Πώς μετατρέπουμε ένα πολιτιστικό γεγονός σε είδηση; Ένα masterclass στην επικοινωνία του πολιτισμού

Το Masterclass 22 ωρών «Επικοινωνία του Πολιτισμού» που εισηγείται στην Artens o κοινωνιολόγος, θεατρικός συγγραφέας και Διευθυντής Επικοινωνίας & Προβολής του Θεάτρου Τέχνης Καρόλου Κουν, Άρης Ασπρούλης, πραγματοποιείται και φέτος δια ζώσης στις κτηριακές εγκαταστάσεις της Artens Seminars (Βουκουρεστίου 40 στο Κολωνάκι), ενώ ταυτόχρονα μεταδίδεται online σε όσους επιθυμούν να το παρακολουθήσουν μέσα από την οθόνη τους στον δικό τους χώρο.

Το μάθημα, επικεντρώνεται σε θεωρητικές προσεγγίσεις και πρακτικά ζητήματα, εργαλεία εργασίας και τεχνικές επικοινωνίας, προσφέροντας στους ενδιαφερόμενους τα κατάλληλα εμπειρικά κλειδιά για να κατανοήσουν το πώς επικοινωνείται ένα πολιτιστικό γεγονός (ένα έργο τέχνης, ένας καλλιτέχνης, μια καλλιτεχνική δράση, ένας καλλιτεχνικός θεσμός/οργανισμός). Δηλαδή το πώς μετατρέπεται ένα γεγονός σε είδηση. Στόχος είναι οι συμμετέχοντες να αποκτήσουν πλήρη εικόνα για το πώς χτίζεται από την αρχή έως το τέλος η επικοινωνία ενός πολιτιστικού γεγονότος: από την κατασκευή της είδησης και τη δημιουργία της εικόνας - ταυτότητας, στη σύνταξη του δελτίου τύπου, στο στήσιμο της φωτογράφισης και την επεξεργασία των εικόνων, στην εύρεση χορηγών επικοινωνίας και στο κλείσιμο συνεντεύξεων κ.ο.κ.

Πώς κατασκευάζουμε μια πολιτιστική είδηση; Πώς δημιουργούμε την εικόνα μιας καλλιτεχνικής δράσης, ενός έργου τέχνης, ενός καλλιτέχνη ή ενός πολιτιστικού θεσμού/οργανισμού; Πώς συντάσσουμε ένα Δελτίο Τύπου; Πώς διαμορφώνουμε το «σώμα» ενός E-mail ώστε να είναι ελκυστικό στον παραλήπτη; Πώς «κλείνονται» οι συνεντεύξεις, τα αφιερώματα, οι παρουσιάσεις; Πώς στήνουμε μια πετυχημένη φωτογράφιση; Ποια η διαφορά μεταξύ video teaser και video trailer; Τι πρέπει να προσέξουμε στην εγγραφή ενός ραδιοφωνικού σποτ; Στον πολιτισμό υπάρχουν «target groups» ή «reference groups»; Ποιοι είναι οι «σημαντικοί άλλοι» (significant others) που διαμορφώνουν τις τάσεις και τις απόψεις; Ποιες είναι οι ουσιώδεις διαφορές ανάμεσα στο marketing, το promotion, το communication και το publicity; Τι είναι το media shop; Πώς διαχειριζόμαστε την επικοινωνία ενός πολιτιστικού θεσμού, ενός καλλιτέχνη ή ενός έργου τέχνης; Ποιες στρατηγικές αναπτύσσουμε σε κάθε περίπτωση, ποια εμπόδια συναντάμε και πόσο σημαντικές είναι οι έννοιες «ταυτότητα» και «αισθητική» κατά τη μετατροπή ενός πολιτιστικού αγαθού σε προϊόν επικοινωνίας; Πώς δημιουργούμε και πώς συντηρούμε τη σχέση ενός πολιτιστικού οργανισμού ή ενός καλλιτέχνη με το κοινό του; Πώς εξηγείται, εν μέσω κρίσης, το φαινόμενο της συνεχούς αύξησης των πολιτιστικών γεγονότων που διεκδικούν τον ελεύθερο χρόνο των ανθρώπων στην Αθήνα και πώς αντιμετωπίζεται επικοινωνιακά το φαινόμενο αυτό; Πως θα καταφέρουμε να προσέξουν τη δική μας είδηση μέσα σε τόσο επικοινωνιακό «θόρυβο»; Ποια είναι τα συνήθη λάθη στην επικοινωνία ενός πολιτιστικού προϊόντος και ποια τα όπλα μας για να αντιμετωπίζουμε τις στιγμές κρίσης (Crisis Management);

Για να απαντηθούν σε βάθος τα παραπάνω ερωτήματα, θα δοθούν απτά παραδείγματα μέσα από τη βιβλιογραφία, ελληνική και διεθνή, αλλά και από μια μεγάλη ιδιωτική συλλογή οπτικοακουστικού επικοινωνιακού υλικού που θα μελετηθεί κατά τη διάρκεια των μαθημάτων. Ο τρόπος με τον οποίο εξετάζονται οι έννοιες που λαμβάνουν χώρα στο σεμινάριο διέπεται από τις αρχές της Κριτικής Προσέγγισης σχετικά με τη βιομηχανία του θεάματος και το πώς αυτή συνδέεται με μια ευρύτερη χάραξη πολιτιστικής πολιτικής. Βασικές παράμετροι ανάλυσης είναι: το αισθητικό ζήτημα σε σχέση με το αστικό τοπίο και την ψυχολογία των ανθρώπων, η ιδιαιτερότητα του πολιτιστικού αγαθού ως προϊόν προς πώληση, η αλληλεπίδραση της επικοινωνίας με τα άλλα μέρη που διαμορφώνουν ένα πολιτιστικό προϊόν (όπως η Διεύθυνση Παραγωγής, η Καλλιτεχνική Διεύθυνση κ.ο.κ.), η δύναμη της εικόνας των Μέσων -και δη των Νέων Μέσων (όπως τα Social media)- και η παραδοχή ότι η σχέση μεταξύ κοινού – καλλιτεχνών – παραγωγής - δημοσιότητας δημιουργεί μια κατεξοχήν ανορθολογική αγορά στον χώρο του πολιτισμού, την οποία οφείλουμε να λαμβάνουμε υπ’ όψιν μας σε κάθε ενέργεια και ανάλυση που αφορά στην Πολιτιστική Επικοινωνία.

Την τελευταία ώρα του μαθήματος φιλοξενείται ένας ειδικός καλεσμένος από τον χώρο του πολιτισμού, ο οποίος με την εμπειρία του φωτίζει πτυχές της Πολιτιστικής Επικοινωνίας οι οποίες κρίνονται ως χρήσιμες για την πλήρη κατανόηση των εννοιών και των πρακτικών που αναπτύσσονται στο μάθημα.

Καλεσμένοι με αλφαβητική σειρά είναι οι:
Γεράσιμος Γεννατάς - Ηθοποιός
Αλέξανδρος Διαμαντής – Σκηνοθέτης & Συγγραφέας
Γιώργος Λυκιαρδόπουλος - Θεατρικός Παραγωγός / Ιδρυτής του πολιτιστικού οργανισμού "Λυκόφως"
Μιχαήλ Μαυρομούστακος – Σκηνοθέτης / Οπερατέρ / Μοντέρ
Κατερίνα Μπερδέκα - Υπεύθυνη Παραγωγής & Σκηνοθέτις
Γεωργία Οικονόμου – Δημοσιογράφος / Αρχισυντάκτρια Πολιτισμού News247
Ορέστης Τάτσης – Σκηνοθέτης
Κική Παπαδοπούλου – Φωτογράφος

Βιογραφικό σημείωμα του εισηγητή

Ο Άρης Ασπρούλης γεννήθηκε στην Αθήνα. Είναι Αριστούχος Διδάκτωρ του Παντείου Πανεπιστημίου με αντικείμενο την Κοινωνιολογία της Εργασίας, ειδικός στην Επικοινωνία του Πολιτισμού και θεατρικός συγγραφέας με σταθερή παρουσία στην Ελλάδα και το εξωτερικό. Εργάζεται στο ελληνικό θέατρο από το 2002 και σε διοικητικές θέσεις τα τελευταία 15 χρόνια. Σήμερα είναι Διευθυντής Επικοινωνίας & Προβολής του Θεάτρου Τέχνης Καρόλου Κουν (από το 2014) και Σύμβουλος Επικοινωνίας του Πολιτιστικού Οργανισμού «Λυκόφως» (από το 2015), ενώ διετέλεσε, μεταξύ άλλων, Καλλιτεχνικός Διευθυντής του Διαβαλκανικού Φεστιβάλ Αρχαίου Δράματος της Περιφέρειας Αττικής (2022-2023), Υπεύθυνος Επικοινωνίας του Φεστιβάλ Φιλίππων επί μια δεκαετία (2012-2022) και Υπεύθυνος Επικοινωνίας της Διεθνούς Μουσικής Ακαδημίας Σπετσών (2021-2022), των πολιτιστικών δράσεων για την Παγκόσμια Ημέρα Περιβάλλοντος που διοργάνωσε η ΕΥΔΑΠ στο Φράγμα του Μαραθώνα (2010-2012), του Φεστιβάλ Νάξου (2010-2012), του Santorini Arts Factory (2014-2017), της Ελληνοτουρκικής Ορχήστρας Νέων (2017-2018) και του ElaiΩnas Festival (2015-2021).

Ως επικεφαλής στον τομέα της Επικοινωνίας έχει συνεργαστεί με τους σημαντικότερους θεατρικούς και φεστιβαλικούς οργανισμούς της χώρας, αλλά και με σημαντικούς καλλιτέχνες και θεσμούς του εξωτερικού, όπως ο Τζον Μάλκοβιτς (2022), η Μόνικα Μπελούτσι (2021), ο Όζι Όσμπορν (2010), η Ιμάνυ (2023) o Τζιν Ζιλλέτ (από το 2022 μέχρι σήμερα), το The Tank Theatre της Νέας Υόρκης (από το 2019 μέχρι σήμερα), το Δραματικό Θέατρο της Φιλιππούπολης (από το 2023 μέχρι σήμερα), το Διεθνές εργαστήριο και φεστιβάλ σκηνοθετών «Word Wide Lab» σε Νέα Υόρκη, Ρώμη και Σύρο (2013-2015) και η διεθνής εταιρεία παραγωγής ταινιών "Piece of Magic Entertainment" με αφορμή την προβολή στη χώρα μας της ταινίας "Callas-Paris, 1958" σε σκηνοθεσία Τομ Βολφ. Ειδικότητά του είναι να δημιουργεί τη δημόσια εικόνα καλλιτεχνικών δράσεων (παραστάσεων, συναυλιών, βιβλίων, φεστιβάλ, εκθέσεων κ.ο.κ), προσώπων και θεσμών, μέσα από έναν επικοινωνιακό σχεδιασμό που λειτουργεί ως προέκταση του έργου τέχνης, του καλλιτέχνη ή του καλλιτεχνικού προγραμματισμού, με υψηλή αισθητική συνέπεια και εξειδικευμένη αντιμετώπιση βάσει της ιδιαιτερότητας και των προκλήσεων που θέτει η εκάστοτε καλλιτεχνική πρόταση. Ταυτόχρονα, η οπτική του γύρω από την επικοινωνία πολιτιστικών αγαθών διέπεται από τις αρχές της Κριτικής Προσέγγισης σχετικά με τη βιομηχανία του θεάματος και το πώς εκείνη συνδέεται με μια ευρύτερη χάραξη πολιτιστικής πολιτικής. Από το 2018 έως σήμερα εισηγείται στην ‘ARTENS– Σεμινάρια για τις Τέχνες και τον Πολιτισμό’ το μάθημα ‘Επικοινωνία του Πολιτισμού’ και διδάσκει ‘Επικοινωνία του Πολιτισμού’ ως επισκέπτης διδάσκων (Professional associate-instructor) στο ‘Εργαστήριο Πολιτισμού VΙ: Θέατρο/Σύγχρονη Παραστασιολογία’ που πραγματοποιείται από την Επίκουρη Καθηγήτρια Πατρίσια Κόκκορη στο Τμήμα Επικοινωνίας, Μέσων και Πολιτισμού του Παντείου Πανεπιστημίου.

Τα τελευταία πέντε χρόνια διετέλεσε Υπεύθυνος Επικοινωνίας του Διεθνούς Εργαστήριου Αρχαίου Δράματος του Φεστιβάλ Φιλίππων το οποίο διεξαγόταν στο Αρχαίο Θέατρο των Φιλίππων (2017-2022), ενώ έχει διατελέσει πολλές φορές Υπεύθυνος Επικοινωνίας μεγάλης κλίμακας καλλιτεχνικών πρότζεκτ που αφορούν στο Αρχαίο Δράμα (μεταξύ των οποίων "Οιδίπους επί Κολωνώ" του Σοφοκλή - Αρχαίο Θέατρο Επιδαύρου, 2023, σκην. Γιώργος Σκεύας, «Ορέστεια» του Αισχύλου - Αρχαίο Θέατρο Επιδαύρου, 2016, σκην. Γιάννης Χουβαρδάς, η «Μήδεια» του Ευριπίδη - Αρχαίο Θέατρο Επιδαύρου, 2017, σκην. Μαριάννα Κάλμπαρη, ο «Οιδίπους επί Κολωνώ» του Σοφοκλή - Αρχαίο Θέατρο Επιδαύρου, 2017, σκην. Σταύρος Τσακίρης, το «Οιδίπους – Ανασκαφή δεύτερη» - Αρχαίο Θέατρο Μίεζας, 2018, σκην. Θοδωρής Γκόνης και ο «Αίας» του Σοφοκλή - Μικρό Θέατρο Αρχαίας Επιδαύρου, 2015, σκην. Σύλβια Λιούλιου), με κορυφαία στιγμή την «Αντιγόνη» του Σοφοκλή στο Αρχαίο Θέατρο Επιδαύρου το 2022 σε σκηνοθεσία Cezaris Graužinis και παραγωγή του Πολιτιστικού Οργανισμού «Λυκόφως» του Γιώργου Λυκιαρδόπουλου, η οποία πραγματοποίησε ρεκόρ δεκαετίας προσέλευσης στο Αργολικό Θέατρο . Επιπλέον, έχει διασκευάσει μαζί με τη σκηνοθέτη Ιόλη Ανδρεάδη την «Ελένη» του Ευριπίδη η οποία παρουσιάστηκε στο Αρχαίο Θέατρο των Φιλίππων το 2020, στο Θέατρο Ροές το 2022 και στην Αρχαία Βασιλική Επισκοπή της Φιλιππούπολης στη Βουλγαρία το 2023, τον «Ίωνα» του Ευριπίδη ο οποίος παρουσιάστηκε στο Θέατρο The Tank της Νέας Υόρκης, στη Βόρεια Κλιτύ της Ακρόπολης, στο Αρχαίο Θέατρο των Φιλίππων, στο Μουσείο των Δελφών και σε περιοδεία σε όλη την Ελλάδα από το 2017 έως 2019, αποσπώντας εξαιρετικές κριτικές.

Τη σεζόν 2012-2013 συμμετείχε στην ιδρυτική ομάδα για τον σχεδιασμό και την υλοποίηση του καλλιτεχνικού προγραμματισμού της εναρκτήριας χρονιάς του νεοσύστατου πολυχώρου «Κέντρο Ελέγχου Τηλεοράσεων (ΚΕΤ)», τη σεζόν 2015-2016 σχεδίασε τον Καλλιτεχνικό Προγραμματισμό της νεοσύστατης σκηνής «Μικρή Πόλη» του Θεάτρου Πόλη και το 2017 σχεδίασε τον Καλλιτεχνικό Προγραμματισμό των παραστάσεων θεάτρου και χορού στο νεοσύστατο «Φεστιβάλ στη θάλασσα» του Δήμου Κερατσινίου-Δραπετσώνας.

Ως θεατρικός συγγραφέας έχει συνυπογράψει δεκατέσσερα θεατρικά έργα τα οποία αποτελούν καλλιτεχνικά και επιστημονικά προϊόντα μακρόχρονης και ενδελεχούς έρευνας, όπως η δεκαετής μελέτη πάνω στην Οικογένεια Ροδοκανάκη, η τριλογία για τη ζωή και το έργο του Αντονέν Αρτώ και οι πρωτότυπες διασκευές για το θέατρο των κλασικών μυθιστορημάτων «Πόλεμος και Ειρήνη» και «Περηφάνια και Προκατάληψη». Τα έργα έχουν παρουσιαστεί σε Ελλάδα, Αμερική, Αγγλία και Βουλγαρία σε σκηνοθεσία Ιόλης Ανδρεάδη, έχουν μεταφραστεί στα αγγλικά, ιταλικά και βουλγάρικα και έχουν εκδοθεί από την Κάπα Εκδοτική.

Ως κοινωνιολόγος έχει πραγματοποιήσει τη διατριβή του με επιτόπια έρευνα πεδίου στο Λιγνιτωρυχείο της Μεγαλόπολης διερευνώντας τον σιωπηρό αντίκτυπο της Κρίσης πάνω στη ζωή και την εργασία των εργαζομένων. Είναι Αριστούχος του Τμήματος Κοινωνιολογίας του Παντείου Πανεπιστημίου με μεταπτυχιακή ειδίκευση στην Εφαρμοσμένη Κοινωνική Πολιτική, την Εργασία και τις Πολιτικές Απασχόλησης στο Τμήμα Κοινωνικής Πολιτικής του Παντείου Πανεπιστημίου. Από το 2002 έως σήμερα έχει συμμετάσχει σε έρευνες του Εθνικού Κέντρου Κοινωνικών Ερευνών (ΕΚΚΕ) και έχει δημοσιεύσει σε επιστημονικά περιοδικά, όπως το «Asian Research Journal of Arts & Social Sciences», το «Asian Journal of Education and Social Studies», το «Επιθεώρηση Κοινωνικών Ερευνών» και το «Επιστημονική Θεώρηση: Κοινωνική Συνοχή & Ανάπτυξη». Ως μέλος της ερευνητικής ομάδας του Καθηγητή Κοινωνιολογίας Ιορδάνη Ψημμένου τα τελευταία 20 χρόνια έχει συμμετάσχει σε έρευνες του Κέντρου Κοινωνικής Μορφολογίας & Κοινωνικής Πολιτικής του Παντείου Πανεπιστημίου (ΚΕΚΜΟΚΟΠ) και έχει πραγματοποιήσει διαλέξεις σε ακαδημαϊκά συνέδρια στην Ελλάδα και την Αγγλία (Πανεπιστήμια Νιούκαστλ και Ντάραμ).