Ερωτήματα που η επιστήμη δεν έχει απαντήσει
Φτάσαμε στο διάστημα κι ακόμα δεν καταφέραμε να βρούμε την θεραπεία για το χανγκόβερ ή την απάντηση στο γιατί χασμουριόμαστε. Απίστευτο, δεν είναι;
Μερικές χιλιάδες χρόνια μελετών, πολλές θεαματικές ανακαλύψεις που έσωσαν ζωές, το προσδόκιμο ζωής που έχει διπλασιαστεί και αρκετά ακόμα εντυπωσιακά επιτεύγματα –όπως η αντισύλληψη, το Viagra και τα παυσίπονα. Θα έλεγε κανείς ότι η επιστήμη τα έχει καταφέρει καλά μέχρι εδώ. Κι όμως, υπάρχουν απλούστατα (εντάξει, υπάρχουν και μερικά σύνθετα) ερωτήματα που η παντοδύναμη επιστήμη δεν έχει καταφέρει να απαντήσει. Όπως…
Τι χρώμα είχαν οι δεινόσαυροι;
Η σύντομη απάντηση είναι ότι δεν ξέρουμε –και πιθανότατα δεν θα μάθουμε ποτέ. Οι σκελετοί που έχουν βρεθεί μπορούν να μας πουν πολλά για το σχήμα και το μέγεθός τους, το χρώμα, όμως, δεν υπάρχει κανένα στοιχείο που θα μπορούσε να μας το αποκαλύψει. Ένα πολύ ενδιαφέρον άρθρο σχετικά με το θέμα έχει το Μουσείο Victoria, εδώ.
Πώς λειτουργεί το Placebo;
Ναι, μη βιάζεστε να απαντήσετε. Ξέρουμε ότι ξέρετε πως το placebo λειτουργεί επειδή πιστεύουμε ότι θα λειτουργήσει. Το πρόβλημα που πονοκεφαλιάζει τους επιστήμονες εδώ και αιώνες είναι το πώς ακριβώς ο εγκέφαλος καταφέρνει να ελέγξει τις αντιδράσεις του υπόλοιπου σώματος με τον ίδιο ακριβώς τρόπο που θα το έκανε ένα φάρμακο. Για να το θέσουμε πιο απλά, πώς γίνεται να σταματάμε να πονάμε επειδή πιστεύουμε ότι πήραμε ένα παυσίπονο, ενώ στην πραγματικότητα έχουμε πιει ζαχαρόνερο. Δεν είναι δύσκολο να μαντέψει κανείς ότι αν ποτέ βρούμε την απάντηση σε αυτό το ερώτημα, υπάρχει σοβαρή πιθανότητα να καταστήσουμε άχρηστα ένα σωρό φάρμακα.
Υπάρχουν ή όχι φαντάσματα;
Πιστεύετε στα φαντάσματα ή όχι; Οι περισσότεροι από εμάς έχουμε μια συγκεκριμένη απάντηση σε αυτή την ερώτηση. Η επιστήμη, πάλι, δεν έχει. Παρά το γεγονός ότι υπάρχει μια σειρά θεωριών που έχουν επιχειρήσει να εξηγήσουν τα μυστηριώδη φαινόμενα για τα οποία μιλούν κυνηγοί φαντασμάτων αλλά και απλοί άνθρωποι, η ύπαρξη των φαντασμάτων δεν έχει απορριφθεί –ούτε, βέβαια, και επιβεβαιωθεί.
Γιατί χασμουριόμαστε;
Και σε αυτήν την περίπτωση, υπάρχουν αρκετές –και συχνά αντικρουόμενες– θεωρίες που επιχειρούν να δώσουν απάντηση στο ύψιστο αυτό ερώτημα, καμία όμως καθολικά αποδεκτή από την επιστημονική κοινότητα. Μία από τις θεωρίες αυτές λέει ότι το χασμουρητό βοηθά τον εγκέφαλο να «δροσιστεί», αυξάνοντας την ροή του αίματος στα σαγόνια, τον λαιμό και τη ρινική κοιλότητα, και εν συνεχεία αφαιρώντας την ζέστη από αυτήν την ποσότητα αίματος, καθώς παίρνουμε μια βαθιά ανάσα. Το σημαντικότερο από τα επιχειρήματα που αντικρούουν αυτή τη θεωρία είναι τα αποτελέσματα ερευνών που δείχνουν ότι χασμουριόμαστε πολύ λιγότερο όταν κάνει ζέστη. Με άλλα λόγια, αυτή η θεωρία δεν μπορεί να ευσταθεί γιατί αν τα πράγματα ήταν έτσι «το χασμουρητό θα έλειπε ακριβώς εκεί που το χρειαζόμαστε περισσότερο», όπως δήλωσε πρόσφατα στο WebMD ο δρ. Adrian Guggisberg.
Τι συμβαίνει όταν πεθαίνουμε;
Βρήκαμε τον τρόπο να μη μας σκοτώνει κάθε απλή ίωση που κολλάμε, διπλασιάσαμε το προσδόκιμο ζωής, πατήσαμε (μάλλον) στο φεγγάρι, κι εφηύραμε 7.854 διαφορετικές θρησκείες για να απαντήσουμε στο ερώτημα τι συμβαίνει όταν πεθαίνουμε. Κι η επιστήμη κάθεται και μας κοιτάζει αμήχανη κάθε φορά που κάποιος αναφέρει το θέμα.
Τι να πάρω για να μου περάσει το χανγκόβερ;
Υπάρχουν φάρμακα που μπορούν να θεραπεύσουν μερικούς από τους πιο περίπλοκους ιούς του σύμπαντος, και άλλα που μπορούν να επηρεάσουν τον τρόπο λειτουργίας του παντοδύναμου ανθρώπινου εγκεφάλου. Αλλά με κάτι τόσο απλό όσο το πρωινό που ακολουθεί λίγα ποτηράκια τεκίλα, η επιστήμη δεν έχει βρει ακόμα τρόπο να τα βάλει. Αν ρωτάτε εμάς, μας ξεπερνάει.
Τι χρώμα είχαν οι δεινόσαυροι;
Η σύντομη απάντηση είναι ότι δεν ξέρουμε –και πιθανότατα δεν θα μάθουμε ποτέ. Οι σκελετοί που έχουν βρεθεί μπορούν να μας πουν πολλά για το σχήμα και το μέγεθός τους, το χρώμα, όμως, δεν υπάρχει κανένα στοιχείο που θα μπορούσε να μας το αποκαλύψει. Ένα πολύ ενδιαφέρον άρθρο σχετικά με το θέμα έχει το Μουσείο Victoria, εδώ.
Πώς λειτουργεί το Placebo;
Ναι, μη βιάζεστε να απαντήσετε. Ξέρουμε ότι ξέρετε πως το placebo λειτουργεί επειδή πιστεύουμε ότι θα λειτουργήσει. Το πρόβλημα που πονοκεφαλιάζει τους επιστήμονες εδώ και αιώνες είναι το πώς ακριβώς ο εγκέφαλος καταφέρνει να ελέγξει τις αντιδράσεις του υπόλοιπου σώματος με τον ίδιο ακριβώς τρόπο που θα το έκανε ένα φάρμακο. Για να το θέσουμε πιο απλά, πώς γίνεται να σταματάμε να πονάμε επειδή πιστεύουμε ότι πήραμε ένα παυσίπονο, ενώ στην πραγματικότητα έχουμε πιει ζαχαρόνερο. Δεν είναι δύσκολο να μαντέψει κανείς ότι αν ποτέ βρούμε την απάντηση σε αυτό το ερώτημα, υπάρχει σοβαρή πιθανότητα να καταστήσουμε άχρηστα ένα σωρό φάρμακα.
Υπάρχουν ή όχι φαντάσματα;
Πιστεύετε στα φαντάσματα ή όχι; Οι περισσότεροι από εμάς έχουμε μια συγκεκριμένη απάντηση σε αυτή την ερώτηση. Η επιστήμη, πάλι, δεν έχει. Παρά το γεγονός ότι υπάρχει μια σειρά θεωριών που έχουν επιχειρήσει να εξηγήσουν τα μυστηριώδη φαινόμενα για τα οποία μιλούν κυνηγοί φαντασμάτων αλλά και απλοί άνθρωποι, η ύπαρξη των φαντασμάτων δεν έχει απορριφθεί –ούτε, βέβαια, και επιβεβαιωθεί.
Γιατί χασμουριόμαστε;
Και σε αυτήν την περίπτωση, υπάρχουν αρκετές –και συχνά αντικρουόμενες– θεωρίες που επιχειρούν να δώσουν απάντηση στο ύψιστο αυτό ερώτημα, καμία όμως καθολικά αποδεκτή από την επιστημονική κοινότητα. Μία από τις θεωρίες αυτές λέει ότι το χασμουρητό βοηθά τον εγκέφαλο να «δροσιστεί», αυξάνοντας την ροή του αίματος στα σαγόνια, τον λαιμό και τη ρινική κοιλότητα, και εν συνεχεία αφαιρώντας την ζέστη από αυτήν την ποσότητα αίματος, καθώς παίρνουμε μια βαθιά ανάσα. Το σημαντικότερο από τα επιχειρήματα που αντικρούουν αυτή τη θεωρία είναι τα αποτελέσματα ερευνών που δείχνουν ότι χασμουριόμαστε πολύ λιγότερο όταν κάνει ζέστη. Με άλλα λόγια, αυτή η θεωρία δεν μπορεί να ευσταθεί γιατί αν τα πράγματα ήταν έτσι «το χασμουρητό θα έλειπε ακριβώς εκεί που το χρειαζόμαστε περισσότερο», όπως δήλωσε πρόσφατα στο WebMD ο δρ. Adrian Guggisberg.
Τι συμβαίνει όταν πεθαίνουμε;
Βρήκαμε τον τρόπο να μη μας σκοτώνει κάθε απλή ίωση που κολλάμε, διπλασιάσαμε το προσδόκιμο ζωής, πατήσαμε (μάλλον) στο φεγγάρι, κι εφηύραμε 7.854 διαφορετικές θρησκείες για να απαντήσουμε στο ερώτημα τι συμβαίνει όταν πεθαίνουμε. Κι η επιστήμη κάθεται και μας κοιτάζει αμήχανη κάθε φορά που κάποιος αναφέρει το θέμα.
Τι να πάρω για να μου περάσει το χανγκόβερ;
Υπάρχουν φάρμακα που μπορούν να θεραπεύσουν μερικούς από τους πιο περίπλοκους ιούς του σύμπαντος, και άλλα που μπορούν να επηρεάσουν τον τρόπο λειτουργίας του παντοδύναμου ανθρώπινου εγκεφάλου. Αλλά με κάτι τόσο απλό όσο το πρωινό που ακολουθεί λίγα ποτηράκια τεκίλα, η επιστήμη δεν έχει βρει ακόμα τρόπο να τα βάλει. Αν ρωτάτε εμάς, μας ξεπερνάει.
