Μπρατισλάβα: Το μυστικό του Δούναβη

του Γιώργου Κόκουβα

Ένα ταξίδι σε πολλές εποχές. Αυτό σου χαρίζει η Μπρατισλάβα. Καθώς κατηφορίζεις τα σκαλοπάτια για να χαθείς στα καλντερίμια της Παλιάς Πόλης, τηλεμεταφέρεσαι στις μεσαιωνικές της δόξες. Όσο φτάνεις στο Δούναβη, στη σκιά του Κάστρου της, παίρνεις μια γεύση από την αυτοκρατορική της αίγλη. Στην φουτουριστική γέφυρα που μοιάζει με UFO ταξιδεύεις… στο μέλλον του διαστήματος, και στις συνοικίες πέρα από το κέντρο νιώθεις τον παλμό της σοσιαλιστικής της εποχής, λίγο πριν καταφέρει τελικά να γίνει μια μοντέρνα ευρωπαϊκή πρωτεύουσα που ανεβάζει συνεχώς τις μετοχές της στον ταξιδιωτικό χάρτη της Γηραιάς Ηπείρου.

Η θέση της άλλωστε είναι το μεγάλο της ατού: Είναι η μοναδική ευρωπαϊκή πρωτεύουσα που βρίσκεται στα σύνορα τριών άλλων κρατών, και απέχει λιγότερο από μία ώρα από τη Βιέννη, δύο από την Βουδαπέστη και άλλες τόσες από την Πράγα. Στην αρχοντική αυτή γειτονιά του Δούναβη που ακροβατεί μεταξύ Δυτικής και Ανατολικής Ευρώπης, η Μπρατισλάβα καταφέρνει να ισορροπήσει αξιοθαύμαστα: Να κρατήσει τον αριστοκρατικό αέρα της Βιέννης χωρίς τα πλήθη της, τον ρομαντισμό της Βουδαπέστης χωρίς την τουριστική της άλωση και την αυθεντική σλοβακική της ομορφιά, διατηρώντας έναν ελαφρώς πιο low-budget χαρακτήρα από τις "γειτόνισσές" της.

Η compact ομορφιά της και το μικρό της μέγεθος την καθιστούν ιδανική για ένα μίνι city break – μπορεί κανείς να την γυρίσει εύκολα σε ένα τριήμερο και φιλοξενεί ιδανικά τις αποδράσεις των ερωτευμένων ζευγαριών που σουλατσάρουν στα πλακόστρωτά της, των ιστοριοδιφών που εξερευνούν το κάστρο ή το «σοβιετικό» της παρελθόν, αλλά και των backpackers που αναζητούν έναν νέο hip προορισμό – και τα δεκάδες μοντέρνα στέκια της Μπρατισλάβας δεν τους απογοητεύουν.

Οι πάμφθηνες πλέον συνδέσεις της με την Αθήνα, (από 46€ μετ’ επιστροφής με τη Ryanair τρεις φορές την εβδομάδα) είναι η ιδανική αφορμή για να την εξερευνήσουμε ως κάτι παραπάνω από απλώς μία ενδιαφέρουσα ημερήσια που σφηνώνουμε στο πρόγραμμά μας όταν επισκεπτόμαστε τη Βιέννη ή τη Βουδαπέστη. Το αξίζει.

Τι να δείτε στην Μπρατισλάβα

Η Παλιά Πόλη

Στην καρδιά της πόλης, εκεί που ο Δούναβης συναντά τα σλοβακικά εδάφη, απλώνεται ένας λαβύρινθος από μεσαιωνικά στενοσόκακα αλλά και μεγάλα, αριστοκρατικά πλακόστρωτα. Είναι αυτά που όριζαν την βασιλική διαδρομή τους αιώνες που η Μπρατισλάβα αποτελούσε την πόλη της στέψης για τους Ούγγρους βασιλιάδες. Τα δικά τους χνάρια θα ακολουθήσετε, μπαίνοντας στην Παλιά Πόλη από την πύλη του Αγίου Μιχαήλ. Ακολουθώντας τα περίτεχνα αγάλματα, θα κάνετε στάση στην κεντρική πλατεία με τα μπαρόκ κτίρια και το Δημαρχείο και θα χαθείτε στα κατηφορικά δρομάκια που φιλοξενούν όμορφα μικρομάγαζα, ήσυχες τσαγερί αλλά και πολύβουες παμπ.

Στις άκρες της Παλιάς Πόλης, κρύβονται τα πιο εντυπωσιακά μυστικά της: Ο Καθεδρικός του Αγίου Μαρτίνου, όπου γινόταν η βασιλική στέψη, η Μονή των Φραγκισκανών, ο Ναός των Καπουτσίνων στον μεγάλο πεζόδρομο της Kapucinska, το Εθνικό Θέατρο στον arty πεζόδρομο με το δυσπρόφερτο όνομα Hviezdoslavovo, τα Παλάτια, όπως το Palffy που φιλοξενεί εκθέσεις τέχνης (ο διάδρομος με τους καθρέφτες που δημιουργούν την ψευδαίσθηση ατελείωτης βιβλιοθήκης είναι από τα highlights του), και η περίφημη Μπλε Εκκλησία με τη γαλαζωπή πρόσοψη που την κάνει να μοιάζει βγαλμένη από τη Eurodisney.

Το Κάστρο

Τα πέτρινα δρομάκια που ανηφορίζουν πάνω από τον Άγιο Μαρτίνο δημιουργούν σκηνικό… γραφικού χωριού, το οποίο «στεφανώνεται» από το Κάστρο της Μπρατισλάβας, που στέκει πάνω από την πόλη αγναντεύοντας τα νερά του Δούναβη μέχρι την Αυστρία. Τα γοτθικά κτίρια, οι επιβλητικοί πύργοι και οι αναγεννησιακές αίθουσες του Κάστρου ήταν τα στοιχεία που το έκαναν την αγαπημένη κατοικία της Μαρίας Θηρεσίας. Εδώ, αφού εξερευνήσετε το μεγάλο του προαύλιο με τα ιπποτικά αγάλματα και την συγκλονιστική πανοραμική θέα, θα εισβάλλετε στα ενδότερά του, όπου φιλοξενούνται εκθέσεις του Εθνικού Μουσείου Σλοβακίας.

Η γέφυρα του UFO

Από την άκρη της Παλιάς Πόλης, κάτω από το Κάστρο, ξεπροβάλλει η γέφυρα SNP που περνά πάνω από τον Δούναβη και καταλήγει στην Petrzalka, την αντικρινή συνοικία της πόλης, όπου θα συναντήσετε το μεγάλο πάρκο του Sad Janka Kral’a και το μεγάλο εμπορικό Au Park. Αλλά το πιο φαντασμαγορικό σημείο βρίσκεται πριν καν διασχίσετε ολόκληρη την γέφυρα: Στην άκρη της δεσπόζει ο πύργος UFO, μία μεγάλη κατασκευή που μοιάζει με ΑΤΙΑ και φιλοξενεί μία πλατφόρμα παρατήρησης στην κορυφή της για την πιο φαντασμαγορική θέα της πόλης. Η είσοδος στοιχίζει 6,50€, ενώ στο τελευταίο επίπεδο λειτουργεί και πολυτελές εστιατόριο.

Το Προεδρικό Παλάτι

Βόρεια της Παλιάς Πόλης, εκεί από όπου ξεκινούν όλες οι μεγάλοι λεωφόροι της πόλης, βρίσκεται το παλάτι Grassalkovich, ένα απαστράπτον κτίσμα του 18ου αιώνα που φιλοξένησε βασιλείς και αρχιδούκες, προτού γίνει η επίσημη κατοικία του Προέδρου της Σλοβακίας – η ομοιότητά του με τον… Λευκό Οίκο άλλωστε είναι αξιοσημείωτη. Το γαλήνιο μυστικό του κρύβεται ακριβώς πίσω του, εκεί όπου απλώνονται οι προεδρικοί κήποι, ένα μεγάλο καταπράσινο πάρκο που αγαπούν ιδιαίτερα οι ντόπιοι και το προτιμούν για τους περιπάτους και το άραγμά τους ανάμεσα στα λουλούδια και τα γλυπτά του, όταν ο καιρός το επιτρέπει.

Το μνημείο Slavin

Επιβλητικό και γεμάτο ιστορικές μνήμες, το Slavin είναι ένα γιγάντιο ταφικό μνημείο που αποτελείται από έναν ψηλό οβελίσκο με το άγαλμα ενός στρατιώτη στην κορυφή του, και από τους τάφους 6.845 στρατιωτών του σοβιετικού στρατού που σκοτώθηκαν εδώ κατά την απελευθέρωση της Μπρατισλάβας στο τέλος του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου. Στη βάση του πυλώνα, οι επιγραφές, η συμβολική σαρκοφάγος από λευκό μάρμαρο και οι μεγάλες σκάλες περιτριγυρίζονται από γλυπτά γνωστών εικαστικών της Σλοβακίας που προστέθηκαν στην περιοχή. Το Slavin τυχαίνει να βρίσκεται στους πρόποδες των Μικρών Καρπαθίων, και απολαμβάνει συγκλονιστική θέα προς ολόκληρη την πόλη.

Το Κάστρο του Devin

Λιγότερο από μισή ώρα από το κέντρο της Μπρατισλάβας, στην περιοχή του Devin άλλο ένα Κάστρο αγναντεύει το ποτάμι – και συγκεκριμένα δύο ποτάμια, στο σημείο όπου ο Δούναβης συναντά τον Μοράβα. Τα τείχη, οι σκάλες, οι ανοιχτές αυλές και οι κήποι ενός ερειπωμένου αλλά άλλοτε κραταιού φρουρίου, βρίσκονται στο σημείο από όπου περνούσε το Σιδηρούν Παραπέτασμα χωρίζοντας Ανατολή και Δύση, μέχρι και την Βελούδινη Επανάσταση του 1989 που έφερε την πτώση του κομμουνισμού στην Τσεχοσλοβακία. Το κάστρο είναι επισκέψιμο καθημερινά πλην Δευτέρας, ως τις 17.00 το απόγευμα, με είσοδο 3€.

Τα Μουσεία της πόλης

Αν δεν χορτάσετε «φυσικό» sightseeing και βόλτες, ιδού που μπορείτε να βρείτε περισσότερη συσσωρευμένη τέχνη, Ιστορία και φύση στις γειτονιές της Μπρατισλάβας:
-Το Μουσείο της Πόλης της Μπρατισλάβας: Η Ιστορία της πόλης στο δημαρχείο που βρίσκεται στην καρδιά της Παλιάς Πόλης (είσοδος 5€)
-Το Μουσείο των Όπλων: Τείχη, αμυντικά όπλα, κανόνια και εξοπλισμοί εκτίθενται στον εντυπωσιακό Πύργο του Αγίου Μιχαήλ (είσοδος 4,30€)
-Φαρμακευτικό Μουσείο: Στο ισόγειο ενός μπαρόκ κτίσματος στην πύλη του Αγίου Μιχαήλ, θα βρείτε μια συλλογή εκθεμάτων για τα φάρμακα από την αρχαία εποχή ως σήμερα – αλλά σχεδόν… λαογραφική αξία έχουν και τα ροκοκό έπιπλα και η διακόσμηση του χώρου (είσοδος στο ίδιο εισιτήριο με το Μουσείο των Όπλων)  
-Το Μουσείο των Ρολογιών: Στη σκιά του Κάστρου, ένα πανέμορφο κτίριο φιλοξενεί ρολόγια αντίκες από τον 17ο ακόμα αιώνα (είσοδος 2,30€)  
-Αρχαιολογικό Μουσείο: Πάνω από 150.000 ευρήματα της αρχαιολογικής σκαπάνης, από την προϊστορική εποχή ως τον Μεσαίωνα (μεταξύ των οποίων και αιγυπτιακής, ελληνικής και ρωμαϊκής τέχνης) – είσοδος 3€.
-Εθνική Πινακοθήκη: Έργα τέχνης και περιοδικές εκθέσεις με δωρεάν είσοδο φιλοξενούνται σε δημόσιους χώρους αλλά και στο υπέροχο Παλάτι Εστερχάζυ στην άκρη της Παλιάς Πόλης.
-Δημοτική Πινακοθήκη: Περισσότερες εκθέσεις τέχνης θα συναντήσετε στα Παλάτια Mirbach και Palffy – μεταξύ των οποίων και το περίφημο Passage με τους καθρέφτες ψευδαίσθησης που αναφέραμε προηγουμένως (είσοδος 3,50€)
-Ζωολογικός Κήπος: Λίμνες με φλαμίνγκο, ουρακοτάγκοι και ζέβρες, ρινόκεροι και καγκουρό, αντιλόπες και τροπικές μαϊμούδες, τίγρεις και λεοπαρδάλεις είναι μερικοί από τους «κατοίκους» αυτής της… μίνι ζούγκλας στην Μπρατισλάβα (είσοδος 3,50-4,50€)

Πού να φάτε

Στις γειτονιές της παλιάς πόλης, θα βρείτε δεκάδες hip μαγαζάκια που ασπάζονται την λογική του brunch και των all day artistic café που προσφέρουν μοντέρνα κουζίνα, αλλά και παραδοσιακές σλοβακικές και ανατολικοευρωπαϊκές συνταγές για να ζήσετε τον σύγχρονο παλμό της πόλης χωρίς να αμελήσετε το απαραίτητο… γκούλας.

Στο γλυκύτατο St Germain θα δοκιμάσετε εξαιρετικό burger συνοδεία τοπικής μπύρας. Στο Soupa θα χορτάσετε (τι άλλο;) σούπες, από κρεατόσουπα μέχρι veggie soups, αλλά και παραδοσιακά σλοβακικά πιάτα. Για πρωινό θα ανηφορίσετε στο Kava Bar, ένα μικροσκοπικό στέκι που ετοιμάζει διαφορετικά μενού οικονομικού και υγιεινού breakfast συνοδεία αχνιστού καφέ, ή στο Mon Dieu, ένα ρομαντικό μπιστρό με ζεστό πατάρι και βιολογικά κέικ. Στο Regal Burger θα δοκιμάσετε τα καλύτερα burgers της πόλης με σπιτικές σος και κρέας από ντόπιους κτηνοτρόφους. Στο Urban House και το «αδερφάκι» του, Urban Space, τα πιο hip resto-bars της παλιάς πόλης, θα αράξετε απολαμβάνοντας σάντουιτς αβοκάντο, φοβερά γλυκά και ομελέτες μαζί με κοκτέιλ και δυνατές μουσικές. Τέλος, στο Prasna Basta, στο υπόγειο ενός παλατιού στα σοκάκια της Παλιάς Πόλης, θα δοκιμάσετε κοκκινιστό γκούλας, βιεννέζικο σνίτσελ και εξαιρετικό ριζότο γαλοπούλας με υπέροχο ροζέ κρασί. Για brunch και τσιμπολόγημα υπολογίστε περί τα 10€ κατ’ άτομο, για πλήρες γεύμα με κρασί υπολογίστε περί τα 20€ σε καθεμία από τις παραπάνω επιλογές. Κλείστε το βράδυ σας με ένα πάμφθηνο κοκτέιλ στο πιο hipster στέκι της Μπρατισλάβας, το KC Dunaj, το μπαράκι ενός πολιτιστικού οργανισμού που προτιμάται από τους φοιτητές για φθηνή μπύρα (από 2€ το μεγάλο ποτήρι) κοκτέιλ (από 4€ το μοχίτο) και βραδιές προβολών, μουσικών αφιερωμάτων και μαραθώνιων επιτραπεζίων.  

Πού να μείνετε

Στο Hostel Bratislava by Freddie, που διαθέτει πάμφθηνα και μοντέρνα δίκλινα δωμάτια, αν συμβιβάζεστε με κοινό μπάνιο (27€ ανά διανυκτέρευση για το δίκλινο).  
Στο Hyde Park στην Παλιά Πόλη, ένα hostel που διαθέτει και λιτά δίκλινα με ιδιωτικό μπάνιο, τα οποία μπορείτε να βρείτε από 30€ τη βραδιά. 
Στα μοντέρνα και ευρύχωρα διαμερισματάκια του Freddie Next to Mercury λίγο έξω από το κέντρο της πόλης, από 33€ το δίκλινο με ιδιωτικό μπάνιο.
Στα άνετα δωμάτια του Ibis Centrum σε προνομιακή θέση μεταξύ Κάστρου και Παλιάς Πόλης, από 40€ το δίκλινο. 
Στα άνετα δωμάτια του Saffron Hotel, με όλες τις ανέσεις στο σύγχρονο κέντρο της πόλης, από 59€ το δίκλινο.  

Πώς θα πάτε
Με τις πτήσεις της Ryanair που συνδέουν τρεις φορές την εβδομάδα την Αθήνα με την Μπρατισλάβα, και ξεκινούν από τα 46€ μετ’ επιστροφής και χειραποσκευής.