7 σπουδαίοι άνθρωποι που έγιναν αθηναϊκοί δρόμοι
Ποιος ήταν ο Λένορμαν; Πόσα ξέρετε για τον Μαρασλή; Γιατί έγινε άγιος ο Μπακνανάς; Επτά άνθρωποι που έγιναν αθηναϊκοί δρόμοι, και οι ιστορίες τους.
της Ηρώς Κουνάδη
Τους μνημονεύουμε σχεδόν καθημερινά, πόσα πράγματα ξέρουμε όμως για την ζωή τους; Ναι, οι αθηναϊκοί δρόμοι, πριν γίνουν δρόμοι, ήταν άνθρωποι –πολλοί δε από αυτούς, με ζωή τόσο συναρπαστική, που θα μπορούσε να γίνει ταινία. Πάμε να τους γνωρίσουμε.
Λένορμαν
Λενορμάν. Σαρλ Λενορμάν. Γάλλος αρχαιολόγος, γεννημένος το 1802. Πήρε μέρος σε πολλές σημαντικές ανασκαφές του 19ου αιώνα στην Ελλάδα και την Αίγυπτο. Πέθανε στην Αθήνα τον Νοέμβριο του 1859, κι άφησε ως τελευταία την επιθυμία του να ταφεί δίπλα στον Πλάτωνα στην περιοχή του Κολωνού. Ο Δήμος Αθηναίων έστησε προς τιμήν του μαρμάρινη υδρία μέσα στην οποία φυλάσσεται η καρδιά του στον λόφο του Κολωνού και έδωσε στον κεντρικότερο δρόμο της περιοχής το όνομά του.
Γεώργιος Σίνας
Επιχειρηματίας, τραπεζίτης και (περισσότερο γνωστός ως) εθνικός ευεργέτης. Γεννήθηκε στη Νις της σημερινής Σερβίας το 1783 και πέθανε στη Βιέννη το 1856. Η καταγωγή του ήταν από την Μοσχόπολη της Βόρειας Ηπείρου. Υπήρξε για πολλά χρόνια διευθυντής της Εθνικής Τράπεζας της Αυστρίας, θεωρείται και πατέρας των αυστριακών σιδηροδρόμων. Ο Όθωνας τον διόρισε το 1833 πρόξενο της Ελλάδας στη Βιέννη. Προσέφερε αστρονομικά ποσά στο Λύκειο Θηλέων της Φιλεκπαιδευτικής Εταιρείας (αυτό που σήμερα ξέρουμε ως Αρσάκειο), στο Πανεπιστήμιο Αθηνών, στο Οφθαλμιατρείο της Πανεπιστημίου και στην Ελληνική Αρχαιολογική Εταιρεία. Με δικά του χρήματα επίσης ιδρύθηκε, σχεδιάστηκε (από τον Θεόφιλο Χάνσεν), χτίστηκε και εξοπλίστηκε το Αστεροσκοπείο Αθηνών.
Τζωρτζ Κάνινγκ
Άγγλος πολιτικός, γεννημένος στο Λονδίνο το 1770, ο οποίος αγαπούσε πολύ την χώρα που αποφάσισε να του στραπατσάρει το όνομα στη γενική «του Κάνιγγος» και να το κάνει δρόμο και πλατεία. Υπήρξε ένθερμος υποστηρικτής τόσο της ανεξαρτησίας της Ελλάδας από την Οθωμανική Αυτοκρατορία, όσο και της κατάργησης του δουλεμπορίου στον κόσμο, και της θρησκευτικής ελευθερίας των Ιρλανδών Καθολικών στο Ηνωμένο Βασίλειο. Εκλέχθηκε Πρωθυπουργός του Ηνωμένου Βασιλείου τον Απρίλιο του 1827, έχοντας περάσει από θέσεις όπως εκείνες του Υπουργού Εξωτερικών και του Κυβερνήτη της Ινδίας. Πέθανε λίγους μήνες αργότερα, τον Αύγουστο του 1827.
Φαβιέρος
Σαρλ Νικολά Φαμπβιέρ, γάλλος πολιτικός, στρατιωτικός και διπλωμάτης, διοικητής του τακτικού στρατού της Ελλάδας στην Επανάσταση του 1821. Γεννημένος στη Γαλλία το 1782, πήρε μέρος στους ναπολεόντειους πολέμους πριν γίνει πρέσβης της Γαλλίας στην Κωνσταντινούπολη και τη Δανία, πριν έρθει στην Ελλάδα για να βοηθήσει την Επανάσταση με το ψευδώνυμο De Borel. Ήταν εκείνος που έσπασε την πολιορκία της Ακρόπολης μεταφέροντας πολεμοφόδια το 1826, ενώ πήρε επίσης μέρος στη μάχη του Χαϊδαρίου και τις εκστρατείες της Χίου και του Μωριά. Έφυγε από την Ελλάδα το 1828, μετά από μια διαφωνία με τον Ιωάννη Καποδίστρια, και ανακηρύχθηκε επίτιμος Έλληνας πολίτης από την Γ’ Εθνοσυνέλευση της Τροιζήνας. Η Ακρόπολη φωταγωγήθηκε πένθιμα για τον θάνατό του, το 1855.
Ηλίας Ηλιού
Δικηγόρος, συγγραφέας και αργότερα βουλευτής και πρόεδρος του κόμματος Ενιαία Δημοκρατική Αριστερά. Γεννήθηκε στην Λήμνο το 1904, προσχώρησε στο ΕΑΜ την περίοδο της Κατοχής, και έγινε μέλος του ΚΚΕ το 1945. Εξορίστηκε από το 1947 ως το 1951, εξελέγη βουλευτής της ΕΔΑ ενώ ήταν εξόριστος, και κέρδισε την εκτίμηση συντρόφων και αντιπάλων, ως εξαιρετικά μετριοπαθής πολιτικός. Ήταν επίσης εκείνος που κατήγγειλε από το βήμα της Βουλής την επερχόμενη «χούντα των στρατοκρατών» του αντισυνταγματάρχη Παπαδόπουλου στις 23 Ιουλίου 1965 –μόνο που τότε δεν τον άκουσε κανείς. Ο δρόμος με το όνομά του στο Νέο Κόσμο ανοίχτηκε το 1986, ένα χρόνο μετά τον θάνατό του.
Μιχαήλ Μπακνανάς
Ο άνθρωπος που έγινε ένας από τους πιο ενδιαφέροντες ηχητικά δρόμους του λεκανοπεδίου γεννήθηκε το 1753 και μεγάλωσε στο Θησείο. Ήταν αναλφάβητος, και ζούσε πουλώντας φρούτα και λαχανικά που καλλιεργούσε ο ίδιος στα χωριά της Αττικής. Κάποια στιγμή κατηγορήθηκε πως προμηθεύει με μπαρούτι τους Κλέφτες των ορεινών χωριών στην Αττική, και καταδικάστηκε σε θάνατο, εκτός εάν αλλαξοπιστούσε. Αποκεφαλίστηκε το 1771. Η εκκλησία τον ανακήρυξε νεομάρτυρα, η μνήμη του οποίου τιμάται στις 9 Ιουλίου. Η Wikipedia αναφέρει πως το 2003 ανακηρύχθηκε προστάτης άγιος των διατροφολόγων.
Γρηγόριος Μαρασλής
Ο Γριγκόρι Γκριγκόριεβιτς Μαραζλή γεννήθηκε το 1831 στην Οδησσό της σημερινής Ουκρανίας (και τότε ρωσικής αυτοκρατορίας) από Έλληνες γονείς που κατάγονταν από την Φιλιππούπολη της σημερινής Βουλγαρίας. Έγινε μυστικός αυτοκρατορικός σύμβουλος και δήμαρχος της Οδησσού, δωρίζοντας μεγάλο μέρος της περιουσίας του για να αποκτήσει η πόλη ηλεκτρικό σταθμό, νοσοκομεία, θέατρο, υδραγωγείο, σχολεία, πάρκα και παιδικούς σταθμούς, μεταξύ άλλων. Με δικά του έξοδα φτιάχτηκαν επίσης το Μαράσλειο Διδασκαλείο στο Κολωνάκι, που στεγάζει σήμερα το 26ο Γυμνάσιο Αθηνών, η Μαράσλειος Εμπορική Σχολή Αθηνών (σήμερα Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών) και η Μαράσλειος Εμπορική Σχολή Θεσσαλονίκης.
Τους μνημονεύουμε σχεδόν καθημερινά, πόσα πράγματα ξέρουμε όμως για την ζωή τους; Ναι, οι αθηναϊκοί δρόμοι, πριν γίνουν δρόμοι, ήταν άνθρωποι –πολλοί δε από αυτούς, με ζωή τόσο συναρπαστική, που θα μπορούσε να γίνει ταινία. Πάμε να τους γνωρίσουμε.
ΛένορμανΛενορμάν. Σαρλ Λενορμάν. Γάλλος αρχαιολόγος, γεννημένος το 1802. Πήρε μέρος σε πολλές σημαντικές ανασκαφές του 19ου αιώνα στην Ελλάδα και την Αίγυπτο. Πέθανε στην Αθήνα τον Νοέμβριο του 1859, κι άφησε ως τελευταία την επιθυμία του να ταφεί δίπλα στον Πλάτωνα στην περιοχή του Κολωνού. Ο Δήμος Αθηναίων έστησε προς τιμήν του μαρμάρινη υδρία μέσα στην οποία φυλάσσεται η καρδιά του στον λόφο του Κολωνού και έδωσε στον κεντρικότερο δρόμο της περιοχής το όνομά του.
Γεώργιος ΣίναςΕπιχειρηματίας, τραπεζίτης και (περισσότερο γνωστός ως) εθνικός ευεργέτης. Γεννήθηκε στη Νις της σημερινής Σερβίας το 1783 και πέθανε στη Βιέννη το 1856. Η καταγωγή του ήταν από την Μοσχόπολη της Βόρειας Ηπείρου. Υπήρξε για πολλά χρόνια διευθυντής της Εθνικής Τράπεζας της Αυστρίας, θεωρείται και πατέρας των αυστριακών σιδηροδρόμων. Ο Όθωνας τον διόρισε το 1833 πρόξενο της Ελλάδας στη Βιέννη. Προσέφερε αστρονομικά ποσά στο Λύκειο Θηλέων της Φιλεκπαιδευτικής Εταιρείας (αυτό που σήμερα ξέρουμε ως Αρσάκειο), στο Πανεπιστήμιο Αθηνών, στο Οφθαλμιατρείο της Πανεπιστημίου και στην Ελληνική Αρχαιολογική Εταιρεία. Με δικά του χρήματα επίσης ιδρύθηκε, σχεδιάστηκε (από τον Θεόφιλο Χάνσεν), χτίστηκε και εξοπλίστηκε το Αστεροσκοπείο Αθηνών.
Τζωρτζ ΚάνινγκΆγγλος πολιτικός, γεννημένος στο Λονδίνο το 1770, ο οποίος αγαπούσε πολύ την χώρα που αποφάσισε να του στραπατσάρει το όνομα στη γενική «του Κάνιγγος» και να το κάνει δρόμο και πλατεία. Υπήρξε ένθερμος υποστηρικτής τόσο της ανεξαρτησίας της Ελλάδας από την Οθωμανική Αυτοκρατορία, όσο και της κατάργησης του δουλεμπορίου στον κόσμο, και της θρησκευτικής ελευθερίας των Ιρλανδών Καθολικών στο Ηνωμένο Βασίλειο. Εκλέχθηκε Πρωθυπουργός του Ηνωμένου Βασιλείου τον Απρίλιο του 1827, έχοντας περάσει από θέσεις όπως εκείνες του Υπουργού Εξωτερικών και του Κυβερνήτη της Ινδίας. Πέθανε λίγους μήνες αργότερα, τον Αύγουστο του 1827.
ΦαβιέροςΣαρλ Νικολά Φαμπβιέρ, γάλλος πολιτικός, στρατιωτικός και διπλωμάτης, διοικητής του τακτικού στρατού της Ελλάδας στην Επανάσταση του 1821. Γεννημένος στη Γαλλία το 1782, πήρε μέρος στους ναπολεόντειους πολέμους πριν γίνει πρέσβης της Γαλλίας στην Κωνσταντινούπολη και τη Δανία, πριν έρθει στην Ελλάδα για να βοηθήσει την Επανάσταση με το ψευδώνυμο De Borel. Ήταν εκείνος που έσπασε την πολιορκία της Ακρόπολης μεταφέροντας πολεμοφόδια το 1826, ενώ πήρε επίσης μέρος στη μάχη του Χαϊδαρίου και τις εκστρατείες της Χίου και του Μωριά. Έφυγε από την Ελλάδα το 1828, μετά από μια διαφωνία με τον Ιωάννη Καποδίστρια, και ανακηρύχθηκε επίτιμος Έλληνας πολίτης από την Γ’ Εθνοσυνέλευση της Τροιζήνας. Η Ακρόπολη φωταγωγήθηκε πένθιμα για τον θάνατό του, το 1855.
Ηλίας Ηλιού
Δικηγόρος, συγγραφέας και αργότερα βουλευτής και πρόεδρος του κόμματος Ενιαία Δημοκρατική Αριστερά. Γεννήθηκε στην Λήμνο το 1904, προσχώρησε στο ΕΑΜ την περίοδο της Κατοχής, και έγινε μέλος του ΚΚΕ το 1945. Εξορίστηκε από το 1947 ως το 1951, εξελέγη βουλευτής της ΕΔΑ ενώ ήταν εξόριστος, και κέρδισε την εκτίμηση συντρόφων και αντιπάλων, ως εξαιρετικά μετριοπαθής πολιτικός. Ήταν επίσης εκείνος που κατήγγειλε από το βήμα της Βουλής την επερχόμενη «χούντα των στρατοκρατών» του αντισυνταγματάρχη Παπαδόπουλου στις 23 Ιουλίου 1965 –μόνο που τότε δεν τον άκουσε κανείς. Ο δρόμος με το όνομά του στο Νέο Κόσμο ανοίχτηκε το 1986, ένα χρόνο μετά τον θάνατό του.
Μιχαήλ ΜπακνανάςΟ άνθρωπος που έγινε ένας από τους πιο ενδιαφέροντες ηχητικά δρόμους του λεκανοπεδίου γεννήθηκε το 1753 και μεγάλωσε στο Θησείο. Ήταν αναλφάβητος, και ζούσε πουλώντας φρούτα και λαχανικά που καλλιεργούσε ο ίδιος στα χωριά της Αττικής. Κάποια στιγμή κατηγορήθηκε πως προμηθεύει με μπαρούτι τους Κλέφτες των ορεινών χωριών στην Αττική, και καταδικάστηκε σε θάνατο, εκτός εάν αλλαξοπιστούσε. Αποκεφαλίστηκε το 1771. Η εκκλησία τον ανακήρυξε νεομάρτυρα, η μνήμη του οποίου τιμάται στις 9 Ιουλίου. Η Wikipedia αναφέρει πως το 2003 ανακηρύχθηκε προστάτης άγιος των διατροφολόγων.
Γρηγόριος ΜαρασλήςΟ Γριγκόρι Γκριγκόριεβιτς Μαραζλή γεννήθηκε το 1831 στην Οδησσό της σημερινής Ουκρανίας (και τότε ρωσικής αυτοκρατορίας) από Έλληνες γονείς που κατάγονταν από την Φιλιππούπολη της σημερινής Βουλγαρίας. Έγινε μυστικός αυτοκρατορικός σύμβουλος και δήμαρχος της Οδησσού, δωρίζοντας μεγάλο μέρος της περιουσίας του για να αποκτήσει η πόλη ηλεκτρικό σταθμό, νοσοκομεία, θέατρο, υδραγωγείο, σχολεία, πάρκα και παιδικούς σταθμούς, μεταξύ άλλων. Με δικά του έξοδα φτιάχτηκαν επίσης το Μαράσλειο Διδασκαλείο στο Κολωνάκι, που στεγάζει σήμερα το 26ο Γυμνάσιο Αθηνών, η Μαράσλειος Εμπορική Σχολή Αθηνών (σήμερα Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών) και η Μαράσλειος Εμπορική Σχολή Θεσσαλονίκης.
