Απόκριες 2025: Πότε πέφτει η Κυριακή της Αποκριάς
Ας το λύσουμε μια για πάντα: Πώς υπολογίζουμε τις Απόκριες, πόσα Σαββατοκύριακα είναι συνολικά, και πότε πέφτει η Κυριακή της Αποκριάς;
Γλέντι, χρώμα, μασκαράδες, καρναβάλια, ξεχωριστά έθιμα σε κάθε γωνιά της Ελλάδας. Οι Απόκριες είναι μια από τις πιο δημοφιλείς γιορτές της ελληνικής παράδοσης, και όχι άδικα.
Το 2025, το Τριώδιο άνοιξε στις 9 Φεβρουαρίου με την Κυριακή του Τελώνη και του Φαρισαίου και κορυφώνεται με την Κυριακή της Αποκριάς, γνωστή και ως Κυριακή των Μεγάλων Αποκριών ή της Τυροφάγου. Σύμφωνα με τα εορτολόγια, η Κυριακή της Αποκριάς το 2025 πέφτει στις 2 Μαρτίου.
Αυτή η ημέρα σηματοδοτεί το τέλος και ταυτόχρονα το αποκορύφωμα των αποκριάτικων εορτασμών και της καρναβαλικής περιόδου, με παραδοσιακά γλέντια, καρναβαλικά κοστούμια, χορούς και εορταστικές εκδηλώσεις που διαρκούν αρκετές εβδομάδες.
Η συγκεκριμένη Κυριακή ονομάζεται επίσης «Κυριακή της Τυροφάγου», διότι είναι η τελευταία ημέρα κατά την οποία επιτρέπεται γαλακτοκομικών, πριν ξεκινήσει η νηστεία της Μεγάλης Σαρακοστής.
Η περίοδος των Απόκριων έχει βαθιές θρησκευτικές και πολιτιστικές ρίζες. Το Τριώδιο, το εκκλησιαστικό βιβλίο που ψάλλεται από την Κυριακή του Τελώνη και του Φαρισαίου έως και το Μεγάλο Σάββατο, συνοψίζει τη μετάβαση από την εορταστική καρναβαλική διάθεση στη σοβαρότητα της νηστείας και της προετοιμασίας για το Πάσχα.
Με το πέρασμα της Κυριακής των Μεγάλων Αποκριών στις 2 Μαρτίου 2025, η παραδοσιακή καρναβαλική φαντασία και η αίσθηση ελευθερίας δίνουν τόπο σε μια πιο αυστηρή πνευματική προετοιμασία. Την επόμενη ημέρα, στις 3 Μαρτίου, ξεκινά η Καθαρά Δευτέρα, η οποία σηματοδοτεί την έναρξη της Μεγάλης Σαρακοστής – μια περίοδος νηστείας και αναστοχασμού που διαρκεί 40 ημέρες μέχρι το Πάσχα.
Πώς υπολογίζουμε πότε θα πέσει η Κυριακή της Αποκριάς;
Είναι κάπως περίπλοκο, αλλά αν ενδιαφέρεσαι, θα το συνοψίσουμε: Ο υπολογισμός της Κυριακής της Αποκριάς (γνωστής και ως Κυριακή της Τυροφάγου) βασίζεται σε κινητή εορτή, δηλαδή σε ημερομηνίες που μεταβάλλονται κάθε χρόνο ανάλογα με το πότε πέφτει το Πάσχα.
Για να το εξηγήσουμε βήμα προς βήμα:
1. Υπολογισμός του Πάσχα
Η ημερομηνία του Πάσχα καθορίζεται με τη χρήση του «computus», μιας παραδοσιακής μεθόδου που βασίζεται στην πρώτη εαρινή πανσέληνο μετά την 21η Μαρτίου (η επίσημη ημερομηνία του εαρινού ισημεριού στον εκκλησιαστικό υπολογισμό) και σε επιπλέον κανόνες ώστε να εξασφαλιστεί ότι το Πάσχα πέφτει μετά το Πάσχα του Ισραήλ. Στην ορθόδοξη παράδοση ο υπολογισμός γίνεται με βάση το παλαιότερο (Ιουλιανό) ημερολόγιο, που συχνά διαφοροποιεί την ημερομηνία του από αυτήν της δυτικής παράδοσης.
2. Καθορισμός της Καθαράς Δευτέρας
Η Μεγάλη Σαρακοστή ξεκινάει την Καθαρά Δευτέρα, η οποία υπολογίζεται αφαιρώντας 48 ημέρες (δηλαδή 6 εβδομάδες και 6 ημέρες) από την ημερομηνία της Κυριακής του Πάσχα. Η Καθαρά Δευτέρα σηματοδοτεί την έναρξη της αυστηρής νηστείας και της πνευματικής προετοιμασίας για το Πάσχα.
3. Υπολογισμός της Κυριακής της Αποκριάς
Η Κυριακή της Αποκριάς είναι η τελευταία ημέρα της περιόδου των Απόκριων, δηλαδή η Κυριακή αμέσως πριν από την Καθαρά Δευτέρα. Δεδομένου ότι η Καθαρά Δευτέρα βρίσκεται 48 ημέρες πριν το Πάσχα, η Κυριακή που προηγείται πέφτει ακριβώς 49 ημέρες πριν το Πάσχα. Με άλλα λόγια, για να υπολογίσουμε την Κυριακή της Αποκριάς, αρκεί να αφαιρέσουμε 49 ημέρες από την ημερομηνία του Πάσχα.
Παράδειγμα:
Αν για ένα συγκεκριμένο έτος το Πάσχα πέφτει στις 20 Απριλίου, τότε:
- Καθαρά Δευτέρα = 20 Απριλίου - 48 ημέρες = 3 Μαρτίου
- Κυριακή της Αποκριάς = 3 Μαρτίου - 1 ημέρα = 2 Μαρτίου
Έτσι, η Κυριακή της Αποκριάς είναι 49 ημέρες πριν το Πάσχα.
