Γιατί ζαλιζόμαστε όταν διαβάζουμε στο αυτοκίνητο;
Κι όμως, υπάρχει εξήγηση –και είναι πολύ πιο ενδιαφέρουσα απ’ ό,τι θα μπορούσατε ποτέ να φανταστείτε.
Τι είναι αυτό που προκαλεί ένα από τα χειρότερα είδη ναυτίας, εκείνη που παθαίνουμε στο αυτοκίνητο όταν διαβάζουμε ένα βιβλίο, τον χάρτη, ή απλά ένα μήνυμα στο κινητό; Η επιστήμη έχει την απάντηση, η οποία είναι… ο υπερπροστατευτικός μας εγκέφαλος, που αντιλαμβάνεται έναν κίνδυνο και προσπαθεί να μας σώσει από τον θάνατο. Ναι, κι όμως. Ας πάρουμε, όμως, τα πράγματα από την αρχή.
Για να αντιληφθεί κάθε φορά την θέση σας, ο εγκέφαλός σας χρησιμοποιεί έναν συνδυασμό ερεθισμάτων από διαφορετικές πηγές, οι οποίες περιλαμβάνουν την όραση, την αφή, την στάση του σώματος, το εσωτερικό αυτί και τις προσδοκίες του –προσδοκία σχετική με την θέση μπορεί να δημιουργήσει, π.χ., ένα κύμα στη θάλασσα ή μια λακκούβα στον δρόμο που βλέπουμε ότι πλησιάζουμε.
Όταν το βλέμμα μας είναι εστιασμένο σε ένα βιβλίο, ή σε μια οθόνη κινητού, και η περιφερειακή μας όραση αντιλαμβάνεται μόνο το εσωτερικό του αυτοκινήτου, το μήνυμα που λαμβάνει ο εγκέφαλος από τα μάτια έρχεται σε αντίθεση με εκείνο που λαμβάνει από τους υπόλοιπους αισθητήρες –την κίνηση, τους θορύβους, τις αλλαγές στη στάση του σώματος που προκαλούνται από λακκούβες ή στροφές και πάει λέγοντας. Αυτό κάνει τον εγκέφαλό μας να ανησυχεί, ότι κάτι δεν πηγαίνει καλά.
Κι εδώ είναι που γίνεται ενδιαφέρον. Εφόσον δεν γίνεται ταυτόχρονα να είσαι ακίνητος, όπως λέει η όραση, και να κινείσαι, όπως λένε οι υπόλοιπες αισθήσεις, ο εγκέφαλος μία μόνο εξήγηση έχει γι’ αυτό που του συμβαίνει: Δηλητηρίαση. Γιατί; Επειδή ο ανθρώπινος εγκέφαλος δύο πράγματα ξέρει να κάνει καλά: να αγχώνεται και να θεωρεί εαυτόν αλάνθαστο. Ένα τέτοιο λάθος, μια τόσο σοβαρή δυσλειτουργία, μόνο μια νευροτοξίνη, ένα δηλητήριο δηλαδή, θα μπορούσε να του την προκαλέσει.
Τι κάνει, λοιπόν; Χτυπά συναγερμό, και προσπαθεί να βάλει τον οργανισμό να κάνει εμετό, για να αποβάλλει το δηλητήριο. Εξ ου και η ναυτία.
Πηγή: Scientific American
Για να αντιληφθεί κάθε φορά την θέση σας, ο εγκέφαλός σας χρησιμοποιεί έναν συνδυασμό ερεθισμάτων από διαφορετικές πηγές, οι οποίες περιλαμβάνουν την όραση, την αφή, την στάση του σώματος, το εσωτερικό αυτί και τις προσδοκίες του –προσδοκία σχετική με την θέση μπορεί να δημιουργήσει, π.χ., ένα κύμα στη θάλασσα ή μια λακκούβα στον δρόμο που βλέπουμε ότι πλησιάζουμε.
Όταν το βλέμμα μας είναι εστιασμένο σε ένα βιβλίο, ή σε μια οθόνη κινητού, και η περιφερειακή μας όραση αντιλαμβάνεται μόνο το εσωτερικό του αυτοκινήτου, το μήνυμα που λαμβάνει ο εγκέφαλος από τα μάτια έρχεται σε αντίθεση με εκείνο που λαμβάνει από τους υπόλοιπους αισθητήρες –την κίνηση, τους θορύβους, τις αλλαγές στη στάση του σώματος που προκαλούνται από λακκούβες ή στροφές και πάει λέγοντας. Αυτό κάνει τον εγκέφαλό μας να ανησυχεί, ότι κάτι δεν πηγαίνει καλά.
Κι εδώ είναι που γίνεται ενδιαφέρον. Εφόσον δεν γίνεται ταυτόχρονα να είσαι ακίνητος, όπως λέει η όραση, και να κινείσαι, όπως λένε οι υπόλοιπες αισθήσεις, ο εγκέφαλος μία μόνο εξήγηση έχει γι’ αυτό που του συμβαίνει: Δηλητηρίαση. Γιατί; Επειδή ο ανθρώπινος εγκέφαλος δύο πράγματα ξέρει να κάνει καλά: να αγχώνεται και να θεωρεί εαυτόν αλάνθαστο. Ένα τέτοιο λάθος, μια τόσο σοβαρή δυσλειτουργία, μόνο μια νευροτοξίνη, ένα δηλητήριο δηλαδή, θα μπορούσε να του την προκαλέσει.
Τι κάνει, λοιπόν; Χτυπά συναγερμό, και προσπαθεί να βάλει τον οργανισμό να κάνει εμετό, για να αποβάλλει το δηλητήριο. Εξ ου και η ναυτία.
Πηγή: Scientific American
