Xριστουγεννιάτικη συναυλία εκκλησιαστικού οργάνου

Τη δεύτερη ημέρα των Χριστουγέννων, στις 8:30 το βράδυ, η Αίθουσα Χρήστος Λαμπράκης θα πλημμυρίσει από τον επιβλητικό ήχο του εκκλησιαστικού οργάνου του Μεγάρου και τη λαμπερή «φωνή» της τρομπέτας, σε μια συναυλία αφιερωμένη στο χαρμόσυνο μήνυμα των ημερών, γεμάτη μαγικές μελωδίες από αγαπημένα έργα του Γ. Σ. Μπαχ, του Μότσαρτ, του Τσαϊκόφσκι, του Χαίντελ, του Μεσσιάν και άλλων μεγάλων συνθετών. Σολίστ, η Ουρανία Γκάσιου (εκκλησιαστικό όργανο) και ο Δημήτρης Γκόγκας (τρομπέτα).

Κομψοτεχνήματα της δυτικής θρησκευτικής μουσικής…

… που γράφτηκαν με αφορμή τα Χριστούγεννα συνθέτουν το πρόγραμμα της βραδιάς, η οποία θα αρχίσει με το Κομμάτι για όργανο BWV 572 και το Χορικό πρελούδιο BWV 659 «Ελθέ, Σώτερ των εθνών» («Nun komm, der Heiden Heiland») του Γιόχαν-Σεμπάστιαν Μπαχ [Johann Sebastian Bach 1685-1750], ο οποίος επηρέασε, ως εμβληματική μορφή της γερμανικής πολυφωνικής τέχνης, πολλούς ιταλούς συνθέτες της εκκλησιαστικής μουσικής, όπως ο ιταλός κληρικός Τζοβάννι Μπαττίστα Μαρτίνι [Giovanni Battista Martini 1706-1784], στον οποίο οφείλεται η Τοκάτα που θα ερμηνευθεί από την Ουρ. Γκάσιου και τον Δ. Γκόγκα σε μεταγραφή για τρομπέτα και εκκλησιαστικό όργανο. Ο Μαρτίνι ήταν εκείνος άλλωστε που μύησε στα μυστικά της μπαρόκ πολυφωνίας τον Βόλφγκανγκ-Αμαντέους Μότσαρτ [Wolfgang Amadeus Mozart 1756-1791], δημιουργό των Πανηγυρικών Εσπερινών, από τους οποίους θα ακουστεί το απόσπασμα «Laudate Dominum» [«Αινείτε τον Κύριον»] σε διασκευή για τρομπέτα και εκκλησιαστικό όργανο.

Ο Κλωντ Μπαλμπάστρ [Claude Balbastre 1724-1799], επιφανής εκπρόσωπος της γαλλικής «Σχολής» του όψιμου Μπαρόκ, είναι ο συνθέτης της Πρώτης χριστουγεννιάτικης σουίτας για εκκλησιαστικό όργανο, η οποία παραλλάσσει γαλλικές μελωδίες των Χριστουγέννων. Μία από αυτές είναι και το κομμάτι «Ο Ιωσήφ νυμφεύθηκε» που επέλεξαν να παρουσιάσουν στο κοινό οι σολίστ της βραδιάς.

Το ρεπερτόριο για όργανο εμπλουτίστηκε σημαντικά κατά τον 19ο αιώνα από γαλλόφωνους μουσουργούς, κυρίως, δε, από τον Τεοντόρ Ντυμπουά [Théodore Dubois 1837-1924] που υπογράφει το κομμάτι η Πορεία των Μάγων. Συνεχιστής της γαλλικής παράδοσης θεωρείται και ο συνθέτης-οργανίστας Ζοζέφ Μποννέ [Joseph Bonnet 1884-1944], δημιουργός της σύνθεσης «Ξωτικά». Την ίδια παράδοση ακολουθεί επίσης ο Ολιβιέ Μεσσιάν [Olivier Messiaen 1908-1992], κορυφαίος εκπρόσωπος της γαλλικής πρωτοπορίας, που συνέθεσε σε ηλικία 27 ετών τη Γέννηση του Κυρίου, από την οποία θα ακουστούν τα αποσπάσματα «Η Παρθένος και το Βρέφος» και «Μεθ’ ημών ο Θεός». Το πρόγραμμα περιλαμβάνει ακόμη τo κατανυκτικό «Χριστουγεννιάτικο τραγούδι» του άγγλου οργανίστα και συνθέτη Άλφρεντ Χόλλινς [Alfred Hollins, 1865-1942], δύο αγαπημένα αποσπάσματα από τον Καρυοθραύστη του Πιοτρ Ίλιτς Τσαϊκόφσκι [Piotr Illich Tchaikovsky 1840-1893], τον «Χορό της Νεράιδας Ζαχαρένιας» και το «Βαλς των λουλουδιών», τη Χριστουγεννιάτικη σουίτα για τρομπέτα και εκκλησιαστικό όργανο και τον αριστουργηματικό δοξαστικό ύμνο «Gloria in Excelsis Deo» [«Δόξα εν υψίστοις Θεώ»] σε διασκευή για τρομπέτα και όργανο του Γκέοργκ Φρήντριχ Χαίντελ [Georg Friedrich Händel 1685-1759].

Το εκκλησιαστικό όργανο του Μεγάρου Μουσικής Αθηνών…

… μοναδικό στην Ελλάδα, είναι κατασκευασμένο από τον φημισμένο γερμανικό οίκο Johannes Klais Orgelbau και συνδυάζει την παραδοσιακή τεχνική κατασκευής (που έχει τις ρίζες της στον 13ο αιώνα) με τη σύγχρονη τεχνολογία, έτσι ώστε να καλύπτει τις απαιτήσεις όλων των μουσικών εποχών. Χάρη σε αυτό το εξαιρετικής κατασκευής μουσικό όργανο, στο οποίο μαθήτευσαν πολλοί νεαροί μουσικοί, δημιουργήθηκε για πρώτη φορά στην Ελλάδα μια ολόκληρη παράδοση, διοργανώθηκαν φεστιβάλ και αναδείχθηκαν αξιόλογοι καλλιτέχνες, όπως η οργανίστα του Μεγάρου, Ουρανία Γκάσιου.