Ο Α. Μπακιρτζής ζωντανεύει το σύμπαν του Σταύρου Τσιώλη στη θεατιρκή «Δημοπρασία»

Μια βουτιά στο υπέροχο και ειλικρινές σύμπαν του Σταύρου Τσιώλη αποτελεί το ανέβασμα της θεατρικής παράτασης «Η Δημοπρασία» στο θέατρο Baumstrasse.

Το έργο, ένα μονόπρακτο που έγραψε ο εκλιπών σκηνοθέτης και σεναριογράφος, ανεβαίνει από τον Αργύρη Μπακιρτζή των Χειμερινών Κολυμβητών, φίλο του Σταύρου Τσιώλη και ηθοποιό σε ταινίες του δημιουργού.

Στην σκηνή του θεάτρου Baumstrasse ἐχει στηθεί το σκηνικό μιας τηλεδημοπρασίας. Ο παρουσιαστής-δημοπράτης προσπαθεί να δώσει λάμψη σε μια θλιβερά μίζερη διαδικασία. Είναι όμως μόνος του. Δεν υπάρχει καμεραμάν, οι κοπέλες του τηλεφωνικού κέντρου έχουν φύγει, ο σκηνοθέτης έχει πάει για ποτά. Το κοινό απουσιάζει και αυτό, καθώς η ώρα περνάει και τα τηλέφωνα δεν χτυπούν. Ο Δημοπράτης μειώνει τις τιμές, αλλά στην ουσία μειώνει τις προσδοκίες από τη ζωή του. Ίσως αυτή τελικά να είναι που δημοπρατείται σε μια μάταιη εκπομπή που περιμένει αιωνίως τους άφαντους θεατές. Λίγο κουρασμένος, αλλά με θέληση να φέρει σε πέρας το έργο που του αναλογεί, ο (αντι)ήρωας προσπαθεί να κρατήσει την αξιοπρέπειά του σνομπάροντας την παρακμή του. Με δυο λόγια, τυπικός ήρωας του Σταύρου Τσιώλη: αξιαγάπητος, ενδοσκοπικός και μελαγχολικός.    

Με ένα κουστούμι βγαλμένο λες από το «Παρακαλώ γυναίκες μην κλαίτε», ο Αργύρης Μπακιρτζής ζωντανεύει για ακόμη μια φορά - ίσως για τελευταία- το σύμπαν του φίλου του και σκηνοθέτη που αγάπησε και ο ίδιος. Δεν το σκέφτηκε μόνος του να ανεβάσει το έργο -του το είχε προτείνει ο ίδιος ο Τσιώλης, ο οποίος είχε προλάβει να τον δει να παίζει και στο επίσης δικό του «Ταξιδεύοντας με τον ΠΑΟΚ», στο θέατρο Τέχνης το 2011 (Δείτε εδώ όλη την παράσταση).

Λέει σχετικά ο A. Μπακιρτζής: «Όταν ο Σταύρος μού έστειλε το έργο και το διάβασα, του απάντησα ότι μου άρεσε πάρα πολύ, αισθάνθηκα πως με αφορούσε άμεσα, ταυτίστηκα αμέσως με τον ήρωα -όπως μου συνέβαινε με όλους τους χαρακτήρες σε όλα τα έργα του- και [ότι] θα αρχίσω να μαθαίνω το κείμενο. Το έκανα, όμως το κείμενο αποδείχθηκε δύσκολος αντίπαλος». Χρόνια μετά από εκείνη την ανάγνωση και πέντε χρόνια μετά τον θάνατο του Σταύρου Τσιώλη, ο Α. Μπακιρτζής ένιωσε έτοιμος για το εγχείρημα, ακόμα και αν, όπως ομολογεί, δεν αποκλείεται κατά τη διἀρκεια της παράστασης να ξεχάσει κάτι, οπότε με την παρρησία του ερασιτέχνη ζητά τη βοήθεια του Χάρη Μιχαλογιαννάκη, βοηθού του Τσιώλη σε τρεις ταινίες του που συμμετείχε κι ο Α. Μπακιτζής: «Χάρη, τι λέω εδώ;».

Η παράσταση δεν έχει σκηνοθέτη, επειδή, όπως λέει ο ίδιος ο Μπακιρτζής, ένας σκηνοθέτης θα άλλαζε την Τσιωλική συνθήκη, βάζοντας την δική του σφραγίδα. Και όμως η παράσταση έχει ρυθμό, έναν δικό της ρυθμό -λίγο υπερβατικό και σε σημεία λίγο ξεκούρδιστο, όπως τα σενάρια του Νέου Ελληνικού Κινηματογράφου- που της ταιριάζει απόλυτα.

Όσοι έχουν βρεθεί σε συναυλίες των Χειμερινών Κολυμβητών ξέρουν ότι είναι σχεδόν αδύνατον ο Αργύρης Μπακιρτζής να επαναλάβει την ίδια ερμηνεία, να ακολουθήσει πεπατημένες, να εφαρμόσει ένα αυστηρό πρόγραμμα. Κάθε τραγούδι είναι μια μικρή περιπέτεια που δεν αποκλείεται να μην τελειώσει ή να τελειώσει αναπάντεχα. Κάπως έτσι είναι και η ερμηνεία του στη «Δημοπρασία». Το κείμενο διακόπτεται από δικές του παρεκβάσεις που συνομιλούν με αυτό ή που δίνουν αφορμή στον ηθοποιό να πει κάτι άλλο. Δεν είναι τυχαίο που στα στοιχεία της παράστασης δεν αναφέρεται η διάρκειά της: αυτή ποικίλει, χωρίς αυτό να επηρεάζει σε τίποτα όλα αυτά την λογοτεχνική ποιητική που αποπνέει.    

Η «Δημοπρασία» είναι ένα ευαίσθητο κείμενο λεπτής υφής και ανάλογη πράξη είναι το ανέβασμά του από τον Αργύρη Μπακιρτζή: «Στις ταινίες του Τσιώλη έχουμε διαδοχικούς αποχαιρετισμούς και σαν τέτοιον βλέπω το ανέβασμα της “Δημοπρασίας”». Αυτά για τον ίδιο -για εμάς που αγαπήσαμε τις ταινίες του Σταύρου Τσιώλη από πιο μακριἀ. η παράσταση είναι μια σπάνια ευκαιρία να δούμε το πνεύμα του σκηνοθέτη να ανασαίνει.

Οι παραστάσεις θα δαρκέσουν ως τις 16 Νοεμβρίου, από Τρίτη ως Κυριακή, στο Baumstrasse, το οποίο έχει αναλάβει, μαζί με την Αστική Φάρμα ΤΣΑΛΑΠΕΤΕΙΝΟΣ της Καβάλας, την παραγωγή της παράστασης.