τον κόσμο, το Before I die ξεκίνησε πριν από τέσσερα χρόνια, ως αυθόρμητος πειραματισμός. H έμπνευση της εικαστικού πυροδοτήθηκε όταν παρατήρησε την πρόσοψη ενός εγκαταλελειμμένου σπιτιού στη Νέα Ορλεάνη. Αποφάσισε να χρησιμοποιήσει τον χώρο ως το περιβάλλον μίας εγκατάστασης που σύντομα πήρε τον χαρακτήρα τοπικού πειράματος.
Έβαψε τους εξωτερικούς τοίχους στην απόχρωση του σχολικού μαυροπίνακα και με λευκή μπογιά έγραψε πολλές φορές τη φράση: «Πριν πεθάνω, θέλω να…». Μία διαθέσιμη κιμωλία παρότρυνε τους περαστικούς να αποτελειώσουν τη φράση, γράφοντας τις επιθυμίες που ήλπιζαν να υλοποιήσουν κατά τη διάρκεια της ζωής τους. Μέχρι σήμερα έχουν συμπληρωθεί συνολικά 1000 παρόμοιοι τοίχοι σε πολλές γλώσσες από την Πορτογαλία μέχρι τη Νότια Αφρική και από την Αϊτή έως την Κίνα.
Το έργο που θα διαμορφωθεί στη «Στέγη» έχει διττή λειτουργία: Δημιουργεί τις προϋποθέσεις για κοινωνικό διάλογο αλλά και ανανεώνει την εικόνα του αστικού χώρου.
(Μάιος 2016)
Confessions (Εξομολογήσεις)
Ένας ιδιωτικός θάλαμος θα στηθεί σε κεντρικό σημείο της Στέγης, ο οποίος θα λειτουργεί ως ένα ιδιότυπο «εξομολογητήριο». Πρόκειται για το έργο «Confessions» (Εξομολογήσεις) της εικαστικού είναι εμπνευσμένο από το τυπικό της ιαπωνικής θρησκείας Σίντο και του Ρωμαιοκαθολικισμού. Στο εσωτερικό του θαλάμου στον επισκέπτη παρέχεται η δυνατότητα να γράψει σε μικρά ξύλινα πλακίδια τα ανομολόγητα μυστικά του. Στη συνέχεια αυτές οι ανώνυμες και μυστικές εξομολογήσεις αναρτώνται στο δημόσιο χώρο, δημιουργώντας ένα πολύπτυχο με εκατοντάδες μύχιες σκέψεις. Στο σύνολό τους οι ατομικές εξομολογήσεις δημιουργούν ένα ιδιότυπο installation –σαν τοίχο προσευχής– και υπενθυμίζουν πως δεν είμαστε μόνοι.
(Μάιος 2016)
*Το φετινό εικαστικό στίγμα της «Στέγης» προλογίζει η νέα multimedia εγκατάσταση ττου διεθνούς εικαστικού καλλιτέχνη Άγγελου Πλέσσα (νικητή του φετινού βραβείου ΔΕΣΤΕ) , με τίτλο «EtherealSunrise. com». Πολύχρωμες κινούμενες εικόνες που παραπέμπουν σε ένα αιθέριο ξημέρωμα, επισημαίνουν στον θεατή την ανάγκη για αναγέννηση και κάθαρση.
Επίσης αυτό το διάστημα ο εικαστικός εκθέτει στο θυγατρικό Ίδρυμα Ωνάση στη Νέα Υόρκη, τη site specific εικαστική εγκατάσταση με τίτλο I AMness, στο πλαίσιο του Narcissus Now Festival. (Κεντρική είσοδος και φουαγιέ. Διάρκεια έως τις 30 Ιουνίου 2016)
Η παρουσία του κοινού είναι επιβεβλημένη στο εικαστικό πρόγραμμα της φετινής καλλιτεχνικής περιόδου της Στέγης Γραμμάτων και Τεχνών του ιδρύματος Ωνάση εν γένει, και των εγκαταστάσεων της Candy Chang ειδικότερα. Και αυτό δεν αφορά μόνο την απαραίτητη συνθήκη στο να κριθεί επιτυχημένη μία έκθεση –την προσέλευση. Η Στέγη διαφέρει στο ότι οι θεατές δεν συμμετέχουν στο εικαστικό γεγονός με τους τυπικούς όρους. Έχουν πιο ουσιαστικό ρόλο: καλούνται να διαμορφώσουν με άυλο υλικό –όπως επιθυμίες, ιδέες, σκέψεις, προτάσεις– την αύρα που θα αναδύει κάθε έργο, συμβάλλοντας στην ολοκλήρωση του.
Αυτή την ιδιαίτερη εμπειρία θα μετουσιώσει στο ελληνικό κοινό η αμερικανίδα καλλιτέχνης με καταγωγή από την Ταϊβάν, Κάντυ Τσανγκ, με μία παρουσία που θα ξεκινήσει τον Φεβρουάριο και θα κορυφωθεί τον Μάιο της επόμενης χρονιάς με τρεις σταθμούς, τις site-specific εγκαταστάσεις με γενικό τίτλο «Τρία Πειράματα στην Πόλη». Στις επιμέρους δράσεις του εικαστικού τρίπτυχου οι επισκέπτες προσκαλούνται: Να μπουν στον ρόλο του δάσκαλου-μαθητή και να δώσουν τη δική τους ερμηνεία στη μάθηση. Να κοινοποιήσουν τα όνειρα που θέλουν να πραγματοποιήσουν κατά τη διάρκεια της ζωής τους. Αλλά και να φανερώσουν ανωνύμως καλά κρυμμένα μυστικά.
Η ασιατικής καταγωγής Κάντυ Τσανγκ γεννήθηκε στο Πίτσμπουργκ και ζει μόνιμα στην πολυπολιτισμική Νέα Ορλεάνη. Η πόλη που επέλεξε ως βάση της έχει συγγένειες με τον χαρακτήρα της δουλειάς της, η οποία διακρίνεται για τη μίξη από διαφορετικές κουλτούρες. Το άλλο κυρίαρχο συστατικό του έργου της είναι η σχεδόν εμμονική της τάση να επεμβαίνει στο δημόσιο χώρο.
Το έργο της το έχουν παρομοιάσει με υβριδικό επιτραπέζιο παιχνίδι μαζικής συμμετοχής τοποθετημένο στην καρδιά των πόλεων. Η παραπάνω εικόνα απορρέει από τις μεγάλης κλίμακας διαδραστικές εγκαταστάσεις –η κύρια ταυτότητα του έργου της– οι οποίες διαμορφώνουν την πλατφόρμα αλληλεπίδρασης ανάμεσα στη τέχνη και τη ζωή.
Όπως εύστοχα σημειώνεται, το αποτέλεσμα «αφενός θολώνει τα όρια ανάμεσα στο δημόσιο και το ιδιωτικό, αφετέρου δίνει την ευκαιρία στους περαστικούς να συμμετάσχουν αυθόρμητα, να προβληματιστούν και, τελικά, να το χρησιμοποιήσουν ως όχημα για την επανάκτηση του χώρου γύρω και εντός τους».
School of the Future (Το σχολείο του μέλλοντος)
Το πρώτο φύλο αυτού του τρίπτυχου αφιερωμένου στη Κάντυ Τσανγκ που θα ανοίξει στη Στέγη είναι η εγκατάσταση «School of the Future». Στον εκθεσιακό χώρο του ιδρύματος, το κοινό θα κληθεί να προσφέρει μία διαφορετική ερμηνεία της έννοιας του σχολείου σε μία αίθουσα που απουσιάζουν οι βασικοί συντελεστές της για να χρηστεί ως σχολική: δάσκαλοι, μαθητές αλλά και τα βιβλία. Το μόνο αντικείμενο που θα ταυτίζει την αίθουσα με τη λειτουργία της μάθησης είναι μια έδρα, η οποία όμως θα είναι περικυκλωμένη από χίλια μεγάλα κόκκινα μπαλόνια.
Όποιος επισκέπτης αποφασίσει να υπερβεί το ρόλο του θεατή, πρέπει να κατευθυνθεί στην έδρα και να σημειώσει στο σημειωματάριο που βρίσκεται στην επιφάνειά της το προσωπικό του μάθημα ζωής. Σύμφωνα με την εικαστικό αυτή η διαδικασία καλεί τους θεατές να ενδυθούν ταυτόχρονα με τον ρόλο του δάσκαλου και του μαθητή.
Όπως σημειώνεται από τους διοργανωτές «μπορούν να διδάξουν, αλλά και να διδαχτούν, συμμετέχοντας σε ένα μεγάλο σχολείο συλλογικής εμπειρίας, όπου την κοινή εγκυκλοπαίδεια γνώσεων διαμορφώνουν οι ατομικές τους εμπειρίες
Επιμέλεια: Αφροδίτη Παναγιωτάκου Συντονισμός: Κωνσταντίνα Σουλιώτη, Ελισάβετ Πανταζή. Διάρκεια : 8 Φεβρουαρίου - 6 Μαρτίου.
Before I die (Πριν πεθάνω, θέλω να…)
Η πιο διάσημη εικαστική εγκατάστασή της Κάντυ Τσανγκ, που έχει παρουσιαστεί μέχρι στιγμής σε 70 χώρες σε όλο τον κόσμο, το Before I die ξεκίνησε πριν από τέσσερα χρόνια, ως αυθόρμητος πειραματισμός. H έμπνευση της εικαστικού πυροδοτήθηκε όταν παρατήρησε την πρόσοψη ενός εγκαταλελειμμένου σπιτιού στη Νέα Ορλεάνη. Αποφάσισε να χρησιμοποιήσει τον χώρο ως το περιβάλλον μίας εγκατάστασης που σύντομα πήρε τον χαρακτήρα τοπικού πειράματος.
Έβαψε τους εξωτερικούς τοίχους στην απόχρωση του σχολικού μαυροπίνακα και με λευκή μπογιά έγραψε πολλές φορές τη φράση: «Πριν πεθάνω, θέλω να…». Μία διαθέσιμη κιμωλία παρότρυνε τους περαστικούς να αποτελειώσουν τη φράση, γράφοντας τις επιθυμίες που ήλπιζαν να υλοποιήσουν κατά τη διάρκεια της ζωής τους. Μέχρι σήμερα έχουν συμπληρωθεί συνολικά 1000 παρόμοιοι τοίχοι σε πολλές γλώσσες από την Πορτογαλία μέχρι τη Νότια Αφρική και από την Αϊτή έως την Κίνα.
Το έργο που θα διαμορφωθεί στη «Στέγη» έχει διττή λειτουργία: Δημιουργεί τις προϋποθέσεις για κοινωνικό διάλογο αλλά και ανανεώνει την εικόνα του αστικού χώρου.
(Μάιος 2016)
Confessions (Εξομολογήσεις)
Ένας ιδιωτικός θάλαμος θα στηθεί σε κεντρικό σημείο της Στέγης, ο οποίος θα λειτουργεί ως ένα ιδιότυπο «εξομολογητήριο». Πρόκειται για το έργο «Confessions» (Εξομολογήσεις) της εικαστικού είναι εμπνευσμένο από το τυπικό της ιαπωνικής θρησκείας Σίντο και του Ρωμαιοκαθολικισμού. Στο εσωτερικό του θαλάμου στον επισκέπτη παρέχεται η δυνατότητα να γράψει σε μικρά ξύλινα πλακίδια τα ανομολόγητα μυστικά του. Στη συνέχεια αυτές οι ανώνυμες και μυστικές εξομολογήσεις αναρτώνται στο δημόσιο χώρο, δημιουργώντας ένα πολύπτυχο με εκατοντάδες μύχιες σκέψεις. Στο σύνολό τους οι ατομικές εξομολογήσεις δημιουργούν ένα ιδιότυπο installation –σαν τοίχο προσευχής– και υπενθυμίζουν πως δεν είμαστε μόνοι.
(Μάιος 2016)
*Το φετινό εικαστικό στίγμα της «Στέγης» προλογίζει η νέα multimedia εγκατάσταση ττου διεθνούς εικαστικού καλλιτέχνη Άγγελου Πλέσσα (νικητή του φετινού βραβείου ΔΕΣΤΕ) , με τίτλο «EtherealSunrise. com». Πολύχρωμες κινούμενες εικόνες που παραπέμπουν σε ένα αιθέριο ξημέρωμα, επισημαίνουν στον θεατή την ανάγκη για αναγέννηση και κάθαρση.
Επίσης αυτό το διάστημα ο εικαστικός εκθέτει στο θυγατρικό Ίδρυμα Ωνάση στη Νέα Υόρκη, τη site specific εικαστική εγκατάσταση με τίτλο I AMness, στο πλαίσιο του Narcissus Now Festival. (Κεντρική είσοδος και φουαγιέ. Διάρκεια έως τις 30 Ιουνίου 2016)
